به گزارش خبرنگار ایرنا، این دانشنامه پنج جلدی است و در آن به همه حوزه های مرتبط با زندگی مردم مازندران امروز و تبرستان قدیم كه شامل بخش هایی از استان های گیلان، تهران، سمنان، قزوین و استان گلستان می شود، پرداخته شده است.
طرح ریزی، تحقیق و گردآوری و تدوین این دانشنامه از سال 90 در فرهنگخانه مازندران كلید خورد و قرار است تا پایان سال وارد بازار كتاب شود.
سرپرست گروه تدوین دانشنامه مازندران و تبرستان روز یكشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از برنامه ریزی برای رونمایی این دانشنامه در نخستین روزهای اسفند همزمان با سومین سالگرد درگذشت استاد ' احمد محسن پور ' موسس فرهنگخانه مازندران و پژوهشگر و نوازنده موسیقی مازندرانی خبر داد.
جهانگیر نصری اشرفی با بیان این كه در گردآوری این دانشنامه حدود یكهزار و 200 پژوهشگر و مؤلف همكاری داشتند، گفت كه دانشنامه تبرستان و مازندران یكی از باكیفیت ترین دانشنامه های قومی جهان است.
وی علت ' با كیفیت ترین ' نامیدن این دانشنامه را هم انجام كارهای پژوهشی میدانی زیاد برای آن دانست و توضیح داد: دانشنامه ها عمدتا با استناد به منابع كتابخانه ای گردآوری می شوند، اما بیش از 70 درصد محتوای دانشنامه تبرستان و مازندران در پژوهش های میدانی ثبت شده است.
نصری اشرفی از ثبت بیش از 120 هزار قطعه عكس توسط عكاسان دانشنامه برای این مجموعه در مناطق زیر پوشش دانشنامه خبر داد و افزود: بسیاری از پژوهش های موجود در مدخل های این دانشنامه كاملا تولیدی هستند و نخستین بار است كه منتشر می شوند.
به گفته این محقق مازندران شناس حتی بسیاری از اسناد تاریخی كه در این دانشنامه منتشر شده است ، در پژوهش ها از پستوی خانه ها و اقوام مختلف به دست آمد كه در مركز اسناد ملی نیز وجود ندارند.
نصری اشرفی گفت: برخی از پژوهش های منتشر نشده پژوهشگران برجسته كشور كه حاصل چند دهه فعالیت آنهاست نیز در اختیار مجموعه دانشنامه قرار گرفت و برای نخستین بار است كه منتشر می شوند.
** فراتر از مازندران
سرپرست دانشنامه مازندران با تاكید بر این كه دانشنامه تبرستان و مازندران گسترده ترین و بزرگترین كار پژوهشی انجام شده تاریخ مازندران و تبرستان است، تصریح كرد: محتوای این مجموعه پنج جلدی در نزدیك به 2 هزار و 500 موضوع و 14 هزار مدخل راجع به كلیه تعاملات تاریخی، زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مردم مازندران امروز و تبرستان قدیم است كه نشان دهنده بزرگی و گسترده بودن كاری است كه انجام شده است.
پژوهشگر فرهنگ و تاریخ اقوام گفت: در عین حال گروه سرپرستی همه كوشش خود را در شناسایی و استفاده از مهم ترین منابع و آثار فارسی زبان و انگلیسی زبان به كار برده تا سرشناسه ها و مدخل ها، بویژه مداخل پژوهش های میدانی، به منابع مرجع و معتبر ارجاع شود.
وی افزود: برای آگاهی كاربران از همه ظرفیت های این اثر، ویژگی های موضوعی، ساختاری، علمی و مدیریتی دانشنامه در بخش های مختلف جلد یكم (دیباچه) به دو زبان فارسی و انگلیسی آمده است.
نصری اشرفی با اشاره به آغاز تالیف بخش میراث معنوی این دانشنامه از سال 1380 و شروع به كار نظاممند آن در سال 1390 در فرهنگخانه مازندران، وجود ساختار مدیریتی علمی و كارآمد را از دلایل موفقیت در اجرای این پروژه فرهنگی بزرگ و ملی برشمرد و اظهار داشت: مجموعه دانشنامه علاوه بر سرپرست، 10 قائم مقام و چندین مشاور عالی دارد كه در این مجموعه كنترل كیفی و محتوایی سرفصل های مختلف را برعهده داشتند.
وی به كیفیت مناسب و بالای این دانشنامه در طراحی و گرافیك نیز اشاره كرد و گفت: تلاش شد تا با توجه كردن به همه اجزای كار از تولید محتوا تا كیفیت فنی و ویراستاری و گرافیك و صفحه آرایی كاری متفاوت و ارزشمند را برای فرهنگ قومی كشور به یادگار بگذاریم.
این پژوهشگر فرهنگ و تاریخ اقوام در باره مناطقی كه این دانشنامه زیر پوشش دارد، توضیح داد: تمركز پژوهشی این اثر، گستره فرهنگ تبری از جمله استان مازندران، استان گلستان (فرهنگ استرآبادی)، استان البرز (فرهنگ طالقان و روستاهای دهستان لورا)، استان تهران (فرهنگ قصران، شمیرانات، لواسان، دماوند و فیروزكوه)، استان سمنان (فرهنگ سنگسر، شهمیرزاد، سرخه، افتر و لاسگرد)، استان گیلان (فرهنگ دیلمان و اشكورات) و استان قزوین (فرهنگ فشكل درّه اَلموت) با تمركز محوری بر میراث معنوی و مادی استان كنونی مازندران است.
** فرهنگنامه نیكوكاری
سرپرست دانشنامه تبرستان و مازندران درباره هزینه اجرای این پروژه را تا كنون حدود سه میلیارد و 800 میلیون تومان برآورد كرد و گفت: نزدیك به یك میلیارد و 800 میلیون تومان آن را به بانك و مؤلفان بدهكار هستیم كه از این رقم فقط 150 میلیون تومان توسط بخش دولتی به دانشنامه كمك شد و باقی هزینه ها توسط نیكوكاران فرهنگ دوست تأمین شده است.
نصری اشرفی با بیان این كه برای چاپ دانشنامه منتظر همراهی وزارت فرهنگ و ارشاد برای تأمین كاغذ دولتی هستیم، افزود: تفاوت قیمت كاغذ دولتی با كاغذ آزاد برای چاپ پنج هزار دوره از این مجموعه پنج جلدی حدود 800 میلیون تومان است كه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قول داده بودند كه كاغذ مورد نیاز چاپ دانشنامه را تأمین می كنند كه امیدواریم این اتفاق بیفتد.
وی از نیاز به یك میلیارد و 800 میلیون تومان اعتبار برای چاپ دانشنامه خبر داد و اظهار داشت: قیمت هر دوره از این مجموعه كه حاصل میلیون ها ساعت كار پژوهشی است، 870 هزار تومان در نظر گرفته شده است و فقط با فروش 5 هزار دوره می توانیم به طور كامل دستمزد مؤلفان و عوامل را پرداخت كنیم.
این پژوهشگر گفت: استانداری مازندران مصوب كرده بود كه یكهزار و 500 دوره از دانشنامه را خریداری كند، اما با تغییر دو استاندار نمی دانیم این كار توسط استانداری انجام می شود یا نه ولی امیدواریم استاندار جدید كه بومی استان است به این موضوع مهم استانی كه در استانداری تصویب هم شده توجهی ویژه داشته باشد.
وی افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز قرار بود 500 دوره را پیش خرید كند كه تا كنون فقط 300 دوره پیش خرید شده است.
سرپرست دانشنامه مازندران با اظهار این كه در همه جای دنیا حمایت از دانشنامه ها توسط دولت انجام می شود، توضیح داد: چون این مجموعه ها شخصی نیستند و در نهایت باید در مراكز پژوهشی و علمی و كتابخانه ها مورد استفاده قرار بگیرند و انتظار ما این است كه همه ادارات و دستگاههای اجرایی مازندران و شهرداری ها در خرید این اثر ارزشمند دخیل شوند.
نصری اشرفی با تاكید بر این كه دانشنامه مازندران و تبرستان در هر صورت امسال چاپ می شود و مراسم رونمایی باشكوهی برای آن برگزار خواهد شد، گفت: از رسانه ها نیز می خواهیم كه در معرفی این اثر ارزشمند با مجموعه دانشنامه همكاری داشته باشند.
9927/1654
ساری- ایرنا- كار تدوین ' دانشنامه تبرستان و مازندران ' پس از هفت سال پژوهش و گردآوری اطلاعات پایان یافته و به گفته سرپرست گروه تدوین هم اكنون به مرحله چاپ رسیده است.