به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، یكی از محضرداران ازدواج و طلاق كه مویی در شغل خود یعنی، ثبت طلاق و ازدواج سپید كرده است از علل پیش پا افتاده طلاق می گوید از اینكه مثلا زن و شوهر بر سر چیدمان خانه شان اختلاف پیدا كرده اند؛ اینكه گلدان را روی كدام میز بگذارند یا مثلا جاكفشی را بیرون واحد آپارتمانشان بگذارند یا آن را داخل ورودی جا بدهند و یا از پوشش یا لباس پوشیدن همدیگر و خوششان نمی آید. به همین راحتی و به همین سادگی.
سن برخی از زوج ها واقعا خیلی كم است و معلوم نیست بر اثر چه معیاری با هم ازدواج كرده اند. دختری 12 ساله در نسیم شهر تهران، چندی پیش می خواست از همسر 14 ساله اش طلاق بگیرد. دعوای این زوج كودك بر سر این بود كه همسر این زن بسیار جوان مخالف مدرسه رفتن او بود.
این محضردار 70 ساله آن قدر از علل خنده دار طلاق می گوید كه آدم احساس می كند، واقعا انگار تمام طلاق ها با این علل رخ می دهد.
البته به گفته این محضردار علل جدی تر دیگری هم هست كه طلاق بر محور آنها می چرخد، مثل مشكلات جنسی، بچه دار نشدن، اختلافات فرهنگی و بعضا طبقاتی و نیز خیانت كه اگر بین زن و شوهر حل نشود احتمال وقوع طلاق خیلی بیشتر می شود.
مساله این است، طلاق چه با علت پیش پا افتاده رخ دهد و چه با علتی جدی، امری واقعی نه تنها در كشور ما كه در تمام كشورهای دنیا است و در زمان حاضر هم مسوولان به صرافت رفع یا كاهش آن هستند.
**طلاق های توافقی در زندگی های كمتر از یكسال
اختلاف بین زن و شوهر در هر صورت ایجاد می شود. قدیمی ها می گویند بین خواهر و برادر هم اختلاف رخ می دهد چه رسد به زن و شوهری كه پیش از ازدواج – اگر فامیل نباشند - غریبه ای بیش نبودند.
به نظر می رسد اختلاف دیدگاه ها بین زن و شوهرها می تواند گریز ناپذیر باشد اما مساله ای مهم تر مهارت رویا رویی با اختلاف نظر است كه به نظر می رسد اكثر زوج ها بری از مهارت كافی در زندگی مشترك هستند. دختری كه به واسطه مادر، تصورش بر این است كه تمام مردها، یكجورند و زیاد نباید آنها را در زمره آدمیزاد به حساب آورد یا پسری كه در فرایند اجتماعی شدنش و فراگیری هنجارهای زندگی از پدر یاد می گیرد كه زنان را فرودست تر بداند. طبیعی است كه چنین افرادی مهارتی نیز در راستای سازش با شریك زندگی خود نیاموخته اند.
'محمد باقر الفت'، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه است و از طلاق های توافقی سخن به میان می آورد كه عمدتا زوج های كم سن و دارای زندگی مشترك یك تا سه سال با آن مواجه هستند.
'الفت'، كمبود مهارت های زندگی مشترك را عمده علت طلاق توافقی در سنین نخست ازدواج بیان می كند و می گوید: آموزش های پیش از ازدواج به منظور كسب مهارت زندگی مشترك ضروری است.
سهیلا صادقی، عضو هیات علمی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران نیز به مهارت هایی كه جوانان ما نیاموخته اند و به جوانانی اشاره می كند كه در سنین 23یا 24 سالگی و حتی بیشتر ازدواج كرده اند اما خانواده های آنان فكر می كنند كه عروس و داماد هنوز بچه اند و انگار بچه ای به بچه ها اضافه شده است؛ این در حالی است كه قرار نیست با ازدواج ها، بچه ای به بچه ها اضافه شود بلكه قرار است اینان، خانواده مستقلی را تشكیل دهند.
به گفته صادقی برخی خانواده ها به عنوان مثال دخترها را با احساس ترس و عدم امنیت وارد خانواده همسران می كنند.
كسی كه با این احساس و نبود مهارت به زندگی مشترك پای می نهد می توان تصور كرد كه چه نسلی را تربیت می كند.
طلاق به هر دلیلی كه رخ می دهد یك وقت هایی می تواند منجر به سازش شود به شرطی كه زوجین یا اطرافیانشان به صرافت رفع آن هر چه سریع تر برآیند و آن را به آینده ای مبهم موكول نكنند كه یكی از آنها گرفتن خدمات مشاوره در اسرع وقت است. اما مساله این است كه آیا جلسات مشاوره می تواند كارساز باشد و منجر به سازش طرفین شود یا خیر؟
مجید ارجمندی ، معاون امور آسیب دیدگان سازمان بهزیستی كشور،می گوید: 17 درصد از مشاوره های طلاق این سازمان به سازش زوجین انجامید.
شاید از نخستین پرسش هایی كه مطرح می شود این باشد كه این 17 درصد از نظر ارجمندی خوب است یا بد؟ به عبارت دیگر جلسات مشاوره توانسته است مانع از جدایی زوج ها شود یا اینكه توفیق چندانی پیدا نكرده است.
ارجمندی، این17درصد موفقیت مشاوره برای نجات زندگی زوج ها از طلاق را از بین 181 هزار مراجعه كننده به مراكز مشاوره بهزیستی بیان می كند و بنابراین این میزان را پایین می داند و یكی از علل مهم آن را این می داند كه زوج ها بعد از گذشت مدت زمان طولانی از اختلاف ها و با داشتن پرونده های چندین وچند ساله در دادگاه ها به مشاوره های بهزیستی ارجاع می شوند. به همین خاطر تغییر رفتار در زوج های متقاضی طلاق كه دیگر دچار اختلافات شدیدی شده اند با چند جلسه مشاوره ، كار سختی است.
این در حالی است كه بهزیستی با این عملكرد باید براساس ماده 104 قانون برنامه ششم، كاهش 20 درصد طلاق در كشور را ایجاد كند و اصلا این كاهش برعهده بهزیستی است.
**چه برنامه ای داریم؟
تقی رستم وندی، رییس سازمان امور اجتماعی كشور به برنامه ملی در جهت كنترل و كاهش طلاق اشاره می كند كه سه سال است برنامه ریزی و قرار شده است كه دستگاه های مرتبط و متعددی در اجرای آن دخیل باشند.
به گفته رستم وندی، این برنامه چند ایستگاه دارد كه ایستگاه قبل از ازدواج، بعد از ازدواج، در آستانه طلاق و بعد از طلاق از جمله این ایستگاه ها به شمار می آید. ضمن اینكه در دو سال گذشته این طرح در استان های البرز و خراسان رضوی به صورت پایلوت در حال اجراست و رستم وندی نتایج حاصل از اجرای طرح یاد شده را مثبت بیان می كند.
دلیل توفیق اجرای برنامه ملی كنترل و كاهش طلاق در دو استان البرز و خراسان رضوی به عنوان مثال در این است كه رتبه طلاق استان خراسان رضوی در سال 1392 از یك كشوری به پنج و در استان البرز هم از رتبه سه به 10 رسیده است.
**آیا طلاق در كشور زیاد شده است؟
رستم وندی در خصوص آمارهای ارایه شده از سوی سازمان ثبت احوال می گوید: در سال 1392 شاهد ثبت 168 هزار و 422 مورد واقعه طلاق در كشور بودیم و در سال بعد هم این آمار به 175 هزار و 255 مورد افزایش یافت. در سال 94 نیز 173 هزار و 767 طلاق و در سال 95 هم 174هزار و 392 طلاق به ثبت رسید و این آمار در سال 96 شامل 176 هزار و 922 مورد طلاق در كشور بود.
شاید به نظر می رسد كه بیان این آمار نشان دهنده شیب صعودی طلاق در كشور است و فكر می كنیم طلاق زیاد شده است اما رستم وندی به شاخصی اشاره می كند كه باید در محاسبه طلاق آن را گنجاند و آن شاخص « زنان متاهل » است. یعنی طلاق را نسبت به هزار زن متاهل در نظر می گیریم و بر این اساس نه تنها آمار ثابت بوده است، بلكه با كاهش اندكی هم مواجه ایم!
رستم وندی خاطرنشان می كند: در سال 96 این شاخص به 4 / 8 رسیده است كه روند كاهشی داشته در مقایسه با سال 1392 دو دهم طلاق زنان متاهل كاهش داشته است كه خبر مثبتی است و این شاخص معتبری است كه همه كسانی كه در زمینه خانواده و طلاق كار می كنند بر آن تاكید دارند.
**ایرانی ها چقدر از هم طلاق می گیرند؟
احمد تویسركانی، رییس سازمان ثبت اسناد و املاك كشور می گوید: بر اساس آمار ثبت شده در این سازمان، طی سه ماهه اول امسال، 160 هزار و 592 مورد ازدواج با رشد 2 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 1396 در كشور ثبت شده است. اما در سه ماه امسال، 39 هزار و 967 مورد طلاق با كاهش سه درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته در دفاتر رسمی طلاق كشور به ثبت رسید.
تقی رستم وندی، رییس سازمان امور اجتماعی كشور می گوید: رشد جهشی طلاق در سه تا چهار سال گذشته متوقف شده است.
به گفته وی، اگر چه شیب مربوط به آمار طلاق نشان دهنده این است كه طلاق زیاد شده است اما روش دقیق و معتبر برای تعیین صحیح آمار این است كه میزان طلاق با شاخص زنان متاهل هم سنجیده شود و اگر این شاخص را بسنجیم اتفاقا نتایج نشان می دهد كه طلاق در كشور، اندكی كاهش یافته است.
بر اساس آمارهای پایگاه جمعیتی سازمان ثبت احوال كشور، 608 هزار و 977 ازدواج و 174 هزار و 597 طلاق در كشور طی سال گذشته رخ داده است.
پژوهشم** 1776**1552
تهران - ایرنا - بسیاری از جوامع وقتی سخن از طلاق پیش می آید در مقابل آن واكنش منفی نشان می دهند اما وقتی به علل یا علت طلاق بین دو نفر پی می برند، واكنش هایی منفی تر بروز می دهند؛ چرا كه برخی زن و شوهرها بر سر چیزهایی پیش پاافتاده طلاق گرفته اند.
