نفس تالاب ميانگران ايذه به شماره افتاد

به گزارش خبرنگار ايرنا، ميانگران و بندون دو تالاب شهرستان ايذه هستند كه در ساليان نه ‌چندان دور، علاوه بر ايفاي نقش به عنوان زيستگاهي مناسب براي حيوانات، آبزيان و پرندگان مهاجر، قابليت قايقراني و ماهيگيري را براي ساكنين منطقه مهيا مي‌كردند.
در ساليان اخير خشكسالي‌هاي مداوم در كنار اقدامات انساني غيركارشناسي سبب شده كه تالاب بندون رمقي نداشته باشد، در حوالي اين تالاب چندين روستا وجود دارد كه يكي از دلايل وجود آنها، همين تالاب بندون بوده است.
تالاب ميانگران نيز در ساليان اخير شاهد همه گونه‌ بدرفتاري و بي مهري بوده، آتش ‌سوزي‌هاي عمدي در اطراف اين موهبت الهي به طمع تصرف زمين‌هاي آن، مانند كشتن مادر براي طمع فروش اعضاي بدن وي زجردهنده و غيرقابل باور است اما عده‌اي معلوم الحال همچنان به آتش زدن منابع طبيعي ومراتع حاشيه اين تالاب مشغولند.
يك فعال محيط زيست در گفت‌وگو با خبرنگار ايرنا اظهار كرد: تالاب بندون ايذه با وسعت بيش از يك‌هزار و 200 هكتار در چند سال پيش طي يك تصميم غيركارشناسي، نادرست و بي‌سابقه در تاريخ مديريت تالاب‌هاي ايران به اداره‌كل راه و شهرسازي يا مسكن سابق واگذار شد، تالابي كه بايد تحت مالكيت اداره‌كل منابع طبيعي و تحت مديريت و حفاظت سازمان حفاظت محيط زيست باشد، اينگونه و با يك تصميم نادرست به مخاطره افتاد.

هژير كياني ادامه داد: شرايطي براي اين تالاب پيش آمد كه در حال حاضر تنها بيش از 100 فقره تجاوز به حريم اين تالاب انجام شده است كه نتيجه مصوبه نادرست شوراي اداري آن زمان بود، اين تالاب اكنون به دليل خشكسالي در وضعيت نابساماني است اما در سال‌هايي كه بارش‌ها به روال نرمال برمي گردند ، قطعا هر نوع ساخت و سازي كه در حريم و اراضي اين تالاب انجام شده است، به زير آب خواهد رفت.

اين فعال محيط زيست با اشاره به حفر چاه‌هاي غيركارشناسي توسط سازمان آب و برق و شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري و روستايي ايذه در حريم و اراضي تالاب بندون عنوان كرد: تالاب ميانگران نيز وضعيت خوبي ندارد و تمام فاضلاب‌ها و پسماند شهري ايذه وارد آن مي‌شود كه وضعيت خطرناكي را رقم زده است، جوامع محلي و تالاب‌هاي ميانگران و بندون يك اكوسيستم واحد و مشترك را تشكيل مي‌دهند كه با توجه به اينكه اين دو تالاب به دليل تصميم‌هاي نادرست و سوءمديريت‌ها به كانون‌هاي ريزگرد تبديل شده‌اند، بروز هرگونه مورد مخاطره آميز مانند بيماري در اين جوامع با توجه به همجواري اين تالاب‌ها با شهر ايذه مي‌تواند سريعا وارد شهر شود و به شهروندان سرايت كند.

كياني با بيان اينكه كانون‌هاي ريزگرد تالاب‌هاي بندون و ميانگران مستعد توسعه هستند عنوان كرد: نبود دستگاه سنجش ذرات معلق در ايذه موجب مي‌شود در زمان وقوع پديده گرد و خاك چه با منشاء خارجي و چه با منشاء داخلي و حتي با منشاء كانون‌هاي گرد و غبار در ايذه، نتوانيم غلظت گرد و غبار را در اين منطقه اندازه‌گيري كنيم.
وي ادامه داد: بارها شاهد گرد و غبار شديدي در ايذه بوديم اما دانش‌آموزان در آن وضعيت به مدرسه رفتند و كسي هم حرفي نزد، بنابراين انجمن دوستداران طبيعت و محيط زيست استان خوزستان، در نامه‌اي خطاب به استاندار خوزستان تهيه دستگاه سنجش ذرات معلق براي ايذه و ساير شهرهاي فاقد اين دستگاه را درخواست كرد.
رئيس انجمن دوستداران طبيعت و محيط زيست خوزستان افزود: همچنين در اين نامه خواستار تأمين حق‌آبه تالاب‌هاي بندون و ميانگران از رودخانه كارون شديم و درخواست داديم كه طرح مهار ريزگردها كه هم‌اكنون در عرصه‌هاي فوق بحراني جنوب شرق اهواز در حال اجرا است، در كانون‌هاي ريزگرد ايذه نيز اجرا شود. به طور كلي معتقديم اينگونه طرح‌ها فقط نبايد شامل شوره‌زارها شود و بايد در ساير كانون‌ها و دشت‌هايي كه محل خيزش گرد و خاك هستند نيز طرح‌هاي مقابله با ريزگردها را اجرا كنيم.

**تالاب ميانگران بايد در اولويت طرح انتقال آب قرار بگيرد
عباس سلطاني رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان ايذه در گفت‌وگو با خبرنگار ايرنا ضمن بحراني دانستن وضعيت تالاب ميانگران گفت: متأسفانه تالاب ميانگران كه به عنوان پناهگاه حيات وحش محسوب مي‌شود در سال‌هاي اخير با اقدامات غيركارشناسي و خشكسالي رو به نابودي رفته است.
وي افزود: ميانگران به عنوان يك تالاب دائمي شناخته ميشد اما در چندسال اخير با كاهش ريزش‌هاي جوي و افزايش حفر چاه در اطراف آن به يك تالاب فصلي مبدل شده است، در شش ماهه اول سال به جز فاضلاب و پسماند آب‌هاي روان شهري چيزي در تالاب مشاهده نمي‌شود.
رييس اداره حفاظت محيط زيست ايذه با تأكيد بر تأمين حق‌آبه تالاب ميانگران در طرح بزرگ انتقال آب به شهرهاي شمال خوزستان اظهار كرد: تأمين حق‌آبه تالاب ميانگران بايد در اولويت اين طرح قرار بگيرد زيرا هم از نظر اقتصادي و هم از نظر محيط زيستي اين كار اهميت دارد، اگر اكنون فكري به حال اين تالاب و تالاب بندون نكنيم، چند سال ديگر حسرت اين را خواهيم خورد كه چرا اين معضل را حل نكرديم زيرا هرچه زمان بگذرد اين وضعيت نابسامان‌تر و حل آن دشوارتر خواهد شد، طبق مصوبه وزارت نيرو، اين وزارت ملكف به تأمين حق‌آبه تالاب‌ها شده است و ما نيز در نامه‌هاي جداگانه اين درخواست را به اين وزارت و سازمان آب و برق خوزستان داديم.
وي افزود: علاوه بر تأمين حق‌آبه، بايد براي زنده نگه داشتن تالاب‌هاي ميانگران ، حفر چاه‌هاي غيرمجاز متوقف شود زيرا دليل اصلي نابودي تالاب بندون همين حفاري چاه‌ها بوده است و اين موضوع نبايد در ميانگران تكرار شود هرچند چندين چاه در اطراف آن حفر شده است.
سلطاني تأكيد كرد: بايد جلوي ريختن فاضلاب و پسماندهاي شهري به تالاب ميانگران گرفته شود و راه‌حل اين مشكل نيز افتتاح تصفيه خانه است، اگر مشكلات اين تالاب مرتفع شود، علاوه بر كمك به محيط زيست مي‌توان از آن براي جذب گردشگر و پرورش ماهي استفاده كرد، كما اينكه در سال‌هاي نچندان دور در اين تالاب آبزياني مانند ماهي مي‌زيستند اما باتوجه به خشك شدن تالاب در 6 ماهه نخست سال عملا امكان رشد آبزيان گرفته شده است كه اين مشكل نيز با تأمين حق‌آبه تالاب در همان برهه از سال حل خواهد شد زيرا در فصل‌هاي پاييز و زمستان اين تالاب با ريزش‌هاي جوي كمي از حالت كرختي كنوني خارج مي‌شود.
رييس اداره حفاظت محيط زيست ايذه گفت: يكي ديگر از مشكلات تالاب ميانگران، مشخص نبودن تكليف اراضي تالاب است كه كميته رفع تداخلات بايد اين موضوع را بررسي و جواب كساني كه ادعاي مشاع بودن زمين‌هاي تالاب با زمين‌هاي خود را دارند بدهد.
وي از تعمدي بودن آتش‌سوزي‌هاي سريالي تالاب ميانگران خبر داد و تصريح كرد: با توجه به وسعت تالاب، يك چوب كبريت مي‌تواند چند هكتار آن را طعمه حريق كند و اين درحالي است كه اين افراد متخلف سريعا از محل حادثه دور مي‌شوند، سال گذشته يك نفر را در اين زمينه دستگير و به مراجع قضايي معرفي كرديم.
وي از افتتاح پاسگاه محيط باني ميانگران در آينده نزديك خبر داد و افزود: با بهره‌برداري از اين پاسگاه كه يك پروژه ملي قلمداد مي‌شود، نظارت ما روي تالاب افزايش خواهد يافت و تا حدودي جلوي اين آتش سوزي ها گرفته خواهد شد.
سلطاني درباره تبديل تالاب هاي ايذه به منشا گرد و خاك گفت: اگر حق‌آبه اين تالاب‌ها داده شود اين مشكل نيز حل مي‌شود چون با توجه به آتش‌سوزي هاي مداوم، پوشش گياهي اين منطقه تا حدود زيادي از بين رفته است و زمينه را براي فرسايش خاك فراهم مي‌كند و در صورت وزش باد باعث بروز پديده گرد و خاك محلي خواهد شد.
وي در پايان گفت: دستگاه سنجش ذرات معلق نيز براي شهرستان خريداري شده و به زودي نصب خواهد شد.
تالاب ميانگران كه در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ به عنوان پناهگاه حيات وحش ميانگران به تائيد سازمان محيط زيست كشور رسيد، يكي از تالاب هاي مطرح كشور است كه در شمال غربي استان خوزستان در شهر باستاني ايذه قرار دارد و با مساحتي متغير اما در حدود ۲۴۰۰ هكتار در جنوب غربي كوهپايه زاگرس در فاصله يك و نيم كيلومتري شهر ايذه واقع شده است.
پوشش گياهي تالاب عبارت از ني از تيره لوئي و تيره ‪ ،polygonacea‬گياهان مرتعي از خانواده گرامينه، بقولات خارشتر و گياهان خانواده لگومينوز مانند انواع يونجه يك ساله و شنبليله‌ است.
از مهم‌ترين گونه‌هاي جانوري در تالاب ميانگران مي‌توان طنجه، آنقوت، اردك نوك‌پهن، سرسبز، خوتكا، فلامينگو، گاو چرانك، لك لك سفيد، لك لك سياه، باكلان و حواصيل خاكستري نام برد.
اردك مرمري، اردك سرسفيد و غازپيشاني سفيد كوچك نيز از جمله پرندگان كمياب موجود در اين تالاب هستند. اين تالاب همه ساله در فصل مهاجرت پرندگان پذيراي گونه‌هاي مختلفي از پرندگان مهاجر آبزي و كنار آبزي است.
تالاب ميانگران در جنوب غربي كوهپايه زاگرس و در فاصله يك و نيم كيلومتري شهر ايذه در شمال شرق خوزستان واقع شده است.
تالاب بندون در ۳ كيلومتري شمال شرق ايذه قرار دارد، بندون كه به عنوان يك تالاب فصلي به شمار مي‌رود.
۱۳۱۲ هكتار از عرصه تالاب بندون در سال ۸۳ از منابع طبيعي به راه و شهرسازي واگذار شد اما در چند سال اخير به كانون گرد و غبار تبديل شده،‌ به طوري كه با وزش هر باد نسبتاً شديد بلافاصله گرد و خاك از عرصه اين تالاب برمي‌خيزد و شهرستان را درگير مي‌كند.

9434/6002