به گزارش ایرنا، پس از 150 سال از روز تولد این چهره برجسته تاریخ معاصر جهان اكنون جامعه هند به باز تعریف نقش وی و جنبش ضد خشونت تحت رهبری وی پرداخته است.
بسیاری از مردم جهان وی را به عنوان مصلحی بزرگ می شناسند كه با متحد كردن 'پابرهنگان' توانست بدون توسل به خشونت و ریختن حتی یك قطره خون تمدن بزرگی چون هند را از زیر سلطه بزرگترین قدرت استعماری جهان نجات دهد.
در حال حاضر هفت دهه پس از تاسیس كشوری كه نتیجه مبارزات بی امان گاندی بزرگ بود ، هند در حالی كه تولد وی را جشن می گیرد كه چرایی و چگونگی نقش وی در جنبش استقلال خواهی هند از سوی برخی چهره ها و جریان های سیاسی تندرو مورد سوال قرار گرفته است.
جریان های افراط گرا كه در سالهای اخیر در جامعه چند صدایی هند پروبال گرفته اند پیام 'صلح و مدارا' گاندی بخصوص در بین مذاهب و طبقات اجتماعی داخل جامعه هند را مورد انتقاد قرار می دهند و او را به دلیل ایجاد زمینه برای آنچه تجزیه هند می نامند ملامت می كنند.
برخی جریان های سیاسی افراطی در حال این تفكر را در جامعه جوان هند تبلیغ می كنند كه گاندی با مدارا با دین ها و طبقات اجتماعی مختلف باعث شد برخی از آنها از جمله مسلمانان چنان قدرت بگیرند كه به فكر تشكیل كشوری مستقل برای خود بیافتند كه نتیجه آن جدا شدن بخش بزرگی از شبه قاره از سرزمین اصلی هند بود.
آنها می گویند این سیاست مدارای گاندی كه این هند را كشور و جامعه ای چند فرهنگی و چند مذهبی معرفی كرد باعث افول قدرت هند در سالهای بعد و همچنین تضعیف برخی مذاهب مانند هندوئیسم در شبه قاره شد.
اما علیرغم همه این انتقادات و مخالفت های سیاسی كه با گاندی بزرگ و میراث بی بدیل او در سالهای گذشته انجام شد هنوز هم پیام صلح و مدارای وی همان طنین قدرتمند روزهای نخستین را دارد و صلح دوستان جهان به وی اقتدا می كنند.
چندین دهه پس از ترور وی توسط یك هندوی افراطی كه از سیاست های مسالمت آمیز وی نسبت به مسلمانان ناراحت بود هنوز هم جهان روز تولد او را جشن می گیرد و مردم 48 كشور جهان از جمله ایران از خیابان هایی عبور می كنند كه به یاد او نامگذاری شده اند.
برغم همه تردیدها درباره نقش مثبت یا منفی وی در جنبش استقلال خواهی هند و تاسیس این كشور، گاندی هنوز هم منبع الهام بزرگی برای صلح جهانی است.
هندی های سراسر جهان امروز سالروز تولد بزرگترین شخصیت سیاسی معاصر این كشور یعنی موهانداس كرمچاند گاندی معروف به مهاتما (روح والا) گاندی را جشن گرفته و مبارزه وی را در جهت آزادی هند از یوغ استعمار انگلیس گرامی می دارند.
مهاتما گاندی در دوم اكتبر سال 1869 در پوربندر در ایالت گجرات هند چشم به دنیا گشود. وی یك وكیل، سیاستمدار، فعال اجتماعی و نویسنده بود كه سرانجام بصورت بزرگترین رهبر جنبش آزادی هند از یوغ انگیس در آمد، بطوریكه وی اكنون بعنوان پدر ملت هند معروف می باشد.
مهاما گاندی در مبارزه خود علیه حكومت انگلیس در هند از شیوه عدم خشونت استفاده كرده و به همین جهت وی اكنون در سراسر جهان یك شخصیت گرامی می باشد.
وی فعالیتهای سیاسی خود را به عنوان یك مهاجر هندی در آفریقای جنوبی در اوایل دهه 1900 آغاز كرد و در طول سالهای بعد از جنگ جهانی اول بصورت بزرگترین رهبر جنبش آزادی هند علیه حكومت انگلیس در آمد.
گاندی یك هندوی متدین بود كه زندگی بسیار ساده ای داشت. وی چندین بار در طول حكومت انگلیس در هند بخاطر عدم همكاری با دولت زندانی شد و چندین بار در اعتراض به اقدام دولت انگلیس به سركوبی اقشار فقیر هند اعتصاب غذا كرد. وی، بعد از استقلال هند در سال 1947 نیز در جهت برقراری صلح و آرامش بین هندوها و مسلمانان فعالیت كرد و سرانجام در 30 ژانویه 1948 در دهلی بدست یك نفر هندوی افراطی بنام ناتورام وینایك گودزه كشته شد.
مهاتما گاندی در 19 سالگی به منظور تحصیل حقوق در دانشگده اینر تمپل، یكی از چهار دانشگده حقوق در این شهر، به لندن رفت.
وی در اواسط سال 1891 به هند بازگشته و در بمبئی به وكالت پرداخت ولی در اینكار چندان موفق نشد. وی، سپس، سمتی را در یك شركت هندی پذیرفت و این شركت وی را به دفتر خود در آفریقای جنوبی اعزام كرد و وی به همراه همسر و كودكان خود حدود 20 سال را در آفریقای جنوبی سپری كرد.
مهاتما گاندی از مشاهده تبعیض نژادی به عنوان یك مهاجر هندی در آفریقای جنوبی بشدت رنج می برد. یكبار یك قاضی اروپایی در دوربان از مهاتما گاندی خواست كه عمامه خود را از سر بردارد ولی وی از انجام اینكار خودداری و دادگاه را ترك كرد.
وی همچنین از كوپه درجه یك قطاری به مقصد پرتوریا بخاطر خودداری از واگذاری صندلی خود به یك نفر مسافر اروپایی بیرون انداخته شد و مورد ضرب و شتم قرار گرفت.
این سفر قطار به صورت نقطه عطفی در زندگی مهاتما گاندی در آمد و وی بلافاصله جنبشی را برای عدم همكاری با مقامات براه انداخت.
مهاتما گاندی در ژوئیه سال 1914 به هند بازگشته و از انگلیس در جنگ جهانی اول حمایت ولی همچنان از حكومت انگلیس بخاطر رفتار استثماری و بی عادلانه آن در هند انتقاد كرد.
گاندی در سال 1919 یك جنبش منظم مقاومت را در اعتراض به تصویب قانونی برای اعطای قدرتهای اضطراری به مقامات دولت انگلیس در هند برای سركوبی فعالیتهای مخرب براه انداخت و وی تا 1920 بصورت مشهورترین چهره در جنبش آزادی هند در آمد.
هندوهای افراطی مهاتما گاندی را به پذیرش طرح تقسیم شبه قاره هند متهم می كنند و این احساس در طول چهار سال گذشته یعنی از زمان تشكیل دولت هندویی افراطی حزب بهارتیا جاناتا (بی.جی.پی.) در هند تشدید شده است بطوریكه عده ای از هندوهای افراطی از قاتل مهاتما گاندی به عنوان یك قهرمان یاد می كنند.
رئیس بخش تاریخ و علوم سیاسی دانشگاه ملی آزاد ایندیرا گاندی در دهلی معتقد است كه مهاتما گاندی نیز همانند بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی (ره) یك فیلسوف و بسیج كننده بزرگ بود.
پروفسور كاپیل كمار، طی گفتگوی اختصاصی با ایرنا در دهلی نو در مقایسه جنبش امام خمینی در جهت ایجاد وحدت در میان مستضعفان در برابر مستكباران و جنبش مهاتما گاندی در جهت رهایی هند از یوغ استثمار انگلیس، گفت: امام خمینی جمعیت بزرگی را بسیج كرد كه دومین نمونه در آسیا بعد از جنبش مهاتما گاندی بود. ولی دعوت امام خمینی كلا بر روی مذهب استوار بود حال آنكه مهاتما گاندی از همه مذاهب به منطور ایجاد وحدت بین مردم استفاده كرد ولی وی در جلوگیری از تقسیم شبه قاره هند بر مبنای مذهب شكست خورد. بنابراین، امام خمینی به هدف خود از بسیج مردم در ایران دست یافت ولی مهاتما گاندی در انجام این كار در هند شكست خورد.'
وی در مورد نحوه زندگی و فلسفه مهاتما گاندی گفت: مهاتما گاندی یك فیلسوف، یك رهبری سیاسی و یك نویسنده بزرگ بود و در جهت تضمین برقراری عدالت اجتماعی درهند فعالیت كرد و از عدم خشونت به عنوان روشی برای كسب استقلال از استثمار انگلیس استفاده كرد. مهاتما گاندی یك كارشناس راهبردی و یك بسیج كننده بزرگ بود ولی توافق با طرح تقسیم شبه قاره هند بزرگترین شكست وی بود.
این استاد تاریخ، در پاسخ به سوالی در مورد مناسبت فلسفه مهاتما گاندی با وضعیت كنونی جهان، گفت: پاسخ به این سوال دشوار است ولی من شخصا احساس می كند كه موضوعات متعددی چون عدالت اجتماعی، توسعه مناطق روستایی و بهبود وضعیت ملل فقیر وجود دارند كه تحقق به آنها می تواند به عنوان بخشی از میرات مهاتما گاندی تلقی شود.'
وی افزود: ولی اكنون وضعیت جهان تغییر كرده است و نیروهای مخرب، جنگ و برتری به همراه شیطان تروریسم در جهان امروزی فعال هستند. اشكال جدید برتری اقتصادی و كنترل بوجود آورده شده اند. هند بشدت از عدم خشونت، صلح و همزیستی مسالمت آمیز با اصل برابری ملتها حمایت می كند ولی شرایط اكنون آنرا مجبور ساخته اند كه به هرگونه حمله به خاك خود پاسخ دهد و دیگر اصل مهاتما گاندی را مبنی بر اینكه اگر یك سیلی به صورت شما زدند طرف دیگر صورت خود را برای سیلی آماده كنید دنبال نكند.'
پروفسور كاپیل كمار ارزش های هندویی را به عنوان اساس فلسفه مهاتما گاندی توصیف كرده و گفت: هند كشوری است كه همه مذاهب در آنجا حقوق قانونی برای رشد و نمو دارند و این یك رویای دیگر مهاتما گاندی بود. فلسفه مهاتما گاندی بر روی ارزش های هندویی چون اخوت جهانی، آزادی مذهبی و برقراری صلح و آرامش استوار می باشد. این مفاهیم هندویی زمانی شكوفا شدند كه سازمان مللی وجود نداشت.'
آساق**1424 **1663**
دهلی نو -ایرنا- مردم هند هر سال در دوم اكتبر (10 شهریور) سالروز تولد مردی را جشن می گیرند كه بی گمان معروف ترین نام در تاریخ چند هزار ساله این كشور و یكی از بزرگترین شخصیت های سیاسی و اجتماعی جهان است.
