نیازهای روزمره مردم آنقدر به برق وابسته شده كه قطعی آن فقط به معنی خاموشی لامپ و تلویزیون و لباسشویی نیست.
برق كه قطع می شود انگار زمان یك قرن به عقب بر می گردد و جریان زندگی بشدت كند و حتی متوقف می شود؛ دیگر آب بیشتر آپارتمان ها هم قطع می شود، درِ بسیاری از پاركینگ ها از كار می افتد، آسانسورها قفل می شوند، تلفن های ثابت از مدار خارج می شوند، مطب ها و مراكز درمانی (جز بیمارستان ها) زمینگیر می شوند، كركره سیستم بانكی و خودپردازها پایین می آید، ادارات از پاسخگویی درمی مانند، خاموشی چراغ های راهنمایی ترافیك به راه می اندازد و ده ها مشكل دیگر.
كلافگی وقتی بیشتر می شود كه رفت و آمد برق، بدون اطلاع قبلی است و به یكباره مردم را در مخمصه قرار می دهد بی آنكه بدانند این بلاتكلیفی تا كی ادامه دارد.
شاید بدترین قسمت این سریال آزاردهنده، تن دادن به خاموشی وسایل سرمایشی و تحمل گرمای طاقت فرسای تابستان باشد؛ گرمایی كه یك تنه مصرف برق كشور را حدود 40 درصد بالا برده است.
آنچنان كه همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، 11 تیر اعلام كرد: از 54 هزار مگاوات مصرف برق در زمان اوج بار(پیك مصرف)، 20 هزار مگاوات مربوط به تجهیزات سرمایشی است.
با این محاسبه ایرانیان برای خنك شدن به اندازه 'چهار كشور همسایه' برق مصرف می كنند.
بی شك مصرف بالای مشتركان خانگی را نمی توان تنها در سهل انگاری و غفلت آنان محدود كرد زیرا بسیاری از وسایل برقی كه مردم مجبور به خریداری آنها هستند، استانداردهای مصرف انرژی را ندارند و برق چند برابری می سوزانند؛ واقعیتی كه ضرورت نظارت بر تولید و عرضه وسایل برقی را چند برابر كرده است.
طبق پیش بینی وزارت نیرو تابستان امسال با كمبود حدود چهار هزار مگاواتی برق روبرو هستیم كه علاوه بر تشدید گرمای هوا، محصول كاهش حدود 40 درصدی بارندگی در سال آبی 96 است.
حدود 10 هزارمگاوات برق كشور از نیروگاه های برقابی تولید می شوند كه ارتباط مستقیمی با میزان بارشها و جریان رودخانه ها دارد.
گرچه بارندگی بهار 97 در استان كرمانشاه بهتر از سال گذشته و میانگین بلندمدت بود اما همچنان مشكلات دیگری برای جاماندن تولید و توزیع از مصرف مردم وجود دارد.
** ركوردزنی مصرف در كرمانشاه
با گرم شدن هوا و عبور دما از مرز 40 درجه از پنجم تیر ماه در استان كرمانشاه آغاز شده و بسته به میزان اوج مصرف (پیك)، روزانه برق مناطق مختلفی از استان برای دست كم یك تا 2 ساعت قطع می شود.
پیك مصرف برق در استان كرمانشاه بین ساعات 12 تا 17 و 19 تا 23 است كه بیشترین تقاضا برای مصرف وجود دارد.
اوج مصرف برق در استان روز 11 تیر ركورد جدیدی ثبت كرد و به مرز 670 مگاوات رسید؛ عددی كه نسبت به سال گذشته رشد 11 درصدی را نشان می دهد.
حدود 60 درصد برق استان كرمانشاه را 625 هزار مشترك خانگی مصرف می كنند و 30 درصد هم سهم بخش صنعت و كشاورزی است.
** ریزگردها مصرف برق را بالا برده
بنابر اعلام شركت توزیع برق در استان كرمانشاه حدود 35 درصد از مصرف برق فصل گرما مربوط به استفاده از سیستم های سرمایشی است.
در این میان ریزگرد هم دست به دست گرمای هوا داده و كرمانشاهی ها را به جایگزینی كولر گازی با آبی ترغیب كرده اند زیرا آنچنان كه مدیرعامل شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه به خبرنگار ایرنا گفت: بخشی از شهروندان معتقدند كولر آبی اجازه ورود ریزگردها به داخل واحد مسكونی را می دهد.
همچنین حتی در صورت ملایم بودن دمای هوا، بسیاری از شهروندان ترجیح می دهند برای جلوگیری از ورود ریزگرد به داخل خانه، پنجره ها را ببندند و در عوض برای تنظیم دما از كولر استفاده كنند.
این در حالی است كه به گفته مرادی مجد، كولرهای گازی حدود چهار تا پنج برابر كولر آبی برق مصرف می كنند.
** چرا قطعی برق بیبرنامه است؟
طبیعی است كه شبكه توزیع برق كشور كه تجهیزات فرسوده هم كم ندارد، قادر به تحمل اندازه مشخصی از مصرف (پیك) است و اگر اوج بار از این مرز بگذرد، قطعی و خاموشیها آغاز می شود.
مدیرعامل شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه گفت: شبكه توزیع برق استان نمی تواند بار بیش از 640 مگاوات را تحمل كند و اگر مصرف لحظهای از این مرز بگذرد، مجبور به قطع پراكنده برق هستیم.
به همین دلیل است كه مرادی مجد تاكید دارد قطعی برق قابل پیشبینی و برنامه ریزی نیست و به پیك مصرف لحظهای دارد؛ یعنی اگر شهروندان در زمان اوج بار، مصرف انرژی را مدیریت كنند قطعی در كار نخواهد بود.
مرادی مجد گفت كه تنها با كاهش 10 درصدی مصرف در زمان پیك، دیگر شاهد قطعی برق در تابستان نخواهیم بود.
او افزود: تنها كافیست كه شهروندان از وسایل پرمصرف مانند جاروبرقی، اتو، لباسشویی، ظرفشویی و... در ساعات غیرپیك استفاده كنند یا اینكه در ساعات پیك مثلا از 10 لامپ روشن فقط یكی را خاموش كنند.
استفاده از دور كند یا ترموستات تنظیم دما در كولرهای آبی و گازی (تنظیم دما بر روی 25 تا 25 درجه)، پرهیز از استفاده همزمان از وسایل برقی پرمصرف در ساعات پیك، خاموش كردن لامپ های اضافی و استفاده از روشنایی طبیعی در روز و استفاده از لامپ كم مصرف از دیگر راه های مدیریت مصرف برق است كه انجام آنها چندان سخت نیست اما در عین حال كمك بزرگی برای جلوگیری از قطعی و خاموشی است.
البته اگر تابستان هم اندكی مراعات كند و چند درجه ای از گرمای خود بكاهد، احتمالا قطعی برق استان منتفی می شود.
در ازای افزایش هر یك درجه گرمای هوا، مصرف برق در كشور حدود هزار و 500 مگاوات افزایش می یابد كه این رقم در استان كرمانشاه حدود 18 مگاوات برآورد می شود.
یكی دیگر از مشكلاتی كه سبب قطعی بی برنامه برق می شود، فرسودگی بخشی از تجهیزات تغذیه و انتقال برق است و به گفته مدیرعامل شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه در زمان پیك احتمال از كار افتادن برخی تجهیزات مانند ترانسها وجود دارد.
** احتمال گران شدن برق پرمصرفها
گویا افزایش هفت درصدی نرخ تعرفه های برق در سال 97 اثر محسوسی بر كاهش مصرف نداشته كه وزارت نیرو به فكر گران كردن برق برای پرمصرفها افتاده است.
آنچنان كه معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی گفته است، قیمت تمام شده برق اكنون 2 برابر قیمت تكلیفی است و طبعا مشتركانی كه بیش از دیگران برق مصرف می كنند به همان میزان از یارانه بیشتری هم برخوردار می شوند.
حائری گفت: برنامه ای در دستور كار وزارت نیرو قرار گرفته است كه با اجرای آن، نرخ برق مشتركان پرمصرف مطابق با قیمت تمام شده محاسبه می شود؛ این برنامه تدوین و اجرای آن با بخشنامه افزایش تعرفه دستگاه های اداری آغاز شده است.
مدیرعامل شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه هم تاكید كرد كه باید سقفی برای میزان مصرف برق تعریف شود تا اگر مشتركان بیشتر از آن مصرف كردند، تعرفه برق شان با قیمت تمام شده محاسبه شود زیرا اكنون هر كسی برق بیشتری مصرف كند از یارانه بیشتری هم بهره مند می شود.
** دستور دولت به زیرمجموعه
ایرانیان سه برابر متوسط جهانی برق مصرف می كنند و این میزان مصرف هم سالانه 6 درصد افزایش می یابد اما امسال رشد مصرف در برخی استان ها به مرز 35 درصد هم رسیده است.
وضعیتی كه شركت های توزیع برق را شرایط سختی قرار داده و آنها را مجبور به كلید زدن قطعیها كرده است.
به همین دلیل دولت از اواخر خردادماه وارد میدان شد و برنامه های مختلفی را برای مدیریت مصرف برق و جلوگیری از خاموشی ها كلید زد.
دولت این بار خودش پیشقدم شد و صرفه جویی را از زیرمجموعههای خود آغاز كرد؛ چنانچه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر كشور روز 9 تیر استانداران سراسر كشور را مكلف به پیگیری صرفه جویی و نظارت بر نحوه مصرف آب و برق در دستگاه های اجرایی، كاهش 20 درصدی در مصرف آب و 10 درصدی در مصرف برق نسبت به مدت مشابه سال 96 كرد.
یكی از اقدام هایی كه در این باره پیش بینی و در برخی استان ها اجرایی شده، تغییر ساعت كار اداری به 6:30 تا 13:30 است؛ اتفاقی كه قرار است از روز 16 تیر در استان كرمانشاه هم بیفتد.
رضا رحیمی، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری كرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این تغییر ساعت شامل همه ادارات و دستگاه های دولتی، بانك ها، شهرداری ها و سایر موسسات عمومی غیردولتی استان است.
هیات دولت همچنین مصوب كرده كه تعرفه برق سازمان های دولتی در سراسر كشور در ساعت های اوج بار 20 درصد افزایش یابد.
سهم ادارات كرمانشاه از كل مصرف برق استان حدود 50 مگاوات است كه با توجه به فعالیت آنها در زمان اوج بار، با كاهش 10 درصدی مصرف می توانند نقش موثری در كم كردن خاموشیها داشته باشند.
اما آنچنان كه مدیرعامل شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه اظهار داشت: برخی ادارات در مدیریت مصرف برق همكاری نمی كنند و با بیتوجهی به رعایت دمای توصیه شده (25 تا 26 درجه)، حتی سیستم های سرمایشی را در ساعات غیراداری روشن می گذارند.
** ادارات بدهكار اصلی برق
تنها اتهام ادارات استان كرمانشاه مصرف بالای برق نیست چرا كه آنان بدهكار اصلی شركت توزیع هم هستند.
مرادی مجد در این باره گفت: شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه حدود هزار میلیارد ریال از مشتركان طلب معوقه دارد كه 50 درصد آن متعلق به ادارات، 30 درصد مشتركان خانگی و بقیه سایر مشتركان است.
او تاكید كرد كه تنها سرمایه شركت توزیع پولی است كه از مشتركان می گیرد و اگر این معوقه بزرگ نقد شود، می توان با آن شبكه انتقال و توزیع را توسعه داد و از مشكلات كنونی كاست.
استان 2 میلیون نفری كرمانشاه حدود 750 هزار مشترك برق دارد كه 625 هزار مورد آن خانگی، 25 هزار مشترك عمومی و 10 هزار مشترك كشاورزی و صنعتی هستند و بقیه مشتركان هم در 'سایر مصرف و روشنایی معابر' تعریف می شوند.
تمامی شهرها و 2 هزار و 622 روستای استان (غیر از روستاهای خالی از سكنه یا دارای كمتر از سه خانوار) به شبكه توزیع برق متصل هستند.
7444/8066
گزارش از عبدالله الماسی
كرمانشاه - ایرنا - برای خلاصی از قطعی مكرر و كلافه كننده برق و جلوگیری از توقف جریان زندگی روزمره، راههای آسان زیادی هست؛ مثلا كافیست از وسایل پرمصرف در ساعات غیرپیك استفاده كنیم یا كلید خاموش تنها یك لامپ اضافی را بزنیم.