سابقه كشت چاي به حدود يكصد سال پيش با آوردن چهار هزار اصله نهال چاي از كشور هندوستان به شهرستان لاهيجان توسط كاشف السلطنه باز مي گردد . اين محصول تاكنون افت و خيزهاي فراواني داشته است.
در گذشته چايكاري در گيلان از رونق بسياري برخوردار بود اما به دليل كاهش انگيزه چايكاران ،طي سالها بخشي از باغ هاي چاي از چرخه توليد خارج شد .
اما در سال هاي اخير بويژه در دولت تدبير و اميد بار ديگر ارتقاي كيفيت چاي در دستور كار قرار گرفت و تلاش بر اين است كه با افزايش انگيزه باغداران باغ هاي متروكه بار ديگر به عرصه توليد برگردند .
به عقيده كارشناسان ، چاي ايراني از چاي هاي خوش عطر و طعم دنيا محسوب مي شود و توليد چاي كيفي به رعايت دقيق اصول و روش هايي مانند برداشت برگ سبز و سپس نحوه عمل آوري آن در كارخانه ، انبارداري ، بسته بندي و عرضه به بازار بستگي دارد.
سازمان چاي ، ناظران ، چايكاران و كارخانه هاي چايسازي زنجيره كامل توليد چاي با كيفيت محسوب مي شوند كه دست يابي به هدف توليد چاي كيفي به همكاري اين زنجيره نيازمند است.
رعايت نكات فني سازمان چاي كشور در ارتباط با خريد برگ سبز چاي و همكاري متقابل چايكاران، مديران كارخانه ها و ناظران خريد برگ سبز از طريق برداشت با كيفيت و دقت در خريد برگ سبز و امانت‌داري سبب خواهد شد تا در سال حمايت از كالاي ايراني، محصول باكيفيت به دست مصرف‌كننده برسد كه اين خود باعث رونق اقتصادي و شكوفايي بيشتر اين صنعت خواهد شد.
اين روزها چين اول برگ سبز بهاره كه عالي ترين و پر مشتري ترين چاي خشك از آن فرآوري مي شود به پايان رسيده است و شروع چين دوم برگ سبز چاي به زودي آغاز مي شود كه سازمان چاي مي تواند با خريد و پرداخت به موقع برگ سبز چاي از چاي ايراني حمايت كند . اين كار يك نوع تشويق محسوب مي شود تا كشاورزان جديت بيشتري به امور چايكاري داشته باشند.
چايكاران و دست اندركاران چاي معتقدند كه چاي نياز به حمايت ، عزم و عرق ملي مصرف كنندگان دارد تا با خريد اين كيفي ترين و سالم ترين چاي توليد داخلي به حمايت از كالاي ايراني بپردازند تا هيچ چايي در انبارها انباشت نشود و كشاورزان بتوانند به ادامه توليد محصول با كيفيت تشويق شوند.
يك چايكار و حسابدار يكي از واحدهاي چايسازي لاهيجان مي گويد: نظارت بر فرايند توليد از سوي سازمان چاي بايد از باغ چاي بويژه در هرس آغاز شود اين درحالي است كه اين نظارت در باغ چاي وجود ندارد و يا بسيار كمرنگ است .
رحيم فتحي افزود: بايد ارتباط بين كارخانه دار و كشاورز تقويت شود و با همكاري اين دو قشر مي توان چاي با كيفيت توليد كرد.
به گفته وي كيفي سازي فقط در 15كارخانه چايسازي صورت مي گيرد و بقيه نسبت به آن توجهي ندارند.
وي اظهارداشت:آموزش توسط سازمان چاي به باغداران و انجام عمليات بهزراعي بايد در شش ماه دوم سال انجام گيرد كه بهزراعي مي تواند موجب ايجاد انگيزه در چايكاران و احياي باغ هاي چاي شود و بر درآمد آنان اثر مثبت بر جاي بگذارد.
وي گفت: هزينه نهاده هاي كشاورزي ، دستمزد كارگر و هزينه هاي جانبي هر سال نسبت به سال قبل افزايش مي يابد كه اين امر يكي از مشكلات چايكاري شمال است كه بايد براي آن چاره انديشي شود.
برخي صاحب نظران نيز مي گويند در كنار پرداختن به كيفي سازي چاي بايد به افزايش توليد نيز توجه شود تا بتوان بخشي مهمي از مصرف داخلي در كشور توليد و عرضه شود.
به نظر آنان در افزايش توليد بايد به موضوعات خيلي مهم فناوري جديد ، آبياري و بهزراعي توجه كرد كه فناوري و آبياري مي تواند تا دو برابر محصول را در واحد سطح افزايش دهد و بهزراعي باغ هاي چاي موجب احياي باغهاي چاي شده و با افزايش محصول انگيزه چايكار را افزايش مي دهد.
معاون بازرگاني و تنظيم بازار سازمان چاي نيز با بيان اين كه توليد كيفي چاي داخلي در دستور كار سازمان چاي قرار دارد تصريح كرد توليد كيفي چاي با افزايش انگيزه در چايكاران ، افزايش توليد چاي داخلي را هم در پي خواهد داشت .
گودرز خردادپور افزود : با توجه به برنامه پنجساله سازمان چاي مبني بر ايجاد شبكه هاي آبياري و انجام عمليات بهزراعي مي توانيم افزايش محصول داشته باشيم و تا حدودي در توليد چاي به گذشته دور نزديك شويم .
وي يادآورشد: سطح زيركشت چاي در گيلان و مازندران در گذشته 34هزار هكتار بود كه هم اكنون سطح باغ هاي فعال به 21هزار هكتار رسيده است كه امكان افزايش آن تا حداكثر 28هزار هكتار وجود دارد ، همانگونه كه طي چند سال اخير چهارهزار هكتار از باغ هاي چاي توسط كشاورزي احياء شد و زير كشت محصول رفت با ايجاد انگيزه در چايكاران اين ميزان قابل دسترسي است.
وي اظهارداشت: دولت پرداخت تسهيلات ارزان قيمت به چايكاران را در دستور كار خود قرار داده است به گونه اي كه پرداخت تسهيلات بهزراعي باغها در سال 93به ميزان 14ميليارد تومان ، 94به ميزان 10ميليارد تومان و سال 95هم 35ميليارد تومان اختصاص يافت.
وي تصريح كرد:براي رسيدن به توليد كيفي چاي بايد ارتقاي كيفيت ، بسته بندي و بازرگاني چاي مورد توجه قرار بگيرد و اجازه داده نشود كه چاي سنواتي بار ديگر به عنوان يك تهديد وارد بازار شود و بايد جلوي ورود بي رويه آن به بازار گرفته شود تا به فروش اين محصول با كيفيت لطمه اي وارد نشود.
178 واحد چايسازي در گيلان و مازندران وجود دارد كه در سال گذشته تعداد 151 واحد فعال بودند .
نياز داخلي به چاي خشك 110هزار تن برآورد شده است كه در سال گذشته 108 هزار تن برگ سبز چاي از چايكاران خريداري شد و از اين ميزان برگ سبز 24هزار تن چاي خشك توليد و عرضه شد.
استانهاي گيلان و مازندران بين 25 تا 28 هزارهكتار باغ چاي دارند كه 90 درصد اين باغها در استان گيلان واقع شده اند.
6029 /6030
لاهيجان-ايرنا- كارشناسان بر اين باورند كه كيفي سازي چاي داخلي با همكاري زنجيره كامل توليد ،رونق چايكاري را به باغ هاي شمال باز مي گرداند.
