پیشروی سرطان در ناكارآمدی آموزش

به گزارش ایرنا، مسوولان و پزشكان حاضر در میزگرد ایرنا سمنان تاكید كردند كه این بیماری قابل درمان است مشروط بر آنكه به موقع صحیح تشخیص داده شود.
پیشروی سرطان در ناكارآمدی آموزش بهداشتی سالانه دهها میلیارد ریال سرمایه ملی را بر اقتصاد ایران تحمیل می كند كه با صرف بخش اندكی از آن در امور پیشگیری می توان جلوی خسارتهای مالی و جانی را گرفت و جامعه را از گزند بیماریها مصون نگهداشت.
برآیندها مبین این است كه در جامعه بحث خود مراقبتی و خود آگاهی برای مراقبت از سلامت به خوبی تبیین نشده است، مردم به این مساله اهمیت كافی نمی دهند و تنها در صورتی كه دچار مشكل شوند به پزشك مراجعه می كنند.
سرطان یكی از بیماری های شایع در جهان است كه می تواند منجر به مرگ شود، كشورهایی كه درآمد كم یا متوسط دارند به طور قطع تلفات بیشتری در این زمینه خواهند داد، چرا كه هزینه های درمان و نگهداری از بیمار سرطانی بسیار سرسام آور است.
اكنون 145 مركز درمانی سرطان نوع یك و 30 مركز نوع 2 در كشور فعالیت دارد كه خدمات جامعی مانند شیمی درمانی، رادیوتراپی جراحی تومور و تشخیص زودرس سرطان به بیماران نیازمند ارایه می دهند.
به اعتقاد پزشكان بروز سرطان تا 40 درصد قابل پیشگیری بوده و آنان تغییر در روش زندگی، نوع تغذیه، مصرف دخانیات و ورزش نكردن را مهمترین عوامل ایجاد این بیماری برشمردند.
هر سال حدود 50 هزار نفر بر اثر ابتلا به بیماری سرطان در كشور جان خود را از دست می‌دهند و این افراد به جز 90 هزار نفری هستند كه سالیانه به سرطان مبتلا می شوند.
شایعترین سرطان در بین مردان ایرانی سرطان معده و در بین زنان سرطان پستان است و شایعترین سرطان كودكان نیز سرطان خون و سرطان مغز است.
سرطان در ایران و در جهان رو به افزایش است، سال 2014 حدود 14 میلیون فرد مبتلا به سرطان در دنیا شناسایی شده است كه این آمار در سال 2030 به 25 میلیون نفر می‌رسد.
بر اساس آمار ، در 15 سال آینده 70 تا 80 درصد به تعداد افراد مبتلا به سرطان در دنیا اضافه می‌شود كه در ایران همین روند پیش بینی می‌شود، مهمترین علت آن نیز افزایش سن امید به زندگی و افزایش سالمندی است.
بیماری سرطان سومین علت مرگ در كشور و دومین عامل مرگ و میر در سمنان است. این استان بیش از 700 هزار نفر جمعیت دارد.
این بیماری به گفته كارشناسان به طور مستقیم و غیر مستقیم سالانه 90 هزار میلیارد ریال خسارت بر اقتصاد كشور تحمیل می كند.
خبرگزاری ایرنا سمنان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' راهكارهای مقابله با پیشروی سرطان در جامعه' با حضور رضا ممتحن مدیركل بیمه سلامت سمنان، حمیدرضا حافظی مدیر درمان دانشگاه علوم پزشكی سمنان، محمد ناصر رهبر مدیر بیماری های دانشگاه علوم پزشكی سمنان و احمد صدیقی مدیرعامل موسسه پزشكی خیریه راه آسمان برگزار كرد.

** اصلاح باورهای غلط راهكار مبارزه با سرطان
مدیر گروه بیماری های دانشگاه علوم پزشكی سمنان با اشاره به این كه سرطان سومین علت مرگ در كشور و دومین عامل مرگ و میر در این استان است، گفت : آمار و اطلاعات نشان از روند افزایش سرطان با شیب ملایم در ایران دارد.
ناصر رهبر در میزگرد ایرنا افزود : سامانه ثبت اطلاعات بیماران سرطانی در استان و كشور در سنوات گذشته راه اندازی و در راستای آن فعالیت های متنوع از قبیل غربالگری و آموزش ارایه می شود.
غربالگری یعنی تشخیص ضایعات سرطانی كه بیشتر آن ها فاقد علائم كلینیكی هستند و به طور معمول در افراد سالم تشخیص داده می شوند، اما در تشخیص زودرس بیماری رخ داده و به موقع شناسایی می شود.
وی بیان كرد : برای غربالگری و تشخیص زود هنگام باید ساز و كارهای گوناگونی در نظر گرفت در این میان برگزاری برنامه های آموزشی با هدف پیشگیری از سرطان به افراد جامعه یكی از این راهكارهاست.
رهبر با بیان این كه برنامه های جانبی همسو با ثبت اطلاعات بیماران در استان اجرا می شود، اضافه كرد : برنامه های مبارزه با شیوع سرطان در طول سال انجام می شود اما اوج اقدامات با هدف پیشگیری و ارایه آموزش های لازم در مناسبت هایی نظیر هفته ملی مبارزه با سرطان است.
این مدیر دانشگاه علوم پزشكی سمنان به لزوم آگهی بخشی در آحاد جامعه تاكید و اضافه كرد : استفاده از تراكت، نصب بنر و پوسترهایی با پیام مبارزه با سرطان در مراكز عمومی، دانش و آگاهی گروه های مختلف معرض خطر را ارتقا می دهد.
به گفته وی این نهاد سعی بر این دارد تمامی اقشار در نقاط مختلف استان را زیر پوشش این فعالیت های اثر بخش قرار گیرند.
رهبر به بررسی هزینه اثر بخشی در حوزه بهداشت پرداخت و گفت : سرطان های سینه، روده یزرگ و سرویكس از جمله بیماری های سرطان است كه غربالگری برای تشخیص زودرس و كنترل آن ها در جامعه موثر و مفید است.
وی به رویكرد سال های اخیر دولت تدبیر و امید در حوزه سلامت اشاره و تصریح كرد : با توجه به خدمات طرح تحول سلامت تاكید بر این است كه هزینه اثربخشی غربالگری سه سرطان مذكور در گروه های سنی و جنسی مختلف ثبت و مورد بررسی قرار گیرد.
این پزشك بیان داشت : خدمات طب تسكینی در سطوح مراقبت به بیماران ارایه می شود و از جنبه های مهم این مراقبت حمایتی، مشاركت افراد خانواده است.
رهبر با اشاره به این كه بیماران سرطانی می تواند مراقبت های حمایتی و تسكینی را دریافت كند، افزود : خدمات طب تسكینی برای مبتلایان به سرطان با هدف ارتقای كیفیت زندگی بیمار و ارایه خدمات مناسب به این افراد در استان سمنان ایجاد شد.
وی شیوه زندگی نامناسب، فعالیت بدنی ناكافی و شرایط محیطی نامطلوب را از عوامل بروز سرطان در جامعه ذكر و افزود : افزایش مصرف سیگار، الكل و غذاهایی دارای چربی از دیگر علل بروز سرطان هاست.
این مسوول دانشگاه علوم پزشكی سمنان به بحث اطلاع رسانی در زمینه عوامل خطر سرطان در جامعه اشاره كرد و گفت : عدم آگهی و رسوخ باورهای نادرست در جامعه یكی از مشكلات تشخیص به هنگام بیماری سرطان است، این در حالی است كه بسیاری از سرطان ها، علایم خطر و هشدار دهنده ای دارند كه در شناسایی زود هنگام این بیماری حائز اهمیت است.
رهبر ادامه داد : برخی بر این باورند در برابر سرطان كاری نمی شود انجام داد، این دیدگاه منفی در خصوص سرطان یك چرخه بین ترس و اطلاعات اشتباه است كه نشات گرفته از ضعف اطلاعات جامعه درباره سرطان دارد و یكی از موانع كنترل و مراقبت از این بیماری به شمار می آید.
مدیر گروه بیماری های دانشگاه علوم پزشكی سمنان به ضرورت مراجعه در زمان مناسب افراد به پزشك متخصص تاكید كرد و افزود : در برخی از موارد مشاهده شده بیمار ماه ها توده را لمس اما به علت ترس، مشغله كاری، مشكلات اقتصادی و فرهنگی به پزشك مراجعه نكند و در نتیجه تشخیص و درمان آن ها با تاخیر می افتد.
به تاكید وی رویارویی صریح با این موضوع می تواند به پیشرفت و بهبود فعالیت های مرتبط با درمان این بیماری و پیشگیری از آن منجر شود.
رهبر با بیان این كه پیشرفت های خوبی در شناسایی عوامل خطر و پیشگیری سرطان و درمان آن به دست آمده، تاكید كرد : پیشگیری از سرطان مستلزم افزایش آگاهی عمومی درباره وجود راه حل های قابل اجرا برای اقشار مختلف است.
وی با اشاره به این كه افراد سالم در طول سال به طور منظم فشار و قند خون خود را بررسی می كنند، گفت : در صورتی كه برای افراد سالم این كار لزوم چندانی ندارد اما اگر مردم اهمیت انجام غربالگری در سنین مختلف را بداند و به خصوص در افرادی كه سابقه سرطان در خانواده آنان وجود دارد، در معرض خطر هستند و باید با مراجعه به پزشك متخصص آزمایش را انجام دهند تا بتوان از بروز این بیماری ها پیشگیری كرد.
رهبر حمایت بخش های بیمه ای در بحث غربالگری را خواستار شد و افزود : غربالگری هزینه بالایی دارد اما تشخیص زودرس همراه با آزمایش هزینه كمتری برای جامعه نسبت به زمان بیماری فرد، دارد.
وی حفظ و ارتقای سلامت جامعه را هدف اصلی نظام سلامت برشمرد و تصریح كرد : در همین راستا ماده 37 برنامه پنجم توسعه به بررسی وضعیت تبلیغات كالاها و خدمات آسیب رسان به سلامت پرداخته است.
این پزشك ادامه داد : باتوجه به این كه حجم بالایی از كالاهای آسیب رسان به سلامت به وفور از طرق مختلف تبلیغ می شود و تقاضا مصرف و خرید متاثر از این تبلیغات است، كلیات بند ج این ماده اشاره به ممنوعیت تبلیغات كالاهای آسیب رسان به ویژه اقلامی نظیر سوسیس و كالباس تاكید دارد.

** ضرورت ترویج فرهنگ پیشگیری و اصلاح سبك زندگی
مدیركل بیمه سلامت استان سمنان با اشاره به اقلام دارویی بیماران سرطانی زیر پوشش این بیمه، گفت : یك هزار و 47 نسخه در سال 96 از مجموع 472 هزار نسخه مربوط به 15 قلم داروی بیماران سرطانی است.
رضا ممتحن هزینه های داروهای بیماران سرطانی را 10 و هفت دهم درصد از كل هزینه دارویی بیماران سمنان اعلام و بیان كرد : 15 میلیارد ریال از مجموع 140 میلیارد ریال هزینه تامین داروهای كل بیماران استان سمنان، هزینه نسخه های بیماران سرطانی در سال 96 بوده كه دولت در قالب طرح تحول سلامت آن را متقبل شده است.
مدیركل بیمه سلامت استان سمنان ادامه داد : در سال های اخیر داروهای گران قیمت بیماران سرطانی به ازای میانگین هر نسخه 31 میلیون ریال بوده كه دولت برای كاهش فشارهای اقتصادی بر خانواده بیماران 90 درصد هزینه را برعهده بیمه سلامت گذاشته است.
به گفته وی بیماران سرطانی زیر پوشش بیمه سلامت با مراجعه به داروخانه های شهر برخی از اقلام دارویی مورد نیاز خود را با فرانشیز 30 درصد دریافت كنند.
ممتحن با بیان این كه خدمات شیمی درمانی و رادیوتراپی بیماران سرطانی در مراكز دانشگاهی و دولتی رایگان است، افزود : در گذشته درصدی از هزینه های درمانی بیماران شیمی درمانی و بیماران نیازمند رادیوتراپی توسط بیمه گذار پرداخت می شد، اكنون در راستای اجرای برنامه تحول نظام سلامت بیماران در بیمارستان های دولتی و دانشگاهی این خدمات و لوازم مصرفی شیمی درمانی مانند آنژوكت و پورت كه به طور متداول استفاده می شود، به طور كامل رایگان است.
وی كاهش بار اقتصادی بر بیماران سرطانی و به طبع آن جلوگیری از آسیب های اجتماعی در جامعه را گامی موثر در طرح نظام سلامت برشمرد و اظهارداشت : كاهش پرداختی توسط مردم و برقراری عدالت و رفاه اجتماعی در عرصه سلامت از مهمترین دستاوردهای طرح نظام سلامت به ویژه برای بیماران سرطانی بوده است.
این مسوول استان سمنان به درصد هزینه پرداختی بیماران سرطانی در روند بیماری كه غیر از بار مالی، آن ها را از لحاظ روحی-روانی تحت فشار قرار می دهد، اشاره و تصریح كرد : در حوزه سلامت نباید دید خود را محدود به درمان كرد چرا كه این بخش بسیار فراتر از این بوده و امروز برای هدفمندسازی هزینه ها، باید به مقوله پیشگیری و رعایت بهداشت بیش از پیش توجه شود.
مدیركل بیمه سلامت استان سمنان یادآور شد : صرف نظر از هزینه های گزاف درمان سرطان برای مبتلایان و نظام سلامت، امروز خانواده های بسیاری از آلام جسمی و روحی ناشی از ابتلا و مسیر دشوار و طولانی درمان احتمالی آن رنج می برند.
به گفته وی توجه ویژه به افزایش آگاهی های عمومی در زمینه شناسایی عوامل خطر و چگونگی اصلاح آن ها، ایجاد تغییرات مناسب در عادت ها و سبك زندگی افراد جامعه از اقدام های مداخله ای مطلوب در زمینه كاهش شیوع عوامل خطر در كل جامعه است.
ممتحن با اشاره به این كه بسیاری از سرطان ها با تغییر سبك زندگی قابل پیشگیری است، گفت : ارایه آموزش های لازم برای پیشگیری سرطان نقش بسزایی در درمان بیماری ها دارد، بنابراین فراگیری راه های پیشگیری از ابتلا به ویژه از سنین پایین اهمیت مضاعف داشته كه این مهم مستلزم تغییر سبك آموزشی در خصوص بیماری ها در نظام آموزش و پرورش دارد.
وی مدارس ابتدایی را دارای بهترین شرایط برای آموزش پذیری ذكر و خاطرنشان كرد : دانش آموزان در سنین پایین راه های موثر از جمله طریق سبك زندگی، تغدیه، حركت و پویایی و خودآزمایی را فراگیرند، در آینده به دلیل نقش آن ها در خانواده، گسترش دامنه ابتلا به سرطان تا حد زیادی تغییر خواهد كرد.
ممتحن ادامه داد : برای داشتن زندگی سالم و مطلوب نیاز به فرهنگ سازی و اطلاع رسانی است كه با تعامل و هم افزایی نهادها آگهی بخشی عمومی محقق می شود.
مدیركل بیمه سلامت سمنان تاكید كرد : تغییر سبك زندگی در كنار برنامه آموزش پیشگیری و تشخیص زود هنگام سرطان از بهترین راه ها برای مبارزه با سرطان در استان و كشور است.

** سمنان نیازمند بخش رادیوتراپی
مدیر درمان دانشگاه علوم پزشكی سمنان در این میزگرد ایرنا گفت : بیمارستان امیرالمومنین با 2 تخت و بیمارستان كوثر سمنان با 10 تخت ، 2 بخش فعال شیمی درمانی پذیرای بیماران سرطانی در مركز استان است.
حمیدرضا حافظی با بیان این كه برنامه توسعه فضای فیزیكی بخش های مربوط به درمان بیماران سرطانی استان در دستور كار معاونت درمان علوم پزشكی است، افزود : در ماه های آینده 18 تخت در بیمارستان كوثر و چهار تخت در بیمارستان امیرالمومنین برای ارایه خدمات موردنیاز بیماران سرطانی به بهره برداری می رسد.
وی جدی ترین مشكل درمان بیماران سرطانی سمنان را نبود بخش رادیوتراپی ذكر و تصریح كرد : ساخت فضای فیزیكی بخش رادیوتراپی در بیمارستان كوثر در حال اجراست.
حافظی تصریح كرد : این مركز پس از تجهیز به امكانات مورد نیاز سال آینده راه اندازی و بیماران سرطانی استان از خدمات آن بهره مند می شود.
وی یادآور شد : اكنون برخی از بیماران سرطانی برای دریافت خدمات درمانی به استان های همجوار مراجعه می كنند.
حافظی بهره برداری از بخش رادیوتراپی و گسترش بخش های شیمی درمانی را تحولی در حوزه بهداشت و درمان استان ذكر و اضافه كرد : با بهره برداری از این بخش ها نه تنها نیازی به اعزام بیماران سرطانی به استان های همجوار نداریم، بلكه بیماران استان های دیگر را در این مراكز پذیرش می كنیم.
مدیر درمان دانشگاه علوم پزشكی سمنان تصریح كرد : تامین دارو از دیگر مشكلات بخش درمان بیماران سرطانی است كه نیاز به حمایت های مالی دارد.
حافظی رفع كمبود فضای فیزیكی، تجهیزات و امكانات لازم همچون دستگاه رادیوتراپی و دارو را نیازمند تامین اعتبارات دانست.
وی خاطرنشان كرد : در بحث تامین دارو، با توجه به شرایط موجود حاكم بر جامعه، نمی توانیم داروها را رایگان در اختیار بیماران قرار دهیم اما براساس ارزیابی های صورت گرفته از شرایط مالی بیماران سرطانی، تا 50 درصد و گاهی بیشتر بیماران از تخفیف هزیته تامین دارو برخوردار می شوند.
این مسوول دانشگاه علوم پزشكی به طرح تحول نظام سلامت اشاره كرد و گفت : بیماران سرطانی خدمات شیمی درمانی را در این طرح رایگان دریافت كرده و اگر بیمار به دلایل دیگری نظیر عفونت و آسیب دیدگی در بیمارستان های علوم پزشكی بستری شود، در صورت نیاز از طریق واحد مددكاری بیمارستان از تخفیف برخوردار می شود.
وی اظهارداشت: بالغ بر 2 هزار مورد شیمی درمانی بیماران سرطانی در بیمارستان های امیرالمومنین و كوثر سمنان به ثبت رسیده است.
حافظی به ضرورت ورود خیران به حوزه سلامت تاكید و خاطرنشان كرد : در بحث تشخیص بیماری با ورود حوزه خیران سلامت، بزرگترین مركز پزشكی هسته ای شرق كشور در سمنان افتتاح شد كه همه هزینه های تشخیصی و تصویربرداری در این مركز برای مبتلایان به سرطان رایگان است.
وی به رونق و افزایش اقبال مردم به درمان از طریق طب سنتی اشاره كرد و گفت : امروز در جامعه زیاد با این موضوع مواجه هستیم كه طب سنتی قادر به درمان سرطان است اما اینطور نیست و هیچ كدام از این ادعاها پایه علمی ندارد اما از ظرفیت طب سنتی برای بهبود كیفیت زندگی بیماران سرطانی می توان استفاده كرد كه باید با برنامه ریزی از این ظرفیت درست بهره مند شویم.
مدیر درمان دانشگاه علوم پزشكی سمنان یادآور شد : یكی از اقداماتی كه دانشگاه علوم پزشكی می تواند در این بخش انجام دهد، احداث سلامتكده طب سنتی در استان است تا فعالیت اطبای سنتی در شاخه های گوناگون در این مركز به صورت متمركز و با نظارت بیشتر انجام خواهد شد.

** شیوع سرطان زنگ خطر جدی است
مدیرعامل موسسه خیریه راه آسمان در این میزگرد ایرنا گفت : بر پایه جدیدترین آمار سالانه ابتلای حداقل 100 هزار نفر به بیماری سرطان، 60 هزار نفر فوتی در اثر این بیماری و روزانه بیش از 250 نفر به آمار افراد مبتلا به بیماری سرطان در كشور افزوده می شود كه زنگ خطر جدی شیوع سرطان است.
احمد صدیقی با بیان این كه 90 هزار میلیارد ریال هزینه های مستقیم و غیر مستقیم بیماران سرطانی در كشور است ، گفت : پیشگیری، كنترل و مبارزه با شیوع سرطان به عزم و هم افزایی ملی نیاز است.
وی به آموزش های فراگیر اقشار مختلف جامعه اشاره و تصریح كرد : با ساماندهی تیم های تخصصی به كمك سازمان های مردم نهاد می توان آموزش های فراگیر به افراد در سطوح مختلف جامعه با هدف شناسایی عوامل خطر و راه های پیشگیری سرطان اقدامات موثری در كاهش آمار شیوع سرطان انجام داد.
مدیرعامل موسسه خیریه راه آسمان با بیان این كه 40 درصد سرطان ها با حذف عوامل خطر قابل پیشگیری است، تصریح كرد : 40 درصد سرطان ها در مرحله اولیه قابل درمان است و تعدادی از بیماران با اتخاذ شیوه های درمانی مناسب و درمان های تسكینی در این مرحله، طول عمر بیماران افزایش می یابد.
صدیقی برخی از عوامل این بیماری را ژنتیكی دانست و یادآور شد : با انجام غربالگری و روش های تشخیص زودرس می توان بسیاری از سرطان ها را در مراحل اولیه تشخیص داد و درمان كرد.
وی با بیان این كه از هر هشت زن، یك نفر در معرض ابتلا به سرطان است، گفت : در جامعه بحث خود مراقبتی و خودآگاهی برای مراقبت از سلامت به خوبی تبیین نشده است، مردم به این مساله اهمیت كافی نمی دهند و تنها در صورتی كه دچار مشكل شوند، به پزشك مراجعه می كنند.
صدیقی ادامه داد :در صورتی كه در جامعه به سلامت اهمیت داده شود، بیماری های بدخیم در مراحل اولیه كشف می شوند و بیماریابی خوبی می تواند صورت گیرد و تشخیص به موقع به درمان قطعی منجر خواهد شد.
وی درمان را یكی از مراحل با اهمیت در بحث مبارزه با سرطان ذكر و اضافه كرد : استان سمنان نیاز جدی به بخش رادیوتراپی برای ارایه خدمات درمانی به بیماران سرطانی دارد.
مدیرعامل موسسه خیریه راه آسمان خاطرنشان كرد : با اهتمام دولت و كمك خیرین راه اندازی این بخش در استان نیاز بیماران برای درمان را برطرف می كند.
به گفته صدیقی باید تمركز بیشتری روی كیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان است تا مبتلایان روزهای باقیمانده عمر خود را به دور از درد و رنج و استرس همراه نزدیكان خود سپری كنند.
مدیر عامل موسسه خیرین راه آسمان با تاكید بر ضرورت برخورد عاقلانه و منطقی به بیماران سرطانی ، افزود : فرد مبتلا از روز نخست بیماری و حتی تا پایان زندگی نیاز به كمك دارد، حمایت همه جانبه از بیمار برای عبور از مسیر درمان اهمیت دارد.
وی با اشاره به این كه استرس خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد، گفت : استرس سطح ایمنی بدن را برای ابتلا به انواع بیماری های سرطانی پایین می‌ آورد و توجه به رفع مشكلات روانشناختی آنان ضرورت دارد.
صدیقی ایجاد شور و نشاط اجتماعی برای افراد جامعه را امری ضروری دانست و گفت : باید برای پیشگیری از بیماری ها به ویژه سرطان زمینه نشاط اجتماعی را با عواملی موثر مانند ابزارهای هنری، ورزش های همگانی، تقویت روحیه مذهبی مثبت و ایجاد فضاهای عمومی مطلوب فراهم آورد.
به گفته وی رسانه ها در افرایش نشاط اجتماعی درون خانواده ها و اجتماع نقش بسزایی دارند زیرا ایجاد نشاط اجتماعی و كاهش عوامل استرس زا عامل بازدارنده از بسیاری بیماری ها است.
9891/6026/