به گزارش ایرنا، روابط الجزایر و مغرب كه حدود یك هزار و 700 كیلومتر مرز مشترك دارند به دلایل مختلفی روابطشان از چند دهه پیش پرتنش بوده و حتی در مقاطعی كار به جنگ محدود و قطع روابط نیز كشید شد.
مغرب در سال 1956 و الجزایر در سال 1962 به استقلال دست یافتند. در سال 1976 روابط دیپلماتیك آنها به مدت 12 سال قطع شد و تا سال 1988 این روابط برقرار نشد. الجزایر از سال 1962 چندین بار مرزهای خود را با مغرب بسته است، اما آخرین بار در سال 1994 این اقدام را انجام داد و با گذشت بیش از دو دهه هنوز آن را باز نكرده است .
دو كشور در مسائل مختلفی از جمله ترسیم خطوط مرزها، بحث قاچاق مواد مخدر و همچنین منطقه 'صحرای غربی' با هم اختلاف نظر دارند . الجزایر، مغرب را منبع مواد مخدر در شمال آفریقا و عامل گسترش استفاده از آن در خاك خود می داند و از سوی دیگر مغرب نیز الجزایر را عامل به نتیجه نرسیدن مذاكرات در خصوص صحرای غربی می داند.
«ناصر بوریطه» وزیر خارجه مغرب تابستان سال گذشته در مصاحبه با مجله فرانسوی «ژون افریك» گفت: روابط دو كشور در همه زمینه ها به بن بست رسیده و از چند سال پیش این روابط شاهد هیچ پیشرفتی نبوده و دیدارهای رسمی دیپلماتهای دو طرف نیز از هفت سال پیش تاكنون متوقف شده است.
با وجود همه این تنش ها و حملات رسانه های دو كشور به هم ، مقام های دو طرف معمولا در مناسبت های ملی و دینی برای هم پیام تبریك ارسال می كنند.
«محمد ششم» 15 آبان در سخنرانی ای در خصوص مساله صحرای غربی، نوع روابط كشورش با الجزایر را غیر قابل قبول و غیر طبیعی دانست و خواستار عادی شدن روابط، بازگشایی مرزهای دو كشور و همچنین گفت و گوی مستقیم و با صراحت برای حل اختلافات شد كه این سخنان بازتاب گسترده ای در رسانه های مغربی و همچنین الجزایری داشت.
** تحلیل كارشناسان الجزایری از سخنان شاه مغرب
«عبدالعالی رزاقی» تحلیلگر سیاسی الجزایر دعوت شاه مغرب را مهم دانست و گفت: الجزایر باید از آن استقبال كند، اما زمان این دعوت و درخواست، كمی تردید برانگیز است. او می توانست از طریق كانال های رسمی این خواسته را مطرح كند، اما «محمد عمرون» استاد روابط بین الملل دانشگاه «تیزی وزو»، محتوای پیام شاه مغرب را با اهمیت تر دانست.
«هشام موفق» روزنامه نگار الجزایری در این خصوص گفت: مغرب چگونه می تواند ثابت كند در این خصوص نیت صادقانه ای دارد، معلوم نیست، این یك مانور سیاسی است كه می خواهد الجزایر را مقابل افكار عمومی جهان متهم كند و یا اینكه شاه مغرب بر اساس داده های میدانی، امنیتی و اقتصادی این سخن را بر زبان آورده است.
«یوسف خبابه » نماینده سابق مجلس الجزایر نیز این دعوت مغرب را مثبت تلقی كرد و گفت، مغرب پیشنهاد گفت و گوی مستقیم را مطرح كرده، اما همسایه ها چرا از طریق رسانه ها همدیگر را خطاب قرار می دهند، نقش سفارتخانه ها و هیات های دیپلماتیك در این میان چیست.
«سید احمد ابصیر» استاد علوم سیاسی دانشگاه «مستغانم» الجزایر نیز در خصوص سخنان شاه مغرب تاكید كرد: دیپلماسی مغرب پیوسته تلاش می كند خود را در اظهار حسن نیت پیشگام نشان دهد و این امر جدیدی نیست. رباط در این زمان خاص كه الجزایر در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است، می خواهد به نظام حاكم بر كشور ما یك پیام سیاسی بفرستد و از سوی دیگر با توجه به اینكه الجزایر اقدام به گشایش یك گذرگاه مرزی با موریتانی كرده، مغرب بیم آن دارد كه این مساله بر روابط رباط با نواكشوت تاثیر منفی به جا بگذارد.
«عبدالعزیز رحالی » وزیر پیشین اطلاع رسانی الجزایر در گفت و گو با روزنامه فرانسوی زبان «الوطن» گفت، مغرب با ارسال پیام در این زمان خاص می خواست الجزایر را عامل جمود روابط میان دو كشور و همچنین حل نشدن مساله صحرای غربی معرفی كند.
** پیام تبریك رئیس جمهوری الجزایر برای شاه مغرب
پس از سخنرانی شاه مغرب، همه منتظر پاسخ مقام های عالی رتبه الجزایری در این خصوص بودند، اما الجزایر پاسخی رسمی به این درخواست نداد تا اینكه «عبدالعزیز بوتفلیقه » رئیس جمهوری این كشور یكشنبه گذشته پیام های تبریكی برای سران مغرب، لیتوانی و عمان به مناسبت روز ملی آن ها فرستاد كه البته پیام وی برای شاه مغرب بیشتر مورد توجه رسانه ها قرار گرفت .
بوتفلیقه با ارسال پیامی برای محمد ششم شاه مغرب، شصت و سومین سالروز استقلال این كشور را تبریك گفت و برعزم كشورش برای تقویت روابط با مغرب تاكید كرد .
بوتفلیقه افزود كه الجزایر عزم راسخ برای تقویت پیوند برادری و همبستگی میان ملت دو كشور و تقویت روابط دوجانبه بر اساس اصل احترام متقابل دارد.
** تحلیل كارشناسان و رسانه های الجزایری از پیام تبریك بوتفلیقه
«عامر رخیله » تحلیلگر سیاسی الجزایری در این ارتباط گفت: پیام بوتفلیقه حاوی هیچ اشاره یا پاسخ و موضع گیری مثبت یا منفی در مورد پیام شاه مغرب نبود و در نتیجه تنها یك پیام رسمی و تشریفاتی بود و نباید از فردی مانند بوتفلیقه انتظار سخنانی غیر از آنچه در این نامه آمده بود، داشت، زیرا او از نسلی است كه روابط مستحكمی با مردم كشورهای همسایه داشته است، اما در عین حال باید اعتراف كرد كه روابط دو كشور اكنون خیلی خوب نیست.
تارنمای «تی اس ای » الجزایر در مورد این پیام نوشت، بوتفلیقه بر تلاش برای تقویت روابط دوجانبه با مغرب تاكید كرد، اما به صورت مستقیم اشاره ای به دعوت محمد ششم برای گفت و گوی جدی و با صراحت نداشت و این، پاسخی به پیام شاه مغرب نمی توانست باشد.
«ربیعه خریس » روزنامه نگار الجزایری نیز در این خصوص گفت، بوتفلیقه به صورت مستقیم به دعوت شاه مغرب برای گفت و گوی مستقیم جهت حل اختلاف نظرها و بازگشایی مرزها میان دو كشور نپرداخت، اما بر عزم كشورش برای تقویت روابط دوجانبه با مغرب بر اساس اصل احترام متقابل تاكید كرد.
** الجزایر عادی شدن روابط دو كشور را مستلزم برداشتن گام های عملی می داند
چند روز پیش تارنمای «كل شی عن الجزائر» به نقل از یك منبع رسمی كه نامی از او نبرد، نوشت، الجزایر طرح شاه مغرب برای گفت و گوی مستقیم و صریح را مساله جدید و مهمی نمی داند، زیرا بازگشت روابط دو كشور به حالت عادی، مستلزم احترام متقابل است و این یعنی اینكه الجزایر به قصد و نیت واقعی رباط از مطرح كردن طرح حل اختلاف ها میان دو كشور همسایه تردید دارد.
این تارنما افزود: الجزایر شرط هایی برای عادی سازی روابط خود با مغرب و بازگشایی مرزهای زمینی دارد، توقف حمله (رسانه ای ) به الجزایر، همكاری صادقانه و اثرگذار برای مقابله با قاچاق مواد مخدر و احترام به موضع گیری دولت الجزایر در خصوص مساله صحرای غربی در چارچوب اصل استعمار زدایی در آفریقا از جمله این شرایط است.
تارنمای فرامنطقه ای «العربی الجدید» نیز به نقل از یك دیپلمات الجزایری در خصوص روابط دو كشور نوشت: الجزایر هنوز شرایطی برای عادی كردن روابط خود با مغرب دارد و از جمله توقف حملات رسانه ای و سیاسی مغرب به الجزایر، توقف ارسال مواد مخدر، رعایت اصل حسن همجواری و حل مشكلات موجود از طریق گفت و گو و دنبال شدن بحث صحرای غربی در چارچوب مصوبات و قطعنامه های سازمان ملل و نه اینكه مغرب، الجزایر را یك طرف اصلی در خصوص مساله صحرای غربی ببیند.
به طور كلی باید گفت كه اختلاف نظرهای دو كشور در مسائل مختلف همچنان پابرجاست و هنوز نشانه ای مبنی بر حل این اختلاف ها وجود ندارد، در نتیجه رد و بدل شدن این پیام ها نمی تواند نشانه گرمی روابط دو كشور یا سرآغازی برای بهبود آن باشد و از سوی دیگر الجزایر در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است. این انتخابات قرار است ماه آوریل آینده (فروردین ماه) برگزار شود و به نظر می رسد اكنون دولت و احزاب سیاسی در الجزایر بیشتر در اندیشه این انتخابات هستند تا مسائل خارجی دیگر.
از سوی دیگر مغرب، الجزایر را یكی از طرف های اصلی در بحران صحرای غربی می داند، اما الجزایر با این نوع نگرش كاملا مخالف است ، بنا بر این مساله صحرای غربی نیز مانعی در مسیر گرم شدن روابط دو كشور دست كم در آینده نزدیك است و به همین دلیل دست كم تا 6 ماه آینده نباید انتظار تغییر محسوسی در نوع روابط الجزایر و مغرب داشت.
خاورم **2041**1651
الجزیره - ایرنا - الجزایر و مغرب با اینكه روابطشان از چند دهه پیش به دلایل مختلف پرتنش بوده، اما رهبران دو كشور به مناسبت های مختلف پیام های تبریكی برای هم می فرستند تا جایی كه تصور می شود این پیام ها نشانه ای از كاهش تنش ها میان دو طرف باشد.
