به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، رئیس جمهوری آمریكا كه هیجدهم اردیبهشت ماه جاری با فرمان خروج از برجام، انتظار ناكام گذاشتن این توافق معتبر بین المللی را داشت، اینك نتیجه ای عكس به دست آورده است. دوره تعیین شده 90 و 180 روز كه ترامپ برای بازگشت تحریم های ایران در نظر گرفته، طرف های درگیر در برجام به ویژه اروپایی ها را به تكاپو واداشته است.
پس از خروج آمریكا از برجام، كشورهای اروپایی به عنوان شركای سنتی واشنگتن حفظ توافق هسته ای مصمم تر شده اند. به باور ناظران برجام آزمونی برای محك میزان استقلال و آزادی عمل اروپا از آمریكا است. اروپا در این باره تصمیم خود را گرفته و «دونالد توسك» رئیس دوره ای شورای اروپا به تازی تاكید كرد مادام كه ایران به تعهدات خود در توافق هسته ای پایبند باشد، اتحادیه اروپا نیز به آن متعهد می ماند و برای محافظت از شركت های خود در قبال تحریم های آمریكایی تلاش خود را به كار خواهد بست.
هنوز دو هفته از زمان خروج آمریكا از برجام نگذشته كه سران 28 كشور عضو اتحادیه در حمایت از برجام و مقابله با كارشكنی های ایالات متحده همصدا شده اند. سران اتحادیه روز جمعه بیست وهشتم اردیبهشت ماه به طور رسمی برای حفاظت از منافع شركت ها و كمپانی های اروپایی در اجرای برجام تشكیل جلسه دادند؛ نشستی كه از تلاش مجدانه بروكسل در مقابله با تحریم های آمریكا حكایت می كرد.
نكته دیگر این كه ترامپ با تصمیم اخیر خود در ارتباط با برجام به دست خود اروپا را به روسیه نزدیك كرد. اروپایی كه طی دهه های گذشته همسویی آنها با ایالات متحده مشهود بود، اینك راه تقابل با زیاده خواهی های رئیس جمهوری تازه كار آمریكا را در تنش زدایی با كرملین می بینند. اختلافات اروپایی ها با روسیه در مسائل منطقه ای از بحران اوكراین گرفته تا تحولات سوریه و یمن مانع از آن نشده تا در موضوع برجام كنار یكدیگر قرار نگیرند.
كشورهای اروپایی از سال 1393 بر سر بحران اوكراین با روسیه وارد چالشی جدی شده و تحریم هایی را علیه این قدرت شرقی اعمال كرده اند. در این زمان كه دموكرات ها در آمریكا زمام امور را در دست داشتند با اتحادیه اروپا رویكرد واحدی را اتخاذ كردند. حال سیاست های ترامپ باعث شده تا سران اتحادیه جدایی شبه جزیره كریمه و انضمام آن به روسیه را نادیده انگاشته و درصدد تنش زدایی با مسكو برآیند.
از طرف دیگر اختلافات اروپا و روسیه بر سر مسائل منطقه غرب آسیا و رویارویی نمایندگان آنها در شورای امنیت سازمان ملل مانع نزدیك شدن آنها به یكدیگر نشده است كه در این میان سیاست های یكجانبه گرایانه و ستیزه جویانه دولت مستقر در كاخ سفید بی تاثیر نیست. نادیده گرفتن پیمان های مورد حمایت غرب همچون معاهده اقلیمی پاریس، پیمان ناتو و همچنین خروج آمریكا از سازمان جهانی مهاجرت و یونسكو به هیچ وجه با سیاست های اروپایی سازگاری ندارد.
از طرفی راهبرد اقتصادی دولت ترامپ هم منافع اروپایی ها را در نظر نگرفته و تصمیم اخیر وی مبنی بر افزایش تعرفه گمركی برای واردات فولاد و آلومینیوم صدای اعتراض اروپایی ها را بالا برد و آنها را به اقدام متقابل واداشت.
در خصوص مسائل منطقه ای نیز آمریكا بیش از پیش به گسترش و تقویت روابط با عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی علاقه نشان می دهد؛ رویكردی كه تیرگی هر چه بیشتر روابط با روسیه و ایران طرف دیگر آن است.
اروپا در منطقه نیز مسیری جدا از ایالات متحده در پیش گرفته و به دنبال پیدا كردن راه حل سیاسی به منظور پایان دادن به بحران های این منطقه آشوب زده است كه نشست مشترك سیزدهم اردیبهشت ماه نمایندگان ایران و چهار كشور اروپایی (ایتالیا، آلمان، فرانسه و انگلیس) در رم برای خاتمه دادن به بحران یمن در این راستا تحلیل می شود. بدون شك ماجراجویی های ترامپ در خاورمیانه به تشدید بحران های موجود منجر خواهد شد، همان طور كه در انتقال سفارت این كشور از تل آویو به بیت المقدس شاهد آن بودیم.
از این رو در روزهای گذشته كه آمریكا بی اعتنا به نظرات و منافع متحدان اروپایی از برجام خارج شد، سران اتحادیه چرخشی به سمت شرق انجام داده اند تا با همراهی روسیه، توطئه و تحریم های ضد برجامی كاخ سفید را خنثی كنند. رهبران اتحادیه همچون «آنگلا مركل» صدراعظم آلمان و «امانوئل مكرون» رئیس جمهوری فرانسه كه در آستانه تصمیم ترامپ راهی سفر بی ثمر واشنگتن شده بودند، حال روانه مسكو شده اند تا به قول خود برجام را نجات دهند.
پژوهشم**9242**1601**
تهران- ایرنا- اعلام رسمی «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا مبنی بر خروج از برجام بین این كشور و اتحادیه اروپا به عنوان متحدان دیرینه اختلاف افكنده است و سران بروكسل علاوه بر فاصله گرفتن از سیاست های واشنگتن، خود را به مسكو نزدیك كرده اند.