به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، هجدهمین نشست سران كشورهای عضو سازمان همكاری شانگهای امروز یكشنبه 20 خرداد با حضور «حسن روحانی» رییس جمهوری اسلامی ایران در شهر چینگ دائو در شرق چین آغاز شد. در نشست امسال سران سازمان همكاری شانگهای، رهبران و سران 8 كشور عضو شامل چین، هند، قزاقستان، قرقیزستان، پاكستان، روسیه، تاجیكستان ازبكستان و چهار كشور ناظر شامل ایران، افغانستان، بلاروس، و مغولستان و همچنین مسئولان سازمان‌های بین المللی حضور دارند.
دكتر روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران به دعوت «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین در این اجلاس حضور دارد. در این سفر هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی شامل «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه، «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت، «مسعود كرباسیان» وزیر اقتصاد، «محمد نهاوندیان» معاون اقتصادی رییس جمهوری و «ولی الله سیف» رئیس كل بانك مركزی، رئیس جمهوری اسلامی ایران را همراهی می كنند. مقدمات اجلاس سران سازمان همكاری شانگهای از روز گذشته در شهر ساحلی چینگ دائو واقع در استان شاندونگ در شرق چین آغاز شده است و نشست اصلی آن امروز برگزار می شود. رئیس جمهوری روز گذشته در چین با روسای جمهوری روسیه، پاكستان، افغانستان و بلاروس دیدار كرد.
شركت و سخنرانی در اجلاس سران سازمان شانگهای، دیدار با رییس جمهوری چین در قالب دیدار دوجانبه ایران و چین، شركت در ضیافت شام رییس جمهوری چین به افتخار هیات ایرانی و مراسم امضای اسناد روابط دو جانبه شامل چند سند همكاری بین ایران و چین از جمله برنامه های روز دوم سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به چین است.
در ادامه نگاهی به مهم ترین محورهای تحلیلی رسانه های عربی درباره نشست سران كشورهای عضو سازمان همكاری شانگهای خواهیم داشت.
** شانگهای سكوی حمایت از برجام
روزنامه های «الاخبار» لبنان، «عمان» چاپ مسقط و «الوطن» مصر، صفحه عربی شبكه «اسپوتنیك» روسیه و شبكه خبری «الجزیره» قطر و تارنمای« i24NEWS» امارات حمایت اعضای برجسته سازمان همكاری شانگهای از توافق هسته ای را در كانون توجه قرار دادند.
به نوشته روزنامه الاخبار، ایرانی ها انتظار دارند كه در نشست شانگهای و حاشیه آن پكن و مسكو پس از عقب نشینی واشنگتن از توافق هسته ای و از سرگیری تحریم های ایران از تهران حمایت كنند. این موضوع سبب شده است كه دیدارها و اظهارات روحانی در این نشست اهمیت دوچندانی داشته باشد. روسای جمهوری سه كشور در شرایطی در چین با هم دیدار كردند كه با پایان نشست رهبران هفت كشور صنعتی در كبك كانادا اختلاف های شدید دولت آمریكا با 6 قدرت دیگر درباره توافق هسته ای و سیاست های حمایتی رئیس جمهوری آمریكا كه زیان هایی را برای اقتصاد همپیمانان آن به دنبال دارد، آشكار شد.
به نوشته تارنمای شبكه خبری اسپوتنیك، «ولادیمیر پوتین» و شی جین پینگ اعلام كردند كه برای حفظ توافق هسته ای همه تلاش خود را خواهند كرد. آنان بر ضرورت حمایت از منافع همكاری اقتصادی با تهران در برابر تحریم های یكجانبه آمریكا تاكید كردند.
روزنامه الوطن در گزارشی با عنوان «نشست همكاری شانگهای گردنبند؛ نجات ایران پس از عقب نشینی آمریكا از توافق هسته ای» نوشت: این نشست به ریاست شی جین پینگ در شهر ساحلی چینگدائو برگزار شد. هدف این نشست تقویت پیوند اعتماد و روابط حسن همجواری میان كشورهای عضو است. همچنین در این نشست برای برپایی نظام سیاسی و اقتصادی جدید و عادلانه تلاش می شود.
اهمیت این نشست به دلیل افزایش تنش های تجاری میان پكن و واشنگتن است. ایران هم در این نشست برای جلب حمایت پكن و مسكو پس از عقب نشینی آمریكا از توافق هسته ای تلاش می كند. چین از این نشست به عنوان فرصتی برای پیش برد طرح زیر ساختی بزرگ خود «راه ابریشم جدید» تلاش می كند. روسیه از این نشست برای مقابله با نفود آمریكا و ناتو استفاده می كند.
در این زمینه «محمد محسن ابوالنور» كارشناس مسائل ایران گفت به یقین چین در دوره كنونی تلاش می كند از ایران به عنوان برگ فشاری در تنش سیاسی با آمریكا استفاده كند. به ویژه این در شرایطی است كه رخدادهای اخیر در تنگه تایوان و دریای چین جنوبی، تنش میان پكن و واشنگتن را به اوج خود رسانده است.
چین تمایل دارد كه پس از خروج شركت های غربی از بازارهای ایران شركت های چینی خلا آنها را پر كنند. حمایت چین و روسیه از ایران قابل درك است و آنها از عقب نشینی آمریكا از توافق هسته بیشترین سود را می برند.
به نوشته تارنماi24NEWS، «گاوشانگتاو» كارشناش مسائل خاورمیانه در دانشگاه دیپلماسی پكن گفت روحانی در نشست شانگهای شركت كرد، زیرا ایران كشورهایی را كه توافق هسته ای را امضا كرده اند می آزماید تا ببیند این كشورها از نظر عملی تا چه حد می توانند به توافق هسته ای پایبند باشند. اگر ایران به ضمانتی دست یابد كه چین و روسیه می توانند در برابر فشار تحریم های آمریكا مقاومت و تعامل با ایران را ادامه دهند ایران نیز برای باقی ماندن در این توافق تلاش خواهد كرد و گرنه دلیلی برای ادامه این توافق نمی بیند.
به نوشته تارنمای i24NEWS، شركت های چینی می تواند از فرصت عقب نشینی شركت های آمریكا از ایران استفاده و فعالیت خود با ایران را تقویت كنند. در این زمینه «خوالی مینگ» سفیر سابق چین در ایران هم به روزنامه «گلوبال تایمز» گفت بر خلاف آمریكا، چین از وعده خود چشم پوشی نخواهد كرد و این كشور تمایل دارد روابط ایران و چین لطمه ای نبیند.
«شو تیبنگ» استاد روابط بین الملل در دانشگاه چین هم گفت ایران نیاز به تایید و حمایت دیپلماسی در شرق دارد. حمایت چین به تنهایی كافی نیست، بلكه كشورهای آسیای مركزی هم باید ایران را در برابر آمریكا مورد حمایت قرار دهند.
به نوشته روزنامه عمان، پكن كه یكی از شركای تجاری برجسته ایران و یكی از بزرگترین مشتریان نفت این كشور است اعلام كرد با وجود تحركات آمریكا قصد دارد با ایران همكاری كند. پیش بینی می شود كه شركت های چینی خلا حضور شركت های آمریكایی و اروپایی را پر كنند.
شبكه خبری الجزیره نوشت: ایران و روسیه برای هماهنگی و همكاری دوجانبه كه ائتلاف میان آنها را برای رویارویی با پیامدهای عقب نشینی آمریكا از توافق هسته ای فراهم می كند، پیش می روند. در این راستا روحانی در دیدار با همتای روسی خود در حاشیه نشست همكاری شانگهای در چین گفت ایران و روسیه باید گفت و گوی جدی تری را درباره عقب نشینی واشنگتن از توافق هسته ای انجام دهند.
روحانی به نقش مهم و سازنده روسیه در اجرای توافق هسته ای اشاره كرد و گفت نتیجه همكاری با روسیه برای تضمین امنیت در منطقه بسیار ملموس است. پوتین هم همكاری ایران و روسیه در سوریه را موفقیت آمیز به شمار آورد و گفت مسكو با تهران برای حل موضوع سوریه همكاری می كند و راه حل های عینی برای بحران وجود دارد. او گفت همكاری تجاری روسیه و ایران به طور مداوم در حال افزایش است.
پس از عقب نشینی ترامپ از توافق هسته ای روسیه در كنار اتحادیه اروپا از حامیان این توافق بودند. برای رویارویی با واشنگتن جبهه بین المللی تایید كننده ادامه توافق هسته ای تشكیل شده كه این جبهه هنوز هم انسجام خود را حفظ كرده است. به نظر می رسد نشست شانگهای فرصتی دیگر برای ایران است تا حمایت سیاسی از توافق هسته ای را به دست آورد.
** خط پایانی بر یكه تازی های آمریكا
روزنامه های «البناء» لبنان و «الشرق الاوسط» عربستان در بخشی از گزارش های خود از اجلاس سازمان شانگهای همكاری روسیه، چین و ایران برای پایان دادن به یكجانبه گرایی آمریكا را مورد توجه قرار دادند.
به نوشته روزنامه البناء، كسی كه گمان می كند روسیه و چین از هم دور خواهند شد یا روابط كره و ایران با روسیه و چین آسیب خواهد دید در توهم به سر می برد. اكنون زمان پیوند كشورهای منطقه از طریق ایران، روسیه و چین و تشكیل فضای جدید است.
اكنون زمان به چالش كشیدن روابط بانكی در سطح جهانی است كه آمریكا زمام آن را در دست دارد. زمان جذب اروپا به سوی محور روسی- چینی فرارسیده است. اكنون زمان ترسیم اصول جدیدی از روابط سیاسی و اقتصادی در سایه تنش هایی است كه جهان از زمان سقوط دیوار برلین و یكه تازی آمریكا در عرصه بین المللی شاهد آن بوده است.
روزنامه الشرق الاوسط نوشت: روابط روسیه و چین به دنبال برخی تحولات بین المللی و چالش آفرینی های دونالد ترامپ علیه این دو كشور بسیار تقویت شده است. پوتین برای شركت در نشست شانگهای روز جمعه به چین سفر كرد و شی جین پینگ هم از او استقبال كرد. آنها در چین قراردادهای بسیاری را امضا كردند.
پوتین پیش از این سفر گفت روسیه و چین برای تقویت همكاری در زمینه های زیر ساختی، انرژی، پروهش و فناوری تمایل دارند. «الكساندر گابوف» پژوهشگر مركز كارینگی هم گفت پوتین و شی جین پینگ از نظر فكری بسیار به هم نزدیك هستند آنها می خواهند عظمت را به كشور خود برگردانند. آنها به نقش آمریكا در جهان تردید دارند و به آمریكا اعتمادی ندارند.
پژوهش **9278**3050**
تهران- ایرنا- هجدهمین اجلاس سازمان همكاری شانگهای در چین در شرایطی در حال برگزاری است كه دیدارهای روز نخست این نشست نشان داد كه اعضای این سازمان خواهان ادامه همكاری با ایران بوده و برای پایان دادن به یكجانبه گرایی آمریكا تلاش می كنند.
