سالمندی؛ موهبتی رو به مشكل

به گزارش ایرنا، در جوامع پیشرفته با تامین امكانات رفاهی، زندگی آرام و توام با نشاط برای سالمندان مهیا می شود، در این ایام از زندگی هرگونه نیاز مادی و روحی و روانی این قشر از جامعه فراهم شده و تلاش می گردد تا مقام و منزلت آنها حفظ و آنها در متن جامعه تكریم شوند.
در كشور ما تا چندین سال گذشته با روند سنتی جامعه، مشكلی به نام سالمندی وجود نداشت؛ وجود خانواده های گسترده در بسیاری از نقاط كشور از جمله استان اردبیل به گونه ای بود كه در راس این هرم سالمندان حضور داشته و علاوه بر ارج و قرب همیشه نفر اول خانواده سالخورده ترین شخص بود.
در استان اردبیل تا همین اواخر خبری از خانه و سرای سالمندی نبود و سالمندان تا آخرین لحظه عمر خود در كنار خانواده و بیشتر اوقات در راس آن قرار داشتند.
با اینكه هنوز در برخی از شهرستان های استان اردبیل خبری از سرای سالمندی نیست، اما با فروپاشی تدریجی خانواده های سنتی آرام آرام معضلی به نام سالمندی در حال تحمیل خود به جامعه بوده و این مشكل زمانی نگران كننده می شود كه بسترهای لازم برای مواجه با آن در آینده چندان پی ریزی نشده است.
بر اساس اعلام ارگان های رسمی، جامعه ایرانی به سرعت به سمت و سوی كهنسالی حركت می كند، از آنجایی كه رشد جمعیت كشور در دهه های 60 و 70 نسبت به سایر دوره ها بیشتر بوده ، هم اكنون جمعیت جوان بیش از 30 درصد كل جمعیت را به خود اختصاص داده و پیش بینی می شود در 20 سال آینده بیش از 30 درصد جمعیت كشور و به تبع آن استان اردبیل را سالمندان به خود اختصاص دهند.
به گفته مدیر كل ثبت احوال استان اردبیل، در حال حاضر 6 درصد جمعیت استان 60 سال به بالاهستند كه این میزان در 20 سال آینده به چهار برابر می رسد و باید برای مدیریت این جمعیت از هم اكنون برنامه ریزی شود.
اسد حسن زاده افزود: پیش بینی شده تا 20 سال آینده آمار سالمندان استان اردبیل از حدود 100 هزار نفر كنونی به 350 هزار نفر برسد.
وی گفت: كاهش زاد و ولد در دهه اخیر یكی از معضلاتی است كه به كاهش هرم سنی جمعیت جوان در 20 سال آینده منجر خواهد شد و این موضوع مشكلات بسیاری را برای كشور و استان به بار می آورد.
وی ادامه داد : بعد سنی خانواده هم اكنون در استان 3.4 نفر است كه این میزان باید بیشتر از چهار نفر باشد تا جمعیت به حد نرمال رسیده و شاهد ناهمگونی جمعیت نباشیم.
كارشناسان معتقدند كه در صورت فقدان برنامه ریزی و فراهم نشدن زیرساخت های لازم، این موج مشكلات بسیاری برای جامعه بویژه در استان اردبیل ایجاد خواهد كرد .
به گفته آنها ، آماده نبودن ساختارهای اجتماعی ، وجود تضاد فرهنگی، نگاه متفاوت بین افراد جامعه به موضوع سالمندی ، عدم آمادگی و پذیرش وضعیت موجود از سوی میانسالان و كهنسالان با توجه به تجربه و خاطرات سالیان گذشته ، مسایل معیشتی، رواج ناراحتی های روحی و روانی از جمله مشكلاتی است كه در آینده پیش روی استان اردبیل در موضوع سالمندی خواهد بود.
در این میان نسل میانسال و پیر جامعه در استان نیز نگران وضعیت آینده خود بوده و این امر را می توان در گفت و گوهایی كه تعدادی از آنها با خبرنگار ایرنا داشتند مشاهده كرد.
خانم رستمی بازنشسته فرهنگی می گوید: سالمندان در گذشته به عنوان منابع اطلاعاتی و ذخیره تجربه محسوب شده و رعایت احترام آنان به حدی در شیوه های تربیتی ریشه دوانیده بود كه تخطی از آن یك خطای بزرگ برای شخص و خانواده محسوب می شد.
وی بیان كرد: هم اكنون با اینكه هنوز سالخوردگان دارای ارج و قرب در بین بسیاری از خانواده ها هستند، ولی رفته رفته چنین احساس می شود كه نسل جوان ارتباط عاطفی خود را با آنها دانسته و ندانسته كاهش می دهند.
رحیمه یكی از بانوان اردبیلی می گوید: من دارای دو فرزند هستم كه فكر نمی كنم با پیچیده تر شدن روند زندگی در آینده آنچنان كه لازم است به من توجه كنند و مجبورم برای گذران عمر خود را در مراكز حمایتی سرگرم كنم.
وی افزود: من وقتی به سن سالمندی برسم هم سن و سال های زیادی خواهم داشت كه مسئولان جامعه باید نسبت به تامین خدمات درمانی، تفریحی و رفاهی ما از هم اكنون به فكر باشند.
رحمت .ع كه در سرای سالمندان بسر می برد، می گوید : هرگز فكر نمی كردم با آن همه مال و منال آخر كار من گوشه خانه سالمندی باشد، فرزندانم بندرت به من سر می زنند و من در این گوشه در انتظار پایان قصه زندگی خود هستم.
اما علی پناهی یك شهروندان اردبیلی می گوید كه نباید از سالمندی كه موهبت است، به عنوان مسئله یاد كنیم، بلكه با مدیریت بهتر و استفاده از سالمندان در كارهایی كه متناسب با فیزیك و تاب آوری آنان است ، می توان امید به زندگی و سلامت روحی را در این قشر افزایش داده و از تجربه آنها در امور جامعه نیز استفاده كرد.

*** شتاب سالمندی ایجاد زیر ساخت های لازم را ضروری كرده است
مدیر كل سازمان بهزیستی استان اردبیل گفت: شتاب رشد نرخ جمعیت سالمندان در استان زیاد بوده و باید از هم اكنون زیرساخت های لازم برای خدمات دهی به این قشر فراهم شود.
بهزاد ستاری افزود: میانگین جمعیت سالمندان در استان اردبیل بالاتر از میانگین كشوری است و باید با برنامه ریزی مناسب و ایجاد زیرساخت ها خدمات رسانی برای آنها افزایش یابد.
به گفته وی، 120 هزار نفر در استان بالای 60 سال دارند كه 9.3درصد از جمعیت استان را تشكیل می دهد .

*** نیازهای روانی و بهداشتی سالمندان باید تامین شود
دكتر شكارچی رییس شبكه بهداشت و درمان خلخال با بیان اینكه آمار جمعیت سالمند كشور حاكی از افزایش 50 درصدی آن در 20 سال آینده است، گفت: با توجه به رشد فزاینده جمعیت سالمند برای پیشگیری از وارد شدن آسیب های اجتماعی باید برنامه ریزی مدونی صورت گیرد.
وی اجرای برنامه های آموزشی از جمله تغذیه ، فعالیت های بدنی ، مراقبت های فشار خون ، تنظیم قند و پوكی استخوان را از جمله نیازهای ضروری جمعیت سالمندی ذكر كرد كه می بایست به آن توجه اساسی شود.
او با بیان اینكه سالمندان سرمایه های معنوی جامعه بوده و باید به نحو احسن از آنها حفظ و نگهداری شود، افزود: ترویج فرهنگ تكریم سالمندان و نگهداری سالمندان توسط فرزندان ضرورت دارد.
به گفته وی ، بسیاری از سالمندانی كه به تنهایی زندگی می كنند نیازمند مراقبت های ویژه دوران پیری برای پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی ، روحی و روانی ، بیماری های قلبی و عروقی و اختلالات بینایی و شنوایی هستند.

** مدیریت سالمندی در استان نیازمند برنامه ریزی است
معاون سیاسی و امنیتی استاندار اردبیل گفت: برای برخورد با مشكل سالمندی در 20 سال آینده باید از هم اكنون برنامه‌ریزی شده و در این زمینه نباید منتظر بخشنامه‌های دولتی بود چرا كه بی‌توجهی در این حوزه زمینه ‌ساز تشدید مشكلات در آینده می ‌شود.
علی نواداد افزود: باید هر كس و یا گروه بنا به وظیفه ملی و انسانی خود برنامه‌هایی را كه برای تسهیل در زندگی سالمندان در ذهن دارد، به تصمیم‌گیران جامعه ارائه دهد.
نواداد با تاكید بر تدوین برنامه‌های برای حل مشكلات در این حوزه در آینده افزود: بیان درخواست‌ها از هر نقطه‌ای از كشور می‌تواند راهگشای مشكلاتی باشد كه در آینده سالمندان را تهدید خواهد كرد.
او با بیان اینكه در20 سال آینده حدود 30 درصد از جمعیت كشور را سالمندان تشكیل خواهند داد و جمعیت استان نیز رو به سالمندی می‌رود، گفت: برنامه‌ریزی و عزم همه جانبه برای افزایش میزان فرزندآوری در جامعهامری ضروری بوده و باید مورد توجه قرار گیرد.

*** فعالیت چهار مركز نگهداری سالمندان در اردبیل
كارشناس سالمندان اداره كل بهزیستی استان اردبیل نیز با اشاره به ارائه خدمات حمایتی به سالمندان گفت: در حال حاضر چهار مركز شبانه روزی سالمندان در استان فعالیت دارد كه 2 مورد مختص مردان و 2 مورد برای نگهداری زنان سالمند فعال است.
سعید آقایی افزود: در هر كدام از این مراكز 50 سالمند نگهداری می شود كه به صورت شبانه روزی در این مراكز اقامت دارند.
وی بیان كرد: دو مركز روزانه نگهداری از سالمندان نیز در اردبیل و مشگین شهر فعالیت دارند كه 100 نفر در مركز اردبیل و 50 نفر در مشگین شهر در این مراكز خدمات دریافت می كنند.
به هر حال جامعه سالمندی در استان در حال گسترش بوده و نیاز است تا در برنامه ریزی ها به تامین نیازهای رفاهی این قشر اعم از نیازهای شخصی شامل مسایل مادی و معنوی و نیازهای اجتماعی اعم از مبلمان شهری و فعالیت های اجتماعی سالمندان توجه ویژه ای صورت گیرد.
/6016/3006