پنجشنبه های خونین یمن

ائتلاف عربی كه طی حدود چهار سال گذشته روزی را بدون حمله به شهرهای یمن سپری نكرده، به نظر می رسد قصد دارد روزهای پنجشنبه را در تقویم و روزشمار جنایت خود در این كشور فقیر خاورمیانه به روزی ماندگار در اذهان جامعه جهانی مبدل كند.
روز پنجشنبه 11 مرداد ماه، یك بیمارستان و یك بازار در بندر الحدیده در استان الحدیده یمن مورد حمله جنگنده های ائتلاف عربی قرار گرفت كه در نتیجه این اقدام 60 نفر از مردم كشته و حدود یكصد نفر دیگر زخمی شدند.
اما در حالی كه این حمله مرگبار از افكار عمومی جامعه جهانی پاك نشده بود، روز پنجشنبه 18 مرداد ماه روز تلخ دیگری رقم خورد و جنگنده های ائتلاف عربی در حمله به یك اتوبوس حامل دانش آموزان در شهر 'ضحیان' در استان صعده، سبب مرگ 52 دانش آموز یمنی و نیز زخمی شدن 80 نفر دیگر از آنان شد.
این حمله نیز گرچه با واكنش های جهانی و نیز سازمان ملل متحد روبرو شد اما این فشارها مانعی برای ائتلاف عربی در استمرار حملات نظانی خود به كودكان و غیرنظامیان نشد و این ائتلاف در پنجشنبه ای دیگر، دست به جنایتی جدید زد.
روز پنجشنبه یكم شهریور ماه خودرو حامل آوارگان در منطقه 'الكوعی' در شهر الدریهمی استان الحدیده یمن مورد بمباران جنگنده های ائتلاف عربی قرار گرفت كه در نتیجه این اقدام 31 نفر از جمله 27 كودك و چهار زن كشته شدند.
در پی این حمله مرگبار، صندوق كودكان سازمان ملل متحد (یونیسف) در توئیتی از كودكان به عنوان قربانیان اصلی جنگ یمن یاد كرد و با مخاطب قرار دادن عربستان به عنوان عنصر بنیانگذار ائتلاف ضد یمنی نوشت: خشونت علیه كودكان یمنی چه زمانی پایان می یابد.
واكنش به حمله جنگنده های ائتلاف عربی به خودرو آوارگان یمنی به یونیسف محدود نشد و سازمان دفاع از حقوق زن و كودك (انتصاف) نیز با صدور بیانیه ای این اقدام را محكوم كرد.
در بیانیه این سازمان كه روز گذشته(جمعه) انتشار یافت، آمده است: نیروهای ائتلاف سعودی نه تنها شریعت اسلام و قوانین بین المللی انسانی را زیر پا گذاشته اند بلكه مهم ترین حق در قوانین بشردوستانه را كه حق حیات است، نقض كرده اند.
سازمان 'انتصاف' همچنین در این بیانیه، حمله به كودكان و زنان را مغایر با دین اسلام، نقض قوانین بین المللی بشر دوستانه و حقوق بشر دانسته و نیز هدف قرار دادن كودكان و زنان را یك جنایت جنگی برشمرد.
وزارت حقوق بشر یمن نیز با محكوم كردن جنایت ائتلاف عربی در منطقه الكوعی شهر الدریهمی، خواستار تحقیق درباره آن شد.
در بیانیه این وزارتخانه تصریح شده است: در حالی وجدان جهانی هنوز نسبت به جنایت وحشیانه عربستان در 9 اگوست(18 مرداد) علیه ده ها كودك یمنی سوار بر اتوبوس در منطقه ضحیان استان صعده هنوز بیدار نشده، دشمن متجاوز به رهبری آل سعود و آل نهیان دست به جنایت جدیدی در منطقه الكوعی شهر الدریهمی زدند.
این بیانیه آمده است: ائتلاف سعودی همچنان كشتار بی گناهان، كودكان و زنان، تخریب آثار باستانی و تاسیسات شهری و زیرساخت ها را كه با قوانین بشردوستانه بین المللی، منشور سازمان ملل و ادیان آسمانی مغایرت دارد، ادامه می دهد.
وزارت حقوق بشر یمن در این بیانیه از وجدان های بیدار، شورای امنیت و حقوق بشر خواست با تشكیل كمیته تحقیقات بی طرف در خصوص جنایات دشمن طی سه سال و نیم گذشته تحقیق كرده و مجریان این جنایات را به دادگاه بین المللی تحویل و به محاصره كامل یمن پایان دهند.
عضو شورای سیاسی انصارالله نیز تداوم كشتار غیرنظامیان و شهروندان را نشانه شكست متجاوزان در میدان نبرد دانست.
'ضیف الله الشامی' در گفت وگو با ایرنا افزود: پس از شكست از مردان قهرمان در میدان نبرد، دشمن وادار به هدف قراردادن زنان و كودكان شده و این كشتارها و جنایت ها، تصویر واقعی از هویت دشمن است كه نمی تواند آن را مخفی كند.
وی همچنین با انتقاد از سكوت جامعه جهانی نسبت به جنایت های ائتلاف عربی در یمن افزود: سكوت جامعه جهانی نشان می دهد كه دلار آمریكا، ریال سعودی و درهم امارات است كه سخنگوی سازمان ها و نهادهای بین المللی و تهیه كنندگان گزارش های آن شده است و چیزی به نام وجدان انسانی و قوانین حقوقی باقی نمانده كه محترم شمرده شود.

** بی اعتبای ائتلاف عربی
حمله مرگبار به اتوبوس حامل دانش آموزان در شهر ضحیان استان صعده، با واكنش شدید جامعه جهانی روبرو شد و 'آنتونیو گوترش' دبیركل سازمان ملل متحد پس از نشست شورای امنیت با موضوع یمن ضمن انتشار بیانیه ای خواستار تحقیق فوری و مستقل در مورد جنایت صعده شد.
اما به نظر می رسد حمله نظامی ائتلاف عربی به كاروان آوارگان یمنی در منطقه الكوعی شهر الدریهمی عزم سازمان ملل را برای پیگیری این موضوع جزم كرده است.
هماهنگ كننده امور انسانی سازمان ملل متحد در یمن روز گذشته (شنبه) با صدور بیانیه ای ضمن تاكید بر تحقیقات مستقل و بی طرف درباره آنچه در این كشور رخ می دهد، خواستار پایان دادن به جنگ یمن شد.
'لیز گراندی' افزود: آنچه در یمن رخ می دهد، قابل تصور نیست، وقت آن رسیده كه همگان به واقعیت این جنگ خانمانسوز و هزینه های انسانی آن پی ببرند و برای پایان دادن به جنگ در این كشور اقدام فوری كنند.
وی در این بیانیه ادامه داد: بمباران خانه ای در شهر الدریهمی در جنوب شهر الحدیده چهار كشته و دو زخمی بر جا گذاشت و روز بعد از آن حمله هوایی ائتلاف سعودی به این شهر منجر به مرگ چند نفر از جمله چند كودك و زن شد.
گراندی افزود: دو هفته قبل ده ها كودك بی گناه در نزدیكی شهر صعده در جریان بمباران جنگنده های سعودی كشته و ده ها تن دیگر زخمی شدند.
وی تاكید كرد كه باید درباره همه این موارد به صورت مستقل و بی طرف تحقیقات صورت گیرد تا همگان به واقعیتی كه در یمن می گذرد، پی ببرند.
به رغم تاكید این مقام سازمان ملل متحد، اما بسیاری از نهادهای بین المللی از جمله دیده بان حقوق بشر نسبت به درستی تحقیقات ائتلاف عربی با تردید می نگرند و اعتباری برای آن قائل نیستند.
مدیر اجرایی دیده بان حقوق بشر در بخش خاورمیانه به تازگی در گزارشی، تحقیقاتی را كه نیروهای ائتلاف عربی در زمینه جنایات جنگی در یمن انجام داده فاقد اعتبار و غیرمنصفانه و به دور از شفافیت، بی طرفی و استقلال دانسته است.
به گزارش روزنامه 'القدس العربی' چاپ لندن، 'ساره لیا ویتسن' در این گزارش تصریح كرد است: ائتلاف عربی دو سال قبل ادعا كرد تیم مشترك ارزیابی حوادث به شكل مستند درباره حملات هوایی غیرقانونی این ائتلاف تحقیقاتی به عمل آورده اما حقیقت این است كه محققان جنایات جنگی را به هر شكلی مخفی كرده اند.
وی ادامه داد: اعضای ائتلاف عربی میزان خسارت وارد شده به زیرساخت های شهری را كم و غیرعمدی جلوه داده اما شواهد موجود در سال 2015 میلادی حاكی است كه نیروهای ائتلاف عربی بارها مجتمع مسكونی در 'المخا' را بمباران و دستكم 65 تن را شهید و ده ها تن دیگر را زخم كرده است.
مدیر اجرایی دیده بان حقوق بشر در بخش خاورمیانه در ادامه گزارش خود تصریح كرد: علی رغم وعده های ائتلاف عربی هیچ روش مشخصی برای دریافت غرامت از نیروهای ائتلاف عربی توسط خانواده های قربانیان وجود ندارد. عربستان ادعا كرده بود به قربانیان 6 حمله از 12 حمله غرامت می پردازد اما هیچ اقدامی انجام نداد.
وی همچنین از كشورهای عضو ائتلاف عربی خواست به تعهدات قانونی خود برای تحقیق درباره موارد نقض حقوق بشر و مجازات مسوولان به عنوان مجرمان جنگی پایبند باشند.
بر اساس این گزارش، كشورهای عضو ائتلاف عربی باید غرامت قربانیان حملات غیرقانونی را در راستای همدری با مردم یمن بپردازند.
ساره لیا ویتسن در این گزارش ضمن درخواست از آمریكا، انگلیس و فرانسه برای توقف فروش سلاح به عربستان تصریح كرد: تداوم حملات هوایی غیرقانونی ائتلاف عربی و عدم اجرای تحقیقات كافی، وارد كنندگان اسلحه به ائتلاف عربی از جمله آمریكا، انگلیس و فرانسه را در معرض خطر همدستی در حملات غیر قانونی قرار می دهد.
مدیر اجرایی دیده بان حقوق بشر در بخش خاورمیانه افزود: آمریكا با حمایت تسلیحاتی مستقیم از ائتلاف عربی به سركردگی عربستان پس از مدت كوتاهی به یكی از طرف های جنگ یمن تبدیل شده و احتمالا مسوولیت این جنایت به عهده مقامات آمریكایی است.
وی سران عربستان و امارات را دیگر مسئولان جنایات در یمن دانست و از شورای امنیت خواست سران این كشورها را تحریم كند.

** همدستی آمریكا در قتل عام كودكان یمنی
ائتلاف عربی از ششم فروردین سال 1394 با چراغ سبز آمریكا به یمن حمله كرد از این رو بسیاری از تحلیلگران
از مقامات كاخ سفید چه در دوره 'باراك اوباما' رییس جمهوری سابق و دمكرات و چه 'دونالد ترامپ' رییس جمهوری كنونی و جمهوریخواه آمریكا به عنوان همدستان ائتلاف عربی در جنایت در یمن یاد می كنند.
«میكا زنكو» پژوهشگر ارشد در اندیشكده انگلیسی چتم هاوس در یادداشتی كه به تازگی در تارنمای نشریه 'فارن پالیسی' منتشر كرده با اشاره به جنگ یمن نوشت: دولت آمریكا در حال ارتكاب جنایات جنگی هولناكی است و واشنگتن باید از جنگ سعودی ها علیه یمن خارج شود.
وی افزود: دولت آمریكا باید حمایت نظامی مستقیم از جنگ علیه یمن به سركردگی عربستان را از همان روز اول حمله متوقف می كرد. مشاركت آمریكا در این جنگ از 26 مارس 2015 آغاز شد، یعنی همان زمانی كه یك سخنگوی وقت كاخ سفید اعلام كرد، اوباما مجوز حمایت لجستیك و اطلاعاتی از عملیات نظامی به سركردگی - شورای همكاری خلیج فارس - را صادر كرده است.
این تحلیلگر مسایل سیاسی با بیان اینكه آمریكا بدون هدف و چشم اندازی روشن در جنگ - یمن - شریك شد، افزود: این مساله دو نتیجه در پی داشت. نخست آنكه، فهرستی بلندبالا از جنایت جنگی به وجود آمد كه هفته گذشته نیز ادامه یافت، به طوری كه هواپیماهای سعودی با استفاده از مهمات آمریكایی یك اتوبوس مدرسه را بمباران كرده و ده ها كودك مدرسه ای یمنی را به قتل رساندند. دوم آنكه، دولت آمریكا با پیشه كردن سكوت به این اقدام پاسخ داد.
زنكو نوشت: اینكه چرا مقام های دولت اوباما و ترامپ تلاشی برای توجیه حمایت آمریكا از تعرض عربستان به یمن انجام نداده اند، یك دلیل ساده دارد و آن این است كه این حمایت ها غیرقابل توجیه است. كمتر از یك ماه پس از آغاز نقش آمریكا در جنگ یمن یك مقام وزارت دفاع امریكا (پنتاگون) كه نامش فاش نشد، اعلام كرد، اگر در مورد علت حمایت ما از این جنگ سووال كنید، پاسخ بسیاری از مقامات این است كه ما نمی توانستیم مانع از بروز آن شویم. این اظهارات نشان دهنده سهل انگاری آشكار آمریكا در مسائل راهبردی است، یعنی به سلاطین عرب اجازه داده تا با تصمیم های ضعیف خود سیاست نظامی آمریكا را تعیین كنند.
با این حال با وجود محرز بودن نقش پر رنگ آمریكا در ایجاد و استمرار جنگ یمن و نیز جنایت های ائتلاف عربی در كشتار غیرنظامیان بویژه كودكان این كشور، مقامات آمریكایی را وادا به انتقاد و نیز ورود به این موضوع كرده است.
'كریس مورفی' سناتور دمكرات هفته گذشته در صحن سنا و در حالی كه درباره بودجه دفاع ملی سال 2019 بحث می شد بر ضرورت قطع تامین مالی ائتلاف برای بمباران یمن تاكید كرد و گفت: برای من غیر قابل تصور است كه همچنان در قتل عام كودكان یمنی مشاركت داشته باشیم در حالی كه منافع آن برای امنیت آمریكا صفر است.
وی با اشاره به هدف قرار گرفتن دانش آموزان در شهر ضحیان یمن افزود: خواستار اصلاح بودجه تامین مالی بمباران یمن هستم تا زمانی كه بدانیم چرا غیرنظامیان یمنی مورد هدف قرار می گیرند.
اظهارات این سناتور دمكرات در حالی صورت گرفته كه پیشتر نمایندگان كنگره آمریكا از ترامپ رییس جمهوری این كشور خواستند، براساس قانون اختیار دفاع ملی آمریكا، طی 30 روز، گزارشی‌ را درباره اهداف عربستان و امارات در حمله به یمن به كنگره ارسال كند.

** شرمساری 'لاكهید مارتین'
در حالی كه نهادهای حقوق بشری جهانی و ضد جنگ، آمریكا، انگلیس و فرانسه را به خاطر فروش سلاح به كشورهای عضو ائتلاف عربی بویژه عربستان سرزنش می كند و خواستار توقف این اقدام هستند، شركت های سازنده صنایع جنگی نیز از فشار افكار عمومی در امان نیستند.
شركت آمریكایی لاكهید مارتین دومین تولید كننده بزرگ جنگ افزار در جهان به مناسبت 19 اوت - 28 مرداد ماه - روز جهانی عكاسی در اقدامی تبلیغی، با انتشار فراخوانی از مخاطبان خود خواست یك عكس جذاب از یكی از محصولات این شركت را در توئیتر به اشتراك بگذارند اما پاسخی ورای انتظار دریافت كرد.
كاربران در پاسخ به درخواست لاكهید مارتین تصاویری از كیف های خون آلود دانش آموزان كشته شده در شهر ضحیان یمن را با این زیرنویس 'این حاصل محصولات شماست' و 'آنها باید به هدف گیری این محصول افتخار كنند' را بازنشر دادند و شدت انتقادات به حدی بود كه شركت لاكهید مارتین توئیت ابتدایی در این مورد را ساعاتی بعد از صفحه خود حذف كرد.
به نظر می رسد آنچه كه انتقاد افكار عمومی به شركت لاكهید مارتین شد، گزارش اخیر شبكه خبری ' سی.ان.ان ' است كه در آن تصریح شد، بمب استفاده شده ائتلاف عربی برای انهدام اتوبوس دانش آموزان یمنی، ساخت آمریكا بوده و در توافق تسلیحاتی وزارت خارجه آمریكا به عربستان تحویل داده شده است.
به گزارش سی.ان.ان، این سلاح یك بمب 227 كیلوگرمی هدایت لیزری موسوم به 'ام كی 82' (MK 82) ساخت كمپانی لاكهید مارتین آمریكا است كه واشنگتن آن را به ریاض داده بود.

** كودكان، قربانیان اصلی جنگ یمن
جنگ یمن گرچه روندی فرسایشی به خود گرفته، اما قربانیان اصلی این جنگ غیرنظامیان و بویژه كودكان هستند.
این جنگ تاكنون حدود 38 هزار كشته و زخمی برجای گذاشته اما اقدام ائتلاف عربی در محاصره این كشور و ممانعت از ورود كمك های انسان دوستانه و پزشكی، وضعیت وخیمی را برای كودكان رقم زده است.
صندوق كودكان سازمان ملل متحد (یونیسف) به تازگی در گزارشی اعلام كرد، 66 هزار كودك یمنی زیر پنج سال، سالانه براثر بیماری های قابل پیشگیری جان خود را از دست می دهند.
به گزارش خبرگزاری 'آناتولی'، «مرشل ریلانو» نماینده یونیسف در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: نیمی از این كودكان هنگام تولد یا ماه نخست آن براثر ابتلا به بیماری هایی مانند اسهال، التهاب ریوی و سوءتغذیه می میرند.
وی با تاكید بر لزوم پایان جنگ در یمن افزود: كودكان یمنی در تعدادی از استان های این كشور همچنان جان خود را از دست می دهند.
همچنین بر اساس اعلام یونیسف، طی 13 ماه اخیر، بیش از 2 هزار و 300 شهروند یمنی در اثر وخامت اوضاع بهداشتی و ابتلا به بیماری وبا جان خود را از دست داده اند.
سازمان ملل متحد نیز به تازگی در گزارش خود، از بحران انسانی در یمن به عنوان جدی ترین بحران انسانی در جهان یاد و عنوان كرد، سال گذشته یكهزار و 316 كودك یمنی طی درگیری ها در این كشور كشته یا نقص عضو شده اند.
یونیسف نیز سال گذشته در گزارشی اعلام كرد، در هر 10 دقیقه یك كودك یمنی جان خود را از دست می دهد.
با این وجود، سازمان ملل متحد روز گذشته (جمعه) نسبت به شیوع موج سوم وبا در یمن هشدار داد و از طرف‌های درگیر خواست از غیرنظامیان و زیرساخت‌ها حفاظت كنند.
به گزارش شبكه خبری الجزیره، 'استفان دوجاریك' سخنگوی دبیركل سازمان ملل در بیانیه‌ ای اعلام كرد: گزارش‌هایی مبنی بر افزایش موارد مشكوك به ابتلا به بیماری وبا در یمن در اختیار دارد كه نگرانی را درباره احتمال شیوع موج سوم این بیماری بر می‌انگیزد.
وی افزود: همكاری شركا در عرصه اقدامات انسانی موجب اجتناب از شیوع وبا می‌شود.
در این بیانیه آمده است: از آوریل 2017 میلادی بیش از یك میلیون نفر مشكوك به ابتلا به وبا هستند و بیش از دو هزار و 300 نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.
دوجاریك با ابراز نگرانی نسبت به خسارت‌های وارده به زیرساخت‌های آب و فاضلاب و خدمات بهداشتی به دلیل درگیری موجود در یمن، تاكید كرده است: فراهم كردن این خدمات از جمله ممانعت از شیوع وبا حیاتی است.

** آیا پنجشنبه خونین دیگری در راه است؟
با وجود استمرار جنگ در یمن، چشم ها به مذاكرات صلح در 15 شهریور ماه دوخته شده است.
'مارتین گریفیتس' نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن قرار است بار دیگر طرفین جنگ یمن را در ژنو گردهم آورد تا در یك نشست چهره به چهره، صلح را به این كشور ویران شده از جنگ بازگرداند.
نشانه های مثبتی از طرفین برای مذاكره رویت شده اما باید دید ائتلاف عربی با رسمیت شناخت حق حاكمیت مردم یمن، آنها را از كابوس هولناك روزهای پنجشنبه رها می سازد یا نه؟
گزارش از : امید غیاثوند
خاورم ** 1071*1436*