تامین مواد اولیه تولیدكنندگان را اگر بخش سخت افزاری موضوع بنامیم، باور به این مقوله، ایجاد عزم و باور ملی برای كمك به تولید داخل را باید بخش نرم افزاری این مهم بدانیم كه به باور صاحبنظران از بخش سخت افزاری آن هم مهمتر است.
این باور باید در تولیدكنندگان، تامین كنندگان مواد اولیه و نیز مصرف كنندگان برای خرید كالاهای داخلی وجود داشته باشد و همه برای صیانت از كیان سرزمینشان حول یك محور جمع شوند و یكپارچه سنگر تولید را توانمند كنند.
در این فرآیند اما آنچه تقدم و اهمیت بسیار دارد، تامین مواد اولیه برای تولید است.
در چند ماه اخیر كه بازار دستخوش برخی پیامدها شد مسئولان می گویند برخی فرصت طلبان با سوءاستفاده از شرایط سعی كردند بازار را دچار نوسان و ناامنی كنند و امنیت روانی جامعه را نیز هدف بگیرند.
در این شرایط بود كه قیمت برخی كالاها، حتی كالاهای تولید داخل به شكل غیرمتعارف بالا رفت، گلایه های تولیدكنندگان به فریاد تبدیل شد و كار به جایی رسید كه مسئولان دولتی هم كه درگیر پیگیری برای حل مشكلات بودند زبان به گلایه گشودند.
در این میان معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران، استانی كه نقش بسزایی در تولید و نیز تامین و پشتیبانی تامین مواد اولیه در كشور دارد و بشدت درگیر تنظیم بازار و تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی بود زبان به شكوه گشود و با بیان اینكه دولت همه تلاش خود را برای تامین مواد اولیه به كار گرفته است تصریح كرد: «نكته دردناك» در تأمین مواد اولیه این است كه اكثر این مواد در داخل كشور تولید می شود.
نكته ای كه به لحاظ جامعه شناختی ابعاد مختلفی برای بررسی دارد اما در این گزارش تنها به مقوله سخت افزاری آن و تلاش ها برای تامین مواد اولیه پرداخته می شود.
این اظهارات در حالی بود كه از چند ماه قبل از آن اعلام شده بود كه دولت سامانه ای را برای تامین مواد اولیه كارخانه ها راه اندازی و تولیدكنندگان این مواد اولیه را ملزم كرده كه ابتدا نیاز داخل را تامین كنند.
اما باوجود راه اندازی این سامانه و اطلاع رسانی، باز گلایه های تولیدكنندگان ادامه داشت و خبرها حاكی بود كه برخی دلالان قصد داشتند این سامانه را نیز دور بزنند كه پس از آن دوباره دولت به صورت جدی تر در مقابله با این دسته از افراد حاضر شد.
**اعتراض تولیدكنندگان
اعتراض فعالان بخش های مختلف تولیدی و صنعتی گواه این مشكل جدی در چرخه اقتصادی كشور است كه مواد اولیه یا براحتی در اختیارشان قرار نمی گیرد یا با قیمت های چندبرابری عرضه می شود.
مجید هنركار یكی از فعالان اقتصادی در حوزه تولید ظروف آلومینیومی مدتی قبل به خبرنگار ایرنا گفت: در ماه های اخیر نه تنها قیمت مواد اولیه 150 درصد افزایش داشت بلكه عرضه این مواد در بازار نیز كاهش یافت و دلالان حاضر نیستند حتی شمش های آلومینیومی كه در گذشته سه تا چهار هزار تومان بود را به قیمت 10 تا 15 هزار تومان بفروشند و آنها را در انبارهای خود مخفی كرده اند.
این تولیدكننده افزود: پیگیری های تولیدكنندگان درباره كمبود این مواد در بازار حكایت از آن دارد كه برخی از این تولیدكنندگان با ادعای ارتباط با نهادها و افراد خاص انبار كرده اند و به دنبال ایجاد حاشیه امن برای خود هستند.
پیگیری ها نشان می دهد این مشكل تقریبا عمده صنف ها را شامل می شود؛ در همین زمینه رئیسه اتحادیه فروشندگان چوب، تخته و فیبر سه لایی نیز چندی پیش در گفت و گو با ایرنا از افزایش 90 درصدی قیمت ورق های «ام دی اف» و سایر اقلام مرتبط با صنعت چوب در بازار طی چند ماه اخیر خبر داد و افزود: 20 تا 30 درصد ام دی اف مورد نیاز كشور با واردات تامین می شود كه البته اكنون واردات آن ممنوع است.
اسماعیل الهیان اضافه كرد: در برخی موارد همچون نئوپان نیازی به واردات نداریم اما تولیدكنندگان می گویند تهیه هیزم مورد نیاز رقابتی شده و با وجود اینكه انجمن كارفرمایان قیمت هیزم را كیلویی 350 تومان تعیین كرده بود اما برخی كارخانه ها تا كیلویی 550 تومان نیز می فروختند كه خود موجب افزایش قیمت تولید نهایی و بی ثباتی بازار می شود.
** مواد اولیه در داخل داریم اما
این گلایه های تولیدكنندگان به نوعی گلایه مسئولان هم هست و به تلاش ویژه دولت برای تامین مواد اولیه تولیدكنندگان اشاره می كنند و همچنین اقدام هایی كه برای كوتاه كردن دست دلالان و فرصت طلبان انجام شده است.
محمد حسین مقیمی استاندار تهران نیز اواخر مرداد ماه در نشست ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در فرمانداری ری با بیان اینكه بخش عمده مواد اولیه واحدهای تولیدی از منابع داخلی تامین می شود عنوان كرد: امروز سرمایه در گردش واحدهای صنعتی به دلیل افزایش بی رویه قیمت مواد اولیه تولید داخل جوابگوی نیاز تولید كنندگان نیست.
وی تاكید كرد: برنامه ریزان بخش تولید كشور، سیستم بانكی و صاحبان صنایع تولیدی باید با همكاری و برگزاری جلسات متعدد راهكارهای نوین و راهبردهای جدیدی را برای وضعیت فعلی تولید كشور ارائه دهند.
وی مالیات بر ارزش افزوده را یكی دیگر از مشكلات واحدهای تولیدی عنوان و خاطرنشان كرد: تولیدكنندگان نباید در تامین مواد اولیه خود در چندین نوبت مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت كنند و نیاز است مجلس راهكار جدیدی را در این زمینه ارائه دهد.
استاندار تهران همچنین با تاكید بر رفع موانع تولید و سرمایه گذاری گفت: اگر سرمایه گذار را خسته كنیم به دلالی سكه، ارز یا سپردن سرمایه به بانك روی می آورد و همین اقدام به بی ثباتی بازار می انجامد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران نیز معتقد است: دولت تلاش دارد موانع و مشكلات حوزه اداری كه ممكن است مسیر تولید را با چالش مواجه كند را برطرف سازد كه آخرین مورد بخشنامه گمركات و مابه التفاوت نرخ ارز بود كه با تعامل دولت و مساعدت صورت گرفته بخش مهمی از كالاها مشمول معافیت شد.
** وزارت صنعت و تامین مواد اولیه
بسیاری از تولیدكنندگان برای رفع موانع خود برای تامین مواد اولیه چشم به دولت و اقدامات و سیاست های اقتصادی كه اتخاذ می كند دارند.
یكی از اقدامات در این زمینه بازمهندسی تامین مواد اولیه است كه رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران آن را در گفت و گو با ایرنا اعلام كرد.
یدالله صادقی چندی پیش در حاشیه بازدید استاندار تهران از واحدهای صنعتی شهرستان بهارستان به خبرنگار ایرنا با بیان اینكه استان تهران 16 شهرك صنعتی و 17 هزار واحد صنعتی فعال دارد كه همگی برای فعالیت به مواد اولیه نیاز دارند گفت: براساس بخشنامه وزارت صنعت، تامین مواد اولیه موردنیاز واحدهای صنعتی از طریق بورس كالای ایران با اولویت صنایع داخلی انجام می شود.
وی توضیح داد: واحدهای تولیدی نیازمند مواد اولیه به سایت بهین یاب ( http://www.behinyab.ir/) مراجعه و ثبت نام می كنند كه پس از اخذ تاییدیه وزارت صنعت وارد بورس كالا می شوند.
صادقی تاكید كرد: تولیدكنندگان محصولات فولادی، مواد پتروشیمی و فلزات رنگی موظفند ابتدا نیاز واحدهای درخواست كننده داخلی را تامین، سپس اگر تولید مازاد داشتند به صادرات اقدام كنند.
این درحالی است كه استاندار تهران نیز در این زمینه به ایرنا گفت: با توجه به نیاز صنایع داخلی و مشكلات اقتصادی كشور واحدهای صنعتی و تولیدی برای دریافت مواد اولیه در اولویت قرار دارند و پس از تامین نیاز آنها باید صادرات انجام شود.
به گزارش ایرنا بهره گیری از ظرفیت برخی اتحادیه ها و نیز بازار از جمله دیگر اقدام های دولت است كه در این زمینه به تهیه مواد اولیه در حوزه پوشاك می توان اشاره كرد.
تشكیل كارگروهی با حضور اعضای هیأت امنای بازار، رئیسان اتحادیه های پوشاك، پیراهن دوزان، كشبافان، خیاطان و چرم به منظور تأمین مواد اولیه واحدهای تولیدكننده پوشاك ازجمله این اقدام هاست.
محمد توكلی دبیر كارگروه بررسی و پیگیری تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی پوشاك در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این كارگروه تلاش می كند قیمت گذاری كارخانه های نساجی و پارچه به گونه ای انجام شود كه مواد اولیه با قیمت مناسب در اختیار تولیدكنندگان قرار گیرد.
به گفته وی این كارگروه تلاش می كند قیمت گذاری كارخانه های نساجی و پارچه به گونه ای انجام شود كه مواد اولیه با قیمت مناسب در اختیار تولیدكنندگان قرار گیرد.
وی تاكید كرد: هر كارخانه ای كه با این كارگروه همكاری كند زیرپوشش و حمایت سازمان صنعت، معدن و تجارت قرار خواهد گرفت.
گزارش از محمد بیدارمنش
تهرام/6139/ 1008
تهران ـ ایرنا ـ در شرایطی كه از آن به عنوان جنگ اقتصادی یاد می شود رونق تولید و اتكا به توان داخل برای تامین نیازها در درجه نخست اهمیت قرار می گیرد؛ موضوعی كه تحقق آن دو بعد نرم افزاری و سخت افزاری دارد.
