به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، در حال حاضر كمبود تایر سنگین از مهمترین مسائل كامیونداران است كه رفع آن وابسته به توسعه تولید داخل و یا واردات از خارج است.
در این میان راه سومی نیز وجود دارد كه علیرغم قدیمی بودن آن هنوز به دلایلی نتوانسته است در دل مصرف كنندگان جایی برای خود دست و پا كند و این راه تكنولوژی روكش تایر سنگین است.
در برخی از نقاط دنیا و به ویژه در كشورهای توسعه یافته، برندهای معروف تولید تایر اقدام به خرید تایرهای دست دوم (منجید) جهت روكش كردن و بازگرداندن آنها به چرخه مصرف می كنند. بدین ترتیب با صرف هزینه های كمتر می توان طول عمر یك تایر را افزایش داد و به میزان بیشتری از آن استفاده كرد. این امر علاوه بر مزایای محیط زیستی از نظر اقتصادی نیز كاری بسیار بهینه و به صرفه است.
نظر به اهمیت این موضوع پژوهشگر ایرنا با دكتر بابك محمودیان و محمد كریمی از دست اندركاران صنعت تایر و حمل و نقل گفت وگو كرده كه به شرح ذیل است.
دكتر «بابك محمودیان» مدیر عامل یكی از شركت های زیر مجموعه یكی از تولید كنندگان اصلی تایر كشور و مسوول توسعه صنعت روكش تایر در شركت مزبور است. وی بیش از 20 سال است كه در حوزه تایر فعالیت داشته و به طور مستقیم با مسائل و مشكلات روكش تایر درگیر است.
«محمد كریمی» دبیر كانون انجمن های صنفی كامیون داران كشور به نمایندگی از صنف مصرف كننده در این گفت وگو شركت داشته و موانع توسعه صنعت تایر روكش را از زاویه دید مصرف كنندگان مورد بررسی قرار می دهد.
** كیفیت پایین تایر روكش و قیمت پایین تایر نو
بابك محمودیان با بیان اینكه روكش در ایران امری قدیمی است، می گوید: در یك زمانی از تایر روكش خیلی خوب استقبال شد ولی به مرور هم تولید كننده كیفیت را كاهش داد و هم تایر نو ارزان بود به همین خاطر مردم به تایر روكش استقبال نشان نداده اند.
وی افزود: من خودم چند سال پیش در زمان اجرای پروژه روكش كارخانه به عنوان خریدار به چند مغازه مراجعه كردم و پرسیدم كه آیا تایر روكش دارید. گفتند برای چی می خواهید؟ گفتم می خواهم بندازم زیر ماشینم. گفتند روكش دست دوم است بیا ما تایر چینی به شما می دهیم، دست كم نو است. یعنی تایر ارزان چینی هم در مقابل تایر روكش مقداری رقابت می كرد.
این دست اندركار صنعت تایر اضافه كرد: من قبول دارم كیفیت تایر روكش در كشور خوب نیست. یك علتش این است كه منجید بی كیفیت را روكش می كنند. یعنی از تایر تا حدی استفاده شده كه دیگر به كار روكش نمی آید اما روكش می كنند.
محمد كریمی نیز در این باره می گوید: لاستیك روكش كه در دنیا خوب جواب داده در ایران خیلی جواب نداد. علتش این است كه ما چون مشكل لاستیك به این شكل حتی در گذشته نداشتیم. قیمت لاستیك مناسب بود، بنابر این مصرف كننده خیلی انگیزه برای استفاده از لاستیك روكش نداشت. پس یكی از دلایل در دسترس بودن لاستیك نو با قیمت مناسب بود.
وی افزود: دلیل دیگر این است كه تایر روكش شاید به لحاظ كیفیت نتوانسته است جای خودش را در بخش حمل و نقل بین شهری باز كند. قیمت آن خیلی پایین تر است اما نتوانست جایش را باز كند. خیلی از شركت های روكش لاستیك آمدند و اقدام هم كردند اما به لحاظ كیفیت شرایط خوبی نداشتند. چون زمانی كه چند نفر استفاده می كنند اگر اعلام رضایت بكنند خیلی زود جا می افتد. به طور قطع رضایت مندی ایجاد نشده است كه این كار تا حالا موفق نبوده است.
** فرهنگ مصرف
محمودیان در خصوص علت عدم استقبال از لاستیك روكش گفت: دلیل اصلی این است كه راننده قبول ندارد كه تایر دارایی او است، برایش ارزش دارد و اگر خوب از آن نگهداری كند، می تواند آن را روكش كند و با نصف قیمت تایر نو از آن دوباره استفاده كند.
وی افزود: ما برای راننده ها همایش گذاشتیم، براشون توضیح دادیم، جایزه گذاشتیم. اما به راحتی این موضوع را قبول نمی كنند. راننده می گوید من پول ندارم آنقدر از این تایر استفاده می كنم تا بتركد. سؤال من این است كه مگر راننده چقدر با این تایر در جاده می رود تا بتركد. یك تایر از زمانی كه مناسب روكش است تا زمانی كه بتركد حدود 4 یا 5 هزار كیلومتر برای راننده كار می كند. كل تایر حدود 100 هزار كیلومتر كار می كند. یعنی راننده با تحویل تایر خود از حدود 5 درصد تایر خود استفاده نمی كند. اما تایر را می تواند از نو روكش كرده و به اندازه تایر نواستفاده بكند. این در حالی است كه تایر روكش شده برای راننده نصف تایر نو هزینه دارد.
محمودیان اضافه كرد: بنابر این از نظر اقتصادی روكش تایر به صرفه است، اما مشكل فرهنگی است. ما حتی آمدیم به آنها امتیاز دادیم. بهانه تعاونی ها این بود كه ما اگر منجید را به شما بدهیم تایر نداریم زیر ماشینمان بیاندازیم. ما حدود یكصد حلقه تایر به یكی از تعاونی های كامیون داران با چك 5ماه دادیم. در حالت عادی با چك دو ماهه می دادیم. بعد گفتیم از این تایرها استفاده كنید، منجیدهاتون را بدهید تا ما براتون روكش كنیم، قبول نكردند. دلیلش هم خیلی روشن نیست. شاید نیاز به مطالعه داشته باشد تا مشخص شود چرا تایر كامیونی روكش شده كه در شرایط كنونی می تواند بخش مهمی از نیاز داخلی را جوابگو باشد با مشكل مواجه می شود و مورد قبول واقع نمی گردد.
محمد كریمی نیز در باره مانع فرهنگی روكش تایر می گوید: این امر نوعی بازیافت است و باید واقعا اتفاق بیافتد. چون تا زمانی كه سیم درون تایر كار می كند و می شود روكش كرد قسمت قابل توجهی از كار حل است. ما همین الآن هم در بحث تولید داخل در روكش این مشكل را داریم. منتها فرهنگ استفاده از لاستیك قبل از اینكه به نخ و سیم برسد باید وجود داشته باشد. بعضا ما متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی می آییم لاستیك های جلو ماشین را می اندازیم عقب ماشین و تا به نخ برسد استفاده می كنیم. در این صورت اصلا قابل روكش كردن نیست.
** دانش فنی پایین و آموزش ضعیف كارگران
محمودیان به موضوع آموزش و دانش فنی نیز اشاره می كند و می گوید: بحث دیگر آموزش كارگری است كه كار روكش را انجام می دهد. واقعیت این است كه اكثر كارگران در كارگاه های روكش به صورت حرفه ای بلد نیستند چگونه كار كنند. آنها دانش آن را ندارند و باید آموزش داده شوند.
وی افزود: ما دو نوع روكش داریم؛ روكش سرد و روكش گرم. اغلب روكش كارها می گویند روكش گرم ما درجه دو است گارانتی هم ندارد. نمی خواهند خسارت بدهند. وقتی خسارت نمی دهند از این طرف هم در تولید دقت نمی كنند.
پژوهشم**س-م**1552
تهران- ایرنا- توسعه تكنولوژی روكش تایر دست دوم به عنوان یكی از بهینه ترین و كم هزینه ترین راه های جبران كمبود تایر خودروهای سنگین، با موانع و مشكلاتی مواجه است كه رفع آنها نیازمند اجرای مطالعات و برنامه های مناسب است.
