گویی دست تقدیر، غلامحسین را به راههایی كشانده بود كه در جنگ، حسن باقری را بسازد، خبرنگاری به نام غلامحسین افشردی یا همان شهید حسن باقری طراح بسیاری از عملیاتهای دوران دفاع مقدس كه به فرماندهی وقت نیروی زمینی سپاه نیز رسید.
غلامحسین از همان ابتدا به كار نویسندگی و خبر علاقه داشت، حتی از سن 10 سالگی هم دائما قلم و كاغذ داشت و هر روز یادداشت های روزانه خود را می نوشت تا اینكه در روزهای آغازین ایجاد روزنامه جمهوری اسلامی در این روزنامه مشغول به كار شد.
او اولین خبرنگار جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب بود كه در سفر خارجی مسئولان به الجزایر حضور داشت و در حادثه طبس به عنوان اولین خبرنگار در محل حادثه حاضر بود. نوشته های او چراغ راه نویسندگان در وقایع مربوط به حمله نظامی آمریكا به بیابان های طبس شد. حتی در روزهای نخست جنگ به عنوان خبرنگار و فیلمبردار وارد خط مقدم شد.
حسن باقری، برخلاف بسیاری از مبارزان كه دارای نامهای مشهوری بودند، تنها تفنگ به دست نگرفت تا به مقابله با تانكهای دشمن بشتابد،. او راهی دیگر برگزید و این مسیر متفاوت و استثنایی، آغاز راهی بود كه درباره آن بسیار گفته شده است.
* باقری در اتاق اطلاعات چیزی را می دید كه ما در صحنه نبرد ندیدیم
سردار پاسدار محمدجعفر اسدی، از فرماندهان دوران دفاع مقدس با یادآوری خاطره ای از باقری می گوید: « قبل از عملیات چشمش به نوشتهای افتاد كه روی آن نوشته شده بود؛ 20 درصد اطلاعات به علاوه 80 درصد عملیات مساوی است با 100 درصد پیروزی، كاغذ را از روی شیشه كند و گفت: این فرمول غلط است، اطلاعات و عملیات مقوله جداگانهای هستند و من میگویم اطلاعات 100درصد است.
«با دلایلی كه آورد، دیدم عجب آدم فهمیدهای است. بعد همه اطلاعاتی را كه ما میدادیم، میآورد روی نقشه و دست ما را گذاشت توی دست بچههای ستاد، آنها جلوی كارخانه نورد جبهه داشتند و ما در فارسیات بودیم. هركدام فكر میكردیم دیگری عراقی است؛ بعد فهمیدیم كه حسن باقری در همان اتاق همهچیز را میبیند، در حالیكه ما در صحنه نبرد و روی زمین نمیدیدیم».
* استفاده از تجربیات روزنامه نگاری در جنگ
احمد دهقان، نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس می گوید: شهید باقری یك اتاق را به عنوان اطلاعات نظامی انتخاب كرد، نقشههای منطقه را دور تا دور دیوار چسباند و آخرین اخبار نبرد را روی نقشه پیاده كرد. ابتدا خودش و چند نفری كه به او ملحق شدند، با موتور، ماشین و هر وسیلهای كه داشتند، به محورهای ورودی دشمن میرفتند و به جمعآوری اطلاعات میپرداختند.
بلافاصله ارتباط با مراكز مختلف در استان خوزستان و تهران برقرار شد تا اطلاعات رد و بدل شود. هنوز یك هفته از شروع جنگ نگذشته بود كه این اتاق، مهمترین منبع اطلاعاتی بهشمار میرفت.
آنها میتوانستند بفهمند دشمن در كجاست، چه تعداد نیرو دارد، هدفش چیست، برای چه آمده است، تا كجا میخواهد برود و… همان چیزهایی كه او در دوره روزنامهنگاری آموخته بود، گویی تمام تجربیات گذشته (كه در ظاهر، پراكنده و نامربوط به نظر میآمدند) برای چنین روزهایی اندوخته شده بود.
* باقری مسائل جنگ را در روزنامه منعكس می كرد
علیرضا مزینانی فعال بخش فرهنگی و رسانه كه در سال 61 در منطقه جنوب مسئولیت تبلیغات قرارگاه خاتمالانبیاء را برعهده داشت درباره ویژگی های شهید باقری می گوید: من قبل از جنگ و در سالهای 58 و 59 به عنوان مسئول ارتباطات سپاه، مصاحبههای مطبوعاتی را به مناسبت جریانهای مختلف كشور برای سپاه ترتیب میدادم.
وی می افزاید: به اینمنظور از روزنامههای مختلف از جمله خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی برای حضور در جلسه دعوت میشد. بهیاد دارم، در همان سال 1358 برای معاون وقت عملیات سپاه مصاحبهای برپا كرده بودیم و از روزنامه جمهوری اسلامی دعوت نشده بود. چند دقیقهای از مصاحبه گذشته بود كه دیدم یك جوان با شتاب و عجله وارد اتاق شد، نشست و بلافاصله شروع به نوشتن مطالب كرد. بعد هم، سوالاتی را درباره مسائل عملیاتی پرسید، نوع سوالها و حساسیتی كه روی این مصاحبه داشت، توجه مرا جلب كرد.
« من این جوان را در برنامههای قبلی ندیده بودم، خیلی پرشتاب و پرانرژی بود و با سوالهای خود خیلی خوب روی مسائل ریز شده بود، مصاحبه شونده هم تا آنجاییكه میشد جواب میداد، بعد از اینكه مصاحبه تمام شد، اسمش را پرسیدم، گفت كه من افشردی هستم، از روزنامه جمهوری اسلامی آمدهام و از شما گله دارم».
حسن افشردی گفت: ما از خودتان هستیم و انتظار داریم ما را زودتر از بقیه دعوت كنید، روزنامه جمهوری اسلامی متعلق به نظام است و بچههایی كه در آن كار میكنند و قلم میزنند همه بچههای انقلابی هستند.
گفتم: گلایه شما وارد است، از این به بعد، خودم زنگ میزنم، اولین آشنایی ما بود و از آن به بعد هر مصاحبهای كه میخواستیم انجام بدهیم بلافاصله به او زنگ میزدم و او مسائل را خیلی خوب در روزنامه منعكس میكرد، من از آنجا در حسن باقری یك استعداد عجیبی دیدم، البته آن موقع نگاه من فقط یك نگاه خبری و مطبوعاتی بود، میدیدم كه او چقدر با انگیزه و عشق و نشاط میآید و كارهایش را بهخوبی انجام میدهد.
شهید حسن باقری (غلامحسین افشردی) در 25 اسفند 1334 مصادف با سالروز میلاد امام حسین(ع) در تهران به دنیا آمد و سرانجام در 9 بهمن 1361 به شهادت رسید.
گزارش: رضا رضایی مجد
اجتمام / 1095 /3063
تهران- ایرنا- خبرنگار شهید سردار پاسدار حسن باقری افشردی برای پیشبرد موفقیت ها در نبرد با بعثی ها بهترین كار را، فعالیت های اطلاعاتی در شناسایی دشمن می دانست و در این راه تجربیاتش در واحد اطلاعات سپاه پاسداران و روزنامه نگاری به كمكش می آمد.