به گزارش ايرنا، در شرايطي كه به اذعان رييس سازمان حفاظت محيط زيست كشور تالاب بين المللي انزلي نفسهاي آخر را مي كشد و جنگلهاي هيركاني در خطر انقراض قرار دارند سخن از احداث سدي مي رود كه صاحب نظران آن را عامل نابودي تالاب و بخشي از جنگلهاي هيركاني مي دانند.
قرار است اين سد با ارتفاع 63 متر، عرض 750 متر و طول 3600 متر با يكهزار ميليارد تومان اعتبار بر روي رودخانه امامزاده ابراهيم در شفت احداث شود . به گفته نماينده مردم فومن و شفت 40ميليارد تومان از اين اعتبارات فايناس بوده و در تعهد پيمانكار قرار دارد.
گرچه نيت برنامه ريزان براي ساخت اين سد خير است اما به گفته كارشناسان عالي رتبه اين طرح فاقد پيوست زيست محيطي موجه و علمي و عامل تخريب تالاب ، جنگلهاي هيركاني ومحيط زيست منطقه است.
*ساخت سد نافي احياي تالاب
تالاب انزلي با پهنه 15 هزار هكتار كه با حريمش به19هزار هكتار مي رسد كمتر از 200 ميليون متر مكعب آب دارد.
محمد دهدار درگاهي دكتراي محيط زيست با بيان اين مطلب گفت: سد لاسك در صورت احداث يك پنجم آب تالاب را كم مي كند.
وي اظهار داشت: حجم مخزن اين سد 45 متر مكعب است و طبق براورد در صورت احداث 37 و نيم ميليون متر مكعب آب كمتري به تالاب انزلي وارد مي شود.
اين استاد دانشگاه كه به مدت هشت سال جزو كميته ارزيابي زيست محيطي طرحهاي عمراني گيلان بود در مورد پيوست زيست محيطي طرح سد لاسك پاسخ داد: پيوست زيست محيطي تهيه شده براي سد لاسك وجاهت علمي و قانوني ندارد.
وي تصريح كرد: منطق اين است كه مشاور طرح مكان ساخت سد و اثرات مثبت و منفي زيست محيطي ، ميزان تخريب جنگلها، اتفاقات پايين دست ، وضعيت روستاها، تغييركاربري زمين كشاورزي، جاده و غيره را بررسي كند و با حضور نمايندگان وزارتخانه ها و سازمانهايي مثل وزارت راه ، نيرو سازمان جنگل ها نظرات اعلام و تصميم گيري شود.
وي افزود: تا يك سال پيش ما در اين جلسات بوديم و مشكلاتي را كه در اثر ساخت سد ايجاد مي شد را متذكر مي شديم راه حلي نتوانستند برايش ارائه دهند از يك سال قبل استادان دانشگاه و سازمانهاي مردم نهاد را دعوت نكردند و خودشان بريده و دوخته اند.
دهدار خاطرنشان كرد: يكي دو سال اخير ترمز محيط زيست نيز از روي اين طرح برداشته شده است .
*تالاب انزلي در مرداب مشكلات
وي با اشاره به اين كه تالاب انزلي در پايين ترين سطح نسبت به محيط اطرافش قرار گرفته و آب 14 رودخانه را به سمت خود مي كشد و خروجي اش به دريا مي رود افزود: يكي از رودخانه هاي اصلي كه اب تالاب را تهيه مي كند پسيخان است كه از همان رودخانه محل احداث سد لاسك سرچشمه مي گيرد .
به گفته وي بنا به اعلام مشاور طرح با احداث اين سد 75 ميليون متر مكعب آب در اختيار بخش كشاورزي و شش ميليون متر مكعب آب شرب نيز به شفت و احمد سرگوراب وچند روستا داده مي شود.
اين عضو هيات علمي افزود: مشكل اصلي اين است كه تالاب انزلي در شرايط بدي قرار دارد و عمقش از بالاي 10 متر به يك متر رسيده و آب چنداني در تالاب باقي نمانده مضاف بر اين كه در تابستان آبي كه از سد رهاسازي شود براي زمين هاي كشاورزي مي رود.
وي متذكر شد: نگراني اصلي اين است كه در زماني كه تالاب به آب بيشتري نياز دارد اين طرح جلوي ورود آب را مي گيرد .
به گفته وي درچنين شرايطي در نتيجه ي تبخير بيشتر و بارندگي كمترعمق تالاب نيز كمتر مي شود و اين باعث كاهش ميزان اكسيژن محلول در آب و مرگ و مير وسيع آبزيان مي شود.
دهدار متذكر شد: از سوي ديگر آب وارده به زمين هاي كشاورزي به كود و سموم شيميايي آغشته و پس از فصل كشت هرز آبهاي سطحي دوباره اين سموم را شسته و وارد تالاب مي شود و فشار ديگري به تالاب وارد مي كند .
به گفته وي نكته مهم ديگر اين كه زمين بايري در پايين دست سد وجود ندارد كه به واسطه سد بخواهند زير كشت ببرند خيلي جاها سد مي زنند براي اين كه زمينهاي باير را به زير كشت ببرند ولي اين شرايط در گيلان وجود ندارد .
وي افزود: در گيلان فاصله دريا و رودخانه ها كم و تعداد رودخانه ها زياد است مردم از آب رودخانه ها استفاده و زمينهايشان را سيراب مي كنند و شهري هم وجود ندارد كه الان دچار كم ابي باشد .
اين استاد دانشگاه متذكر شد: رسالت وزارت نيرو توزيع و تامين آب است ولي سازمانهايي مثل منابع طبيعي و محيط زيست كه بايد جلوي اين طرح بايستند كوتاهي مي كنند .
اين استاد دانشگاه خاطرنشان كرد: اگر اثرات زيست محيطي سد لاسك واقعي و بي طرفانه بررسي مي شد با توجه به اين كه يكي از شاهرگهاي تالاب را قطع مي كند هيچگاه وجاهت قانوني پيدا نمي كرد.
اين عضو هيات علمي با اشاره به قوي بودن جريان سد سازي در كشور متذكر شد: همين داستان 30 سال پيش در اروميه اتفاق افتاد و منجر به آسيب به محيط زيست و كشاورزي منطقه شد.
وي تصريح كرد: الان دارد نظير همان اتفاق در تالاب انزلي رخ مي دهد و جالب اين است كه در گيلان 54 سد ديگر در حال احداث است .
وي متذكر شد: ما بايد از تجارب استفاده كنيم و اگر دارويي حال بيمار را بدتر مي كند ديگر نبايد آن را تجويز كرد.
*مديريت منابع آبي يك ضرورت
در استان گيلان چهار برابر ميزان مصرف از آسمان باران نازل مي شود ما اگر حتي به آبهاي زيرزميني دست هم نزنيم و از آب بارش استفاده كنيم باز هم اضافه مي آوريم .
دكتر ابوعلي گلزاري فوق دكتراي مهندسي محيط زيست با بيان اين مطلب گفت: منطق اين است كه مديريت آب باران ، آبهاي سطحي و منابع آبي صورت بگيرد .
وي افزود: ما در گيلان رودخانه هاي زيادي داريم كه فقط پاييز و زمستان فعالند مي توانند براي احداث سد لاستيكي روي آنها تمركز كنند تا آب اين رودخانه ها به جاي ورود مستقيم به دريا داخل زمين نفوذ كند.
گلزاري متذكر شد: در شرايطي كه كارگروه احياي تالاب قولهايي براي زنده نگه داشتن تالاب مي دهد، با اين كار جلوي يكي از بزرگترين مشربهاي تالاب انزلي بسته مي شود .
وي با اشاره به اين كه تامين آب كشاورزي هدف اصلي ساخت اين سد است گفت : احداث اين سد لطمه بزرگي به محيط زيست منطقه مي زند.
اين استاد دانشگاه تصريح كرد: رودخانه امامزاده ابراهيم يكي از رودخانه هاي تامين كننده آب تالاب انزلي است و با توجه به اين كه تالاب نسبت به 10 سال قبل 90 درصدش خشك شده، احداث سد لاسك لطمه شديدي به آن مي زند.
وي با تاكيد بر لزوم رعايت حقابه تالاب انزلي افزود: براي احداث سد حدود يكصد هكتار از شمشادهاي هيركاني قطع مي شود.
وي تصريح كرد: درست است سد لاستيكي و كوتاه است اما خود به خود وسعت و حجمش زياد مي شود و مساحت زيادي را مي طلبد .
جلوگيري از ساخت سد لاسك كه مدتها محل نقد استادان دانشگاه، كارشناسان،سازمان هاي مردم نهاد واصحاب رسانه بود اكنون به يك مطالبه همگاني تبديل شده است.
به گزارش ايرنا، تالاب انزلي بعنوان يكي از زيست بوم هاي ارزشمند كشور و جهان مهار كننده سيل هاي ويرانگر ، تعديل كننده آب و هواي منطقه و زيستگاه گونه هاي زيادي از آبزيان، پرندگان و گياهان است. اين تالاب سال 1354 در فهرست تالاب هاي بين المللي رامسر به ثبت رسيد.
علاوه بر تاثيرات اقليمي، تالاب انزلي از مراكز مهم جذب گردشگر گيلان محسوب مي شود و معيشت جمعيت قابل توجهي از ساكنان حاشيه تالاب به لحاظ كشاورزي، صيادي و تامين مواد اوليه صنايع دستي به حيات آن وابسته است.
فاضلاب هاي صنعتي، خانگي، بيمارستاني، ضايعات كشتارگاهي ، سموم كشاورزي، پسماندها و نخاله ها ، گياهان مهاجمي چون آزولا و سنبل آبي ، تصرف اراضي و ساخت و ساز در حريم تالاب، آتش زدن نيزارها با هدف تصرف، ورود رسوبات از رودخانه ها و انتقال آلودگي از دريا و كاهش ميزان آب موجود ، حيات تالاب انزلي را به شدت به خطر انداخته است.
اين معضلات تالاب انزلي را سال 1993 در فهرست تالاب هاي در معرض خطر (مونترو) قرار داد. براي حفظ بقاي اين تالاب ارزشمند ، مديريت پسماند، مديريت پساب، مديريت رسوب، كاشت درخت در حوزه آبريز تالاب و جلوگيري از ورود رسوبات بيشتر به تالاب، جلوگيري از ورود پسماند به رودخانه ها و درياي خزر، جلوگيري از ورود پساب هاي گوناگون از طريق ساخت تصفيه خانه فاضلاب ، جلوگيري از تعدي افراد به حريم تالاب و تصرف اراضي تالابي، جلوگيري از برداشت بي رويه آب از تالاب و رعايت حقابه تالاب بايد به جد مورد پي گيري قرار گيرد.
6030
رشت- ايرنا-كلنگ احداث سد لاسك در حالي قرار است در گيلان به زمين زده شود كه به اعتقاد كارشناسان با ساخت آن يكي از شاهرگهاي اصلي تالاب انزلي قطع مي شود.