نكاتي درباره FATF

در اين مطلب آمده است : اين روزها روزهاي مهمي براي مجلس بود . نمايندگان در جلسه‌ اي تكليف چهار لايحه جنجالي يعني FATF را روشن كردند . مخالفان و موافقان از قبل فرصت داشتند تا طي نطق ‌ها و اعلام ‌نظر هاي خود نظر استماع‌ كنند گان را جلب كنند و بر رأي نهايي مجلس اثر گذار باشند . اين در حالي است كه موافقان و مخالفان از مدت ‌ها پيش جدال خود را در اين ‌باره آغاز كردند ؛ به‌ خصوص مخالفان تصويب اين لوايح كه از رسانه ‌ها و نشريات گرفته تا تريبون نماز جمعه و رسانه ملي ، هيچ فرصتي را براي اعلام مخالفت از دست ندادند . در روزهاي اخير حتي بر ميزان و تعداد تجمع‌ هاي پراكنده در دانشگاه ، مقابل مجلس، مقابل ساختمان قوه قضائيه و... نيز افزوده ‌اند ؛ اما استدلال ‌هاي موافقان تصويب FATF اين است كه عدم تصويب اين لوايح به‌ نوعي كمك به آمريكا است تا كشور هاي ديگر را عليه ما با خودش همسو كند .
موضع‌ گيري ‌هاي رسانه ملي را در بررسي موافقت ‌ها و مخالفت ‌ها با FATF نبايد از قلم انداخت . صدا و سيما طبق روال با يك‌ سري گزارش ‌هاي يك ‌جانبه به بيان مخالفت‌ هاي خود پرداخت و هيچ فرصتي به موافقان اين لوايح نداد . همين رويكرد با اعتراض ‌ها و انتقادهاي بسياري همراه شد ؛ با اين‌ وجود گفته مي ‌شد كه فضاي مجلس به نفع موافقان FATF است . پيامك‌ هاي تهديد آميز و رجز خواني مخالفان قطع نشد ؛ ولي بسياري از نمايندگان ، فضا را مهياي رأي ‌آوري FATF كردند
. اما FATF چيست و مزايا و معايب پذيرش آن از سوي ايران چيست ؟ بايد گفت گروه ويژه اقدام مالي يا FATF براي اين تشكيل ‌شده است كه در مقابل پول‌ شويي‌ هاي مالي اقدام مشترك انجام شود . منظور از پول ‌شويي تبديل سود عايدات مالي از جرائم و فساد و درآمد هاي حاصل از فعاليت‌ هاي نامشروع به دارايي ‌هاي به‌ ظاهر مشروع است ، دارايي ‌هايي كه پس از پول‌ شويي در سيستم ‌هاي بانكي جهاني به‌ صورت مشروع قابل ‌استفاده است . شايد بتوان گفت يكي از كشور هاي جهان كه بيشترين ضربه را از ماجراي پول‌ شويي مي‌ بيند ايران است ؛ چون عايدات نامشروع زيادي از طريق خلاف كاري به ‌خصوص قاچاق يا فساد مالي و اداري در اين كشور جا به ‌جا مي ‌شود و سالي نيست كه خبر از اختلاس ‌هاي چندين ميلياردي به گوش نرسد . با توجه به اين شرايط بديهي است كه قانون ‌گذاران ايران بيش از ديگر كشورها به ‌دنبال پذيرش و اجراي قوانين بين ‌المللي مبارزه با پول ‌شويي هستند و درون ايران قوانين بسياري در اين زمينه تصويب ‌شده است.
بماند كه بسياري از كشورهاي عضو FATF در مسير پول‌ شويي قرار دارند و پول ‌شويي را تسهيل مي ‌كنند و حتي به مجرميني كه اقدام به سرقت يا قاچاق يا اختلاس ميليارد ها دلار از اموال مردم ايران و ديگر كشورها مي‌ كنند، پناه مي ‌دهند ؛ اما سابقه تعامل ايران با مجامع بين ‌المللي نشان داده است كه معمولاً همكاري ايران با اين مجامع به‌ جاي اينكه به سود براي ايران تبديل شود به ضرر ايران تبديل مي ‌شود. نمونه بارز اين ماجرا شايد همان پيمان منع گسترش سلاح‌ هاي هسته ‌اي يا NPT است كه چون ايران آن را امضا كرده امروزه متحمل انواع و اقسام تحريم‌ ها و فشارهاي بين‌ المللي است ؛ اما چون اسرائيل آن را امضا نكرده به‌ رغم اينكه گزارش‌ هاي متعدد مبني بر اينكه چندين كلاهك هسته‌ اي در اختيار دارد ، ولي از بازرسي‌ هاي بين‌ المللي مصون است . به اين معنا كه چون ايران فعلاً FATF را امضا نكرده مي‌ تواند از اجراي مفاد آن سر باز بزند؛ ولي در صورتي‌ كه آن را امضا كند ممكن است در آينده مستمسكي براي ديگر كشورها جهت ايجاد تحريم ‌هاي جديد عليه ايران شود .
در ادامه اين مطلب آمده است: بزرگ‌ ترين مشكلي كه قطعاً ايران را در صورت پيوستن به FATF تهديد خواهد كرد اين است كه اين سازمان معيار هاي آمريكايي را ملاك كار خود قرار داده و بر اساس آن مبارزه با تروريسم و پول‌ هاي مرتبط با آن را نيز دنبال مي ‌كند و معيارهاي اين سازمان براي انتخاب گروه يا گروه ‌هايي به‌ عنوان گروه ‌هاي تروريستي همانا بخشنامه ‌هاي آمريكا است و نه حتي معيارهاي سازمان ملل . بر اساس معيارهاي دو گانه‌اي كه به‌ طور معمول اكثر مجامع بين ‌المللي از آن برخوردار هستند هيچ ‌وقت همكاري ايالات ‌متحده يا متحدانش با گروه‌ هايي مانند داعش يا القاعده يا طالبان يا... كه طبق معيارهاي سازمان ملل گروه‌ هاي تروريستي به‌ حساب مي ‌آيند زير ذره‌ بين اين سازمان‌ ها قرار نمي ‌گيرد و تا به ‌حال يك‌ بار هم نشده كه ببينيم اين سازمان به ‌دليل حمايت متحدين عرب ايالات‌ متحده از اين گروه‌ هاي تروريستي اقدامي انجام دهد ؛ اما قطعاً درصورتي ‌كه ايران به اين پيمان بپيوندند ، اولين مسائلي كه مطرح خواهد شد همانا حمايت ايران از گروه‌ هاي مقاومت مانند حزب‌ اله و حماس و جهاد اسلامي خواهد بود كه طبق قوانين ايران گروه‌ هاي آزادي‌ خواه به‌ حساب مي ‌آيند ؛ اما طبق قوانين آمريكا تروريست و حتي در صورتي ‌كه ايران در آينده حمايت از اين گروه ‌ها را كاملاً متوقف كند همانند در ماجراي توافق هسته ‌اي بازهم ديگران بهانه خواهند آورد كه هنوز مشكوك هستند و تحريم‌ هايي را عليه ايران تصويب خواهند كرد . نكته ديگري هم كه در اين ماجرا وجود دارد اين است كه ايران مي ‌بايست حساب ‌هاي همه شخصيت ‌هايي را كه توسط ايالات ‌متحده تحريم شده ‌اند يا در ليست سياه آمريكا و اسرائيل و اروپا قرار دارند در اختيار اين سازمان قرار دهد . از همه مهم ‌تر اينكه با توجه به اينكه ايران در شرايط تحريم قرار دارد و براي تأمين مايحتاج مردم تاجران ايراني نمي‌ توانند از سيستم‌ هاي رسمي بانكي استفاده كنند و مجبور هستند از كانال ‌هاي مختلف تحريم‌ ها را دور بزنند تا كالا را به ايران برسانند ورود ايران به FATF منجر خواهد شد سيستم بانكي ايران مجبور شود همه روزنه ‌هاي مقابله با تحريم ‌ها را ببندد و تاجراني را كه در زمينه دور زدن تحريم‌ ها فعاليت مي‌ كنند به مراجع بين‌ المللي معرفي كنند تا آن‌ ها اين‌ ها را تحريم كنند . بديهي است با اين شرايط قطعاً پذيرش FATF نوعي خود زني از طرف ايران به‌ح ساب مي ‌آيد و به ‌جاي اينكه به سود ايران باشد به ضرر ايران تمام خواهد شد ؛ به ‌خصوص كه طرف مقابل هم هيچ تعهدي مبني بر تسهيل روابط بانكي با ايران ندارد.
7141