شاید با نام گردشگری روستایی بی درنگ روستای كندوان و آن معماری زیبای صخره ای در دامنه های سهند یا ماسوله پلكانی گیلان با آن سرسبزی و هوای مه آلود با تابستان های خنك و زمستان های پربرف در اذهان جان گیرد اما این تمام گردشگری روستایی نیست در جای جای ایران زمین روستاهای بكر و ناشناخته ای وجود دارد كه از ظرفیت گردشگری مطلوبی برخوردار هستند.
در لرستان حدود 40 درصد جمعیت استان را روستائیان تشكیل می دهند كه بیانگر ظرفیت های طبیعی و فرهنگی منحصر بفرد مناطق روستایی و عشایری این استان است و می تواند با توسعه گردشگری روستایی، منجر به پویایی و نشاط در اقتصاد محلی شود.
تعداد 2 هزار و 864 روستا در لرستان وجود دارد و بنا بر گفته مسئولین میراث فرهنگی و توسعه گردشگری استان لرستان در حال حاضر 44 روستای هدف گردشگری در این استان وجود دارد.
بنا بر اعلام اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان ، روستاهای بیشه ، سنگ تراشان ، ونایی ، گوشه شهنشاه ، كمندان رباط نمكی ، گایكان ، دهكرد ، ولی عصر ، سراوند، چنار گریت و امامزاده قاسم از جمله روستاهایی هستند كه از سوی سازمان میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی بعنوان روستاهای هدف گردشگری در این استان مشخص شده اند.
**سنگ تراشان ؛روستایی شبیه به ماسوله در لرستان
در استان لرستان محور گردشگری خرم آباد - سنگ تراشان - آبشار نوژیان در شهرستان خرم آباد از پتانسیل گردشگری مناسبی برخوردار است بطوریكه در روستای سنگ تراشان زیرساخت های طبیعی چشمگیری وجود دارد.
روستای سنگ تراشان ، بافت كاملا سنتی خود را حفظ كرده و یك محوطه پیش از تاریخی است كه دارای یك معبد سه هزار ساله به نام معبد پایتخت سنگ تراشان با شش فصل كاوش است.
این روستا ویژگی طبیعی خاصی دارد كه بعد از هر بارندگی اقیانوسی ابری فضای روستا را در برمی گیرد.
یكی دیگر از روستاهای هدف گردشگری مشهور در لرستان روستای بیشه است كه در حال حاضر دارای زیر ساخت های كامل گردشگری ، راه دسترسی آسان ، اقامتگاه ، رستوران ، سكوی استراحت ، سرویس بهداشتی ، پاسگاه انتظامی و خط راه آهن است.
عطا حسن پور كارشناس میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری لرستان در این خصوص به ایرنا گفت: نام سنگ تراشان در دوره پهلوی اول بر این روستا نهاده شده در حالیكه نام قدیم این روستا 'اوشه' بوده كه حدود 2 كیلومتر پا یین‌تر از محل روستای فعلی قرار داشته است.
این محقق باستان شناسی افزود: زمانیكه مهندسان راه‌آهن می‌خواهند از دره ای، راه‌آهن را عبور دهند به دنبال معادن سنگ می گردند و این روستا به محلی برای تراشیدن سنگ‌ها و ساخت پل‌های راه‌آهن و زیر ریل تبدیل می‌شود.
وی گفت: ویژگی توپوگرافی و ساخت منازل در این روستا كه به شكل پلكانی در یك شیب تند قرار دارد باعث شده است تا امروزه این روستا بعنوان یكی از روستاهای هدف گردشگری در لرستان محسوب شود.
حسن پور یادآور شد: ساخت پلكانی خانه های این روستا به گونه ای است كه حیاط یك خانه ، پشت بام خانه بالایی بوده و در واقع دیوار و حصاری بعنوان جداكننده وجود ندارد.
وی اظهار داشت: عبور عشایر كوچ رو از این منطقه یكی از ویژگی های خاص این روستا است كه عشایر از آن به سمت خوزستان حركت می‌كنند و همین كوچ عشایر نیز یك جاذبه گردشگری بسیار زیبا در این منطقه به شمار می رود.
حسن پور افزود: مراسم اسفند چینی یكی از ویژگی های روستا از منظر مردم‌شناسی است به اینصورت كه سالی یكبار زنان روستا، اسفندها را از بوته‌ها برای دوری از چشم بد می‌چینند.
این محقق و پژوهشگر میراث فرهنگی یادآور شد: در روستای سنگ تراشان درختان كهنسال بلوطی وجود دارد كه با قدمتی بالای 400 سال ، قدمت شان به قبل از سكونت مردم در این روستا می رسد.
مدیركل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری لرستان می گوید: این استان علاوه بر دارا بودن مواهب گسترده طبیعی و ظرفیت های فرهنگی و تاریخی منحصر به فرد ، دارای مناطق روستایی و عشایری زیبایی است.
سید امین قاسمی افزود: اقامتگاه های بوم گردی در طبیعت منحصر به فرد لرستان، روستاهای هدف گردشگری و زندگی عشایری وجوه قابل تمایز این استان هستند كه امكان جذب گردشگران بسیاری در این استان را ایجاد می كنند.
وی گفت: لرستان دارای روستاهای متعددی با ظرفیت گردشگری روستایی است و از قابلیت های بالایی در راستای توسعه اكوتوریسم طبیعی و مردم شناسی دارد.
قاسمی افزود: در حال حاضر 44 روستای هدف گردشگری در این استان وجود دارد كه از این بین 12 روستا به عنوان روستای هدف گردشگری به تصویب سازمان میراث فرهنگی رسیده و تهیه طرح های مطالعاتی این روستاها هم اكنون در دست اقدام است.
وی افزود: علاوه بر این تعداد 30 روستای دیگر در این استان به عنوان روستاهای مستعد گردشگری شناسایی شده اند كه شرایط لازم را برای قرار گرفتن در لیست روستاهای هدف گردشگری دارند.
مدیركل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری لرستان ادامه داد: در برخی از روستاهای استان علاوه بر ظرفیت گردشگری طبیعی و اكوتوریسم ، ظرفیت گردشگری تاریخی ،فرهنگی و مذهبی نیز وجود دارد.
قاسمی بیان كرد: توسعه گردشگری روستایی در روستاهای دارای ظرفیت علاوه بر جذب گردشگر رونق اقتصادی در جوامع روستایی را نیز افزایش می دهد.
** وجود 10 اقامتگاه بوم گردی در لرستان
بوم گردی نوعی از گردشگری و سفر به جاذبه های طبیعی است اگر این جاذبه ها در روستاها باشند در حوزه گردشگری روستایی قرار دارد در اینصورت گردشگران در روستا اقامت می كنند و گاهی ممكن است در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی روستا مشاركت داشته باشند.
در واقع گردشگران درباره فضای روستایی و نحوه زندگی روستاییان بسیار كنجكاوند و برای رهایی از تنش های روزمره زندگی های شهری برای مدتی در روستاها اقامت می گزینند.
مدیركل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: در حال حاضر 10 اقامتگاه بوم گردی با پیشرفت فیزیكی بالای 60 درصد در این استان وجود دارد و 10 مجوز اولیه نیز جهت فعالیت اقامتگاه بوم گردی در روزهای گذشته صادر شده است.
قاسمی بیان كرد: جهت رونق صنعت گردشگری اشتغالزایی در این زمینه امكان صدور مجوز بوم گردی برای خانه های روستایی دارای ظرفیت براساس تیپ بوم گردی در استان وجود دارد.
به گفته وی اكنون اقامت گاه های بوم گردی در نقاط مختلف استان به ویژه در شهرستان های خرم آباد، بروجرد، الیگودرز فعال است و درسایر شهرستان ها نیز این موضوع در حال پیگیری است.
**بنیاد مسكن و مشاركت در گردشگری روستایی
مدیركل بنیاد مسكن لرستان نیز می گوید: با توجه به ضرورت بهره‌مندی از پتانسیل‌های گردشگری روستاها و پویایی اقتصاد آنها از مجاری گردشگری روستایی، یكی از وظایف بنیاد مسكن در راستای وظایف محوله به استناد ماده 99 قانون برنامه ششم این است كه در سطح كشور 300 روستای دارای جاذبه گردشگری با همكاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شناسایی و نسبت به تهیه و اجرای طرح این روستاها اقدام شود.
مسعود رضایی افزود: در این راستا بنیاد مسكن لرستان اقدامات اجرایی لازم را به انجام رسانده و برای اجرای طرح گردشگری روستای بیشه 9 میلیارد ریال ازمنابع اعتباری سال‌های گذشته و شش میلیارد ریال از اعتبارات ملی سال 1396 تامین اعتبارشده است.
مدیركل بنیاد مسكن لرستان عنوان كرد: در همین راستا طرح های گردشگری روستاهای امامزاده قاسم ازنا 20درصد ، ولیعصر پلدختر60 درصد و ونایی بروجرد 50 درصد دارای پیشرفت فیزیكی است.
رضایی یادآور شد: روستاهایی 'چنار' و 'قلعه خانجان' و 'پسیل' خرم‌آباد ، 'كوگان' و 'افرینه' پلدختر و 'كوشكی سفلی' بروجرد نیز كه قابلیت گردشگری دارند در سطح ملی به عنوان روستایگردشگری مصوب شده اند.
مدیركل بنیاد مسكن لرستان اظهار داشت: روستاهایی كه براساس بررسی كارشناسی بنیاد مسكن دارای قابلیت گردشگری بودند روستاهای امامزاده محمدابن الحسن الیگودرز، تیان، دربند و دره تخت ازنا، امامزاده ابراهیم دلفان، ابوالوفا كوهدشت و روستای سنگتراشان هستند.
وی گفت: با توجه به تفاهم‌نامه تنظیمی بین بنیاد مسكن انقلاب اسلامی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور، امكان پرداخت تسهیلات به منظور ایجاد خانه‌های بوم‌گردی و یا تعمیر واحدهای موجود در روستا كه قابلیت تعمیری و نگهداری داشته، تسهیلات قرض‌الحسنه تا مبلغ 15 میلیون تومان پرداخت می‌شود.
رضایی بیان كرد: در روستاهای هدف امكان پرداخت تسهیلات احداثی 25 میلیون تومانی درنظر گرفته شده است كه درصورت درخواست متقاضیان این بنیاد آمادگی لازم برای انجام كار را دارد.
** گردشگری روستایی و توسعه
گردشگری روستایی، یكی از شاخه‌های مهم و پرطرفدار در صنعت گردشگری و یكی از فرصت‌هایی است كه می‌تواند علاوه بر منافع اقتصادی، زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی را نیز پوشش دهد؛ با تغییرات سبك زندگی در شهرها به نظر می‌رسد روستاها در آینده به مهم‌ترین مقاصد گردشگران تبدیل شوند.
اجرای صحیح صنعت گردشگری بخصوص در بخش گردشگری روستایی می تواند به رشد و توسعه كسب و كارهای محلی و بازگشت مردم از كلان شهرها به دیار خویش و تلاش برای حفظ میراث بومی شود.
1920/6060
خرم آباد - ایرنا - در غوغای مدرن شدن ، بازگشت به زیبایی های اصیل و دست نخورده در دل طبیعت و ساكنین محلی روستاها می تواند جذابیت خاص داشته باشد تا با توسعه گردشگری جنبه اقتصادی نیز پیدا كند و پویایی و نشاطی اجتماعی و اقتصادی در این جوامع ایجاد شود.
