به گزارش ایرنا، پدیده خشكی رودخانه ها چند سالی است در كشور به تدریج روند افزایشی را طی می كند و در این میان غیر از خشكسالی و كمی بارش ها، سد سازی، حفر چاه‌های غیرمجاز و آبیاری غیراصولی زمینهای كشاورزی از علل مهم آن است.
رودخانه قزل اوزن نیز از پدیده خشكی این روزهای رودخانه های ایران در امان نبوده و بویژه در فصل تابستان رو به مرگ تدریجی می رود، چند سالی است كه نفس های این رودخانه عظیم و حیاتی به شماره افتاده است و اگر تدبیری اندیشیده نشود با ناباوری جریان زندگی در آن متوقف خواهد شد.
كمی بارش ها، خشكسالی، احداث چند سد مختلف بر روی این رودخانه، استفاده غیر مجاز و بی رویه كشاورزان از آب این رودخانه و عدم مدیریت اصولی آب در حوضه های آب ریز این رودخانه، زیبایی و عظمت قزل اوزن را از بین خواهد برد.
این رودخانه یكی از طویل ترین و زیباترین رودخانه های ایران است كه از ارتفاعات كردستان سرچشمه می گیرد و از بخش جنوب غربی وارد خاك استان زنجان می شود.
قزل اوزن كه پرآب ترین رودخانه استان زنجان است در آخرین مسیر خود قبل از خروج از محدوده استان زنجان، با طی مسیر 70 كیلومتری در داخل شهرستان طارم امید و زندگی را به مردم این منطقه هدیه می دهد.
به طوری كه می توان گفت قزل اوزن برای شهرستان طارم فقط یك رودخانه نیست، بلكه شاهرگ زندگی برای مردمانی است كه شبانه روز در مزارع خود تلاش و زندگی را به معنای سخت آن تعریف می كنند.
قزل اوزن فقط مأموریت رساندن آب را به زمینهای تشنه، مزارع محصولات مختلف و خانه های مردم ندارد، بلكه وظیفه‌ای فراتر دارد و آن‌هم پمپاژ امید، شادی و خون زندگی به قلب همه مردم شهرستان طارم است.
علاوه بر تنوع زیستی بالا و اهمیت بوم شناختی رودخانه قزل اوزن، تاثیر آن بر بخش های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زندگی مردمان حاشیه این رودخانۀ مهم و حیاتی انكار ناشدنی است.
رودخانه قزل اوزن به عنوان یك شریان حیاتی نقش مهمی برای مردمان حاشیه رودخانه در چندین استان ایفا می كند و در معیشت كشاورزان، بخصوص در شهرستان طارم تاثیرگذار است، به طوری كه در صورت نبود جریان آب در قزل اوزن جریان زندگی هزاران نفر در طارم متوقف خواهد شد.
با توجه به اینكه 95 درصد مردم طارم از راه كشاورزی اقتصاد خود را تامین می كنند و اكثر سرمایه گذاری های انجام شده در این شهرستان بواسطه رودخانه قزل اوزن هدف گذاری شده است، خشك شدن این رودخانه خسارت های جبران ناپذیری در تمام بخش ها وارد خواهد كرد.
اوایل تابستان هر سال با خشكی رودخانه قزل اوزن در شهرستان طارم بخصوص در پایین دست این رودخانه، امیدها در میان مردم زحمت كش این منطقه كم رنگ می شود و كشاورزان را با بحران آب و از بین رفتن محصولات زراعی و باغی مواجه می كند.
در تابستان سال 96 با تلاش ها و پیگیری های مسئولین در دولت تدبیر و امید، روزهای بی آب قزل اوزن در شهرستان طارم با رهاسازی آب سد آیدوقموش رنگ امید به خود گرفت و جریان آب در پرآب ترین رودخانه استان زنجان، نبض زندگی در طارم را به تپش درآورد.
تابستان سال جاری نیز با گرمتر شدن هوا و استفاده بالای كشاورزان از آب قزل اوزن، آب این رودخانه بخصوص در مناطق پایین دست به طور كامل خشك شده و كشاورزان طارمی را با نگرانی های زیادی روبرو كرده است.
رئیس اداره امور منابع آب شهرستان طارم در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از رهاسازی آب سد آیدوقموش در اوایل مرداد سال جاری خبر داد و افزود: با توجه به برگزاری جلسات متعدد و پیگیری های مسئولین شهرستانی و استانی مقرر شد تا از اول مرداد دریچه سد آیدوقموش بازگشایی شود.
ثاقب عزیزخانی مقدار اولیه آبی كه رهاسازی خواهد شد را 20 میلیون مترمكعب عنوان كرد و گفت: در توافق اولیه با رهاسازی این مقدار از آب سد آیدوقموش، امیدواریم تا چهار روز بعد از بازگشایی دریچه سد، آب رهاسازی شده به حوزه شهرستان طارم برسد و با مدیریت اصولی، كار كارشناسانه همچنین مدیریت مصرف از سوی كشاورزان مانع از ورود آب به سد منجیل شده و با همین مقدار آب رهاسازی شده مشكل كشاورزان طارمی برطرف شود.
عزیزخانی معوقات قبوض حق آبه جهت رهاسازی آب سد آیدوقموش در شهرستان طارم را یك میلیارد و 500 میلیون ریال اعلام و خاطرنشان كرد: كشاورزانی كه دارای چاه های مجاز بوده و از بستر رودخانه استفاده می كنند به تعهدات خود عمل كرده اند و مابقی معوقات مربوط به كشاورزانی است كه از انهار سنتی جهت آبیاری زمینهای خود استفاده می كنند.
این مسئول یادآور شد: جهت استمرار رهاسازی آب از سدهای بالادستی در سالهای آینده، كشاورزان باید قبوض حق آبه خود را پرداخت كنند تا با مشكلی در این موضوع مواجه نشویم.
وی همچنین عنوان كرد: در سالهای آینده با مدیریت اصولی و نظارت دقیق مبلغ قبوض برای كشاورزان بر اساس متراژ زمین آنان صادر خواهد شد تا حقی از كسی ضایع نشود.
به گزارش ایرنا، سد آیدوقموش به فاصله تقریبی 20 كیلومتر در جنوب غربی شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی، قرار دارد.
این سد با انگیزه بهره گیری از جریان سطحی رودخانه آیدوقموش كه از شاخه های اصلی رودخانه قزل اوزن می باشد به منظور توسعه و بهبود آبیاری اراضی منطقه طراحی شده است.
تابستان سال 96 رهاسازی آب این سد موجی از خوشحالی كشاورزان شهرستان طارم را موجب شد و محصولات كشاورزان از خشكی و بی آبی نجات پیدا كرد.
شهرستان طارم با 47 هزار نفر جمعیت (حدود 5 درصد جمعیت و 10 درصد مساحت استان زنجان) در 90 كیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده است و با استانهای قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است.
9886/6085
زنجان- ایرنا- خشكسالی، حفر چاه های غیرمجاز و آبیاری غیر اصولی زمین های زراعی، موجب شده است تا بی آبی رودخانه قزل اوزن داستان غم انگیز مرگ این رودخانه در شهرستان طارم را در فصل تابستان رقم بزند.
