ترامپ دشمن خبرنگاران

رییس جمهوری آمریكا چه آن زمانی كه در گعده 'میلیاردر - سلبریتی ها' چرخ می زد و چه زمانی كه پا به عرصه سیاست گذاشت، بنا بر حس 'خودشیفتگی'، در جا انداختن تز 'اول ترامپ' كه اكنون در لفافه دكترین 'اول آمریكا' را در كاخ سفید تعقیب می كند، همواره بر آن بوده تا با پافشاری بر نظرات و سیاست های خود آنها را بر دیگران تحمیل و دیكته كند.
بسیاری از تحلیلگران رییس جمهوری آمریكا را فردی 'خودشیفته' توصیف می كنند و در همین پیوند، روانشناسان از 'خودشیفتگی' به عنوان یكی از اختلالات شخصیت یاد كرده و برای فرد خودشیفته، خصوصیات رفتاری نظیر 'برتری جویی'، 'قائل به بازی همیشه برد'، 'خود مجذوبی'، 'خود بزرگ بینی'، 'محق بودن' ، 'طلبكاری از عالم و آدم'، 'به عرش رساندن و بی ارزش ساختن فوق العاده طرف در زمانی كوتاه' تعریف كرده اند.
از این رو پر بیراه نیست رویكردهای كلان ترامپ در عرصه سیاست جهانی نظیر پشت پا زدن به معاهده آب و هوایی پاریس و خروج از برنامه جامع مشترك (برجام) را با اعتبار به اینچنین ویژگی های رفتاری وی تفسیر كرد اما رییس جمهوری آمریكا نشان داده كه در حوزه خرد و سیاست های عمومی نیز ابایی از عیان سازی خودشیفتگی خود ندارد.
نمونه این موضوع در حوزه سیاست عمومی، نحوه تعامل ترامپ با خبرنگاران و رسانه ها است كه به نظر می رسد اكنون اختلاف های طرفین به اوج خود رسیده و به رغم انتقادها نسبت به رفتار وی ، عالی ترین مقام كاخ سفید بنای برای آشتی با خبرنگاران را ندارد و با نسبت دادن صفاتی مانند 'دروغگو'، 'جاعل'، 'ضد وطن' و 'نفرت انگیز' دامنه جدال خود با آنها را بیش از پیش گسترش می دهد.
جدال ترامپ با خبرنگاران از ابتدای حضور در عرصه سیاست و اعلام نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری رقم خورد و وی این خصومت را گاه با تمسخر خبرنگاران و گاه با سرزنش و تحقیر روزنامه های منتقد (وابسته به جریان دمكرات) به اوج می رساند.
ترامپ یكبار در كمپین انتخاباتی، با انجام حركت غیر اخلاقی، ادای 'سرژ كوالسكی' خبرنگار معلول را درآورد و به تمسخر وی پرداخت كه این اقدام انتقادهای فراوانی را برای او در پی داشت.
رییس جمهوری آمریكا در دوران مبارزات انتخاباتی خود با حمله مكرر به خبرنگاران و رسانه ها، رقیب واقعی خود را آنها و نه 'هیلاری كلینتون' مطرح كرد و به طور مستمر نتایج نظرسنجی روزنامه ها از جمله 'نیویورك تایمز' را در مورد بخت خود در انتخابات زیر سووال برده و مسوولان این نشریه را به استفاده از 'منابع خبری مجعول' متهم می كرد.
با ارتقا حس خوشیفتگی ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، خصومت وی با خبرنگاران متوقف نشد و روایت متفاوت خبرنگاران از جمعیت حاضر در آیین تحلیف رییس جمهوری، سبب چالش دیگری میان وی و خبرنگاران شد كه این موضوع در سخنرانی ترامپ حین دیدار از سازمان اطلاعات مركزی آمریكا(سیا) بازتاب یافت.
ترامپ در نخستین روز كاری خود به عنوان رییس جمهور با سفر به ایالت ویرجینیا سری به مقر سیا در منطقه 'لانگلی' زد و در سخنرانی برای جمعی از كاركنان این سازمان، از اختلاف نظر شدید خود با رسانه ها پرده برداشت.
وی در این سخنرانی گفت: می دانید كه با برخی رسانه ها اختلاف نظر شدیدی دارم. به نظرم آنها غیر صادق ترین آدم های روی زمین هستند. در هفته های اخیر آنها طوری سعی كرده اند تا فضا را ترسیم كنند كه انگار من با جامعه اطلاعاتی كشور مشكل دارم. اكنون اینجا هستم كه نشان دهم آنها غلط می گویند.
ترامپ افزود: آنها متاسفانه دروغ می گویند. در مراسم تحلیف من یك میلیون تا یك و نیم میلیون حضور داشتند اما اتفاقی یكی از تلویزیون ها را دیدم كه جاهای خالی را نشان می داد و مدعی بود 250 هزار نفر آمده اند. این دروغ است.
اما اختلاف سنگین ترامپ با خبرنگاران افزون بر بروز در نخستین دیدار وی از سازمان سیا، در نخستین نشست خبری وی پس از پیروزی در انتخابات نیز سایه انداخت و به جدال لفظی ترامپ با نماینده شبكه خبری 'سی ان ان' رسید.
رییس جمهوری آمریكا در این نشست خبری در نیویورك، در پاسخ به درخواست خبرنگار سی ان ان برای طرح سووال خطاب به وی گفت، «ساكت باش، من به تو فرصت طرح پرسش نخواهم داد، اخبار شما جعلی است».
ترامپ سپس سی ان ان را سازمانی 'وحشتناك' نامید و از خبرنگار این شبكه خواست 'بی ادبی' نكند.
اقدام رییس جمهوری آمریكا در این نشست خبری، با واكنش مسوولان سی ان ان همراه شد و این شبكه خبری با صدور بیانیه ای، فعالیت خود را با فعالیت رسانه های زرد متفاوت عنوان كرد.
اما تنش ترامپ با خبرنگاران و اصحاب رسانه فقط به این نشست خبری محدود نشد و كار تا جایی بالا گرفت كه كاخ سفید سال 2016 میلادی از ورود نمایندگان برخی رسانه ها از جمله نیویورك تایمز، سی ان ان، بی ‌بی ‌سی، پولتیكو، لس‌ آنجلس ‌تایمز و گاردین در نشست های خبری خودداری كرد اما این اقدام نیز با واكنش تند رسانه ها همراه شد و روزنامه نیویورك تایمز آن را 'توهین آشكار به آرمان های دمكراتیك' امریكا دانست.
اما اوج اختلاف رییس جمهوری آمریكا با اصحاب رسانه در اعلام خودداری ترامپ از حضور در جشن سالانه خبرنگاران شكل جدی تری گرفت و نشان داد وی برای رقبای رسانه ای خود شمشیر را از رو بسته است.
جشن سالانه خبرنگاران بر اساس یك سنت همه ساله در كاخ سفید با حضور جمعی از چهره های رسانه ای، سیاستمداران و افراد مشهور برگزار می شود و برخی تحلیلگران انصراف ترامپ برای حضور در این جشن را گام وی در جهت 'تحریم رسانه ها' دانستند.
بی اهمیت كردن و تمسخر خبرنگاران از سوی ترامپ حتی در دیدارهای رسمی وی با مقامات سایر كشورها نیز دیده شده و نمونه جالب آن در دیدار 'محمد بن سلمان' ولیعهد عربستان از آمریكا در اواخر سال جاری وقوع پیوست.
رییس جمهوری آمریكا در این دیدار از خبرنگاران حاضر در پوشش دیدار، با طعنه به عنوان 'آدم های بسیار خوب' یاد كرد و با پاسخ بن سلمان مبنی بر اینكه 'امیدوارم اینگونه باشد' مواجه شد كه رسانه ها آن را به عنوان مسخره كردن عمدی خبرنگاران از سوی ترامپ تفسیر كردند.
چنین رفتار مشابهی از ترامپ در ضایع كردن خبرنگاران بار دیگر در نشست خبری وی با 'ترزا می' نخست وزیر انگلیس حین سفر در ماه گذشته به لندن مشاهده شد.
ترامپ در این نشست خبری ضمن توهین به خبرنگاران شبكه های خبری سی ان ان و ان بی سی، علاوه بر اینكه به این دو خبرنگار اجازه بیان پرسش نداد، آنها را به انتشار اخبار دروغین متهم كرد.
هفتم تیر سال جاری حمله مسلحانه به تحریریه روزنامه 'كپیتال گازت' در شهر آناپولیس ایالت مریلند پنج كشته و 2 زخمی برجای گذاشت كه این اقدام با واكنش های فراوانی همراه بود اما اظهار نظر دیرهنگام ترامپ نسبت به آن بار دیگر به فاصله وی با جامعه رسانه ای صحه گذاشت.
اما فشار افكار عمومی و رسانه های آمریكایی مانع از استمرار بی توجهی ترامپ شد و در نهایت یك هفته پس از گذشت این حمله خونین، وی به احترام خبرنگاران كشته شده، دستور نیمه برافراشتن پرچم این كشور در سراسر آمریكا را صادر كرد.
دستور دیرهنگام ترامپ برای نیمه برافراشتن پرچم آمریكا در حالی صادر شد كه 'گاوین باكلی' شهردار آناپلیس گفته بود، واقعا متاسفم. این یك بی‌توجهی به چنین تراژدی است. این حمله به رسانه است. این حمله‌ای علیه آزادی بیان است. این واقعا مساله‌ای مهم است. رئیس جمهوری به درخواست من بابت نیمه افراشته شدن پرچم‌ها برای ادای احترام به این پنج خبرنگار و كارمند روزنامه بی‌اعتنایی كرده است.
اما ترامپ به دستور نیمه برافراشتن پرچم اكتفا نكرد و برای جبران كوتاهی خود، در مراسمی كه با موضوع قانون كاهش مالیات در كاخ سفید برگزار شد، حادثه مریلند را 'وحشتناك' خواند و با خانواده قربانیان همدردی كرد.
رییس جمهوری آمریكا كه پرونده قطوری از دشمنی با خبرنگاران و رسانه ها دارد، در این مراسم برای دلجویی از خبرنگاران گفت، خبرنگاران در آمریكا نباید با خطرات بزرگ روبرو شوند. این حمله وجدان ملت ما را به درد آورده و قلب ما را اندوهگین كرد. خبرنگاران نیز باید مثل همه آمریكایی‌ها ترسی از هرگونه حمله خشونت‌ آمیز در ضمن انجام شغل خود نداشته باشند.
اما چند روزی از این دلجویی نگذشته بود كه ترامپ بار دیگر خبرنگاران را افرادی 'ضد وطن' یاد كرد.
رییس جمهوری آمریكا هشتم مرداد ماه در رشته توئیت هایی، خبرنگارانی را كه به باور خود، اقدام به تهیه فعالیت ها و امور داخلی دولت می كنند، 'ضد وطن و بدون احساسات ناسیونالیستی' نامید.
وی همچنین با سرزنش روزنامه های نیویورك تایمز و واشنگتن پست، این دو نشریه را متهم كرد كه در مورد دولتش داستان‌های بد می‌نویسند و قصد دارند كشور را بفروشند.
متعاقب این اظهارنظر، روزنامه نیویورك تایمز با انتشار گزارشی از ترامپ خواست روزنامه‌نگاران را 'دشمن مردم' قلمداد نكند زیرا این امر باعث خشونت علیه رسانه‌ها می‌شود.
انتقاد به رویه ترامپ در برخورد با خبرنگاران و رسانه ها، افزون بر خبرنگاران و رسانه های داخلی آمریكا ، «دیوید كای» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور آزادی بیان و «ادیسون لانزا» عضو كمیسیون حقوق بشر آمریكا را به واكنش و انتقاد واداشته و این دو ضمن محكوم كردن حملات مكرر ترامپ علیه آزادی مطبوعات و رسانه ها، از رییس جمهوری آمریكا و دولت او خواسته اند تلاش ها برای تضعیف نقش رسانه ها در پاسخگویی، صداقت و شفافیت را متوقف كنند.
بر اساس اعلام پایگاه اینترنتی تارنمای دفتر كمیساریایی حقوق بشر سازمان ملل متحد، كای و لانزا، حملات ترامپ به رسانه ها برخلاف تعهدات كشورهای در قبال احترام به آزادی مطبوعات، رسانه ها و حقوق بشر دانسته و تصریح كردند، ترامپ و دیگر اعضای دولت وی در دوران ریاست جمهوری وی، بدنبال تضعیف گزارش هایی بوده اند كه از تقلب، سوء استفاده، اقدامات غیرقانونی احتمالی و اطلاعات غلط پرده برداشته اند.
به گفته این دو كارشناسان، هر بار رئیس جمهوری رسانه ها را «دشمن مردم می خواند» یا به خبرنگارانی از رسانه های غیردلخواه اجازه طرح سووال نمی دهد، انگیزه های غرض ورزانه یا سوء نیت خود را نشان می دهد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور آزادی بیان و عضو كمیسیون حقوق بشر آمریكا تصریح كردند : مهم است كه دولت آمریكا، نقش رسانه های پویا را گسترش دهد و با اشاعه اطلاعات غلط مقابله كند. برای تحقق چنین هدفی از رئیس جمهور می خواهیم نه تنها استفاده از جایگاه خود برای تضعیف رسانه ها را متوقف كند، بلكه چنین حملاتی از جمله تهدیدها علیه رسانه ها در گردهمایی های مربوط به خود را محكوم كند.
این دو همچنین حمایت خود را از رسانه های مستقل در آمریكا، جامعه روزنامه نگاران، ناشران و مسوولان پخش رادیو و تلویزیونی ابراز كردند و از رسانه ها خواستند به تلاش خود برای پاسخگو دانستن همه مقام های دولتی آمریكا ادامه دهند.
آنها همچنین از همه رسانه ها خواستند در مقابل تلاش های ترامپ در اولویت قائل شدن برای برخی رسانه ها در مقابل برخی دیگر، به شكل متحد اقدام كنند.
كای و لانزا افزودند: دو سال حمله به رسانه ها پیامدهای منفی طولانی در اعتماد به رسانه ها و نهادهای عمومی داشته است. قویا از رئیس جمهور، دولتش و حامیانش می خواهیم به این حملات پایان دهند.
در عین حال، ترامپ ثابت كرده، تیغ كین خود را متوجه خبرنگاران و رسانه های منتقد خود و طرفدار دمكرات ها كرده و به گروه دیگر از خبرنگاران و رسانه های موافق و طرفدار حزب جمهوریخواه مانند 'فاكس نیوز' كه به تجمید از وی می پردازند، روی خوش نشان داده است.
رییس جمهوری آمریكا سال گذشته در توئیتی از رسانه های حامی خود در برابر رسانه های منتقد به حمایت برخاست و نوشت: فاكس نیوز در آمریكا خیلی مهمتر از سی ان ان است، اما در خارج از آمریكا بخش بین الملل سی ان ان هنوز منبع اصلی اخبار جعلی است و آنها كشور ما را در جهان خارج خیلی ضعیف به نمایش می‌گذارند. جهان خارج حقیقتی را از آنها نمی‌بیند!
به هر روی ترامپ بر مسند قدرت كشوری تكیه زده كه به راست و یا دروغ، آزادی بیان و گردش آزاد اطلاعات از ركن های جامعه خبری و رسانه ای آن برشمرده می شود و با مراجعه به حافظه تاریخی می توان تاثیر خبرنگاران در تغییر سرنوشت روسای جمهوری آمریكا را چنان كه در ماجرای 'واترگیت' رقم خورد و منجر به خداحافظی 'ریچارد نیكسون' از كاخ سفید شد، بازخوانی كرد.
گرچه عمده تخاصم ترامپ با خبرنگاران و رسانه ها را باید مرتبط با شخصیت خودشیفته وی دانست، اما زندگی شخصی و حرفه ای رییس جمهوری آمریكا مملو از حفره های است كه با هر گونه تابش نور حقیقت توسط خبرنگاران و رسانه ها، می تواند پایه های دولت مستعجل او را سست و در نهایت ویران كند.
ترامپ نشان داده علاقه مند به بازی 'برد - باخت' به سود خود است اما باید دید در مدت باقیمانده پیش رو و حضور در كاخ سفید در مصاف وی با خبرنگاران نتیجه به نفع اصحاب رسانه معكوس خواهد شد.
گزارش از امید غیاثوند
خاورم ** 1071*1436*