واژهٔ یلدا ریشهٔ سریانی دارد و به معنای ولادت و تولد است. منظور از تولد، ولادت خورشید (مهر/میترا) است. یلدا و جشن هایی كه در این شب برگزار می شود، یك سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، كه كشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشكیل می داد و در طول سال با سپری شدن فصل ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند كارها و فعالیت های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و كوتاهی روز و شب و جهت و حركت و قرار ستارگان تنظیم كنند.
این اعتقاد پدید آمد كه نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیك و موافق بوده و با تاریكی و ظلمت شب در نبرد و كشمكش اند. مردم دوران باستان دریافتند كه كوتاه ترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن روزها به تدریج بلندتر و شب ها كوتاهتر می شوند، از همین رو آنرا شب زایش خورشید نامیده و آنرا آغاز سال قرار دادند.
امسال افزایش جهشی قیمت ها در آجیل و خشكبار كسانی را كه طی این چند سال نیز امیدوار به كاهش قیمت ها بودند ، غافلگیر و نا امید كرد.
نگاهی مقایسه ای قیمت ها طی امسال و سال گذشته برای انواع آجیل ؛ حاكی از آنست كه پسته نسبت به سال گذشته 230 درصد، فندق 70 درصد، بادام درختی 160 درصد، نخود شور 80 درصد، تخمه ژاپنی 20 درصد ، آفتابگردان گلپری 60 درصد، تخمه كدوی مرمری 120 درصد ، بادام زمینی 67 درصد و تخمه كدو 93 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته در این استان افزایش داشته است .
دولت اهتمام دارد تا با استفاده از راهكارهایی برای كاهش نرخ اقلام آیینی شب یلدا و نظارت های مختلف و جلوگیری از سوء استفاده برخی از عرضه كنندگان محصولات، یلدای گرمی را برای مردم با در كنارهم بودن وفراهم بودن اقلام آن در این شب های سرد رقم بزند.
به گفته رئیس اتحادیه آجیل و خشكبار كشور قیمت این محصولات 35 درصد كاهش یافته اما مردم تجربه های دیگری دارند و می گویند قیمت هر كیلوگرم پسته را 270 هزار تومان نیز مشاهده كرده اند. .
امسال نمایشگاه شب یلدا نیز در رشت گشایش یافت تا برپا كنندگان آن ، اقلام این شب خاطره انگیز را با قیمت كمتری در اختیار متقاضیان قرار دهند و منفعتی دو جانبه را برای عرضه كنندگان و مصرف كنندگان داشته باشند ؛ نمایشگاه از ساعت 15گشوده می شود .
محل دائمی نمایشگاه های بین المللی گیلان حدود پنج كیلومتری محور رشت به سمت تهران واقع شده است.
نمایشگاه یلدا برخلاف سال های گذشته رونق چندانی نداشت تنها یك غرفه ، انواع آجیل را عرضه می كرد كه البته به نسبت دیگر غرفه ها ، مشتریان بیشتری داشت اما جای خالی بسیاری از عرضه كنندگان این محصولات احساس می شد.
با وجود تفاوت قیمت ها با بازار و عرضه محصولات با قیمت پایینتر در این نمایشگاه به طور مثال عرضه هر كیلو پسته به قیمت 195 هزار تومان ، بیشتر مشتریان به خرید تخمه و آجیل های كیلویی زیر 50 هزار تومان رغبت نشان می دهند.
تعداد غرفه ها چشمگیر نیست اما حضور چندین استان دیگر كه با سوغات استان شان در این نمایشگاه حضور یافته اند ، رنگ و بوی دلپذیری را به آن فضای سرد بخشیده است، آنهایی كه اقلام خوردنی را عرضه می كنند ، مردم را به امتحان طعم محصولات شان دعوت می كنند اما گاهی مشتریان به این درخواست انها هم وقعی نمی گذارند، گویا واهمهه دارند كه در رودربایستی تست مجبور به خرید شوند.
یكی از غرفه داران كه با رد پی درپی مردم برای چشیدن طعم محصولاتش روبرو می شود، گویی با خود نجوا می كند، گفت: تستش كه رایگان است، امتحان هم نمی كنید؟
برعكس آنچه گفته می شد، هنوز غرفه ای برای میوه راه اندازی نشده است.
یادم آمد، چندین سال قبل در دولت یازدهم قبل از تحریم های تحمیلی و افزایش قیمت ها پسته كیلویی حدود 45 تا 70 هزار تومان عرضه می شد اما در آن نمایشگاهی كه به مناسبت شب یلدا گشایش یافته بود، پسته حتی كیلویی 32 هزار تومان هم موجود بود، تعداد زیادی غرفه مختص آجیل بودند و جمعیت مملو بود و استقبال آنقدر زیاد بود كه در خارج از فضای نمایشگاه هم چادری برپا شده و تعدادی از غرفه ها در انجا فعال شده و حتی در شهر رشت نیز شعبه دومی راه اندازی شده بود اما اكنون و با توجه به وضعیت بازار نه واحدهای صنفی استقبالی برای حضور در نمایشگاه نشان داده اند و نه مردم توان خرید برای محصولاتی دارند كه كالاهای اساسی زندگی شان نیست و ناگزیر به حذف ان هستند.
البته خارج از نمایشگاه در فضای بازار بی رمق مردم همچنان در تكاپو برای به جا اوردن دستكم بخشی از میراث به جا مانده از نیاكانشان و بدنبال مكان هایی هستند كه بتوانند نیازهای خود را با قیمت كمتر تهیه كنند.
در همین رابطه رئیس اتحادیه قنادان مركز استان گیلان درباره قیمت های شیرینی در این ایام گفت: قیمت شیرینی تغییری نكرده و همان قیمت های قبل از این روزهاست .
میوه هایی همچون هندوانه ، انار و ازگیل نیز جزو لاینفك بساط پذیرایی شب یلداست اما قیمت های آنها نیز نسبت به سال گذشته و در این روزها افزایش چشمگیر داشته بطوری كه كمتر در سبد خانوارها قرار می گیرند.
دستگاههای نظارتی مربوطه هم این روزها بازرسی و نظارت های شان را تشدید كرده اند و برای كنترل قیمت ها و جلوگیری از افزایش غیر متعارف كالاها وارد عمل شده اند .
مدیر بازرسی اتاق اصناف مركز گیلان گفت: سال گذشته فقط دو هزار و 200 بازرسی برای شب یلدا انجام كه پنج درصد آن منجر به تشكیل پرونده تخلف شد.
سید ابراهیم سیدزاده در گفت و گو با ایرنا افزود: امسال نیز از هفدهم ماه جاری، بازرسی و نظارت های ویژه طرح یلدا آغاز شده است كه گرانفروشی، عدم درج قیمت، صادر نكردن فاكتور ، كم فروشی و تخلفات بهداشتی عمده محور این بازرسی هاست.
وی تصریح كرد: برای جلوگیری از افزایش غیرقانونی قیمت ها و قیمت متعارف طرح های نظارتی مختلف برای خوارو بار ، كالاهای اساسی ،میوه و تره بار، مواد پروتئینی مرغ ، گوشت قرمز و ماهی ، گوشت گرم و منجمد از سوی اتاق اصناف مركز استان و دیگر دستگاههای نظارتی اجرا می شود.
سیدزاده اضافه كرد: در همین راستا، گشت های مشتركی با اتحادیه های صنفی، تعزیرات، سازمان صمت، دامپزشكی و علوم پزشكی برگزار می شود.
وی با بیان اینكه قیمت كالاها ی اساسی مردم به صورت روزانه رصد می شود، گفت: این بازرسی ها در طرح نظارتی ویژه شب یلدا علاوه بر واحدهای صنفی از بازارچه ها و بازارهای محلی نیز انجام می شود.
وی با اشاره اجرای طرح نظارتی یلدا گفت: تاكنون اتاق اصناف شهرستان رشت بیش از 700 مورد بازرسی انجام داده است.
كه پیش بینی می شود تا پایان این هفته این بازرسی ها به دو هزار و 500 مورد برسد.
به گفته سیدزاده؛ نظارت های بازرسان اتاق اصناف شهرستان رشت از امروز ( 27 آذرماه) تشدید می شود.
براساس مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا از میادین میوه و تره بار رشت طی روز یكشنبه گذشته قیمت میوه هایی همچون موز هر كیلوگرم بین 10 تا 10 هزار و 500 تومان، سیب قرمز بین پنج تا 9 هزار تومان، سیب زرد پنج تا هشت هزار و 500 تومان، نارنگی بین دو هزار و 500 تا پنج هزار و 500 تومان و پرتقال تامسون شمال بین یك هزار و 500 تا دو هزار و 800 تومان بود.
همچنین قیمت هر كیلوگرم لیمو شیرین بین دو هزار و 500 تا شش هزار تومان ، كیوی بین سه هزار و 500 تا هفت هزار و 500 تومان، به چهار هزار تا 11 هزار تومان ، هندوانه دو هزار تا چهار هزار و 500 تومان ، انار چهار هزار و 500 تا 9 هزار تومان، خرمالو سه تا هشت هزار تومان، لبو دو هزار و 800 تا سه هزار و 500 تومان ، ازگیل بین شش تا 13 هزار تومان و كدو حلوایی بین یك هزار و 500 تا سه هزار تومان در بازار میوه و تره بار رشت عرضه شد.
در این وضعیت ركود تورمی كشور نیاز به تزریق امید و نشاط دارد و كاش بسته های حمایتی دولتمردان برای خانواده ها بمنظور برگزاری جشن شب چله پیش بینی می شد تا هم نیاز مردم تشنه شادی برطرف می شد هم این بازار بیرمق ، جان تازه ای می گرفت .
7296 /6030
رشت- ایرنا- واپسین روزهای فصل پاییز، آیین باستانی در ایران زمین را مژده می دهد كه از ان به شب چله(یلدا) یاد می شود اما امسال افزایش سرسام آور قیمت آجیل و خشكبار و میوه های ویژه این شب و ناتوانی خانواده ها در خرید آنها سرمای هوا را به بازار سرد شب یلدا پیوند داده است.
