به گزارش ایرنا، بحرانی بودن كم آبی در كشور منجر به گردهمایی مسئولان مرتبط با حوزه آب در خراسان رضوی كه هفدهمین سال خشكسالی را پشت سرگذرانده، شده است.
در این راستا طی روزهای 19 و 20 آذر دومین جشنواره فناوری های آب با حضور كارشناسان داخلی و خارجی از قاره های اروپا، آسیا و آفریقا در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
در یكی از نشست های تخصصی این همایش موضوع سازگاری و ناسازگاری با كم آبی مورد بررسی قرار گرفت و رئیس مركز امور اجتماعی منابع آب و انرژی وزارت نیرو در این نشست گفت: با كم آبی ناسازگار هستیم و این در حالی است كه مساله آب هیچ وقت پایان نمی یابد.
محمد فاضلی افزود: مشكل كم آبی حل نمی شود بلكه تعدیل می شود كه برای تحقق این مهم باید بدانیم ملزومات رفع ناسازگاری با كم آبی چیست.
وی اظهار داشت: استقرار جمعیت فراتر از ظرفیت اكولوژیك، ساخت مسكن های فاقد استانداردهای آب بهداشتی، الگوها و سبك زندگی ناسازگار با كم آبی، ناكافی بودن تجهیزات برای تصفیه و بازچرخانی آب، اتكا به روش های ناپایدار نظیر انتقال آب، هدر رفت ظاهری و واقعی و تناقضات تامین مالی شركت های آب و فاضلاب از جمله ناسازگاری ها در بخش آب شرب است.
وی گفت: در بخش صنعت نیز استقرار صنایع آب بر نظیر فولاد و كاشی در مناطق خشك ، استفاده از تجهیزاتی كه مقدار غیراستاندارد آب مصرف می كند، نقصان جدی در تصفیه پساب ها و بازچرخانی آب در صنعت و نقصان جدی در ساز و كارهای اقتصادی آب از جمله ناسازگاری ها هستند.
فاضلی افزود: چون آب قیمت واقعی خود را ندارد شركتهای صنعتی علاقه ای به بازچرخانی آب ندارند این در حالی است كه در آمریكا در واحدهای صنعتی هر واحد آب 17 بار بازچرخانی می شود.
وی اظهار داشت: كشت بیش از ظرفیت اكولوژیك حوزه های آبریز، الگوی كشت نامناسب، شیوه ها و فناوری های نامناسب كشت، فقدان ساز و كارهای اقتصادی در بخش كشاورزی، فقدان ابزارهای اندازه گیری و تحویل حجمی آب نیز از موارد ناسازگاری آب در بخش كشاورزی است.
وی گفت: آموزش و اطلاع رسانی، اصلاح قیمت ها، مدیریت منابع آب، تفویض اختیار و افزایش مشاركت واقعی، اصلاحات اقتصادی و ورود فناوری از جمله راهكارهای رفع ناسازگاری با كم آبی است.
وی افزود: باید برای آب زیرزمینی و حفظ منابع آب، مدعی داشته باشیم و تا ناسازگاری با كم آبی، مساله اجتماعی نشود قابل حل نخواهد بود.
فاضلی اظهار داشت: به تاكید وزیر نیرو، باید تحول ساختاری در بخش آب كشور شكل گیرد و دست اندركاران این حوزه ایده های خود را به وزارت نیرو اطلاع رسانی كنند.
* سناریوی آب مشهد بدون سد دوستی
معاون درآمد و امور مشتركین شركت آب و فاضلاب مشهد نیز در این نشست گفت: سناریوی تامین آب مشهد برای سال 98 بدون درنظرگرفتن ظرفیت سد دوستی چیده می شود.
سید محمد محمودی افزود: نیاز آب شهر مشهد 12.5 متر مكعب در ثانیه است كه با درنظرگرفتن تمام منابع تامین و چاه ها بدون سد دوستی 2.5 متر مكعب كسری خواهیم داشت.
وی اظهار داشت: این كسری باید با مدیریت مصرف و بازچرخانی آب جبران شود.
وی گفت: طرح های خوبی برای مدیریت مصرف و بازچرخانی آب با همكاری شورای شهر مشهد در دست تدوین و اجراست.
* فرهنگ سازی
استاد برجسته و پیشكسوت جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این نشست گفت: ملاك در همه چیز اقتصاد نیست قیمت هر متر مكعب آب 20 میلیون ریال است كه مردم آن را می پردازند.
محمد حسین پاپلی یزدی افزود: در موضوع آب و مدیریت مصرف فرهنگسازی از مهمترین بخش هاست، باید باور مدیریت مصرف در مردم ایجاد شود، اگر نقش آموزش در فرایند چالش آب و مدیریت مصرف 10 درصد است نقش فرهنگ سازی و باورسازی 90 درصد می باشد.
وی اظهار داشت: در وزارت نیرو و شركتهای آب نیز هنوز ایدئولوژی و تفكر خاصی كه همه به این باور رسیده باشند، شكل نگرفته است و تا 20 سال آینده در بسیاری از استانها باید خسارت تغییر مدیران با رویكرد ضد مشاركتی پرداخت شود.
* برداشت آب از دشت نیشابور به 420 میلیون متر مكعب رسیده است
نماینده انجمن صنفی كشاورزان شهرستان نیشابور نیز گفت: برداشت آب از دشت نیشابور به 420 میلیون متر مكعب رسیده است در حالی كه در سال 1380 میزان برداشت آب از این دشت یك میلیارد و 176 میلیون متر مكعب بود.
ابوالفضل كرباسیان افزود: در این مدت میزان مصرف آب در بخش های شرب و صنعت افزایش یافت و در بخش كشاورزی صرفه جویی صورت گرفت.
وی اظهار داشت: طی این مدت 700 میلیون متر مكعب آب در بخش كشاورزی صرفه جویی شد اما اعتباری به این دشت تخصیص نیافت كه باید یك سوم ارزش این آب در دشت نیشابور برای اجرای زیرساختهای كشاورزی هزینه شود.
وی گفت: در طول پنج سال كه شركت آب منطقه ای استان از كشاورزان درخواست كمك داشت، اقداماتی صورت گرفت و برای تعادل بحشی دشت های استان با مدیرعامل آب منطقه ای وقت استان تفاهم نامه ای امضا شد اما به آن عمل نشد.
* چمن نمی خواهیم
مدیر عامل شركت آب منطقه ای خراسان نیز در این نشست گفت: شدت كاهش بارشها و افزایش درجه حرارت در این استان نگران كننده و قابل توجه است.
محمد علایی با تاكید بر لزوم سازگاری با كم آبی افزود: باید از كشت گونه های پر آب بر پرهیز كرد، ما در مشهد چمن نمی خواهیم.
وی اظهار داشت: شركت آب منطقه ای خراسان رضوی با اتكا به برنامه جامع وزارت نیرو نگاه بخش آب و راهبردها را اصلاح كرده و برای مقابله با چالشهای آب راهبردهایی مشخص كرده است.
وی گفت: تشكل های مردمی صاحب این كشور هستند و باید در موضوع سازگاری با كم آبی و مدیریت مصرف نیز از این ظرفیت استفاده كرد.
مدیرعامل شركت آب منطقه ای خراسان رضوی به تصویب سند سازگاری با كم آبی اشاره كرد و افزود: برای 28 دشت و 37 حوزه آبریز در این استان با حضور دست اندركاران امر و سمن ها سند سازگاری با كم آبی تصویب شده است.
وی با بیان اینكه طبق این سند تا سال 1405 باید میزان كسری مخازن آب در استان به صفر برسد اظهار داشت: جداسازی شبكه آب شرب از آب خام برای آبیاری فضای سبز در مشهد نیز در دستور كار است و تا پایان امسال این پروژه به پایان می رسد.
* یكهزار و 114میلیارد ریال برای طرح های آب و فاضلاب
عضو شورای اسلامی شهر مشهد نیز در این نشست گفت: امسال شورای شهر مشهد از محل تبصره سه، یكهزار و 114 میلیارد ریال برای تكمیل پروژه های آب و فاضلاب اختصاص داد و این تخصیص سال آینده نیز ادامه دارد.
مسعود ریاضی افزود: حدود 700 میلیارد ریال نیز از دیگر محل ها به شركت آب و فاضلاب مشهد اختصاص یافت.
وی اظهار داشت: پروژه های در دست ساخت آب و فاضلاب در شهر مشهد برای تكمیل نیازمند 40 هزار میلیارد ریال است كه با وضعیت موجود حدود 20 سال طول خواهد كشید تا این پروژه ها به بهره برداری برسد.
وی با تاكید بر فرهنگ سازی مدیریت مصرف گفت: شورای شهر مشهد در حد توان برای رفع چالش كم آبی و تكمیل پروژه ها همكاری لازم را دارد.
دومین جشنواره ملی فناوریهای آب با تمركز بر موضوع آبهای نامتعارف، به همت دانشگاه فردوسی و معاونت فناوری نهاد ریاست جمهوری مدت 2 روز در مشهد برگزار شد.
7505/ 6053
مشهد - ایرنا - سازگاری با كم آبی و بحران خشكسالی موضوعی است كه بخش عمده ای از كشور با آن درگیر هستند كه مدیریت تولید، مصرف و توزیع در كنار افزایش بهره وری از مهمترین الزامات در این زمینه است.