رهايي از تحريم‌ بنزين با افتتاح فاز دوم ستاره خليج فارس

اكنون فضايي ايجاد شده كه حتي مي‌توانيم خودكفا باشيم و زمينه را براي صادرات بنزين نيز فراهم كنيم. اما به شرط آنكه مصرفمان را مديريت كنيم. با راه‌اندازي فاز سوم اين پالايشگاه هم تا پايان امسال، ايران توان صادرات بنزين يورو 5 را به دست مي‌آورد. اما همان طور كه گفته شد، خودكفايي در توليد و دستيابي به جايگاه صادرات بنزين با مديريت مصرف اين فرآورده ارزشمند پايدار مي‌ماند تا ديگر تأمين سوخت، پاشنه آشيل ايران محسوب نشود.

**افزايش 12 ميليون بشكه‌اي بنزين در روز
بيش از يك دهه از آغاز صحبت‌ها درباره پالايشگاه ستاره خليج‌فارس مي‌گذرد. در ابتدا پروژه‌اي براي مصرف 360 هزار بشكه ميعانات گازي توليدي پارس‌جنوبي، تعريف و طراحي شد. اما در مرحله اجرا، مشكلاتي مانند اعمال تحريم‌ها عليه كشور، كمبود منابع مالي، خروج سهامدار، خروج پيمانكار اصلي و مواردي از اين قبيل روند ساخت پالايشگاه را كند كرده بود. در نهايت برجام به داد اين پالايشگاه رسيد.

شايد بتوان گفت كه بهره‌برداري از دو فاز اين پالايشگاه يكي از مهم‌ترين دستاوردهاي برجام در دو سال گذشته بوده است. فاز سوم آن هم بزودي به بهره‌برداري مي‌رسد و در مجموع اين پالايشگاه روزانه 24 ميليون ليتر بنزين يورو 5 و 6 ميليون ليتر فرآورده ميان تقطير تحويل مي‌دهد كه اگر ارزش هر ليتر را 50 سنت در نظر بگيريم، مجموع آن برابر با 15 ميليون دلار در روز مي‌شود. اين موضوع را اخيراً معاون وزير نفت و مديرعامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي اعلام كرده بود.

ستاره خليج‌فارس در قالب سه فاز تعريف شده كه هر فاز قابليت توليد روزانه 12 ميليون ليتر بنزين يورو 5 را دارد بنابراين فاز 2 در كنار فاز يك، 24 ميليون ليتر به حجم بنزين توليدي كشور اضافه مي‌كند، البته اين ميزان، قابليت افزايش در مواقع لزوم را دارد.

ناگفته نماند كه مطابق برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده در نيمه دوم امسال هيچ بنزيني به كشور وارد نخواهد شد. پارسال ميانگين واردات روزانه بنزين كمتر از 12,6 ميليون ليتر بوده كه اين رقم در نيمه نخست امسال به نصف كاهش يافت. قطع واردات بنزين به سبب آسودگي خاطر در پي راه‌اندازي فازهاي ستاره خليج‌فارس است. اگر اين پالايشگاه ساخته نمي‌شد ما همچنان واردكننده بنزين باقي مي‌مانديم.

ايران مدت‌ها به‌عنوان واردكننده بنزين در منطقه مطرح بوده، اما تا پايان امسال با راه‌اندازي فاز 3، به شرط مديريت مصرف، مي‌تواند توليد بنزين خود را به بازار صادرات و منطقه‌اي اختصاص دهد و نقش خود را در حوزه انرژي منطقه پررنگ كند. بازارهاي هدف صادرات بنزين ايران نيز به طور معمول كشورهاي همسايه هستند. با توجه به اينكه توليد بنزين ستاره خليج فارس با استاندارد يورو 5 خواهد بود حتي كشورهاي توليد‌كننده بنزين نيز مي‌توانند بازار هدف ايران باشند.

**بدون ستاره به مشكل مي‌خورديم
اگر ستاره نبود امروز بحران بسيار بدي را درباره تأمين بنزين كشور تجربه مي‌كرديم، زيرا شرايط سياسي حاكم بر منطقه و جهان ثابت كرده در پي محدوديت‌هاي اقتصادي، تأمين بنزين براي ما مي‌تواند يك چالش بزرگ باشد. تهديدهايي عليه كشورمان وجود دارد كه اگر ستاره خليج‌فارس را نداشتيم وجود اين تهديدها براي ما بسيار نگران‌كننده مي‌شد. فازهاي مختلف پارس‌جنوبي روزانه به توليد ميعانات گازي مي‌پردازند.

تصور كنيد براي فروش اين حجم از ميعانات گازي در جهان با مشكل مواجه مي‌شديم و در داخل كشور نيز نمي‌توانستيم از آن استفاده كنيم، اگر نمي‌توانستيم بنزين مورد نياز را در داخل كشور توليد كنيم، اگر با اختلال در توليد و استفاده از ميعانات گازي روند توليد، توزيع، مصرف و صادرات گاز طبيعي نيز با مشكل مواجه مي‌شد، آن زمان چه اتفاقي براي ايران مي‌افتاد؟! اما راه‌اندازي ستاره خليج‌فارس بسياري از تهديدها و اهرم فشارها عليه ايران را خنثي كرده است.

اگر ستاره نبود و ما در رقم توليد 60 ميليون ليتر بنزين باقي مي‌مانديم در حالي كه مصرف بنزين با رشد فزايند‌ه‌اي همراه است، امروز بايد روزانه به‌طور متوسط 30 ميليون ليتر بنزين به كشور وارد مي‌كرديم. درحالي كه تحريم‌هاي جديد اين اجازه را به ما نمي‌داد. اكنون عليرضا صادق‌آبادي معاون وزير نفت مي‌گويد كه پالايشگاه ستاره خليج فارس مانع خروج 5.4 ميليارد دلار شد. حال بايد مصرف را مديريت كنيم تا دوباره به واردات بنزين نيازمند نشويم.

*منبع: روزنامه ايران؛ 1397،4،7
**گروه اطلاع رساني**2059**9131