به گزارش ایرنا، هم اكنون با گسترش شهرنشینی، بیماری های مختلفی در جهان بسیاری از گروههای مختلف را به خود گرفتار كرده و هر روز نیز بر تعداد مبتلایان آن نیز افزوده می شود.
دیابت یكی از شایعترین بیماری های غیر واگیر درجهان اعلام شده، این بیماری پنجمین علت مرگ در اكثر كشورهای با درآمد بالا (توسعه یافته ) است.
بر این اساس در كشورهایی كه ازنظر اقتصادی در حال توسعه هستند؛ شواهد علمی مبنی بر اپیدمی این بیماری وجود دارد و علاوه بر دیابت، اختلال تحمل گلوكز نیز یكی از معضلات بزرگ در زمینه سلامت است.
مبتلایان به اختلال تحمل گلوكز بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی عروقی قرار می گیرند.
به رئیس انجمن حمایت از بیماران دیابتی كشو، با افزایش روند بیماری دیابت بدلیل اصلاح نشدن سبك زندگی میزان مبتلایان به این بیماری در ایران به 10 درصد جمعیت رسیده است.
دكتر شكور امیدی به این موضوع اشاره كرده بود كه هم اكنون 70 درصد مردم قبل از ابتلا به دیابت از بیماری خود مطلع نیستند و ضروری است اقدام های لازم برای آگاه سازی جامعه از این بیماری انجام گیرد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: سبك زندگی ناسالم، عدم مصرف میوه و سبزیجات كافی در طول روز، استفاده از غذاهای پرچرب و پركالری، فست فودها، كم تحركی در ابتلا به بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت تاثیرگذار است.
دكتر محمدرضا صائینی افزود: تعداد مبتلایان به دیابت در گروه سنی 20 تا 79 سال در سال 2015 بیش از 415 میلیون نفر بوده كه پیش بینی می شود این تعداد تا سال 2040 از مرز 642 میلیون نفر بگذرد.
وی اظهار داشت: بیش از سه چهارم مبتلایان به دیابت در سنین 20 تا 64 سال قرار دارند و از طرفی نیمی از مبتلایان به دیابت ( در حدود 193 میلیون نفر) از بیماری خود بی خبر هستند.
این مسئول بهداشتی ادامه داد: طبق آمارهای ارائه شده در جهان هر 30 ثانیه یك نفر پای خود را به خاطر عوارض دیابت از دست می دهد و در هر دقیقه نیز 12 مورد جدید دیابتی اضافه می شود.
صائینی افزود: دیابت 2.5 تا 15 درصد كل بودجه بهداشتی كشورها را به خود اختصاص داده و هزینه درمان بیماران دیابتی در ایران سالانه حدود یك میلیارد دلار بر آورد شده است.
وی بیان كرد: تعداد مرگ و میر مربوط به دیابت ( 5 میلیون نفر) در سال 2013 به تنهایی بیش از مجموع مرگ و میر ناشی از بیماری های ایدز ( 1.5 میلیون نفر) ، سل ( 1.5 میلیون نفر ) و مالاریا ( 600 هزارنفر) در همان سال بوده است.
** وضعیت بیماری دیابت در استان زنجان
صائینی افزود: بر اساس آخرین آمار و مطالعات انجام گرفته میزان شیوع دیابت در افراد بالای 25 سال استان 7.3 درصد و در كشور 9.3درصد اعلام شده و درصد آگاهی بیماران دیابتی از بیماری خود در استان 60 درصد و در كشور 74 درصد است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان گفت: بر اساس همین مطالعات انجام شده، درصد افراد دارای اضافه وزن در كشور 56 و در استان حدود 55 درصد در افراد بالای 18 سال می باشد كه این میزان در خانمها بیشتر از آقایان است.
به گفته صائینی، همین مطالعات نشان می دهد درصد كم تحركی در كشور 56 درصد بوده و در استان این میزان حدود 42 درصد اعلام شده كه ارائه برنامه ریزی و آگاه بخشی برای عموم امری ضروری است.
این مسئول بهداشتی با اشاره به اقدامات معاونت بهداشتی در برنامه برنامه پیشگیری و كنترل بیماریهای غیرواگیر ( ایراپن) ادامه داد: با اجرای این برنامه گام بزرگی در راستای پیشگیری و كنترل بیماریهای غیرواگیر به خصوص دیابت و عوامل خطر آنها برداشته شد.
وی اضافه كرد: در این برنامه همه افراد بالای 30 سال همزمان با خطرسنجی سكته قلبی و مغزی در 10 سال آینده، از لحاظ عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر نیزمورد ارزیابی قرار می گیرند و در صورت شناسایی افراد مبتلا به دیابت و فشارخون تحت مراقبت قرار می گیرند.
صائینی خاطر نشان كرد: همه افراد بالای 30 سال كه دارای عامل خطر باشند با انجام رایگان آزمایش قندخون و چربی خون، ریسك خطر سكته قلبی و مغزی برای آنها سنجیده می شود.
** بیماری دیابت، درمان قطعی ندارد
معاون فنی مركز بهداشت دانشگاه علوم پزشكی زنجان نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: دیابت یا مرض قند به افزایش غیرطبیعی قند خون اطلاق می شود و در واقع نوعی اختلال در سوخت و ساز بدن است بطوری كه بدن قادر به استفاده كامل از قند نمی باشد.
دكتر داود رحمانی افزود: قند كه ماده ای برای عملكرد صحیح سلول های بدن بشمار می رود، برای ورود به سلول به ماده ای به نام انسولین نیاز دارد.
وی بیان كرد: هراختلالی در تولید عملكرد انسولین علت بروز بیماری دیابت بوده و در این میان انسولین هورمونی است كه از لوزالمعده ترشح می شود و نقش اصلی آن تنظیم قند خون است.
رحمانی اظهار داشت: اگر به هر دلیلی قند خون در بدن بالا برود، بدن با ترشح انسولین موجب پائین آوردن آن می شود در واقع انسولین قند خون را به حالت تعادل بر می گرداند.
معاون فنی مركز بهداشت دانشگاه علوم پزشكی زنجان پرخوری، پرنوشی، پرادراری، ضعف و سستی، كاهش وزن را از علائم بیماری دیابت اعلام كرد.
** عوامل خطر ساز دیابت را جدی بگیرد
وی بیان كرد: افرادی بالای 30 سال، افراد چاق یا دارای اضافه وزن، مبتلایان دارای فشارخون بالا، سابقه بیماری دیابت در افراد خانواده، تغذیه نامناسب (مصرف شیرینی جات، غذاهای پرچرب )، كم تحركی، افراد مبتلا به چربی خون بالا ،افرادی كه سابقه بیماری قلبی عروقی و سابقه دیابت بارداری بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند.
رحمانی افزود: دیابت به نوع یك و 2 تقسیم می شود كه دیابت نوع یك، بیشتر در كودكان نوجوانان و جوانان ( افراد كمتر از 30 سال) دیده می شود كه این نوع از دیابت به دلیل تخریب سلول های تولید كننده انسولین ایجاد می شود و افراد مبتلا بطور معمول لاغر هستند و جهت درمان باید انسولین تزریق كنند.
وی خاطر نشان كرد: دیابت نوع دوم نیز در افراد میانسال و مسن دیده می شود و شایع ترین نوع دیابت است.
به گفته وی، بیش از 90درصد كل بیماران دیابتی در سراسر جهان به این نوع بیماری مبتلا هستند و علت آن كمبود ترشح انسولین یا كاهش تاثیر آن می باشد و بیماران بطور معمول چاق هستند یا اضافه وزن دارند.
رحمانی اضافه كرد: برخلاف دیابت نوع یك شروع آن بسیار آهسته و كم سر و صداست و فرد ممكن است سالها از بیماری خود بی اطلاع باشد اگر بیمار مبتلا به دیابت نوع دوم رژیم غذایی خود را رعایت و یا داروی خود را به موقع مصرف نكند در طولانی مدت دچار عوارض بیماری خواهد شد.
** اضافه وزن را جدی بگیرید
عضو انجمن تغذیه ایران در ارتباط با راههای پیشگیری از بیماری دیابت نیز گفت: اضافه وزن مهمترین علت ابتلا به دیابت نوع 2 بوده حتی كاهش پنج درصدی وزن هم می تواند سبب كنترل قندخون شود.
پروین افشار افزود: حدود 90درصد افراد مبتلا به دیابت نوع 2 چاق هستند و در این میان چاقی موجب افزایش مقاومت به انسولین ، عدم تحمل گلوكز و تاثیر كمتر داروهای مخصوص دیابت می شود.
وی اظهار داشت: كنترل اندازه دور شكم نیز یكی از عوامل مهم در پیشگیری از دیابت می باشد، بنابراین توصیه می شود نسبت به كاهش وزن خود از طریق كاهش كالری مصرفی و افزایش فعالیت بدنی اقدام كنند.
كارشناس تغذیه انجمن تغذیه ایران ادامه داد: مردم باید برنامه مرتب ورزشی مانند پیاده روی تند به مدت 30 دقیقه در روز داشته باشند و مصرف فیبر را در رژیم غذایی خود فراموش نكنند.
وی بیان كرد: دریافت فیبر از طریق مصرف بیشتر سبزی ها و میوه ها ، حبوبات و نان های سبوس دار افزایش یابد.
افشار افزود: فیبرها به ویژه فیبرهای محلول موجود در میوه هایی مثل سیب ، انگور ، آلو و مركبات و غلاتی نظیر جو و جودوسر و انواع حبوبات سبب پایین آوردن كلسترول خون می شوند و با جایگزین شدن به جای غذاهای آماده و تنقلات و غذاهای پرجرب، به میزان زیادی به كاهش وزن كمك می كنند.
وی یادآوری كرد: جوانان و بزرگسالان در هر روز به مصرف دست كم 25 گرم فیبر نیاز دارند. توصیه می شود كه مصرف فیبر در هر روز 25 تا 40 گرم باشد و با مصرف روزانه 5 واحد سبزی و میوه (400 گرم ) بخش زیادی از فیبر مورد نیاز تامین می شود.
این مشاور تغذیه افزود: فیبرهای نامحلول موجود در انواع سبزی ها ، آجیل ، جو و گندم نیز موجب افزایش سرعت حركت مواد غذایی در دستگاه گوارش می شوند و افزایش سرعت حركت دستگاه گوارش سبب كاهش جذب مواد قندی و پیشگیری از دیابت می شوند.
**مصرف چربی را كاهش دهید
عضو انجمن تغذیه ایران ادامه داد: مصرف بیش از حد چربی و روغن ، علاوه بر مشكلاتی كه برای سیستم قلب و عروق ایجاد می كند ،موجب افزایش كالری دریافتی و در نهایت بروز اضافه وزن و چاقی می شود كه هم زمینه ساز و هم تشدیدكننده دیابت است.
وی بیان كرد: استفاده از اسیدهای چرب غیراشباع موجود در روغن های گیاهی مایع از جمله روغن كانولا و روغن زیتون و سایر روغن های مایع به پیشگیری از دیابت نوع 2 كمك می كند.
به گفته این مشاور تغذیه، چربی های حاوی اسیدهای چرب ترانس موجود در فست فودها ، غذاهای سرخ شده و روغن نباتی جامد (هیدروژنه) خطرناك هستند و خطر بروز بیماری های غیرواگیر از جمله بیماری های قلبی عروقی ، سرطان ها و دیابت را افزایش می دهند.
افشار افزود: كاهش میزان قند خون و افزایش حساسیت به انسولین از جمله اثرات مفید فعالیت های ورزشی هستندو در این میان فعالیت ورزشی ایروبیك (هوازی) با شدت متوسط ، حداقل پنج روز در هفته و هر بار به مدت 30 دقیقه ، یا ورزش هوازی با شدت زیاد ، سه روز در هفته و هر بار به مدت 20 دقیقه توصیه می شود.
وی خاطر نشان كرد: نظم در غذا خوردن یكی از موارد مهمی است كه به كنترل قند خون كمك زیادی می كند یعنی بهتر است غذاها در سه وعده اصلی صبحانه ، ناهار و شام و دو میان وعده صبح و عصر و وعده آخر شب تقسم شده و مصرف گردد .
به گزارش ایرنا، 14 نوامبر ( 23 آبان ماه ) روز جهانی دیابت ، سالروز تولد دكتر بانتیگ كاشف انسولین و هدف از این روز علاوه بر بزرگداشت این دانشمند بزرگ ، آگاه كردن هر چه بیشتر دنیا با اهمیت بیماری دیابت است .
فدراسیون جهانی دیابت (IDF) ، به مناسبت روز جهانی دیابت امسال تمركز خود را بر روی خانواده گذاشته و شعار امسال را ' دیابت و خانواده' نامگذاری كرده است.
9646/8068
زنجان - ایرنا - امروزه بیماری قندی عموم مردم حتی جوانان را درگیر خود كرده است كه به گفته متخصصان سبك زندگی ناسالم، كم تحركی در كنار استرس های ناشی از كار و زندگی روزانه، مصرف غذاهای پرچرب و پركالری از عوامل ابتلای به آن محسوب می شوند.
