سعید شیبانی روز چهارشنبه در آستانه روز ملی بزرگداشت خیام، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: معرفی و شناخت شخصیتی جامع همچون خیام نیشابوری می تواند نمونه ای شایسته فراروی تمام پژوهندگان علم، دانش و ادب به ویژه نسل جوان كشور اسلامی قرار دهد تا با تكیه برپیشینه غنی و پرافتخار، بزرگی و عظمت این مرز و بوم مقدس را به گوش جهانیان برسانند و نقشی فراخور نام ایران و ایرانی بر صحیفه علم و معرفت جهان رقم زنند.
وی ادامه داد: حكیم عمر خیام نیشابوری یكی از برجسته ترین جلوههای فرهنگ فاخر و انسانساز نیشابور است زیرا حكیمی الهی و شاعری سحرآفرین می باشد كه درد فلسفی وی در رباعیات پرارجش از وحدانیتی محض سیراب شده است.
رئیس ستاد اجرایی بزرگداشت روز ملی خیام در ادامه گفت: این همه به مدد جان دانا و جهان پویای خیام گرد آمده، خصیصه ای كم نظیر كه نام او را بر تارك اندیشه، دانش و معرفت انسانی ثبت كرده و خیام را شایسته تجلیل و تكریم ساخته است. گنجینه فرهنگ، ادب، علم و اندیشه ایران اسلامی تبارنامه معنوی مردم فرهیخته و آگاه دل این سرزمین كهن و پرافتخار است.
وی افزود: جمعه 28 اردیبهشت جاری همزمان با بزرگداشت روز ملی خیام نیشابوری مردم و فرهنگدوستان در این شهر گرد آرامگاه خیام جمع شده و پس از گلباران مقبره این حكیم بزرگ مراسم پایانی 'كنگره بین المللی شعر از توس تا نیشابور' با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شاعران مطرح ایران و جهان برگزار می شود.
غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام' ریاضیدان، منجم، فیلسوف و شاعر پرآوازه ایرانی به سال 439 هجری در نیشابورهنگام حكومت سلجوقیان دیده به جهان گشود. وی علوم زمانه خود به خصوص فلسفه و ریاضیات را در نیشابور، سمرقند، اصفهان و مرو فراگرفت.
'تنظیم تقویم جلالی به عنوان دقیقترین تقویم نجومی جهان، ارائه نخستین دسته بندی معادله های درجه اول تا سوم، ارائه راه حل برای آنها با استفاده از ترسیمات هندسی مبتنی بر مقاطع مخروطی، تعریف عدد مثبت طبیعی، طرح مباحث بدیع در هندسه و گشودن مسیر برای ظهور هندسه های نااقلیدسی، مثلث حسابی، رساله هایی در زمینه مكانیك، هیدرواستاتیك، هواشناسی و نظریه موسیقی و رساله های كوتاه فلسفی' از دستاوردهای حیات علمی خیام برای جهان هستند كه در قالب 17 رساله برجای مانده اند.
با این وجود بیشترین شهرت خیام رباعیات او است كه نخستین بار توسط فیتزجرالد به زبان انگلیسی ترجمه و در دسترس جهانیان قرار گرفت و نام خیام را در ردیف چهار شاعر بزرگ جهان یعنی هومر، شكسپیر، دانته و گوته قرار داد. خیام پس از عمری پربار در سال 517 هجری در نیشابور درگذشت و در همان شهر دفن شد.
28 اردیبهشت ماه در تقویم رسمی ایران به عنوان 'روز ملی گرامیداشت حكیم عمر خیام' ثبت شده است.
9869/1858
مشهد- ایرنا- فرماندار ویژه نیشابور گفت: حكیم عمر خیام دانشمندی بلندنظر و باریك بین بوده كه همنشینی نام بلندش با تقویم جلالی به عنوان یكی از ارزنده ترین گاهشمارهای جهان و نیز شان علمی وی در طرح و حل پیچیده ترین مسائل ریاضی از او شخصیتی جهانی ساخته است.