حاجي عالي محمدي سه شنبه در گفت وگو با ايرنا اظهار داشت: جنگل هاي طبيعي زاگرس با 900 هزار هكتار وسعت در شمال و شمال شرق خوزستان قرار دارد كه بخشي از آن تحت نظارت اداره كل منابع طبيعي و بخشي نيز به عنوان مناطق حفاظت شده زير پوشش اداره كل حفاظت محيط زيست است.
وي با اشاره به اجراي طرح پايش جنگل هاي بلوط در خوزستان افزود: تاكنون حدود نيمي از جنگل هاي استان پايش شده كه بر همين اساس 200 هزار هكتار از اين جنگل ها آلوده به بيماري و آفات تشخيص داده شده و در صورت ادامه پايش ها اين آمار افزايش مي يابد.
عالي محمدي اضافه كرد: سه مورد از آفات جنگل هاي بلوط در خوزستان مشاهده شده كه شامل بيماري زغالي بلوط (خشكيدگي)، سوسك چوبخوار بلوط و پروانه جوانه خوار بلوط است.
به گفته وي، پروانه جوانه خوار بلوط در سال هاي اخير فقط در جنگل هاي دزفول و انديمشك بروز كرده اما 2 آفت ديگر تقريبا در سطح همه جنگل ها وجود دارد.
وي هشت شهرستان شمال و شمال شرقي استان را داراي عرصه هاي جنگلي دانست و گفت: ايذه بيشترين مساحت جنگل ها را به خود اختصاص داده و بيشترين خشكيدگي بلوط نيز در اين شهرستان و در منطقه دهدز شناسايي شده است.
اين مقام مسئول با اشاره به كمبود شديد اعتبار براي مقابله با آفات درختان بلوط اظهار داشت: در حال حاضر در حدود 20 تا 40 درصد اعتبارات مورد نياز تامين مي شود.
وي جنگل هاي زاگرس را امانت الهي و سد بيولوژيك در مقابل گسترش ريزگردها به مركز كشور دانست و خواستار تشكيل ستاد احياي جنگل هاي زاگرس در شمال و شمال شرق خوزستان شد.
عالي محمدي با بيان اينكه يكي از مهمترين عوامل حفاظت از جنگل ها كمبود اعتبارات است، پيشنهاد كرد: بخشي از اعتبارات ملي مقابله با گرد و غبار براي حفظ و تجديد حيات اين جنگل ها اختصاص داده شود.
*انسان و بلوط
رئيس اداره حفاظت و حمايت منابع طبيعي خوزستان، با اشاره به اهميت جنگل هاي زاگرس در كشور كه گونه غالب آنها درخت بلوط است، گفت: اين جنگل ها در شبكه حيات و پايداري اكوسيستم منطقه و تنوع زيستي نقش محوري دارند.
وي با بيان اينكه جنگل هاي زاگرس در كشور و استان به شدت روبه تخريب هستند، مهمترين دليل اين تخريب را دلايل اكولوژيك و دخالت بي رويه انسان در طبيعت دانست و افزود: تغييرات اقليمي و خشكسالي و عوامل اقتصادي و اجتماعي نيز از ديگر عوامل تخريب اين جنگل هاست.
عالي محمدي توضيح داد: برداشت بي رويه از منابع و جنگل، چراي بي رويه، طرح هاي عمراني و جاده سازي، شخم زدن و فرسايش خاك ناشي از دخالت هاي بشر و مهمترين اين عوامل است كه باعث كاهش زادآوري جنگل هاي بلوط شده است.
وي با بيان اينكه جنگل هاي زاگرس در كمربند خشك و در مجاورت بيابان ها قرار دارند، اضافه كرد: تغيير اقليم، كمبود آب و كاهش آب هاي زير زميني منجر به هجوم بيماري ها شده است.
عالي محمدي همچنين با اشاره به عوامل اجتماعي و اقتصادي تخريب جنگل ها اظهار داشت: افزايش جمعيت انساني و دامي، گسترش چراگاه ها و بهره برداري بي رويه را در پي داشته كه منجر به تغييرات زيادي در گونه ها شده است بنابراين بايد برنامه ريزي «مثلثي» براي حل اين مشكل انجام شود، به اين معني كه رابطه ميان انسان، دام و طبيعت به صورتي برنامه ريزي شود كه هر سه حفظ شوند.
وي تاكيد كرد: يكي ديگر از عوامل تخريب جنگل هاي زاگرس فقر ساكنان اين منطقه است كه باعث مي شود براي معيشت خود و يا تهيه سوخت، اقدام به بريدن درختان و يا ساختن كوره هاي زغال كنند.
اين مقام مسئول در ادامه گفت: از منظر ديگر مي توان عوامل تخريب جنگل را سه دليل عمده شامل فقر، جهل و سودجويي ناميد كه فقر با اشتغالزايي و توانمندسازي اهالي، جهل را با آموزش مردم و سودجويي را با برخورد قانوني مي توان حل كرد.
وي با بيان اينكه 83 درصد مساحت كشور را منابع طبيعي تشكيل مي دهد افزود: تنها 2 دستگاه منابع طبيعي و حفاظت محيط زيست مسئول حفظ اين عرصه هاي وسيع طبيعي هستند كه نيرو و اعتبار كافي در اختيار ندارند بنابراين حفاظت از اين عرصه ها مستلزم همكاري همه دستگاه ها و مردم است.
عالي محمدي تصريح كرد: حفاظت دولتي از منابع طبيعي تا كنون به نتيجه نرسيده و تنها در صورتي كه مردم در اين مساله شريك شوند، مي توان به حفظ جنگل ها و بهره برداري معقول از آنها اميدوار بود.
وي با تاكيد بر مشاركت مردمي براي حفظ منابع طبيعي اظهار داشت: ارتقاي آگاهي و فرهنگسازي، برگزاري دوره هاي آموزشي و ترويجي با همكاري رسانه ها مي تواند علاوه بر معرفي ارزش هاي جنگل ها و حفظ آنها، به شناخت استفاده هاي دارويي و صنعتي از جنگل ها كمك كند.
عالي محمدي بر توانمندسازي جوامع محلي نيز تاكيد كرد و افزود: ريشه كني فقر با اشتغالزايي پايدار، استفاده از مشاركت مردم محلي براي جنگل كاري و تامين سوخت مورد نياز آنها (نفت و گاز) مي تواند گام مهمي در راستاي حفاظت از جنگل ها باشد.
به گفته وي، بيش از 20 سال پيش براي طرح مشاركت در جنگل كاري و بادام كاري، وام هايي به مردم داده شد، كه اگر چه به دليل بهره بالاي وام ها مردم دچار زيان شدند اما اكنون مناطق وسيعي كاشته شده است كه در صورت رفع نقص، مي توان اين طرح را دوباره اجرا كرد.
پهنهٔ رويشي زاگرس شامل رشته كوه هاي زاگرس، وسيع ترين و اصلي ترين رويشگاه گونه هاي مختلف بلوط در ايران بوده و به همين دليل اين منطقه از اهميت بسيار ويژه اي برخوردار است. جنگل هاي بلوط منطقه زاگرس از منتهي‌اليه شمال غربي كشور (استان آذربايجان غربي) آغاز و سپس غرب (استان‌هاي كرمانشاه، ايلام، چهارمحال و بختياري، خوزستان و لرستان) و جنوب غرب ايران (استان‌هاي كهگيلويه و بويراحمد و فارس) را در بر مي گيرد. در بين 11 استان واقع در ناحيه رويشي زاگرس، استان هاي فارس، لرستان و خوزستان مقام هاي اول تا سوم را از نظر وسعت رويشگاه هاي جنگلي و درختي دارا هستند.
9754/6002
اهواز - ايرنا - رئيس اداره حفاظت و حمايت منابع طبيعي خوزستان، خواستار تشكيل ستاد احياي جنگل هاي زاگرس در استان شد و گفت: جنگل هاي بلوط در خوزستان به شدت در حال تخريب است و تاكنون بيش از 200 هزار هكتار از آنها آلوده به آفات و بيماري شده است.
