توسعه ورزش همگانی با تفكر جامع و نظام مند

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، ورزش تركیبی از فعالیت های فیزیكی عادی، معمول و مهارت های شخصی است كه از قوانینی برای لذت بردن و راه های رسیدن به برتری پیروی می كند. امروزه ورزش در جهان به مقوله ای برای اتحاد انسان ها تبدیل شده است تا اینگونه میان آنها پیوند دوستی برقرار كند و این مهمترین هدف و وظیفه دنیای ورزش شناخته می شود.

ورزش در میان كشورها از 1900 میلادی تاكنون با انگیزه های متفاوتی از جمله تامین سلامت جسمی و روانی، غنی سازی اوقات فراغت، گسترش روابط اجتماعی، دور شدن از زندگی ماشینی، افزایش كارآیی، زمینه سازی برای رشد ورزش قهرمانی و توصیه پزشكان مورد توجه قرار گرفته است.

در ایران نیز طرح تشكیل سازمان تربیت بدنی و پیشاهنگی در 27 اردیبهشت 1332 خورشیدی با هدف گسترش ورزش و تأمین تندرستی و نیرومندی افراد و تقویت رشد ملی و اخلاقی به تصویب «محمد مصدق» نخست وزیر وقت ایران رسید. رونوشت لایحه قانونی این سازمان در 16 ماده بود كه به وزارت فرهنگ اجازه می داد تا به منظور گسترش ورزش و تامین تندرستی و نیرومندی افراد كشور، تقویت رشد ملی و اخلاقی، تشویق ورزشكاران و نظارت كامل بر تمامی موسسه ها و باشگاه های ورزشی این سازمان را تشكیل دهد.

همچنین ورزش همگانی به طور رسمی از 1358 خورشیدی با عنوان ورزش محله ای آغاز و در 1362 خورشیدی به صورت تشكل قانونی تحت عنوان جهاد تربیت بدنی رسمیت یافت و رشد و گسترش آن به عنوان نخستین وظیفه قانونی تمامی ارگان های ورزشی جمهوری اسلامی ایران تعیین شد.

باید دانست ارتقای ورزش قهرمانی موجب آشنایی جهانیان با ایران خواهد شد و باعث شكوفایی استعدادها در عرصه های مختلف می شود. همچنین توسعه ورزش و امور جوانان بخشی مهمی از برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در كشور محسوب می شود كه رواج آن، افزایش نشاط اجتماعی و بهره وری ملی را به دنبال دارد.

وزارت ورزش و جوانان بر پایه سیاست های چشم انداز 20 ساله نظام، برنامه های عملیاتی خود را در زمینه تربیت بدنی و ورزش همگانی طراحی و تدوین كرده است تا با اجرایی كردن آن در مسیر تحقق ایرانی توسعه یافته در افق 1404 حركت كند و بدین وسیله مشاركت وزارت ورزش و جوانان در رشد و ترقی كشور مشهود شود.

همه ساله از 26 مهر تا دوم آبان هفته تربیت بدنی با هدف آشنایی جامعه با اهمیت و كاربرد ورزش در زندگی فردی و اجتماعی، توسعه و گسترش ورزش در خانواده و ارشاد جامعه برگزار می شود كه شعار این هفته در سال جاری عنوان «سلامت، افتخار و معنویت با ورزش» تعیین شده است.

«ابراهیم سلیمی» كارشناس تربیت بدنی و مدرس دانشگاه در حوزه ورزشی در گفت وگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا، سرمایه گذاری در عرصه ورزش همگانی را به نوعی ارتقای سرمایه های ملی كشور دانست و گفت: سرمایه گذاری در مسیر توسعه ورزش همگانی نوعی حركت رو به جلو و بهره برداری بهینه از سرمایه ملی و ذخیره آن برای آیندگان است. برخورداری جامعه از نیروی انسانی سالم و توانمند سبب تحقق پیشرفت و توسعه جامعه خواهد شد و ورزش همگانی تا حدود زیادی محقق كننده این مهم محسوب می شود.

** تقویت ورزش قهرمانی و همگانی
فرهنگ سازی عمومی نسبت به ورزش همگانی از اولویت بسزایی در كشور برخوردار است. در دوران گذشته مردم ورزش را به عنوان بازی و سرگرمی می شناختند اما امروزه از منظر اقتصاد، محلی مناسب برای سرمایه گذاری و از نگاه پزشكی عاملی مهم برای حفظ سلامت جسم و روح افراد جامعه به شمار می آید. اهمیت دادن به ورزش در حوزه ورزش قهرمانی و حرفه ای با توجه به جمعیت بالای جوانان می تواند كشور را در مسیر توسعه و كسب سكوی های قهرمانی در عرصه های بین المللی پیش ببرد. توجه به ورزش در مدارس و دانشگاه ها با ارایه برنامه های مدون در مقاطع مختلف و هدایت و كنترل این وضعیت تا حضور در تیم های ملی در نهایت به توسعه ورزش همگانی و تقویت ورزش قهرمانی منجر می شود. ایجاد انگیزه با برنامه ریزی كارآمد، جذب تمامی اقشار، نهادینه ساختن مسایل مربوط به ورزش در فرهنگ خانواده ها و ایجاد تسهیلات و تجهیزات از جمله مواردی هستند كه به ارتقای عرصه ورزش كمك می كند.

ورزش همگانی می تواند در شناسایی و كشف استعدادهای نوجوانان و جوانان در شاخه های مختلف ورزشی كمك كند تا آنان در آینده به طرف ورزش حرفه ای سوق پیدا كنند. این مهم زمانی به طور كامل محقق خواهد شد كه خانواده ها تحت تاثیر كارهای فرهنگی كه صورت می گیرد به ورزش در زندگی حال و آینده فرزندشان اهمیت دهند و این مقوله را همپای درس خواندن مهم تلقی كنند.

** كمبود امكانات ورزشی در نظام آموزشی كشور
آموزش و پرورش كشور به عنوان نظام مرجع وظیفه مهمی در تربیت و پرورش افراد دارد كه بخشی از عمده فعالیت هایش را باید معطوف به ورزش دانش آموزان كند اما این موضوع مغفول مانده است. شرایط مدرسه ها از لحاظ سخت افزاری مناسب ورزش كردن به شمار نمی رود و همچنین وسایل ورزشی موجود پاسخگوی نیاز دانش آموزان نیست. مدارسی كه با محدودیت های این چنینی روبرو هستند بیشتر ترجیح می دهند به ارایه یك و 2 رشته ورزشی مانند والیبال و فوتبال بسنده كنند و رشته های ورزشی دیگری را ارایه ندهند. در اختیار قرار دادن مجموعه های ورزشی به پیمانكاران از دیگر اشكال های وارده به ورزش همگانی است زیرا پیمانكاران ذی نفع هستند و سعی می كنند با كمترین امكانات این مجموعه ها را اجاره دهند و در برابر آن در طول سال هزینه سنگینی دریافت كنند. برای مستمر شدن تمرینات ورزش همگانی در مجموعه ها باید خصوصی سازی و پیمانكاری كمرنگ شود تا اینگونه افراد به طرف ورزش های حرفه ای كه همگی از ورزش همگانی نشات می گیرد، قدم بردارتد.

** فرهنگ سازی همراه با تبلیغات موثر كلید رونق ورزش همگانی
عنصر تبلیغات و فرهنگ سازی مهم ترین عامل جذب مردم به طرف ورزش همگانی شناخته می شود زیرا با اندك تبلیغ می توان برخی مسایل را برای خانواده ها روشن و نهادینه ساخت و افراد بسیاری را جذب دنیای ورزش كرد. توجه به ورزش خانواده‌ها، مطرح كردن ورزش به عنوان یك ارزش، ترویج بازی‌ها و ورزش‌های بومی و محلی، نظارت و مطالبه‌گری از نهادهای مسوول، همكاری با دیگر نهادها در توسعه ورزش همگانی،‌ معرفی الگوهای ورزشكار و ... از مهم‌ترین روش‌های نهادینه كردن ورزش همگانی از راه تبلیغات و اطلاع رسانی از طریق دنیای رسانه ها به شمار می رود.

** الگوبرداری بر پایه شناخت و اهداف واقع ‌بینانه
آموزش صحیح ورزش باید از راه وزارت آموزش و پرورش و فدراسیون های ورزشی صورت گیرد. دولت در سیاست گذاری برای ابعاد آموزشی و توسعه فرهنگی نقش موثری ایفا می كند و تا زمانی كه سیاست ها شفاف نباشد نمی توان آن را به صورت علمی و صحیح آموزش داد و زیرساخت های مناسب را فراهم آورد. ایران به لحاظ مالی و فرهنگی با دیگر كشورها متفاوت است. عمده نیاز كشور، آموزش ورزش و یادگیری و لذت بردن از ورزش مورد نظر به شمار می رود كه بتواند طیف وسیعی از مردم را به ورزش علاقه مند كند زیرا تنها كمتر از یك درصد از مردم ورزش را به صورت حرفه ای دنبال می كنند. ورود بخش خصوصی در توسعه ورزش همگانی به عنوان راهنما تاثیر بسیاری را در بازاریابی مناسب ورزش از طرف این بخش دارد. امروزه منابع انسانی، مالی، امكانات و تجهیزات و... موارد كلیدی در توسعه و پیشرفت هستند كه مراكز ورزشی به دلایلی از منابع خود به خوبی استفاده نمی كنند.

پژوهشم**9117**2002**9131