به گزارش ایرنا در گذشته، معدن بر اساس پیجویی و پیمایش كه بر روی زمین انجام می شد، كشف و به ثبت می رسید اما، اكنون و با پیشرفت علم و تكنولوژی به روش های متعدد از جمله دورسنجی و هوایی انجام می شود با وجود این، هنوز هم معدن، ریسك پذیرترین بخش برای سرمایه گذاری به شمار می آید و خطر سرمایه گذاری در این بخش بالا است، البته شرایط نه تنها در سطح استان بلكه در كشور به همین گونه است.
نبود واحدهای فرآوری یكی از اصلی ترین مشكلات بخش معدن استان بوده و به گفته معدنكاران، اكنون استان های همجوار، ماده اولیه و خام معادن استان را دریافت می كنند اما به هنگام پرداخت وجوه، توی سر ماده معدنی می زنند، بعضا كار را به جایی می كشانند كه معدنكار تنها هزینه حمل را قبول می كند. اما ماده فرآوری می شود و ارزش افزوده آن نصیب خارج استان می شود.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی، رئیس اداره امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی و رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی در میزگردی به بیان چالش ها و دغدغه های بخش معدن پرداختند.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی درباره چالش های بخش معدن گفت: یك مشكل حاد بخش معادن در استان، نبود واحدهای فرآوری است بطوریكه در استان سرمایه گذاری در این زمینه انجام نشده، این در حالی است كه استان دارای بهترین معادن باریت در راز و جرگلان بوده كه ارزش اقتصادی بالا و مصرف زیادی دارد اما هنوز سرمایه گذاری مناسبی در ایجاد واحد پودر میكرونیزه انجام نشده است.
مرادعلی قلی پور اظهار داشت: البته اخیرا یك سرمایه گذار كه دارای 2 معدن است، در زمینه فرآوری سنگ اعلام آمادگی كرده است و معادن این سرمایه گذار برق رسانی شده است و با ثبت نام در سامانه كارا و بررسی در كمیته فنی، در آینده نزدیك پس از اخذ تسهیلات، كارخانه فرآوری ساخته می شود.
وی، بالا بودن تعرفه مالیاتی و تحمیل هزینه های زیاد به معدن كاران و نبود سیستم های حمل و نقل بویژه حمل و نقل ریلی را از دیگر مشكلات معدنكاران استان عنوان كرد.
قلی پور در بخش دیگر سخنان خود درباره مشكلات معدنكاران در زمینه تخریب عرصه های منابع طبیعی گفت: منابع طبیعی خود ضابط قضایی است و هر جا تخلفی باشد از ادامه كار جلوگیری و برای برخورد با تخلف اقدام می كند، البته ما خود حافظ منابع طبیعی هستیم و در صورتی كه تخریب در عرصه ها زیاد باشد، متذكر می شویم.
معاون امور معادن و صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی گفت: دیگر چالش معدنكاران، عدم تخصیص سرمایه در گردش به این تولیدكنندگان از سوی بانك ها است.
وی تصریح كرد: با توجه به اینكه سرمایه در گردش بانك ها بابت خرید مواد اولیه تخصیص می یابد، متاسفانه برای استخراج و هزینه های كارگری و انرژی مد نظر قرار نمی گیرد و این چالش بزرگی است كه برای تمام معدنكاران دغدغه جدی ایجاد كرده است.
*حمایت از معادن راكد
قلی پور درباره حمایت از واحدهای معدنی راكد و غیرفعال استان گفت: اكنون تفاهم نامه سه جانبه میان سه شركت بزرگ ایمیدرو، میدكو و مركز تحقیق و توسعه معادن منعقد شده است و بر این اساس، 500 معدن غیرفعال، متروكه و راكد كشور برای ادامه فعالیت حمایت و احیا می شود.
وی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به حمایت های صندوق ضمانت سرمایه گذاری در بخش معدن گفت: افرادی كه در سامانه كارا ثبت نام كرده اند در صورتی كه برای اخذ تسهیلات با كمبود وثیقه روبه رو باشند از حمایت های صندوق بهره مند می شوند و معدنكارانی كه با مشكل وثیقه رو به هستند ضمانت می شوند.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی افزود: در خراسان شمالی 236 معدن دارای پروانه بهره برداری است كه از این تعداد 122 معدن، كاملا فعال هستند.
قلی پور اظهار داشت: اكنون 71 معدن در استان غیر فعال است كه دنبال جذب سرمایه گذار برای احیای آن هستیم.
* اعمال ماده 20 برای 34 معدن
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی با اشاره به اینكه برای 34 معدن استان، ماده 20 اعمال شده است گفت: وقتی معدنكار حقوق دولتی را پرداخت نمی كند، به ناچار معدن از معدنكار گرفته می شود.
وی با بیان اینكه یكی از نیازهای اساسی معدنكاران، تامین ماشین آلات است گفت: این تجهیزات بسیار گران قیمت است و ما تلاش داریم تا با معرفی متقاضیان به بانك و كمك به تضمین این تسهیلات، از این تولیدكنندگان حمایت كنیم.
وی در باره اشتغالزایی سرمایه گذاری در معادن گفت: به ازای هر اشتغال مستقیم در معادن برای 16 نفر شغل غیرمستقیم ایجاد می شود.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی تصریح كرد: اكنون 236 معدن فعال استان برای یك هزار و 376 نفر شغل مستقیم ایجاد كرده است.
* موافقت با 77 درصد از تقاضاها
رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی نیز گفت: بخش بسیار عمده ای از معادن استان در عرصه های طبیعی در حال بهره برداری است.
دكتراصغر سمیعی اظهار داشت: سالانه به طور متوسط 100 استعلام معدن در این اداره كل رسیدگی می شود كه بیش از 77 درصد از تقاضا ها در سال گذشته مورد موافقت قرار گرفته و با فعالیت كمتر از 20 درصد مخالفت شده است.
وی اظهار داشت: خشكسالی ها و تخریب عرصه های طبیعی و محیط زیست برخی دغدغه ها را ایجاد كرده است كه تلاش داریم تا برای حفظ و حراست از منابع طبیعی گام برداریم.
وی درباره تعامل با فعالیت های معدنی گفت: خراسان شمالی نخستین استانی است كه كارگروه تعامل تشكیل داده است و مشكلات و اختلاف های معدنی در این كارگروه بررسی و بیشتر آن، حل و فصل می شود.
رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: سال گذشته سه یا چهار مورد تخلف فعالیت معدنكاران به مراجع قضایی ارجاع شده است كه در حال رسیدگی است
سمیعی با بیان اینكه نقشه مناطق ممنوعه در عرصه های طبیعی تهیه شده است گفت: مراتع درجه یك، ذخیره گاه های جنگلی، ذخیره گاه های ژنتیكی، عرصه های محل اجرای طرح های بیابان زدایی و یا طرح های جنگل كاری از جمله مناطق ممنوعه برای فعالیت های معدنی است.
وی افزود: ما این حق را برای معدنكار قائل هستیم كه مواد معدنی را برداشت و بهره برداری كند اما این اقدام باید با كمترین خسارت و تخریب عرصه ها همراه باشد.
وی با بیان اینكه انتظار می رود معدنكار در مرحله مطالعه، بیشتر وقت و هزینه صرف كند تا خطاها در بهره برداری كمتر شود گفت: بعضا عرصه ها تخریب می شود و معدنكار پس از مراحلی متوجه می شود كه ادامه كار صرفه اقتصادی ندارد، انتظار می رود این موارد به حداقل برسد.
رئیس اداره حفاظت و حمایت اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی تصریح كرد: انتظار می رود كه در بهره بردار از معادن، از تكنولوژی رشد یافته استفاده شود تا خسارت ها و تخریب ها كمتر باشد.
* روند سخت اخذ تسهیلات
رئیس اداره امور معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی نیز در باره مشكلات و چالش های بخش معدن گفت: روند اخذ تسهیلات بانكی برای معدنكاران بسیار مشكل است و بیشتر معدنكاران استان توان مالی لازم برای فعالیت ندارند از این رو به تسهیلات بانكی نیاز دارند.
علی اصغر رضازاده اظهار داشت: معدنكاران استان به خاطر شرایط بد اقتصادی در پرداخت اقساط وانز با مشكل روبه رو شده اند و اكنون باید جریمه های سنگین پرداخت كنند.
وی تصریح كرد: معدن كاری در استان سه میلیارد ریال تسهیلات دریافت كرده اما اكنون میزان بدهی اش به بانك 18 میلیارد ریال شده است.
وی با اشاره به تشكیل كارگروه تعامل با منابع طبیعی در سال 94 گفت: بخش بسیار زیادی از مشكلات معدنكاران استان با منابع طبیعی در این كارگروه حل و فصل می شود و خوشبختانه تعامل خوبی با اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان وجود دارد.
بر اساس این گزارش، 28 ماده معدنی از 68 ماده معدنی موجود در كشور در خراسان شمالی وجود دارد و میزان ذخیره قطعی معادن استان یك میلیارد و 58 میلیون تن است و میزان ذخیره استخراج اسمی معادن 11 میلیون و 500 هزار تن است.
سالانه پنج میلیون و 800 هزار تن ماده معدنی در استان استخراج می شود.
میزان سرمایه گذاری در بخش معدن استان یكهزار و 340 میلیارد ریال گزارش شده است.
7185/ 6042
بجنورد- ایرنا- وجود یك میلیارد و 58 میلیون تن ذخیره قطعی معادن خراسان شمالی پتانسیل بالقوه برای تحول اقتصادی محسوب می شود كه اكنون این ظرفیت در زمین خاك می خورد و به همین منظور صاحب نظران در میزگرد ایرنای استان به بررسی چالش ها وفرصت های آن پرداختند.