به گزارش ايرنا، زيستگاه 'ميش مرغ' دشت هاي بوكان و بيشتر دشت 'سوتاو حماميان' است كه با توجه به مشكلات انساني ايجاد شده، اين زيستگاه ظرفيت افزايش اين گونه نادر را ندارد.
دستكاري در اين زيستگاه و تبديل كردن بخشي از آن به زمين هاي كشاورزي و ارتباط نداشتن گله هاي موجود در اين مكان با گله هاي ديگر به لحاظ ژنتيكي نيز از جمله مهمترين عوامل خطر براي تداوم نسل ميش مرغ در اين منطقه است.
رئيس اداره محيط زيست بوكان در گفت و گو با خبرنگار ايرنا در خصوص وضعيت ميش مرغ هاي اين شهرستان بيان كرد: دشت 'سوتاو حماميان' كه پناهگاه حيات وحش و منطقه شكار ممنوع است، در حدود پنج هزار هكتار مساحت دارد و مهمترين زيستگاه ميش مُرغ در ايران محسوب مي شود.
محمد احمدي افزود: با وجود حمايت جدي از اين گونه جانوري در بوكان و بازديد از محل زيست آن توسط كارشناسان محيط زيست به دليل اينكه شهرستان بوكان ظرفيت افزايش جمعيت ميش مرغ را ندارد، اين موضوع موجب شده كه آمار اين پرنده افزايش پيدا نكند.
وي با اشاره به اينكه در آخرين سرشماري انجام شده در پاييز سال گذشته تعداد پرندگان مشاهده شده 32 قطعه گزارش شده است، افزود: اين پرنده نادر در سال 2 تخم مي گذارد و همين امر يكي از مهمترين عوامل تداوم حيات آن به شمار مي رود.
وي اضافه كرد: علاوه بر منطقه دشت سوتاو حماميان، اين پرنده در چندين زيستگاه ديگر در منطقه 'سه كانيان' اين شهرستان و مناطقي در استان كردستان نيز مشاهده شده است.
رئيس اداره حفاظت محيط زيست بوكان ادامه داد: ميش مرغ ها مانند ساير پرندگان داراي زيستگاه هستند و در صورت افزايش جمعيت در يك منطقه، تعدادي از آنها به مناطق ديگر كوچ مي كنند.
كارشناس اداره حفاظت محيط زيست نيز به خبرنگار ايرنا گفت: به علت از بين رفتن زيستگاه طبيعي يا كشتزارها و تبديل آن به زمين هاي كشاورزي و تعارض آن، آمار ميش مرغ در چند دهه اخير كاهش پيدا كرده است.
'رحيم عبدالكريمي' به علت و مشكلات اصلي افزايش نيافتن جمعيت ميش مرغ در زيستگاه هاي بوكان اشاره كرد و افزود: ميش مرغ به علت بسته بودن گله جمعيت در زيستگاه هاي بوكان دچار نوعي مشكل ژنتيكي يا 'هم خوني' شده است.
وي اضافه كرد: چالش ژنتيكي موجب به وجود آمدن كاهش مقاومت طبيعي پرندگان و در نتيجه تلفات به شيوه هاي متفاوت مي شود.
اين كارشناس محيط زيست ادامه داد: شكار و تعرض به زيستگاه ميش مرغ دور از چشم محيط بانان مي تواند از ديگر عامل كاهش جمعيت ميش مرغ باشد.
وي گفت: براي جوجه آوري و حفاظت از ميش مرغ ها بايد امنيت زيستگاه را تامين كرده و بستر زندگي آنها را به روز كنيم.
معاون اداره حفاظت محيط زيست بوكان با بيان اينكه زيستگاه ميش مرغ در گذشته كشت زارهاي طبيعي بود، افزود: دستكاري محيط زندگي ميش مرغ و ايجاد زمين هاي كشاورزي موجب تغييرات اساسي در بستر زندگي آنها شده است.
عبدالكريمي اضافه كرد: براي حفظ اين گونه جانوري و افزايش جمعيت ميش مرغ بايد كشاورزي در منطقه تعديل و در زيستگاه هاي مطرح اين گونه بايد جلو مكانيزاسيون كشاورزي گرفته شود.
وي اظهار كرد: براي افزايش جمعيت ميش مرغ بايد زيستگاه ميش مرغ توسط اداره حفاظت محيط زيست تملك شود يا به صورت اجاره اي در اختيار اداره محيط زيست قرار گيرد.
اين كارشناس محيط زيست گفت: به علت تعارض ژنتيكي كه در ميان جمعيت ميش مرغ اين منطقه به وجود آمده، بايد جمعيت آنها را از چالش ژنتيكي نجات دهيم اين كار از طريق وارد كردن تعداد ديگر از اين گونه پرنده به جمعيت گله ميش مرغ امكان پذير است.
وي ادامه داد: تكثير مصنوعي اين گونه جانوري ديگر راه نجات بسته بودن گله ميش مرغ است؛ تكثير ميش مرغ در ديگر كشورهاي اروپايي از جمله انگليس و آلمان با اين روش با موفقيت انجام شده است.
وي بيان كرد: تكثير ميش مرغ نيز زماني موفقيت آميز خواهد بود كه زيستگاه اين گونه جانوري را بهينه سازي كنيم.
به گزارش ايرنا، ميش‌مرغ پرنده‌اي از خانواده 'هوبره‌ايان' است كه در دشت‌هاي وسيع بي‌درخت، زمين‌هاي استپي و كشت زارهاي پهناور و علف زارهاي بوكان زندگي مي‌كند؛ اين گونه نادر به عنوان يكي از بزرگترين پرندگان ايران، پرنده اي زيبا، كمياب و در خطر انقراض است كه با طول بدن يك متر و وزن بيش از 15 كيلوگرم از نظر شكل و جثه شباهت زيادي به بوقلمون دارد.
تغذيه اين پرنده بسيار متفاوت و شامل مواد گياهي و حيواني مختلف از جمله حشرات، قورباغه و مارمولك است و در بهار كه زمان جوجه آوري آن به شمار مي رود، آشيانه خود را در قسمت هاي انبوه مزارع مي سازد اما در پاييز و زمستان نيز مي توان آنها را در مزارع درو شده مشاهده كرد.
پرهاي ميش‌مرغ در قسمت پشت نخودي سير با راه‌هاي عرضي سياه و در قسمت شكمي، كاملاً سفيد رنگ است.
ميش مرغ پاهاي قوي و بلندي دارد كه به سه انگشت ختم مي‌شود و اين پاهاي قوي، براي ميش‌مرغ كه كمتر پرواز مي‌كند، اهميت زيادي دارد.
اين پرنده بسيار زودرَم و محتاط است و با اينكه پروازش قوي است، بيشتر در مقابل خطر مي‌دود يا مخفي مي‌شود؛ نر و ماده اين پرنده شبيه به هم هستند ولي نرها جثه بزرگتري دارند.
در چند سال گذشته پرنده نادر و در خطر انقراض ميش مرغ در مراتع و مزارع روستاي 'كاني سپي' مهاباد نيز مشاهده شد، اين پرنده 15 سال قبل از اين زمان در منطقه مشاهده نشده بود.
علاوه بر اين در سال هاي اخير در مناطقي از استان كردستان بخصوص دشت اوباتو ديده شده است.
هر چه از شمال غربي ايران به سمت جنوب حركت كنيم، از تعداد اين پرنده نادر كاسته مي شود به طوري كه دشت هاي آذربايجان بيش از دشت هاي كردستان، كرمانشاه و همدان، ميش مُرغ ها را در خود جاي داده است.
بوكان در جنوب آذربايجان غربي واقع است.
7510/3093/2093
گزارش: محمد اديب
مهاباد- ايرنا- نسل ميش مرغ، عروس پرندگان بوكان به علت مشكلات ژنتيكي در جوجه آوري، كاهش مقاومت بدني و دستكاري زيستگاه اين گونه پرنده نادر در معرض خطر انقراض است و بنا به نظر كارشناسان، ايجاد امنيت، تعديل زيستگاه و رفع مشكلات ژنتيكي زمينه بقاي اين گونه ارزشمند را فراهم مي كند.
