به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، پس از تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا مبنی بر خروج از توافق هسته ای ایران 1+5، كشورهای اروپایی ماموریت مهمی را بر عهده گرفته اند. آنها ضمن تضمین منافع ایران باید ضررهای ناشی از پیمان شكنی آمریكا را نیز جبران كنند.
از طرفی اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیده كه باید راه خود را دست كم در قبال برجام از آمریكا جدا كرده و به دنبال منافع خود باشد. در همین ارتباط «هایكو ماس» وزیر امور خارجه آلمان به تازگی در گفت وگو با مجله اشپیگل با بیان اینكه خروج یكجانبه آمریكا از توافق هسته ای، روابط برلین و واشنگتن را به خطر انداخته، اظهار كرد: ایالات متحده ثابت كرد تمایلی به جدی گرفتن استدلال متحدان خود ندارد. اقداماتی كه آمریكا در حال انجام آن است روابط دو سوی اقیانوس اطلس را با چالش مواجه خواهد كرد.
به جز ایالات متحده كه همواره ساز مخالفت را می نواخت و سرانجام از برجام خارج شد، دیگر اعضای توافق از چین و روسیه گرفته تا سه كشور اروپایی همواره حامی برجام اند. همان طور كه اواخر فروردین ماه وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا و «فدریكا موگرینی» مسئول سیاست خارجی این اتحادیه حفظ برجام را برای 28 كشور عضو حیاتی دانستند، مواضع آنان اینك پس از خروج آمریكا نیز ثابت و بدون تغییر است.
سران بروكسل در این بزنگاه تاریخی باید قاطعانه عمل كرده و سازوكارهایی را به منظور كاستن از پیامدها و آسیب های خروج آمریكا از برجام به كار گیرند. آنان در صورت عدم موفقیت، ناگزیر باید با توافق برد- بردی را كه سال ها برای آن زحمت كشیده اند، خداحافظی كنند. به همین دلیل بود كه «امانوئل مكرون» رئیس جمهوری فرانسه، «آنگلا مركل» صدراعظم آلمان و «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس در روزهای گذشته عازم نیویورك شدند تا ترامپ را به ماندن در برجام متقاعد و نسبت به تبعات برجام شكنی هشدار دهند.
اینك نیز كه «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه كشورمان در بروكسل به سر می برد، آنها بار دیگر بر پایبندی خود به برجام تاكید می كنند.
اروپایی ها بیش از دیگر كشورهای جهان از مزایایی كه برجام برای آنها به ارمغان آورده بهره مند شده اند. توافقات در زمینه انرژی، حمل ونقل زمینی و هوایی با تهران برای آنان ارزشمند است.
افزون بر آن اروپا معتقد است بدون برجام ناآرامی های منطقه تشدید خواهد یافت و تبعات آن متوجه اروپا خواهد بود. آمریكا به دلیل دوری از خاورمیانه به اندازه اروپا از آن تاثیر نمی پذیرد و موج مهاجرت و تروریسم بیش از پیش امنیت و اقتصاد اروپا را تهدید خواهد كرد.
همچنین تنش در دو سوی اقیانوس اطلس ارتباط نزدیكی با اهمیت و نقش نهادهای بین المللی دارد. آمریكای دوره ترامپ برخلاف دولت اوباما اعتقادی به سازمان ها و پیمان نامه های بین المللی ندارد و تا جایی كه منافع اقتصادی این كشور را تامین كند به آن وفادار خواهد ماند؛ موضوعی كه پیشتر در موضوع خروج آمریكا از یونسكو، پیمان جهانی مهاجرت، ترانس-پاسیفیك (تی.پی.پی) و پاریس آشكار شد.
بنابراین، اروپا و آمریكا تفاوت آشكاری با یكدیگر از لحاظ مسئولیت پذیری و احترام به قوانین بین المللی دارند. اروپا به این نكته پی برده كه خروج آمریكا از برجام ، بی اعتنایی به تصمیمات سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
با خروج آمریكا از برجام به عنوان توافقی كه مهر تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی، شورای امنیت و قطعنامه 2231 را به همراه دارد، دیگر نمی توان بازیگران جهانی را به تضمین این سازمان ها دلخوش كرد. ضمن اینكه بی توجهی كاخ سفید به تصمیم و نظرات سازمان های معتبر بین المللی، به بدعت و مشوقی برای پیمان شكنی و مسئولیت گریزی دیگر بازیگران جهانی تبدیل خواهد شد. بنابراین اروپایی ها در این مرحله تصمیم گرفته اند تا راه خود را از ترامپ و سیاست های او جدا كنند.
در چنین شرایطی انتظار می رود اروپا با همفكری مقامات جمهوری اسلامی ایران به منظور خنثی سازی تهدیدات آمریكا راهكارهایی منطقی و سنجیده بیابد؛ راه هایی چون مقابله با از سر گیری تحریم های ضد ایرانی، ایجاد جو حمایتی از شركت ها و كمپانی های اتحادیه برای سرمایه گذاری در ایران، تشكیل كانالی مستقل و مشتمل بر حضور همه اعضای اتحادیه برای انجام مبادلات با تهران و ... از این جمله اند.
پژوهشم**9242**1601**
تهرن- ایرنا- خروج آمریكا از برجام به تنش در روابط اروپا و امریكا به عنوان متحدان سنتی دامن زده و سران اتحادیه اروپا را به اجرای توافق هسته ای مصمم ساخته از این رو به نظر می رسد به تدریج این شكاف تعمیق یابد.
