یكجانبه گرایی ترامپ آمریكا را منزوی كرده است

رابرت مالی روز یكشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، در پاسخ به این پرسش كه آمریكا با شروط دوازده گانه اعلامی درباره ایران چه هدفی را دنبال می كند، این مطلب را مطرح كرد.
وی افزود: به دشواری می توان فهمید كه راهبرد نهفته در پس ‏كارهای دولت ترامپ چیست اما در این خصوص، به نظر می رسد كه منطق ‏آن نسبتا روشن است.
عضو شورای امنیت ملی پیشین آمریكا ادامه داد: ‏خود دولت آمریكا به غیر ‏واقع بینانه بودن شروط دوازده گانه اشراف دارد و اساسا می خواهد اجرایی نشوند تا فشار ‏به ایران وارد كند.‏ در واقع، هدف این است كه هیچ كدام از آنها عملی نشوند.
مالی اضافه كرد: هدف وارد كردن فشار است و از دیدگاه دولت ترامپ، هر نتیجه ای از آن ‏بگیرند بهتر از وضعیت موجود خواهد بود. حداقل اینكه فشارهای اقتصادی، ‏دیپلماتیك و دیگر انواع فشارها، منابع ایران را كاهش خواهد داد. به نظر ‏آنها، هر چه باشد بهتر خواهد بود، زیرا ایران را وادار می كند كه برای ‏فعالیت های خارجی اش كمتر هزینه كند. همچنین باعث نارضایتی داخلی می ‏شود و سرانجام، به باور آنها، می تواند به تغییر نظام بینجامد.
وی اظهار كرد: ترامپ ‏همچنین احتمالا فكر می كند همانطور كه در مورد كره شمالی ‏انجام داده است با فشار حداكثری می تواند ایران را وادار كند كه برای یك توافق ‏‏'بهتر' وارد مذاكره شود. در مجموع به نظر می رسد بیشتر افراد در در ‏دایره تنگ تصمیم گیری پیرامون رئیس جمهوری آمریكا، به دنبال مجازات ‏اقتصادی ایران هستند تا ببینند بعد چه می شود.‏
ایرنا از نماینده ویژه باراك اوباما رئیس جمهوری پیشین آمریكا در امور خاورمیانه پرسید كه‎ ‎از زمان انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری، ‏شاهد لابیگری گسترده نتانیاهو و بن سلمان برای از میان بردن توافق هسته ای ‏با ایران بودیم. آنها رسما از تصمیم ترامپ برای خارج كردن آمریكا از این ‏توافق، استقبال كردند. تا چه حد تصمیم ترامپ برای خارج شدن از برجام، ‏تحت تاثیر این دو شخصیت ضد ایرانی بوده اند؟
مالی پاسخ داد: دیدگاه ضد برجامی رئیس جمهوری ترامپ هرگز بر كسی پوشیده نبوده است. ‏در طول مبارزات انتخاباتی، او وعده داد كه آن را پاره كند. او در هر حال به ‏وسواسی دچار است كه هر كاری سلف وی (باراك اوباما) انجام داده است را بر هم ‏بزند. وی با اشاره به یكه تازی ترامپ در عرصه بین الملل اظهار كرد: همانطور كه دیدیم ترامپ با بی اعتنایی آشكار خود به خواست و شكایت ‏اروپایی ها، ثابت كرده كه به راه خود می رود حتی اگر به قیمت زیر ‏پا گذاشتن خواسته های متحدانش باشد.
مشاور بیل كلینتون تاكید كرد: به این ترتیب، باید گفت كه پشتیبانی ‏قوی متحدان منطقه ای ایالات متحده از خروج از برجام، هر چند منشا تصمیم ‏ترامپ برای این كار نبود، اما آن را تسهیل كرد.‏
دیگر سوال ایرنا از مقام پیشین كاخ سفید اینگونه بود: كارآیی و تاثیر تحریم های آمریكا را در دوران ‏یكجانبه گرایی ایالات متحده در امور بین الملل چگونه ارزیابی می كنید؟ آیا ‏فكر می كنید همانطور كه پمپئو گفته است، دولت آمریكا بتواند جامعه بین ‏المللی را دوباره متقاعد كند كه به ائتلاف تحریم علیه ایران بپیوندند؟
مالی اظهار كرد: شكی نیست تحریم های چند جانبه بسیار موثرتر خواهند بود ‏اما حقیقت این است كه تحریم های یكجانبه ایالات متحده هم بسیار قوی خواهند بود. بیشتر شركت های بزرگ بین المللی ‏در بازار ایالات متحده فعالیت دارند و نمی توانند خطر از دست دادن آن یا تنبیه (از ‏سوی واشنگتن) را بپذیرند.
وی تصریح كرد: بنابراین نتیجه نهایی تحریم های یكجانبه ایالات ‏متحده چیزی بینابینی خواهد بود. شركت های بزرگ از سرمایه ‏گذاری در بازار ایران خودداری خواهند كرد و كار ایران با بانك های ‏خارجی پیچیده تر خواهد شد. در نتیجه ایران از دسترسی به مزایایی اقتصادی ‏برجام محروم خواهد شد. ‏
مدیر گروه بین المللی بحران افزود: از سوی دیگر، با توجه به اینكه اروپا، روسیه، چین و هند ‏اعلام كرده اند كه در برابر تحمیل تحریم های فراملی ایالات متحده ‏مقاومت خواهند كرد، تا زمانی كه ایران به تعهدات هسته ای‎ ‎خود در برجام ‏پایبند بماند، دشوار بتوان تصور كرد كه این تحریم های جدید همانند آنچه كه ‏در دوره سال های 2010 تا 2012 (در دوران اوباما) برقرار بود، به ایران ‏فشار وارد كند.
مالی خاطرنشان كرد: البته اگر ایران با نقض برجام به خروج آمریكا از این ‏توافق واكنش نشان دهد، در این صورت احتمالا تقریبا تمام كشورهای دیگر و ‏به ویژه اروپا، ناگزیر به همراهی با واشنگتن خواهند شد‎.‎
ایرنا پرسید: رئیس جمهوری آمریكا گفته است شركت ها و اشخاص ثالثی كه ‏تحریم های آمریكا علیه ایران را نقض كنند، هدف قرار خواهد داد. این تهدید ‏واكنش اروپایی ها را به دنبال داشته و گزارش هایی وجود دارد كه اتحادیه ‏اروپا تهدید كرده است كه ایالات متحده را به سازمان تجارت جهانی بكشاند. ‏آیا موافقید ترامپ به جای منزوی كردن ایران، در حال منزوی ‏كردن آمریكا در سطح جهانی است؟
عضو شورای امنیت ملی پیشین آمریكا تصریح كرد: بدون تردید اینگونه است و این مساله ای است كه با تصمیم وی برای تحمیل تعرفه های ‏تجاری بر نزدیكترین متحدان ایالات متحده، علنی تر شده است.
مالی تاكید كرد: همچون روز ‏روشن است كه خروج از‎ ‎برجام كه پس از یك سلسله تصمیم گیری ها بر ‏خلاف منافع اروپا صورت گرفت به طور جدی به روابط دو سوی اقیانوس ‏اطلس (اروپا و آمریكا) آسیب زده است. خروج از پیمان تغییرات اقلیمی و ‏همین طور خروج از توافق تجارت دو سوی اقیانوس آرام، انتقال سفارت ایالات متحده ‏به قدس و اعمال تعرفه های فولاد و تعرفه های آلومینیوم همه جزئی ‏از این سلسله تصمیم گیری ها هستند.‏
وی در پاسخ به این سوال كه آیا رهبران اروپایی به اندازه كافی برای حفظ ‏برجام تلاش كرده اند و در این مرحله برای تشویق شركت ها برای كار با ایران چه باید انجام دهند؟ گفت: واقعیت این است كه تلاش اتحادیه اروپا بیش از آن چیزی است كه فكر می كردیم.
مدیر گروه بحران افزود: اروپا برای ‏نجات برجام تلاش های صریح و متحدانه ای به خرج داده است اما صادقانه ‏بگویم، هیچ راه حل فوری و شفافی وجود ندارد. دولت ها نمی توانند بر ‏شركت های خصوصی چیزی در مورد آنچه كه باید انجام دهند، تحمیل كنند.
مالی یادآور شد: اما از سوی دیگر، در بروكسل و در سراسر اروپا، بدون شك تمایل به یافتن ‏راه های ابتكاری برای محافظت از تجارت با تهران، تا زمانی كه ایران پایبند ‏به برجام باشد، وجود دارد.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه، آنها اعلام كرده اند كه قوانین ‏مسدود كننده را برای مصونیت دادن به شركت های اروپایی در برابر تحریم ‏های ایالات متحده به اجرا خواهند گذاشت. آنها همچنین در حال بررسی شیوه ‏های تازه ای برای ارائه وام و اعتبار برای تجارت این شركت ها هستند.
این تحلیلگر مسایل بین الملل اضافه كرد: دولت ‏های اروپایی همچنین به دنبال افزایش تعامل دیپلماتیك با ایران و تقویت آن ‏هستند. این احتمال است كه شاهد اقدام های دیگری نیز باشیم. باید در مورد ‏اینكه چقدر از اروپایی ها بر می آید واقع بین بود.
مالی تصریح كرد: اگر ایران به تعهدات هسته ‏ای خود پایبند بماند، به باور من اروپا تلاش جدی به خرج خواهد داد تا آن را ‏جبران كند.‏
دونالد ترامپ در هشتم ماه مه (18 اردیبهشت) امسال اعلام كرد كه این كشور دیگر در توافق هسته ای با ایران نخواهد بود و تحریم های ثانویه علیه ایران باز خواهد گشت.
این در حالی است كه در سخنرانی اعلامی، هیچ شاهدی از نقض تعهدات ایران ارائه نكرد و آژانس بین المللی انرژی اتمی هم 11 بار از پایبندی ایران به این تعهدات خبر داد.
رویكرد ضد برجامی آمریكا كه همواره مورد انتقاد مجامع بین المللی بوده است، این بار با جدیت بیشتری بروز كرده و اروپا، روسیه و چین تاكید كرده اند كه در برابر تحریم های یكجانبه و خلاف قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد، خواهند ایستاد.
اروپام*م.ع**1429