موسویان:برجام غیرقابل اعتماد بودن آمریكا را ثابت كرد

به گزارش ایرنا، موسویان در مصاحبه با رادیو كالیفرنیا در پاسخ به این پرسش كه آیا خروج ترامپ از برجام، موجب تعجب ایرانی ها شد؟ ادامه داد: خیر! از ابتدای مذاكرات هسته ای، ایران در مورد پایبندی آمریكا به تعهداتش مظنون بود. رهبر عالی ایران از همان ابتدا كه با مذاكرات موافقت كردند، مكرر اعلام كردند كه به آمریكا نمی شود اعتماد كرد و آمریكا اهل عمل به تعهداتش نیست.
وی افزود: مقامات دولت آمریكا مكرر تاكید می كردند كه موضوع هسته ای ایران، تهدید اول امنیت ملی آمریكا است. با این وجود آمریكا درحالی توافق هسته ای را نقض كرد كه برای نخستین بار مذاكرات در سطح وزرای خارجه ایران و آمریكا انجام گرفت، توافق جامعی برای اطمینان از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران حاصل شد، همه قدرت های جهانی در این توافق حضور داشتند و ایران هم طبق گزارشات مكرر آژانس بین المللی انرژی اتمی به تمام تعهداتش عمل كرد.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح كرد: مذاكرات هسته ای ایران ازسال 2003 تا 2013میلادی یعنی به مدت ده سال با سه كشور اروپایی انجام شد. علاوه بر اروپا، ایران با سایر قدرت های جهانی مانند روسیه و چین هم مذاكره می كرد اما نهایتا هیچ نتیجه ای حاصل نشد زیرا ایران و آمریكا با یكدیگر مذاكره ای نمی كردند. هرنوع توافقی هم باید به تصویب شورای امنیت سازمان ملل می رسید كه بدون موافقت آمریكا ممكن نبود.
لذا ایران ضمن بدبینی به پایبندی آمریكا به توافق احتمالی،تصمیم گرفت كه با همه اعضاء دائم شورای امنیت از جمله آمریكا مذاكرات مستقیم سطح بالا داشته باشد.
موسویان تاكید نمود: برجام جامع ترین توافق تاریخ عدم اشاعه سلاح های هسته ای است كه پس از 13 سال مذاكره بیش از 200 دانشمند برجسته اتمی و دهها دیپلمات ارشد جهان در170 صفحه تعریف شده است. كاربرد برجام بسیار فراتر از موضوع ایران و یك سرمایه جهانی برای عاری سازی خاورمیانه و جهان از سلاح هسته ای است. از اینرو، جامعه جهانی باید یكپارچه از آن حمایت كند.
دیپلمات پیشین ایرانی در پرسشی دیگر مبنی بر اینكه آیا همین استدلال كافی نیست كه ایران و پنج قدرت جهانی به برجام متعهد بمانند؟ خاطرنشان ساخت: نكته اول اینكه ایران با رفتار خود درمورد برجام به جهان نشان داد كه برای رفع اختلافات اولا آماده گفتگو است، ثانیا انعطاف پذیرعمل می كند تا مسیر دیپلماسی موفق باشد و ثالثا اگر توافقی حاصل شود آن را كامل و درست اجراء می كند.
وی ادامه داد: نكته دوم اینكه جامعه جهانی باید از برجام با قدرت تمام حمایت كند، زیرا بهترین امكان برای تحقق خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای است. بیش از 50 سال است كه قدرت های جهانی در اجرای مصوبات سازمان ملل برای عاری سازی خاورمیانه از سلاح كشتار جمعی شكست خورده اند. اما آنها اكنون با اجرای اصول برجام دركل خاورمیانه می توانند این مهم را تحقق بخشند.
به گفته موسویان، نكته سوم اینكه برجام برای ترامپ فرصتی ایجاد كرده كه میراثی بزرگتر از اوباما ازخود بجای بگذارد. اگر ترامپ برای اجرای اصول برجام توسط سایر كشورهای خاورمیانه اقدام كند، نظریه خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای تحقق خواهد یافت كه میراثی به مراتب بزرگتر از میراث اوباما خواهد بود.
موسویان در اشاره رادیو به اینكه پاكستان و رژیم صهیونیستی بمب هسته ای دارند و نمی پذیرند كه خلع سلاح شوند، تصریح كرد: پاكستان در خاورمیانه نیست. اسرائیل هم قطعنامه عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای را پذیرفته است. اسرائیل ایران را در موضوع هسته ای متهم می كند درحالیكه ایران هم عضو ان پی تی است، هم بمب هسته ای ندارد، برجام را كامل اجراء كرده و آژانس بین المللی انرژی هسته ای هم صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تایید كرده است.
عضو پیشین گروه مذاكره كننده هسته ای گفت: متقابلا اسرائیل تنها كشور دارنده سلاح هسته ای در خاورمیانه است كه در پنجاه سال گذشته قطعنامه های مكرر سازمان ملل در مورد عاری سازی خاورمیانه از سلاح هسته ای را زیر پا گذاشته است.آمریكا به جای تحریم ایران، باید اسرائیل را برای عدم اجرای قطعنامه های سازمان ملل مجازات كند نه ایرانی كه عضو معاهده ان پی تی است و بمب هسته ای ندارد.
موسویان در پاسخ به این پرسش كه باتوجه به تجدید تحریم های آمریكا، حفظ برجام برای ایران و اروپا چقدر مشكل خواهد بود؟ ابراز داشت: حفظ برجام دشوار خواهد بود زیرا آمریكا برجام و قطعنامه های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی را نقض و بدتر از آن سایر كشورها را نیز برای نقض برجام تحت فشار قرار داده است. طبق برجام هر شش قدرت جهانی ملزم به تسهیل تجارت با ایران می باشند. اروپا، روسیه و چین مصمم به حفظ برجام هستند اما اعمال تحریم های ثانویه و فرامرزی آمریكا؛ در آینده نزدیك برجام را با بحران بزرگی روبرو خواهد كرد.
وی در ادامه اشاره نمود: تجربه گذشته نشان داده كه چین نقش كلیدی دارد. در دولت قبل كه ایران تحت بدترین تحریم های سازمان ملل و چندجانبه قرارگرفت، اروپا عمده سهم خود در تجارت با ایران را از دست داد متقابلا چین سهم بزرگی در اقتصاد ایران كسب كرد.
موسویان ادامه داد: درعین حال شرایط در دوره دولت روحانی متفاوت تر خواهد بود زیرا دراین دوره، ایران قطعنامه سازمان ملل را اجراء و آمریكا نقض كرده است و از نظر جامعه جهانی در این ماجرا ایران بازیگرخوب و آمریكا بازیگر بد است. لذا با وجودی كه شرایط بسیار پیچیده شده، امید و شانس حفظ برجام وجود دارد.
پژوهشگر حوزه ایران در پرسشی دیگر مبنی بر اینكه تاثیر این شرایط بر وضعیت منطقه چگونه خواهد بود بویژه با توجه به تقابل ایران و اسرائیل؟ تصریح كرد: در ایران مقام معظم رهبری تصمیم گیرنده نهایی است همانطور كه در آمریكا ترامپ تصمیم گیرنده نهایی است . با این تفاوت كه اختیارات رئیس جمهوری آمریكا بیش از اختیارات رهبر عالی ایران است.
در جریان مذاكرات هسته ای، رهبر عالی ایران اعلام كرد كه اگر توافقی صورت گیرد و آمریكا به تعهداتش عمل كند، زمینه برای گفت وگو درباره سایر مسائل همچون موضوعات منطقه ای باز خواهد شد. اگر آمریكا واقعا مایل به گفت وگو با ایران است باید برجام را اجراء می كرد.
وی تاكید نمود: اما اكنون با نقض برجام برای جامعه جهانی ثابت شد كه اصولا نظام حكومتی آمریكا قابل اعتماد نیست زیرا هر رئیس جمهوری می تواند توافق ها و تعهدات بین المللی رئیس جمهور قبلی را لغو كند.
دیپلمات پیشین ایرانی گفت: اگر ترامپ واقعا خواستار گفت وگو است باید ابتدا برجام را كامل اجراء كند و احترام به قطعنامه سازمان ملل را نشان دهد. این مسیر ممكن است راه گفت وگو در مورد مسائل منطقه را باز كند. گفت وگو و همكاری این دو قدرت می تواند به صلح و ثبات و حل بحران های منطقه كمك كند.
به عقیده موسویان، بحران جنگ و تروریسم و كشورهای به گل نشسته، گریبانگیر خاورمیانه شده و این منطقه را در آستانه سقوط قرارداده است. چه بخواهیم یا نخواهیم ایران بعنوان قدرت منطقه ای و آمریكا بعنوان قدرت جهانی در مورد مسائل منطقه نقش مهم دارند و همكاری آنها می تواند به صلح و ثبات كمك كند.
وی ادامه داد: البته فراموش نكنیم كه بخش مهمی از بحران های منطقه حاصل جنگ عربی -عربی است. كشورهای عربی و ناتو مشتركا به لیبی حمله و آنرا بی ثبات كردند. عربستان و امارات با كمك آمریكا به یمن حمله نظامی كردند. صدام به كویت حمله كرد. عربستان و امارات دنبال ساقط كردن حكومت بحرین هستند. لذا واقعیت این است كه كشورهای عربی باعث ایجاد بحران و بی ثباتی دركشورهای عربی هستند اما ایران را متهم می كنند.
عضو پیشین گروه مذاكره كننده هسته ای تصریح كرد: تقابل میان اسرائیل و ایران از بعد انقلاب ایران وجود داشته و هر دو طرف هم متقابلا مستمرا یكدیگر را تهدید كرده اند. نتانیاهو شب و روز دنبال حمله نظامی و تغییر رژیم در ایران است. اما مشكل رسانه های غرب این است كه تهدیدات ایران علیه اسرائیل را بزرگ اما به تهدیدات اسرائیل علیه ایران اهمیتی نمی دهند.
موسویان در پاسخ به این پرسش كه آیا اروپایی ها اراده حفظ برجام را دارند؟ خاطرنشان ساخت: برجام مهمترین دستاورد سیاست خارجی اروپا در دو دهه گذشته است. من شك ندارم كه اروپا اراده سیاسی محكمی برای حفظ برجام دارد اما در مورد ظرفیت اقتصادی اروپا برای تامین منافع اقتصادی برجامی ایران تردید دارم.
وی ادامه داد: تحریم های جدید آمریكا مطمئنا به ایران خسارت خواهد زد اما این تحریم ها عامل همه مشكلات اقتصادی امروز ایران نیست. ناكارآمدی های بزرگ نظام داخلی ایران همچون فساد عامل اصلی مشكلات اقتصادی ایران است. مصیبت های امروز اقتصادی ایران بدان جهت است كه ناكارآمدی های نظام داخلی با تحریم های آمریكا همزمان و همراه شده است.
به گفته وی، درعین حال سیاست تحریم های آمریكا موجب تغییر حكومت در ایران نخواهد شد. تحریم های آمریكا در چهل سال گذشته با هدف تغییر رژیم در ایران بوده و شكست خورده ضمن اینكه ایران امروز از متحدین آمریكا در منطقه با ثبات تر و قدرتمندتر است. لذا سیاست ترامپ در مورد تحریم و فشار هم همچون سیاست دولت های آمریكا در چهل سال گذشته شكست خواهد خورد. بهتر است كه ترامپ از برجام بعنوان مدل دیپلماسی برای حل سایر بحران های منطقه استفاده كند.
پژوهشگر دانشگاه پرینستون در پاسخ به این پرسش كه آیا گفت وگوهای پشت پرده ای میان ایران و آمریكا وجود دارد؟ گفت: وزیر خارجه ایران چند روز قبل گفت كه كشورهای عمان و سوئیس تمایل به میانجی گری از خود نشان داده اند اما تا آنجایی كه او مطلع است، گفتو گوی پشت پرده ای وجود ندارد.
اروپام *5*491**2040