زنگ خطر برای زرشك ایران

به گزارش ایرنا، خراسان جنوبی با 15 هزار و 561 هكتار باغ زرشك و تولید سالانه 16هزار تن، 98درصد زرشك تولیدی كشور را در اختیار دارد.
آفت زنگ زرشك برای نخستین بار در سال 1385در برخی روستاهای شهرستان های زیركوه و درمیان گزارش شد، از همان سال های اولیه همانند خوره ای به جان درختان یاقوت سرخ افتاده به طوری كه هم اكنون 980 هكتار از باغات شهرستان های درمیان، بیرجند و زیركوه دچار این بیماری شده است.
خشكسالی 19 ساله و حتی افزایش ناگهانی رطوبت در بین درختان بر اثر بارندگی ‌های كوتاه‌مدت، بر میزان قدرت پیشروی این بیماری افزوده و كشاورزان را نگران كرده است.
بنابر نظر كارشناسان جهاد كشاورزی، مبارزه تلفیقی و همگانی تنها راهكار موثر در مبارزه زنگ زرشك است در برخی نقاط استان كشاورزان با عملیاتی كردن راهكارهای جهاد كشاورزی توانسته اند این بیماری را كنترل كنند.
به گفته مسئولان جهاد كشاورزی باید كشاورزان استان تلاش خود را برای كنترل و نابودی كامل این بیماری ادامه دهند چرا كه با غفلت و عدم مبارزه، این بیماری حركت نابودكننده خود را ادامه خواهد داد.
استفاده از روشهای تلفیقی و همگانی، استفاده منظم از سموم شیمیایی، قطع درختان آلوده، رفع حصار باغات در مناطق كوهستانی، تنظیم دوره آبیاری و رعایت بهداشت فردی باغات از راهكارهای كارشناسان جهاد كشاورزی برای نابودی و كنترل این بیماری است.

**980‌ هكتار از باغات آلوده به زنگ زرشك
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان جنوبی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در استان 15هزار و 561 هكتار باغ زرشك وجود دارد كه 980 هكتار از باغات زرشك در شهرستان های درمیان، بیرجند و زیركوه به بیماری زنگ زرشك آلوده هستند.
غلامرضا قوسی افزود: بیماری زنگ زرشك در صورت بی توجهی كشاورزان به توصیه های كارشناسان، عدم سمپاشی به موقع و استفاده بی رویه از سموم می تواند خسارت های جبران ناپذیری به محصول زرشك وارد كند.
وی اضافه كرد: زنگ زرشك براساس قوانین سازمان حفظ نباتات جزو بیماری های خصوصی بوده و رسالت این سازمان ردیابی، پایش و هدایت، ارایه توصیه های فنی به كشاورزان و نظارت بر عملیات كنترل بیماری بوده، اما با توجه به اقتصاد ضعیف بهره برداران و استراتژیك بودن این محصول اقداماتی برای كنترل روند رو به گسترش این بیماری همه ساله در حال انجام است.
قوسی در خصوص روند گسترش این بیماری در استان گفت: خشكسالی های چندین ساله و حتی افزایش ناگهانی رطوبت در بین درختان بر اثر بارندگی های كوتاه مدت، بر میزان قدرت پیشروی بیماری زنگ زرشك افزوده است، با تداوم خشكسالی درختان به مرور زمان ضعیف شده و قدرت خود را از دست می دهند و زمینه شیوع انواع آفات و بیماری ها در درختان فراهم می شود.
وی عنوان كرد: امسال مبارزه مكانیكی در سطح 400 هكتار و مبارزه شیمیایی در سطح 335 هكتار از باغات آلوده استان انجام شده است.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی خراسان جنوبی گفت: رطوبت عامل گسترش این بیماری است به همین دلیل در دشت ها با كاهش میزان رطوبت و افزایش تهویه هوا زنگ زرشك كمتر مشاهده می شود.
قوسی، پایش مستمر باغات زرشك، انجام طرح تحقیقاتی تاثیر سموم مختلف بر كنترل بیماری، ارائه آموزش های مختلف، توزیع سموم رایگان، تهیه طرح زنگ جارویی زرشك برای جذب بودجه، كنترل بیماری در مناطق آلوده و جلوگیری از گسترش آن به سایر نقاط استان از طریق اعمال قوانین قرنطینه ای را از اقدامات جهاد كشاورزی برای مبارزه و كنترل این بیماری ذكر كرد.

**بیماری زنگ زرشك در حال گسترش
مدیر جهاد كشاورزی درمیان هم گفت: آفت زنگ زرشك 230 هكتار از باغات این شهرستان را آلوده كرده است، سطح آلودگی این بیماری به دلیل افزایش رطوبت ناشی از بارندگی ها در فصل بهار در حال افزایش است.
وحید ضیائیان احمدی عنوان كرد: اولین بار این بیماری در سال 1386 در روستاهای نوقند و خوان شهرستان مشاهده شد كه به مرور به دیگر نقاط درمیان به ویژه مناطق مستعد آلودگی از جمله مناطق كوهستانی با درصد رطوبت بالا سرایت كرد.
وی بیان كرد: آفت زنگ زرشك بیماری گیاهی با عامل قارچی است، علایم این آفت به صورت تاول هایی پشت برگ ها و نیز روی سطح برگ است كه به مرور زمان و پیشرفت بیماری به رنگ زرد در می آید در مواردی تمام سطح برگ را پوشانده و باعث كاهش فتوسنتز گیاه و كاهش ساخت و ساز مواد غذایی در گیاه می شود.
ضیائیان احمدی ادامه داد: از بیماری زنگ زرشك به عنوان یك بیماری قاره نورد یاد می شود چرا كه به راحتی به وسیله باد، انسان و علف های هرز منتقل می شود.
وی بیان كرد: با توجه به افزایش بارندگی های در فروردین ماه امسال و بالا رفتن رطوبت هوا، امسال این بیماری نسبت به سال های گذشته شیوع بیشتری دارد.
مدیر جهاد كشاورزی درمیان با بیان اینكه گسترش این آفت خسارت زیادی به باغداران درمیان وارد می كند، افزود: با توجه به پتانسیل بالای این بیماری در به خطر انداختن زرشك منطقه همه ساله كارگاه های آموزشی زیادی برای زرشك كاران برگزار می شود.

**مبارزه همگانی و تلفیقی راهكار مهار بیماری
ضیائیان احمدی با تاكید براینكه با مبارزه تلفیقی و همگانی به راحتی می توان این بیماری را از بین برد، گفت: در برخی روستاها همه كشاورزان برای مبارزه اقدام نمی كنند و از طرفی بیشتر باغ های آلوده نیز اراضی كشاورزی رها شده، هستند.
وی هرس درختان آلوده و سم پاشی درختان را 2 روش مهم در مبارزه با زنگ زرشك ذكر كرد و افزود: كشاورزان باید هرساله شاخه های آلوده را هرس كنند و سم پاشی و آبیاری درختان نیز به صورت منظم انجام دهند.
مدیر جهاد كشاورزی درمیان، تنظیم دوره آبیاری درختان، رفع حصار باغات، جمع آوری علف های هرز را از دیگر راهكاری های مبارزه با این بیماری ذكر كرد.
وی اظهار داشت: نیاز است برای مبارزه و نابودی این بیماری یك ردیف اعتباری در نظر گرفته شود تا هر ساله دغدغه تامین هزینه های تهیه سموم را نداشته باشیم.
ضیائیان احمدی گفت: از آنجایی كه این بیماری در فصل هایی از سال بر روی سایر گیاهان از جمله غلات و علف های هرز ساكن می شود، كشاورزان بهداشت باغات خود را جدی بگیرند و به صورت مرتب علف های هرز را جمع آوری كنند.
وی افزود: سالانه سه هزار تن محصول زرشك در شهرستان برداشت می شود، درمیان سومین تولید كننده زرشك در خراسان جنوبی است.

** زنگ زرشك در زیركوه كنترل شد
مدیر جهاد كشاورزی زیركوه هم گفت: سطح آلودگی بیماری زنگ زرشك در سال های گذشته در شهرستان 500 هكتار بود كه با تلاش كشاورزان و همراهی جهاد كشاورزی به 300 هكتار كاهش یافته است.
جواد درویشی ادامه داد: روند آلودگی این بیماری در باغات شهرستان كنترل شده است، در صورت همكاری كشاورزان می توان به راحتی این بیماری را در سطح منطقه نابود كرد.
وی اظهار داشت: سال گذشته توسط جهاد كشاورزی شهرستان 170 لیتر سم رایگان برای مبارزه شیمیایی با این آفت بین كشاورزان توزیع و هرس درختان آلوده در 350 هكتار انجام شد و به صورت هفتگی نیز از باغات آلوده بازدید داشته ایم.

**نابودی زرشك بر اثر آفات، تگرگ و زنگ زرشك
یكی از زرشكاران منطقه قهستان درمیان هم گفت: در چند سال گذشته زنگ زرشك خسارت های سنگینی به كشاورزان منطقه وارد كرده، هر سال این آفت باغات بیشتری را درگیر می كند كه این موضوع كشاورزان را نگران كرده است.
علیرضا رضایی افزود: علاوه بر زنگ زرشك در سال جاری انواع آفات از جمله پشه و وقوع تگرگ تمام دسترنج كشاورزان را نابود كرده و خسارت جبران ناپذیری بر روی دست كشاورزان گذاشته است.
وی عنوان كرد: تاكنون جهاد كشاورزی شهرستان برای مبارزه با زنگ زرشك خدمات خوبی از جمله سم رایگان را در منطقه توزیع كرده است اما در برخی مناطق زنگ زرشك با سم پاشی از بین نمی رود و همچنان روند افزایشی دارد.
رضایی یادآور شد: هر ساله كشاورزان منطقه، درختان زرشك خود را بیمه می كنند اما صندوق بیمه جهاد كشاورزی علیرغم شیوع آفات و بیماری ها پاسخگو نیست.
مدیر صندوق بیمه كشاورزی هم در خصوص پوشش بیمه ای زرشك به خبرنگار ایرنا گفت: این بیماری زیر پوشش بیمه قرار ندارد، برخی بیماری ها با مدیریت كشاورز قابل كنترل است و چون مساحت درگیر این بیماری محدود است می توان آن را كنترل كرد.
جواد غنچه افزود: بیمه وقتی ورود می كند كه دست باغدار كوتاه بوده و قدرت كنترل در برابر برخی عوامل طبیعی را نداشته باشد در حالی كه بیماری زنگ زرشك قابل كنترل است.
گزارش: حكیمه مصطفایی
7556*6054