بيماري طاعون نشخوار كنندگان نوعي بيماري ويروسي و بسيار مسري است كه در ميان حيوانات اهلي، گوسفند و بز شيوع دارد كه به گفته كارشناسان، اين بيماري در گله هايي كه سابقه واكسيناسيون يا ابتلا به بيماري ندارند مي‌تواند 80 تا 90 درصد دام‌ها را مبتلا كند و 50 تا 80 در صد مبتلايان را به كام مرگ بكشد.
واكسن نزدن بموقع و فراگير دام‌هاي اهلي در زمان مقتضي به علت كمبود واكسن،جابه جايي دام‌هاي اهلي بدون مجوز بهداشتي دامپزشكي به ويژه جا به جايي دام هاي بيمار و غيرواكسينه، مهمترين عوامل شيوع طاعون نشخواركنندگان است.
بيماري‌هاي واگير دامي در كنار ساير عوامل تهديدكننده محيط زيست طبيعي از جمله تخريب زيستگاه‌هاي جانوران وحشي، شكار و صيد بي رويه، آلودگي‌ها، بهره برداري غيراصولي از منابع طبيعي، گرد و غبار، خشكسالي‌هاي متوالي به عنوان مهمترين عوامل تهديد كننده تنوع زيستي و ذخاير ژنتيكي جانوري محسوب مي‌شود و مي‌تواند علاوه بر محيط زيست، سلامت جامعه و اقتصاد دامپروري را نيز تحت تاثير قرار دهند.
بر اساس آمارهاي سازمان حفاظت محيط زيست تلفات حيات وحش بر اثر ابتلا به طاعون نشخواركنندگان كوچك طي سال‌هاي اخير رو به فزوني بوده است ، طي سال 1390 تلفات در بين قوچ و ميش‌هاي وحشي در پارك ملي ساري گل خراسان شمالي و در سال 1393 تلفات در بين كل، بز، قوچ و ميش‌هاي وحشي در پارك ملي بَمو در استان فارس گزارش شده است.
طي سال 1394 و نيمه اول سال 1396 بيش از 1200 رأس از گونه‌هاي ارزشمند كل، بز، قوچ و ميش وحشي در يك همه‌گيري شديد در حيات وحش استان‌هاي مركزي، البرز، قزوين، تهران، زنجان، خراسان شمالي و سمنان بر اثر اين بيماري تلف شدند.
بنابر اين اقدامات حفاظت محيط زيست براي واكسيناسيون بموقع دام‌هاي اهلي و پيگيري‌هاي متعدد محيط زيست براي انجام اقدامات پيشگيرانه و كنترل اين بيماري در مناطق تحت مديريت ضرورت دارد.
اكنون با پيگيري اداره كل حفاظت محيط زيست فارس و همكاري دامپزشكي اين استان مبني بر انجام واكسيناسيون دام هاي اهلي عليه بيماري طاعون نشخواركنندگان كوچك در حاشيه مناطق تحت مديريت حفاظت محيط زيست تمام دام هاي اهلي حاشيه اين مناطق واكسينه شده اند.
مدير كل حفاظت محيط زيست استان فارس دراين زمينه به ايرنا گفت: كارشناسان و نيروهاي يگان حفاظت محيط زيست استان فارس با حسايت كامل نسبت به پايش مستمر مناطق تحت مديريت در پارك هاي ملي ، مناطق حفاظت شده و پناهگاه هاي حيات وحش و مناطق شكار ممنوع اين استان در حال گشت زني و كنترل هستند كه در صورت مشاهده هر گونه تلفات ضمن اعلام به شبكه دامپزشكي شهرستان مربوطه، نسبت به تهيه گزارش جامع و ارسال به اداره كل اقدام مي كنند.
سعيد محمودي افزود: از اقدامات در حال انجام به منظور كنترل و پيشگيري از شيوع بيماري در مناطق، تامين آب شرب آبشخورها به صورت روزانه و تعويض آب باقيمانده، شست و شو وضدعفوني آبشخور ها به صورت منظم، جلو گيري ازدسترسي دام اهلي به آبشخور هاي مناطق تحت مديريت، جلوگيري از ورود دام به مناطق تحت مديريت، گزارش فوري رويت هرگونه تلفات در جمعيت حيوانات نشخواركننده وحشي است.
مدير كل حفاظت محيط زيست استان فارس افزود: با توجه به اينكه امكان واكسينه كردن وحوش در طبيعت نيست،تتنها راه جلوگيري از سرايت اين بيماري در طبيعت كنترل و پيشگيري از شيوع اين بيماري در جمعيت هاي پستاندارا ن وحشي بويژه كل و بز ، آهو ، جبير ، قوچ وميش است.
وي ادامه داد: در صورت عدم رعايت موازين بهداشتي براي كنترل اين بيماري،مي تواند از حيات وحش به دام و برعكس انتقال يابد كه موجب تلفات در جمعيت هاي حيات وحش و دام هاي اهلي مي شود.
6113 /1876
شيراز - ايرنا - واكسينه شدن دام هاي سبك و كوچك اهلي حاشيه مناطق زيست محيطي اقدامي ضروري و مهم براي مهار بيماري طاعون نشخوار كنندگان در مناطق زيست محيطي ارزيابي شده است.
