ژانر ملودرام، به صراحت پرطرفدارترين گونه نمايشي در سراسر جهان است و آثاري كه در اين گونه توليد مي شوند چه در قالب فيلم سينمايي و يا مجموعه هاي تلويزيوني، در صورت برخوردار بودن از ساختاري قدرتمند (موازنه پاياپاي تكنيك و محتوي) با طيف گسترده اي از مخاطبان حتي با زبان ها و نژادهاي مختلف ارتباط عميقي برقرار مي كنند.
بسياري از اين آثار حتي تا دهه هاي متمادي تازگي خود را حفظ كرده و تماشاگراني از نسل هاي مختلف را با خود همراه مي كنند.
به طور قطع اين 'ماندگاري' را در ژانرهاي ديگر نيز شاهد هستيم اما جادوي ذاتي توليدات ملودرام و در قدمي فراتر، عاشقانه سبب مي شود كه اين اقبال حتي در ميان مخاطبان خاص و جريان هاي روشنفكري نسبت به اين گونه در مقايسه با ساير موضوعات بيشتر باشد.
درمورد سريال هاي تلويزيوني نيز به دليل توالي زماني در پخش هاي چندين ماهه يا گاه چندين ساله و در فصل هاي مختلف و ايجاد همذات پنداري ميان مخاطبان و پرسوناژها، اين تعلق خاطر بيشتر بوده و هست كه در اين بين هم مي توان به آثار موفق خارجي همچون خانواده مدرن، مرلي و آشنايي با مادر اشاره كرد.
حتي مجموعه اي چون بازي تاج و تخت به رغم ژانر اصلي آن يعني تاريخي-فانتزي، بيشتر به واسطه وجوه و شاخصه هاي ملودرام اش ركورد پربيننده ترين مجموعه تلويزيوني جهان را به نام خود در چند سال اخير ثبت كرد.
در ميان نمونه هاي ايراني آثار درخشاني چون مدار صفر درجه با تم سياسي- ملودرام ، شب دهم با بن مايه مذهبي - ملودرام، پس از باران با ماهيت تاريخي ملودرام و پايتخت با گونه كمدي- ملودرام از جمله كارهايي هستند كه در پخش هاي چندين و چندين باره ، بينندگان بسياري را با سرنوشت و قصه آدم هايشان همراه كرده اند.
در نتيجه عمده سناريست ها، فيلمسازان و بويژه سياستگذران اكثر شبكه هاي تلويزيوني بيشتر تمايل دارند در ژانر ملودرام و در مرتبه بعدي پليسي- اكشن، به توليد اثر بپردازند.
در سال هاي اخير آثار متعددي در اين گونه ي هنري و در قالب مجموعه تلويزيوني با درجات كيفي مختلف در رسانه ملي توليد شده اند كه از آن جمله مي توان به سريال موفق هشت و نيم دقيقه ساخته شهرام شاه حسيني اشاره كرد كه كليپ ها و بخش هاي مختلف آن بارها در رسانه ها و فضاي مجازي چرخيد و علاوه بر استقبال داخلي تماشاگران ايراني خارج از كشور نيز ارتباط تنگاتنگي با آن بر قرار كردند.
باباك كايدان كه با نگارش اين مجموعه و آثاري چون دارا و ندار ثابت كرده نبض مخاطب را به خوبي مي شناسد اين بار اثري مطول تر را طراحي و به رشته تحرير درآورده كه فراز و فرودها و سرنوشت اهالي يك محل در فاصله زماني چهل ساله را به تصوير كشيده است: دلدادگان مجموعه اي كه هر شب بينندگان بسياري را بر روي شبكه سه سيما متمركز كرده است تا در نهايت دريابند كه سرانجام شخصيت هاي اين قصه پرتلاطم به كجا خواهد رسيد.
مجموعه تلويزيوني دلدادگان به ظاهر با يك قصه ساده آغاز مي شود: دختري قصد خود كشي دارد اما او كه از گذشته خود دچار عذاب وجدان است با جواني تماس مي گيرد كه چند ماه قبل خود سبب استخدام نشدن او در شركت مادرش شده و از او مي خواهد كه حلالش كند امير خود را به ارغوان مي رساند و او را منصرف مي كند و همين امر سبب مي شود نه تنها امير در شركت استخدام شده بلكه ارغوان آرام آرام به او علاقه مند شود.
اما اين ظاهر يك ماجراي دو سويه است امير مامور مخفي مبارزه با مفاسد اقتصادي است و قرار است زد و بندهاي شركت 'افسانه مشكات' را رو كند از طرف ديگر افسانه كه نام واقعي اش فرزانه است و از نام خواهر قرباني شده اش استفاده مي كند به دو دليل امير را استخدام مي كند.
دليل اول اينكه بتواند او را وارد پولشويي هاي شركتش كند و با رد پاي پاك شده از كشور فرار كند و دوم اينكه به خيال خود از مالك پدر امير به واسطه كينه اي كه از گذشته دارد انتقام بگيرد ... و همچنين عقبه اي كه از فرزانه، مالك و مرضيه همسر مالك در 40 سال قبل يعني ماه هاي منتهي به پيروزي انقلاب اسلامي روايت مي شود.
مالك يك آدم معمولي است كه بواسطه آشنايي با قاسم و سيد به دليل فطرت بيدارش تصميم مي گيرد نقشي در فعاليت هاي انقلابي آن ها داشته باشد اما نادر كه قاچاقچي مواد مخدر و مخبر ساواك است به دنبال علاقه مند شدنش به فرزانه نامزد مالك زمينه دستگيري و تبعيد او را فراهم و جوري وانمود مي كند كه مالك به عمد فرزانه را ترك كرده است.
مالك كه در تبعيد آدم ديگري شده و مصمم براي تغيير و ادامه تحصيل است، بعد از بازگشت از تبعيد ديگر فرزانه را ندارد چون فرزانه نا اميد از مالك و به دنبال جاه طلبي هايش همسر نادر شده است.
مرضيه دوست فرزانه كه به دليل بزن بهادري هاي مالك از او بدش مي آمده رفته رفته نگاهش به مالك عوض مي شود اما فرزانه كه تصور مي كند رفتار مرضيه يك نقشه از پيش تعيين شده بوده كينه آن دو را به دل مي گيرد و... .
به نظر مي رسد «كايدان» تمام متريال لازم براي خلق يك ملودرام پركشش را فراهم آورده و آنچه كه تا به اين جاي امر از شواهد پيداست اين است كه تا حدي نيز موفق بوده است.
براي تحليل اين مجموعه تلويزيوني به سراغ سهيلا قدسي كارشناس برنامه هاي تلويزيوني رفته ايم كه نظرات كارشناسي وي را در مورد اين سريال مي خوانيم:
«شايد بتوان گفت اولين اتفاق نوآورانه اي كه در اين مجموعه رخ داده بازتعريفي از مفهوم 'فصل' است، فصل در سريال هاي تلويزيوني ادامه دنباله دار يك داستان است كه به تناوب و در تعداد قسمت هاي معين ارائه مي شود مثل سري سوم بازي تاج و تخت و يا سري پنجم پايتخت اما در اينجا فصل به معناي جدا كردن رويدادهاي گذشته و حال در بخش هاي مجزا است.
ما در فصل اول مقطع حال را داريم و سپس به جاي فلاش بك هاي متعدد در يك فصل مجزا گذشته آدم ها را مي بينيم و مجدد در بخش بعدي به زمان حال باز مي گرديم .
اتفاقي بديع هم چنانكه بازخوردها در اين مدت نشان داده است اكثر بينندگان دلدادگان از اين شيوه نو استقبال كرده اند بويژه آنكه در فصل دوم نويسنده و كارگردان در شكلي متمركز فرصت اين را داشته اند تا به مواجهه مثبت و منفي تك تك اين آدم ها با انقلاب اسلامي بپردازند و اتفاقا در اين بخش قدرتمندتر از دو فصل ديگر عمل كرده اند.
ما در اين فصل به عينه شاهد تحول و تطور آدم ها هستيم. مواجهه مالك با حركت هاي انقلابي و فرصتي كه براي مطالعه در زمان تبعيد ايجاد مي شود از او آدم ديگري مي سازد . از سوي ديگر اين حادثه سبب مي شود مرضيه در قضاوت افراد به يك بازنگري برسد و به دنبال بلوغ فكري عازم مناطق محروم و سپس جبهه شود.
فرزانه كه پتانسيل زندگي پرزرق برق را دارد در دام نادر گرفتار مي شود و نادر كه سبب ساز دستگيري و شهادت بسياري از انقلابيون شده است بعد از انقلاب قصد مي كند كه در ظاهر، همرنگ جماعت شود تا در خفا بهتر بتواند به فعاليت هاي گذشته اش ادامه دهد.
حتي ما در زمان حال، آينده برخي از آدم هايي كه در ابتداي انقلاب با خلوص نيت پا به ميدان گذاشته بودند اما حال به وضوح تغيير كرده و وارد مناسبات سياسي و اقتصادي ناسالم شده اند را نيز مي بينيم همچون قاسم كه با رانت و پروپاگانداسازي سعي در ورود به مجلس دارد. و يا حتي خود مالك كه اعتراف مي كند در خلال سالها تبديل به آدمي شده است كه شايد پدر خوبي براي فرزندانش بوده اما رفيق خوبي نبوده .
او مركز بازپروري معتادين را دايركرده اما از فرزند خودش چنان غافل مي شود كه حامد تا پاي خودكشي و مرگ پيش مي رود.
در نتيجه در فصل دوم بروز و ظهور اين اتفاقات به درستي و به حد كفايت بسترسازي مي شود، در برخي انتقاداتي كه در روزهاي اخير بر اين مجموعه وارد شده عنوان مي شود كه چرا در اين فصل ما وارد ماهيت گروه هاي انقلابي و همچنين هزارتوهاي ساواك نمي شويم و همه چيز در سطح باقي مي ماند؟
فراموش نكنيم كه ما با يك اثر ملودرام روبرو هستيم نه يك مجموعه سياسي-عاشقانه مثل ارمغان تاريكي و يا آثاري مثل يك مشت پرعقاب و چه كسي به سرهنگ شليك كرد كه اصولا درونمايه اي ريشه كاوانه در مانيفيست سياسي رژيم پهلوي و گروه هاي معاند انقلاب اسلامي دارند.
هر مجموعه اي به فراخور محتوايش يك تعريفي دارد و همين ميزان ورود كردن به مقطع انقلاب در روايت كنوني كفايت مي كند، كما اينكه در مقطع حال فرزندان همان آدم هايي كه براي به ثمر رسيدن اين انقلاب خون داده اند در تلاشند تا در جنگ جديد دشمن يعني جنگ اقتصادي به مبارزه برخيزند.
البته كه مجموعه دلدادگان نيز مانند هر اثر نمايشي ديگر، ضعف هايي دارد كه به كليت كار صدمه زده است از جمله ريتم بسيار كند قصه در فصل اول دكوپاژ و كارگرداني پيش پا افتاده در برخي سكانس هاي اين فصل، عدم تناسب فيزيكي برخي از بازيگران در دو مقطع زماني مثل آرش مجيدي «مسعود رايگان» و مجيد پتكي «دكتر مسعود دلخواه».
همچنين در بخش انتخاب بازيگران جوان نيز مي توان گفت به عنوان مثال گزينش سانيا سالاري براي نقش ارغوان و سامان صفاري براي كاراكتر امير انتخاب كاملا هوشمندانه و بخردانه اي است اما جاي گيري علي سخنگو به جاي پارسا به قابليت هاي اين نقش لطمه زده است.
از سريال دلدادگان با مجموعه نقاط مثبت و منفي اش مي توان به عنوان اثري آبرومند ياد كرد كه بسياري از لحظاتش مي تواند تلنگري را در ذهن مخاطب ايجاد كرده و او را وادار به تفكر نمايد».
سريال دلدادگان به كارگرداني منوچهر هادي و تهيه‌كنندگي ايرج محمدي كه نام اوليه آن پاهاي بيقرار بود و در آخرين لحظات به دلدادگان تغيير پيدا كرد، از شنبه 13مرداد به روي آنتن شبكه سه سيما رفته است و تيتراژ آن را محمد اصفهاني خوانندگي كرده است.
اين سريال در ۶۰ قسمت 45 دقيقه اي به قلم مهدي محمد نژاديان و بابك كايدان نگارش شده است.
مجموعه تلويزيوني دلدادگان در سه فصل مجزا پخش مي شود. دو فصل آن در زمان گذشته و يك فصل آن در زمان حال روايت مي شود.
اين سريال داستان رويارويي دو خانواده را نشان مي‌دهد كه قربانيانش، فرزندان آن خانواده‌ها هستند، آدم‌هاي اين قصه زندگي محلي و همسايگي كنار هم دارند و بحث مبارزه با اعتياد و فساد اقتصادي هم از رگه‌هاي داستان است.
فصل دوم اين سريال از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۴ را به تصوير مي كشد، بخش هاي گذشته در لوكيشن شهرك غزالي تصويربرداري شده است. يكي از استان‌هاي جنوبي، مناطق جنگي و لوكيشن‌هايي كه داراي بافت سنتي هستند هم از ديگر لوكيشن‌هاي اين سريال است.
سريال «دلدادگان» با دو گروه مختلف از بازيگران روبرو است، بازيگران زمان حال و بازيگران دو فصل ديگر كه ماجراي آن در سال هاي پاياني دهه 50 و سال هاي ابتدايي دهه 60 مي گذرد.
سيامك صفاريان (در نقش امين)، مليكا شريفي‌نيا (در نقش حديث)، مسعود دلخواه (ادامه نقش مجيد پتكي)، پانته‌آ بهرام (در نقش افسانه ادامه نقش ليندا كياني)، مسعود رايگان (مالك ادامه نقش آرش مجيدي)، مهرانه مهين ترابي (مرضيه ادامه نقش سميرا حسن پور) و شاهرخ استخري (در نقش هاتف) در فصل اول اين سريال به ايفاي نقش پرداخته اند.
در فصل دوم اين سريال ليندا كياني، مهدي صبائي، افسانه ناصري، حميد گودرزي، آرش مجيدي، سميرا حسن‌پور، سيروس همتي بازي كرده اند.
فصل دوم سريال دلدادگان با همه افت و خيزها و معماهايش 11 مهرماه 97 به پايان رسيد و با پايان فصل دوم، فصل سوم سريال دلدادگان از پنج شنبه دوازدهم مهر ماه آغاز شده است در اين فصل با اتفاقات جالب و غافلگير كننده روبه رو مي شويم. يكي از جذاب‌ترين شخصيت‌هاي اين سريال شخصيت امير با بازي سامان صفاري است؛ هنوز معلوم نيست امير واقعا كيست؟؟!!
پانته آ بهرام، مسعود رايگان، مهرانه مهين ترابي و شاهرخ استخري، سيامك صفاريان، مليكا شريفي نيا، مسعود دلخوا، رويا ميرعلمي، پويا اميني، سانيا سالاري، آزاده رياضي، بهشاد شريفيان، سامان صفاري و افسانه چهره آزاد بازيگران زمان حال سريال دلدادگان هستند.
سريال دلدادگان هر شب ساعت 20:50 روي آنتن شبكه سه سيما مي‌رود و بازپخش آن نيز در سه نوبت ساعت هاي 2 بامداد، 9:30 صبح و 14عصر پخش خواهد شد.
فراهنگ**3009** 1701
تهران- ايرنا- جادوي ذاتي توليدات ملودرام و در قدمي فراتر عاشقانه سبب مي شود كه اين اقبال حتي در ميان مخاطبان خاص و جريان هاي روشنفكري بيشتر باشد،«دلدادگان» گونه اي از اين دست؛ اين شب ها مهمان آنتن شبكه سه سيماي خانه هاست كه در اين مبحث تحليل مي شود.
