موش‌ها بیشتر در مركز شهر و همجوار باغ‌ها و مزارع و منازل برای خود زیستگاه ایجاد كرده‌اند و گربه‌ها و سگ‌های ولگرد كه علاوه بر حاشیه‌ٔ شهر و همجوار باغ‌ها در محلات مركزی نیز ساكن شده‌اند، بخش بزرگی از این گروه را به خود اختصاص می‌دهند.
جدا از این حیوانات موذی و دردساز برای سلامتی شهروندان، سگ‌های ولگرد نیز در خیابان‌ها و كوچه‌های شهر جولان می‌دهند و اغلب محلات حاشیه‌ای را قرق كرده اند.
آزادی و جولان این حیوانات نگرانی هایی را در بحث سلامت شهروندان ایجاد كرده است و هر كدام از این حیوانات می‌توانند ناقل بیماری های مسری و واگیر خطرناك باشند كه تهدیدی جدی برای سلامت مردم و بهداشت محیط است.
**راه حل‌های آزموده و نیازموده برای سگ‌های ولگرد جهرم
جهرم از جمله شهرستان‌هایی است كه در چند سال گذشته با پدیدهٔ افزایش سگ‌های ولگرد مواجه شده طوری كه افزایش این حیوانات باعث شده برخی از شهروندان بگویند شب‌ها جرأت بیرون آمدن از خانه‌های خود را نداریم.
این سگ‌ها اغلب با خنك شدن هوا به محلات می‌آیند و در تاریكی، موجب وحشت اهالی می‌شوند.
از سوی دیگر بسیاری از ساكنان این محلات نگران بیمار بودن سگ‌ها هستند. ضمن اینكه افزایش تعداد آن‌ها به ویژه در شب باعث سلب آسایش اهالی شده است.
بیماری‌هایی كه از سگ به انسان منتقل می‌شود در دو گروه اصلی انگلی و عفونت‌های باكتریایی یا ویروسی قرار دارد و در بیشتر موارد بیماری از سگ و دیگر حیوانات خانگی در اثر گزش، خراش، تماس مستقیم با حیوان و یا مدفوع آن به انسان منتقل می‌شود.
بیماری هاری، انتقال انواع انگل و عفونت‌های قارچی، سالك، كیست، طاعون، حصبه و تیفوس تنها بخشی از مشكلات رها بودن این حیوانات در جامعه است.
در چندسال گذشته شهرداری جهرم به عنوان متولی اصلی، راه‌هایی را برای مقابله با افزایش تعداد این حیوانات در پیش گرفت كه تا حدودی مسئله‌ٔ شرعی رعایت حقوق حیوانات را رفع كرد اما این طرح‌ها در اغلب اوقات، با شكست مواجه شده است.
** بدون خشونت
گو اینكه برخی اقدامات برای تلف كردن سگ‌های ولگرد خشونت آمیز است و نباید این حیوانات با سلاح‌های شكاری كشته شوند.
یكی از شهروندان ضمن اشاره به حقوق حیوانات گفت: در مقابله با حیوانات درون‌شهری نباید تصمیمات خشونت‌آمیز شكل بگیرد، چرا كه سگ‌های ولگرد نیز حق زندگی دارند و تنها اشكال در این است كه به محل اشتباهی برای زندگی خود آمده‌اند كه می‌توان برای حل این موضوعات راه حل ساده‌تری در پیش گرفت.
وی معتقد است كه باید محلی خارج از شهر برای نگهداری این حیوانات در نظر گرفته شود تا پس از جمع‌آوری در آن محل نگهداری شوند.
هرگاه این راه حل را ارائه می‌شود با اما و اگرهای بسیاری همچون نبود بودجهٔ كافی برای تأمین تجهیزات و امكانات برای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد مواجه می‌شویم.
** فرهنگ سازی و مدیریت منابع غذایی
یك كارشناس حوزهٔ بهداشت عمومی به ایرنا گفت: وجود حیواناتی مانند سگ‌های ولگرد در شهرها سبب ایجاد مشكلات بهداشتی فراوان برای شهروندان می‌شود كه باید با فرهنگ سازی مناسب برای شهروندان در خصوص قرار دادن كیسه‌های زباله خود در مكان های مناسب و همچنین بیرون گذاشتن زباله در ساعاتی كه شهرداری اعلام كرده با این معضل بهداشتی مبارزه كرد.
دانیال فرهیخته معتقد است كه معمولاً اغلب طرح‌هایی مانند عقیم‌سازی، زنده گیری، كشتن سگ‌ها و دیگر طرح‌های این چنینی با شكست مواجه می‌شود و راهی جز مدیریت مناسب منابع غذایی این حیوانات و همكاری شهروندان و شهرداری‌ها برای جمع‌آوری مناسب زباله‌ها برای مقابله با تعداد رو به افزایش سگ‌ها در مناطق شهری وجود ندارد.
** درآمد از نگهداری سگ
شهرداری جهرم نظر دیگری دارد و معتقد است با واگذاركردن این طرح به بخش خصوصی می‌تواند با این معضل مقابله كند. رویهٔ شهرداری جهرم در این‌باره، واگذاری كنترل سگ‌های ولگرد شهر جهرم به بخش خصوصی یا تشكل‌های مردم نهاد زیست محیطی با هزینهٔ شهرداری بر اساس هر قلاده سگ بوده است.
یكی دیگر از شهروندان نیز می‌گوید: با رایزنی‌هایی با فرمانداری جهرم می توان زمینی از منابع طبیعی در اختیار شهرداری قرار گیرد و پس از حصار كشی اطراف آن، جمع آوری و ساماندهی سگ های ولگرد در جهرم آغاز شود.
این شهروند جهرمی با بیان اینكه همواره برای نهادینه كردن تكریم حقوق حیوانات، افزایش تنوع گونه‌های زیستی و فرهنگ مهربانی با حیوانات باید فعال بود می‌گوید: هرگونه اقدامی برای آزاررساندن به حیوانات محكوم است و اگر ادارات و ارگان‌های مرتبط دیگر نیز با شهرداری همكاری داشته باشند، موضوع سگ‌های ولگرد در جهرم به زودی حل و رفع خواهد شد.
در این بین، شهروند دیگری نیز نكته دیگری را بیان می‌كند كه شاید بتوان از این طرح در شهرهای دیگر نیز الگو برداشت به این معنی كه زنده گیری این سگ‌ها ضمن رفع مزاحمت برای مردم، موجب می‌شود تا برخی از این حیوانات كه دارای نژاد خوبی هستند، آموزش داده و تربیت شوند.
وی گفت: پس از جمع‌آوری این حیوانات و انتقال به مكانی كه شهرداری در نظر گرفته است سگ‌ها در شرایط بهداشتی قرار می‌گیرند، واكسیناسیون انجام می‌شود و پس از طی مراحل اولیه و ایجاد شرایط ایمن، توسط افرادی كه مهارت این كار را دارند تربیت می‌شوند، آموزش می‌بینند و تعدادی از سگ‌ها عقیم می‌شوند و در همان مكان می‌مانند.
او افزود: شهرداری نیز می‌تواند به واسطهٔ تربیت و فروش برخی از این سگ‌ها كسب درآمد كند و سود حاصل از آن به صندوق بودجهٔ شهرداری واریز شود. به ویژه آنكه شهری مانند جهرم به دلیل وجود باغ‌ها و دامداری‌ها، نیازمند سگ‌های محافظ نیز هستند.
وی بیان كرد:در هرصورت باید با بررسی‌های دقیق و اجرای راهكارهای اصولی و علمی و به دور از هرگونه خشونت، فكری به حال تعداد حیواناتی مانند سگ‌ها و گربه‌ها در معابر شهری كنیم تا هم آسایش شهروندان بر هم نخورد و هم این حیوانات، آزار و اذیت نشوند.
** موش‌های گربه مانند
چندی است كه برخی شهروندان جهرمی از وجود موش در منازل مناطق مختلف به ویژه ولیعصر، هلال احمر، هواشناسی و خیابان‌های عبرت، هجرت و نخلستان گله می‌كنند.
یك شهروند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: پشت منزل ما هنوز باغ است، مدتی پیش، از كابینت آشپزخانه صداهایی به گوش می‌رسید و وقتی در را باز كردیم، موشی بزرگ به اندازه توله گربه از بلندی كابینت بیرون پرید و به حیاط فرار كرد. فردای آن روز دیدیم لباسی كه در حیاط بوده، جویده و پاره شده و كاملاً از بین رفته است. حتی تا چند وقت پیش اصلاً نمی‌توانستیم در حیاط برویم یا در را باز بگذاریم، چون این موش‌ها از روی دیوار رفت و آمد می‌كردند و از هیچ چیزی هم نمی‌ترسیدند.
یكی دیگر از مخاطبان نیز از جویده شدن یك پتو به دلیل گیرافتادن و محصور شدن موش در اتاق سخن می‌گوید.
مخاطبی دیگر نیز گفت: موش، سیم تلفن منزل ما را جویده است.
دانیال فرهیخته، كارشناس بهداشت دانشگاه علوم پزشكی جهرم گفت: این موش‌ها از خانواده‌ای با نام علمی راتوس راتوس هستند و گوشت خوار نیستند.
وی افزود: این موش‌ها می‌توانند بزرگ جثه و گاهی به اندازه‌ٔ یك سنجاب بشوند و با موش‌هایی كه در روستاها و بیابان دیده می‌شوند، متفاوتند.
این كارشناس با اشاره به اینكه این موش‌ها با موش خانگی كه در همه جا دیده می‌شود نیز متفاوتند، اضافه كرد: این موش‌ها می‌توانند عامل انتقال آلودگی و بیماری شوند.
وی درباره‌ٔ دفع این موجودات اظهار داشت: معمولاً جونده كُشی و مبارزه با این موجودات در شهرها، یكی از وظایف شهرداری است و حتی در شهرهایی مانند تهران واحدی در شهرداری است كه كارشان مبارزه با جونده‌های موذی است.
این كارشناس عامل ازدیاد موش‌ها را كثیفی دانست و ابراز داشت: در مناطقی كه فاضلاب و انبوه زباله‌ها وجود دارد، سر و كله‌ٔ این نوع جانوران زیاد می‌شود.
به گفته‌ی وی ساده ترین راه مبارزه با این موش‌ها، علاوه بر نظافت پی‌درپی محل و پاكیزه نگه داشتن منطقه از زباله، روش طعمه گذاری و تله موش است.
** پیگیری برای رفع مشكل
معاون استاندار فارس و فرماندار ویژه‌ٔ جهرم با اشاره به اهمیت بهداشت در جامعه گفت: مسئولان بخش‌ها به ویژه روستاها بجد این موضوع را پیگیری كنند.
علیرضا صحرائیان ادامه داد: اگر مردم برای داشتن یك شهر پاك همكاری نمی‌كنند، ضعف از ماست كه فرهنگ‌سازی نكرده‌ایم و اگر مشكل از مسئولان و پیمانكاران است باید توجیه شوند.
معاون استاندار فارس بیان كرد: همه‌ٔ رؤسای ادارات موظف به اجرای مصوبات جلسات شورای بهداشتی هستند و باید برای این موضوع عزم همگانی داشت.
عباس منزه، شهردار جهرم با اشاره به این موضوع كه جمع آوری سگ‌های ولگرد كه از دغدغه‌های مردم است، گفت: در صورت اعلام آمادگی پیمانكار، تمام سگ‌ها جمع‌آوری و به مكان مشخص‌شده انتقال داده می‌شوند.
محمد رحمانیان، رئیس دانشگاه علوم پزشكی جهرم نیز گفت: وجود سگ‌های ولگرد در جهرم به دغدغه‌ای برای مردم تبدیل شده است.
وی بیان كرد: ساماندهی سگ های ولگرد و رسیدگی بیش از پیش به نظافت شهر و بخش‌های جهرم از جمله مصوبات شورای بهداشت بوده است.
وی ابراز داشت: در جلسات شورای بهداشت شهرستان، تأمین اعتبار لازم برای جوند ه‌كشی و كنترل تعداد سگ‌های ولگرد در سطح شهر و روستا از موضوعات مهم مورد بحث بوده است.
9910 /1876
شیراز- ایرنا- یكی از معضلات شهرهای دنیا، حیوانات موذی هستند كه توانسته اند به راحتی جایی در كنار انسان‌ها دست و پا كنند و با پراكندگی قابل توجهی در شهرها به حیات خود ادامه دهند.
