موسیقی‌ مذهبی به سبك پاپ و رپ باعث انقطاع فرهنگی شده است

به گزارش روز دوشنبه گروه فرهنگی ایرنا، نشست تخصصی «تأملات فرهنگی و هنری در موسیقی و مداحی آئین‌‏های عاشورایی» 14 آبان 97 با حضور بهروز وجدانی، پژوهشگر حوزه موسیقی و مردم‏‌شناسی، در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار ‌شد.
بهروز وجدانی اظهار داشت: هرجا كه افراد می‌خواهند سخن موثرتری داشته باشند، از شعر و موسیقی استفاده می‌كنند. تمام مردم دنیا موسیقی آیینی دارند كه در دو بعد شادی و غم نمود پیدا می‌كند.
این پژوهشگر و مردم‌شناس عنوان كرد: موسیقی مذهبی ایران نیز بخشی از موسیقی آیینی است كه در آن مداحان، واعظان و روضه‌خوانان برای ادای بهتر سخن و نیز متأثر كردن مخاطب از آن استفاده می‌كنند. روضه‌خوانی، تعزیه، وعظ و خطابه، مداحی و نوحه‌خوانی همه در گروه موسیقی مذهبی آیینی ایران قرار می‌گیرند.
این پژوهشگر حوزه موسیقی افزود: دو منبع غنی برای موسیقی مذهبی ایران وجود دارد؛ سنت و فولكلور. از دوره صفویه و قاجاریه تا قبل از انقلاب اسلامی، افراد مداح از نغمات موسیقی ردیف دستگاهی استفاده می‌كردند كه با گوش مردم آشنا و برای همگان قابل فهم‌ بود. نغمات نواحی مختلف ایران یا فولكلور نیز همینطور است. وی ادامخ داد: این موسیقی‌ها كه با زبان و لهجه و بیان مردم هر نواحی اجرا می‌شد، برای آن‌ها آشنا و قابل فهم بود. اما اتفاقی كه در چند دهه اخیر افتاده این است كه افرادی ظهور پیدا كردند كه در حوزه موسیقی مداحی ایران كارهایی تولید كردند كه نه بر بستر موسیقی فولكلور ایران و نه بر موسیقی ردیف دستگاهی ایران شكل گرفته‌اند. در حال حاضر با كارهای تولید شده در زمینه موسیقی مذهبی كه برگرفته از آهنگ‌های پاپ و حتی رپ كه بیشتر از موسیقی‌های لس‌آنجلسی گرفته شده، یك انقطاع فرهنگی رخ داده است كه باعث دور كردن مردم از آیین‌های مذهبی شده است.
وجدانی تصریح كرد: یكی از دلایل اصلی دلچسب‌ بودن آهنگ‌های كویتی‌پور و آهنگران كه در زمان جنگ ایران و عراق ساخته شد و نیز اذان مؤذن‌زاده اردبیلی، خاصیت «ایرانی‌بودن» آن‌هاست. لذا این افراد در زمان جنگ برای ساخت موسیقی خود، از ظرفیت‌های موسیقی ملی ایران استفاده كردند.
این پژوهشگر گفت: نكته مهمی كه باید به آن اشاره كرد، این است كه در حال حاضر كنسرت‌ها ممیزی می‌شوند ولی در مورد موسیقی مذهبی هیچ ممیزی صورت نمی‌گیرد؛ یعنی مداحان اجازه دارند هر موسیقی و هر آهنگی را به نام حسین(ع) و به نام حضرت زینب(س) بخوانند. لذا بسیار حیاتی است كه كار مداحان قبل از اجرا ممیزی شود و خط قرمزهایی آن‌ها را منع كند تا تلاش شود قطعه‌هایی ساخته شود كه متناسب با همان فرهنگ عاشورا باشد و مهم‌تر از همه بتواند مردم را متأثر كند.
بهروز وجدانی در خاتمه بحث خود بیان كرد: اگر دولت قرار است در این زمینه ورود پیدا كند باید از NGO های فنی و تخصصی استفاده كند. یعنی گروه‌هایی متشكل از روان‌شناس، مردم‌شناس، شعرشناس و غیره وجود داشته باشند تا از طریق تحقیق‌های میدانی، اعلام كنند كه معیارهای اصیل موسیقی مذهبی ما چه هستند تا در مرحله بعد بتوانند با استفاده از آن معیارها حوزه‌های مختلف را «آسیب‌شناسی» و اقدام لازم كنند چراكه در غیر این‌صورت، تخریب «فكر» و «مفهوم» در كارهای جدید رخ خواهد داد.
فراهنگ**ع.ا** 9053