هیچكس پاسخگوی گرانی لبنیات نیست

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، محمود حجتی نهم آبان ماه در بیان علت گران شدن فرآورده های لبنی در هفته های اخیر اعلام كرد كه دامداران هر كیلوگرم شیر خام را بین 1950 تا 2100 تومان به كارخانجات می فروشند؛ اما در حالی كه قیمت مصوب شیرخام 1570 تومان است كارخانه های لبنی می گویند دامداران حتی با همین نرخ 2100 تومانی هم شیر به آنها نمی فروشند بلكه آن را حدود 900 تومان گران تر از قیمت مصوب خریداری می كنند.
با این اوصاف با وجود اینكه قیمت شیرخام برای تامین نظر دامداران و صنایع لبنی توسط دولت پس از گذشت نزدیك پنج سال افزایش یافت و به 1570 تومان رسید، اما قیمت فرآورده های لبنی همچنان رو به افزایش بوده و در 2 ماه گذشته این روند متوقف نشده است.
پیگیری خبرنگار ایرنا نشان می دهد تنها در چند هفته گذشته برخی شركت های لبنی قیمت هر لیتر شیرخام 3 تا 3.4 درصد چربی را از 3800 تومان به 4000تومان و به یكباره طی هفته اخیر به 4300 تا 4500 تومان افزایش داده اند؛ آمار رسمی بانك مركزی نیز می گوید كه در مهرماه متوسط نرخ تورم در گروه لبنیات بالاتر از نرخ تورم ماهانه بوده است.
از این رو هفته گذشته در حاشیه جلسه هیات دولتی هنگامی كه وزیر جهادكشاورزی با پرسش خبرنگاران درباره افزایش قیمت محصولات لبنی روبرو شد، اظهار داشت: از زمان قیمت گذاری شیرخام توسط ستاد تنظیم بازار تاكنون (مرداد 97)، به دلیل هزینه های تمام شده تولید در صنعت دامداری هر كیلوگرم شیرخام به طور متوسط با قیمت 2 هزار تومان به صنایع و كارخانجات لبنی به فروش می رسد.
حجتی بر این باور است كه قیمت تمام شده محصولات لبنی با توجه به نرخ پایه شیرخام به طور مجدد توسط ستاد تنظیم بازار بررسی و نتیجه آن بزودی اعلام می شود تا به تولیدكنندگان و مصرف كنندگان اجحاف نشود.
بنا به گفته وزیر جهادكشاورزی، آنچه در بازار سبب افزایش قیمت فرآورده های لبنی شده، هزینه های بسته بندی و مواد اولیه كارخانجات است و از این رو كارشناسان وزارت جهادكشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و ستاد تنظیم بازار قیمت تمام شده لبنیات را با توجه به قیمت پایه شیرخام در دست بررسی دارند.

** شیرخام 2400 تومان خریداری می شود
در این پیوند، «رضا باكری» دبیر انجمن صنایع لبنی كشور روز یكشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در توضیح شرایط حاكم بر بازار لبنیات كشور اظهار داشت: اكنون 450 كارخانه لبنی در سطح كشور فعالند و حدود 120 هزار نفر به شكل مستقیم و 400 هزار نفر غیرمستقیم در بخش های پخش و حمل و نقل این صنعت اشتغال دارند.
وی اظهار داشت: كارخانه های لبنی در 2 هفته اخیر هر كیلوگرم شیرخام را به قیمت 2200 تا 2400 تومان می خرند ضمن آنكه نرخ ماده اولیه تولید این صنعت كمتر از 2200 تومان نیست بنابراین شاهد افزایش مجدد قیمت ها توسط شركت های مختلف هستیم.
وی بر این باور است كه شركت های لبنی نباید وارد حاشیه زیان شوند زیرا اگر این اتفاق رخ دهد، باید به دنبال تعطیلی كارخانه ها و بیكاری شاغلان در این صنعت باشیم زیرا هر كارخانه حداقل بین 10 تا 18 هزار نفر كارگر دارد.
این مقام صنفی تصریح كرد: با تغییر نرخ ارز، قیمت پلی اتیلن و پت (ماده پتروشیمی مورد استفاده در بسته بندی محصولات) گران شده است تا جایی كه قیمت هر كیلوگرم از مواد اولیه این محصولات به 600 تا 1000 تومان رسیده كه افزایش چشمگیری نسبت به ماههای گذشته است.
به گفته وی، برخی كارخانجات 30 درصد مواد اولیه بسته بندی خود را از بورس و 70 درصد را از بازار تهیه می كنند اما برخی كارخانه ها نیز تمامی مواد بسته بندی مورد نیاز را از بازار می خرند و نمی توانند از بورس خرید كنند بنابراین همین امر موجب تفاوت قیمت محصولات مشابه شركت های لبنی می شود.
باكری به افزایش قیمت جابجایی بار در صنعت حمل و نقل اشاره كرد و گفت: این افزایش ها بر قیمت تمام شده محصولات نهایی اثر گذار است.

** بررسی قیمت فرآورده های لبنی به هفته آینده موكول شد
دبیر انجمن صنایع لبنی درباره بررسی قیمت فراورده های لبنی توسط ستاد تنظیم بازار گفت: هنوز ستاد تنظیم بازار به دلیل تغییر رئیس و دبیر آن، فعالیت خود را آغاز نكرده است.
به گفته باكری، بررسی قیمت محصولات لبنیاتی در ستاد تنظیم بازار هنوز به جایی نرسیده و به هفته آینده موكول شده است.
وی اظهار داشت: تاكنون 9 شركت بزرگ متخلف لبنی توسط سازمان حمایت از مصرف كنندگان و تولیدكنندگان به سازمان تعزیرات كشوری معرفی شده اند و پرونده های آنها در سازمان تعزیرات مراحل حقوقی خود را طی می كند و در دست بررسی است.

** كاهش شیرخام تولیدی كشور به دلیل محدودیت آب و كمبود علوفه
دبیر انجمن صنایع لبنی، كاهش تولید شیرخام را یكی از علل افزایش قیمت فروش آن به كارخانه ها عنوان كرد و توضیح داد: امسال شاهد كاهش عرضه شیرخام به كارخانه های لبنی هستیم؛ هر زمان با افزایش قیمت مواجه می شویم، یعنی تولید و عرضه شیرخام كاهش دارد.
به باور باكری، ممكن است گاوداری های صنعتی چهار میلیون تن شیرخام تولیدی خود را عرضه كنند و كاهشی نداشته باشند اما كاهش تولید بیانگر كاهش تولید شیرخام در بخش روستایی و عشایری است.
وی ادامه داد: به نظر می رسد به دلیل محدودیت منابع آبی و كمبود علوفه دامی و مهاجرت روستاییان به شهرها، بخشی از تولیدات دامی خُرد روستاییان و عشایر با كاهش روبرو شده است.
باكری همچنین گفت: افزایش قیمت گوشت قرمز سبب شده تا بهای هر راس گاو شیرده به حتی 20 میلیون تومان برسد كه در نتیجه برخی دامداران برای كسب سود بیشتر ترجیح می دهند به جای بهره برداری از شیر آن، گاوها را به كشتارگاه بفرستند.
اظهارات باكری در شرایطی است كه معاونت امور دام وزارت جهاد كشاورزی تولید شیرخام كشور را برای سالجاری بیش از 10.5 میلیون تن پیش بینی كرده است.
با این حال دبیر انجمن صنایع لبنی كارخانجات تولید كننده شیرخشك را در كاهش عرضه شیرخام به صنایع لبنی مقصر ندانست و گفت: سال گذشته دریافتی شیرخام این صنعت نیز پنج هزارتن بود در حالی كه طبق آمارها این میزان امسال به 2500 تن كاهش یافته است.
باكری چندی پیش نیز درباره كاهش تولید شیرخام در دامداری ها هشدار داده بود و حتی در شهریور ماه امسال در مكاتباتی با وزارت جهادكشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت خواهان آزادسازی واردات شیرخشك شده بود اما واكنش و مخالفت وزارت جهادكشاورزی، صنعت دامداری و كارخانه های تولید كننده شیرخشك را به دنبال داشت؛ مخالفان آزادسازی واردات شیرخشك معتقد بودند كه توان تولید شیرخشك به میزان مورد نیاز بازار در كشور وجود دارد و اگر واردات از سرگرفته شود صنعت زمین می خورد.
اكنون كه دامداران و به دنبال آن كارخانه های لبنی به نرخ های مصوب در ستاد تنظیم بازار پایبند نیستند، به نظر می رسد بازار لبنیات برای دیدن روی آرامش نیازمند سیاست گذاری دولت باشد زیرا برخوردهای سازمان حمایت از مصرف كنندگان و تولیدكنندگان و سازمان تعزیرات با صنایع لبنی تنها به تشكیل پرونده برای 9 شركت لبنی منجر شده و در زمینه كاهش قیمت ها توفیقی نیافته است.
كارشناسان می گویند اگر دولت خواهان كاهش قیمت ها است، یا باید اختلاف میان نرخ شیرخام مصوب و نرخ شیر معامله شده بین دامداران و كارخانه ها را متقبل شود و به آن یارانه بدهد یا اینكه با آزادسازی واردات شیرخشك، عرضه ماده اصلی و پایه ای صنایع لبنی را افزایش دهد تا نرخ ها در بازار شكسته شود.
راه سوم آزادسازی واردات فرآورده های لبنی و جلوگیری از صادرات این محصولات است زیرا به نظر می رسد در شرایط كنونی تولید پاسخگوی بازار داخلی نیست.
اقتصام**9186*2025