به گزارش دوشنبه خبرنگار فرهنگي ايرنا، احمد ضابطي جهرمي در نشست تخصصي جايگاه و نقش آرشيو فيلم براي پژوهش درباره سينماي ايران اظهار داشت: دومين جايزه پژوهش سال سينما در حال برگزاري است و اين جايزه به پژوهش‌هايي با موضوع سينماي ايران در جنبه‌هاي بنيادي و زيربنايي سينما اختصاص دارد.
وي با بيان اينكه فضاي اصلي اين جايزه را دانشگاه‌ها در اختيار دارند، ادامه داد: هدف اصلي اين رويداد فرهنگي اين است كه پژوهش‌هاي سينمايي بر جنبه‌هاي زيربنايي سينما تاثير بگذارند و اميد ما نيز به تاثيرگذاري است.
اين مدير فرهنگي تاكيد كرد: نزديك كردن دست‌اندركاران سينما به مقوله پژوهش بدون پشتوانه علمي قطعا امكان‌پذير نخواهد بود و پژوهش، نُت كليدي اين جايزه است از همين رو براي اين دوره، هفت نشست تخصصي با موضوعات زيربنايي سينما برنامه‌ريزي كرديم و در آنها از پژوهشگران برجسته مربوط دعوت مي‌شود تا موضوعات را تشريح كنند.
ضابطي جهرمي ادامه داد: بنا داريم دو نشست تخصصي در دانشگاه تهران، دو نشست تخصصي در دانشگاه صدا و سيما، دو نشست تخصصي در دانشگاه هنر و يك نشست تخصصي را در دانشگاه سوره برگزار كنيم.
دبير دومين جايزه پژوهش سينمايي با اشاره با موضوع نشست تخصصي اول و با بيان اينكه آرشيو تعريف علمي دارد و بايد با هدف خاصي صورت گيرد، گفت: اصولا آرشيو قابليت خاصي براي سرويس‌دهي دارد و كاملا با سينما تك متفاوت است، آرشيو را بايد يك نوع فيلمخانه ببينيم به همين دليل هم آرشيوهاي تخصصي مانند آرشيو هوانوردي، آرشيو بنادر و كشتيراني و آرشيو ارتش شكل گرفت
وي با بيان اينكه بيشتر آرشيوهاي ما دولتي هستند، ادامه داد: بايد آرشيو تخصصي داشته باشيم زيرا هر فيلمي را نمي‌توان وارد آرشيو كرد، مدل تحقيق براي يك فيلم در آرشيو مدل بسته‌اي نيست و بايد بيشتر به مدل‌هايي فكر كنيم كه كشورهاي داراي سينما حداقل 90 سال پيش داشتند.
ضابطي جهرمي از سوئد به عنوان يكي از كشورهاي پيشرو در زمينه آرشيو فيلم ياد كرد و گفت: هر اندازه به آرشيو اهميت بيشتري بدهيم سينماي ايران پشتوانه محكم‌تري خواهد داشت، آثاري كه نتيجه ذوق فكري و مهارت هنرمندان كشور است ميراث ملي تلقي مي‌شود به همين دليل هم بايد از آنها براي آيندگان مراقبت كنيم و توجه داشته باشيم كه آرشيو نقش مهمي در توليد دارد.
**آرشيو فيلم بايد به عنوان بخشي از مديريت دانش ديده شود
در ادامه اين نشست عليرضا قاسم خان پژوهشگر و استاد دانشگاه گفت: آرشيو، نگهداري و حفظ واژه‌هايي هستند كه همه ما تصورمان بر اين است كه آنها را به خوبي مي‌شناسيم در حاليكه بسياري از اين نوع مفاهيم براي ما گنگ هستند.
وي ادامه داد: زماني كه درباره نگهداري صحبت مي‌كنيم بايد متوجه باشيم كه چگونه بايد از آن استفاده كنيم، نبايد به مفهوم بسته به آن نگاه كنيم زيرا اين نوع مفاهيم در حال تغيير هستند.
اين پژوهشگر خاطرنشان كرد: بايد بدانيم كه چگونه يك دانش را سازماندهي كنيم زيرا همانطور كه مي‌دانيد بالاترين سطح هر پديده‌اي دانش است، در كشور ما هنوز سازماندهي دانش آرشيو اتفاق نيافتاده است بنابراين نمي توانيم بگوييم به بالاترين سطح آرشيو در رسيده‌ايم.
قاسم خان همچنين يادآور شد: زماني كه درباه فيلم‌هاي تاريخي و آرشيو كردن آنها حرف مي‌زنيم با دو موضوع مواجه مي شويم؛ اولين موضوع متريال و ديگري ارزش‌هاي بصري آن است.
وي با بيان اينكه آرشيو به خودي خود داراي ارزش اسنادي است، گفت: در آرشيو نارا (آرشيوهاي ملي آمريكا) از همه اسناد و مواد توليد شده در روند كسب و كار كه دولت ايالات متحده آمريكا به انجام رسانيده است فقط يك تا سه درصد به دلايل حقوقي و تاريخي نگهداري مي‌شود كه اين بخش شامل 6 ميليارد قطعه كاغذ، 13 ميليون عكس، 365 هزار حلقه فيلم، 345 هزار حلقه صدا و 27 ميليون عكس هوايي است.
اين استاد دانشگاه ادامه داد: بايد ديد با اين حجم زياد از اسناد چگونه مي‌توانند به پژوهشگران سرويس استفاده از آنها را بدهند.
قاسم خان گفت: بايد بودجه‌اي براي مواد آرشيو به خصوص براي استفاده در فيلم‌هاي سينمايي و پژوهشي درنظر گرفته شود زيرا بر اساس گسترش تكنولوژي با رجوع به فيلم‌هاي آرشيوي مي‌توان صحنه‌هايي از فيلم را بازسازي كرد كه اين امر خود مستلزم بودجه است.
**آرشيويست‌ها نگهبان خاطره‌هاي اجتماعي هستند
در ادامه اين نشست محمد تهامي‌نژاد، پژوهشگر نيز گفت: در فراخوان جشنواره بين‌المللي آرشيوها كه قرار است سال 2019 در پاريس برگزار شود، آمده است كه همه ما اهميت نقش آرشيوها در جوامع را مي‌دانيم ولي بايد آن را به گوش ساير مردم جهان برسانيم.
وي با بيان اينكه آرشيوها براي پژوهشگر، هويت فرهنگي و حس مكان و روحيۀ زمان را عينيت مي‌بخشند، ادامه داد: 118 سال زندگي ايرانيان در قوطي‌هاي دو بخش پوزيتيف و نگاتيو آرشيو، نگهداري شده است.
اين پژوهشگر همچنين گفت: آرشيو، نهادي براي جمع‌آوري، ترميم، نگهداري و دسترسي‌پذيري است و از اين جنبه رشد كمي و كيفي انواع مختلف آرشيو و موزۀ فيلم براي جمع‌آوري، نگهداري و طبقه‌بندي اسناد سينمايي داراي اهميت حياتي است.
تهامي‌نژاد ادامه داد: آرشيو اين امكان را در اختيار بيننده مي‌گذارد كه براي مثال در نوع بازيگري اصغر تفكري و يا ارحام صدر، ملاحت و حال و هواي خاص زمانه‌اش را تجربه كند، تجربه‌اي كه يادآور خاطرۀ بازيگري رو حوضي است. چرخش بازيگري از سنت رو حوضي به بازيگري سبك متد را به خوبي در فيلم‌هاي آغاز دهه سي تا چهل مي‌توان پيگيري و پژوهش كرد هرچند غلبه نگاه سياسي، حتي اخلاق‌گرايي، ويژگي‌هاي زيبايي‌شناختي اين دوره را در پرده فراموشي فرو برده است.
وي خاطرنشان كرد: فيلم سينمايي از مشروطيت تا سپنتا پس از 47 سال محبوس بودن در سال 1396 پخش شد، از طريق نوشته‌اي در آغاز، از فيلم استقبال به عمل آمد و حالا در سراسر جهان قابل دسترس است و شايد به آرشيوهايي در ساير كشورها هم رفته باشد اما آنچه در اينترنت موجود است، چند دقيقه و چند نما از فيلم اصلي كوتاه‌تر است.
تهامي‌نژاد گفت: فيلمخانه ملي ايران مي‌تواند مطالعات بين فيلمخانه اي با كشورهاي ديگر داشته باشد تا به اين وسيله آرشيو خود را تكميل كند، متاسفانه واژه فيلمفارسي و توجه بيش از حد به اين نوع فيلم‌ها موجب شد تا بخشي از فيلم‌هاي فرهنگي دهه 30 مورد غفلت قرار گيرد.
وي ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و فيلمخانه مي‌توانند به افرادي كه در آرشيوها كار مي‌كنند بورسيه بدهند.
در اين نشست، لادن طاهري مدير فيلمخانه ملي و حسين فرج مديركل دفتر توسعه فناوري سازمان سينمايي و تعدادي از استادان دانشگاه صدا و سيما حضور داشتند.
فراهنگ**9246** 1055
تهران- ايرنا- پژوهشگر سينما با اشاره به اينكه فيلم‌هاي علي حاتمي جستجو در عواطف و احساسات است، گفت: در واقع مي‌توان گفت حاتمي پژوهشگر عواطف و احساسات گمشده ايراني بوده است.