به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، با توجه به اعمال تحریم ها علیه ایران و وضعیت اقتصادی كشور، تراز تجاری كشاورزی و غذا در سال 92 منفی 8.1 میلیارد دلار بود كه با تلاش های وزیر جهادكشاورزی این رقم در سال 96 به منفی 4.1 رسید كه چهار میلیارد دلار بهبود را نشان می دهد.
در واقع مثبت شدن تراز تجاری غذا و پایداری منابع پایه از اهداف بخش كشاورزی و منابع طبیعی در افق چشم انداز1404 نیز به شمار می رود.
همچنین در مدت حضور محمود حجتی در وزارت جهادكشاورزی، اقدام های خوبی در زمینه افزایش بهره وری آب و ارتقای تولید در بخش كشاورزی صورت گرفته تا جایی كه میزان تولیدات بخش كشاورزی در سال 96 به 122 میلیون تن رسیده در حالی كه میزان تولید بخش كشاورزی در سالهای 92 نزدیك 97 میلیون تن بوده است.
در دولت های یازدهم و دوازدهم براساس اعلام بانك مركزی متوسط رشد سالیانه ارزش افزوده بخش كشاورزی به قیمت ثابت سال 1390 حدود 4.5 درصد بوده است.
** رشد 2 برابری كشت گلخانه ای در دولت یازدهم و دوازدهم
كشت گلخانه ای در ابتدای دولت یازدهم هشت هزار و 800 هكتار بود كه با اقدام های صورت گرفته و ارایه تسهیلات مناسب این رقم در سال 96 به بیش از 15 هزار و 63 هكتار رسید كه آمارها نشان می دهد سطح تولیدات گلخانه ای 2 برابر شده است.
براساس آمارها توسعه كشت گلخانه ها در سال 96 نیز به 12 هزارو 300 هكتار رسیده بود.
** حفظ پایداری منابع پایه و تامین امنیت غذایی كشور
همچنین در زمان تصدی گری حجتی حفاظت و بهره برداری بهینه از منابع پایه، منابع طبیعی و بسترهای تولیدی در چارچوب توسعه پایدار و ارتقای ضریب خود اتكایی در محصولات اساسی و توسعه صادرات به ویژه محصولات باغبانی از اهداف میان مدت بخش كشاورزی و منابع طبیعی بود كه مورد توجه قرار گرفت.
ارتقای بهره وری و صرفه جویی در مصرف آب كشاورزی و اعمال مدیریت تقاضا، ارتقای امنیت غذایی، سلامت و غنی سازی محصولات كشاورزی، حفظ و صیانت از منابع طبیعی و توسعه آن در چارچوب اصول توسعه پایدار، بهبود وضعیت خاك كشاورزی، توسعه صادرات و مدیریت بازار، توسعه صنایع كشاورزی و زنجیره عرضه، دانش بنیان ساختن كشاورزی و توانمند سازی منابع انسانی و نوسازی ساختار تحقیق، آموزش و ترویج از دیگر دستاوردهای وزارت جهادكشاورزی در 6 سال اخیر به شمار می رود.
در این مدت توسعه زیربنایی، حمایت از نهاده ها و محصولات، توسعه فناوری و حفاظت از منابع طبیعی را می توان از سیاست های حمایتی بخش كشاورزی و منابع طبیعی برشمرد كه توسعه شبكه های آبیاری و زهكشی، توسعه سامانه های نوین آبیاری، تسطیح و نوسازی اراضی، عملیات خاك ورزی، توسعه كشت های نشایی، توسعه گلخانه ها، توسعه فعالیت های آبخیزداری، توسعه تشكل ها و نظام های بهره برداری، افزایش سرمایه بانك كشاورزی، افزایش سرمایه و توسعه فعالیت صندوق های مالی، توسعه صنایع تبدیلی و تكمیلی و نگهداری در امور زیربنایی مورد توجه قرار گرفت.
در این مدت اجرای سیاست خرید تضمینی، توسعه فعالیت بورس كالای كشاورزی، مدیریت تعرفه محصولات وارداتی در جهت حمایت از تولید داخلی، حمایت از ایجاد توسعه زنجیره های تولید از مزرعه تا سفره، توسعه حمایت از بیمه محصولات كشاورزی، مدیریت ذخایر احتیاطی و تنظیم كلان بازار، توسعه خدمات دامپزشكی، توسعه خدمات مبارزه با آفات و بیماری ها، تامین بذور متحمل به خشكی و شوری، تامین به موقع كود و سموم به قیمت مناسب و مدیریت ذخایر راهبردی محصولات اساسی از اقدام های وزیر جهادكشاورزی در تامین نهاده ها و محصولات كشاورزی بوده است.
همچنین تامین بذور اصلاح شده و پربازده، تولید و توزیع بذور متحمل به خشكی و شوری، ارتباط با نهاده های بین المللی تخصصی و انتقال دانش نوین، توسعه ناوگان ماشینی بخش كشاورزی، توسعه مكانیزاسیون در زیر بخش های دام، طیور و آبزیان، توسعه تحقیقات كاربردی، توسعه ترویج و مدیریت فنی كانون های تولیدی و مراكز، توسعه مهارت های فنی بهره برداران، اصلاح نژاد دام، تامین كود و سموم با كیفیت و موثر از حمایت های توسعه فناوری های نوین حجتی در این بخش است.
** تولید ماده خشك به ازای مترمكعب آب 1320 گرم شد
افزایش تولید ماده خشك به ازای مصرف یك مترمكعب آب در سال 96 به یك هزار و 320 گرم رسیده است درحالی كه این میزان در سال 92 حدود 860 گرم بود.
همچنین در سال 92 به ازای مصرف یك مترمكعب آب 200 گرم شكر تولید می شد كه در سال 96 این رقم به 600 گرم رسید.
** رشد 3 برابری سطح زیركشت دانه های روغنی
با توجه به وابستگی شدید كشور به واردات روغن خوراكی توسعه كشت دانه های روغنی با محوریت دانه های كلزا، در دستور كار وزارت جهادكشاورزی در زمان تصدی گری حجتی قرار گرفت.
به طوری كه در تناوب زراعی با گندم با گسترش سه برابری سطح زیركشت در فصل زراعی گذشته كل تولید دانه های روغنی در سال 96 به 400 هزارتن افزایش یافت كه با تمهیدات انجام شده و افزایش سطح زیركشت پیش بینی می شود در سال 1397 نزدیك 600 هزار تن انواع دانه های روغنی برداشت شود.
**پرورش ماهی در قفس در تصدی حجتی به طور مجدد كلید خورد
تكنولوژی پرورش ماهی در قفس كه برای نخستین بار در سال 1383 كلید خورد نزدیك به یك دهه دچار وقفه شد و به طور مجدد در دولت های یازدهم و دوازدهم این مهم در دستور كار وزارت جهاد كشاورزی قرار گرفت كه با فراهم سازی شرایط و امكانات تاكنون با استقرار 470 قفس در دریای شمال و جنوب آبهای داخلی، سرمایه گذاری 700 میلیارد تومان و ظرفیت 31 هزارتن تولید به بهره برداری رسید.
با سرمایه گذاری در این پروژه تاكنون 4500 نفر نیروی انسانی به طور عمده دارای تحصیلات دانشگاهی به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به كار شده اند هدف گذاری در افق برنامه ششم توسعه تولید 200 هزارتن ماهی به روش پرورش ماهی در قفس است.
** افزایش 20 هزارتنی تولید میگو در دولت های یازدهم و دوازدهم
طبق آمارها میزان تولید میگو در سال 92 نزدیك 12 هزار و 300 تن بود كه با اقدام های صورت گرفته و كنترل بیماری لكه سفید میگو این رقم در سال 96 به 32 هزار و 300 تن رسید كه حداقل 20 هزار تن افزایش تولید را نشان می دهد.
این درحالیست كه برای سال 97 تولید 38 هزارتن میگو پیش بینی شده است.
** ایجاد 6 خط اعتباری برای توسعه و نوسازی ناوگان ماشینی بخش كشاورزی
حجتی در دوره تصدی گری خود در بخش كشاورزی به منظور ارتقای ضریب مكانیزاسیون و توسعه ناوگان ماشین آلات كشاورزی با ایجاد 6 خط اعتباری بالغ بر 6 هزار میلیارد تومام سرمایه گذاری در این بخش را شكل داد به طوری كه 98 هزار دستگاه انواع تراكتور و بیش از 2600 دستگاه انواع كمباین برداشت غلات و بیش از 6000 دستگاه كمباین برنج تحویل كشاورزان شد.
علاوه بر آن بیش از 205 هزار دستگاه انواع ماشین ها و ادوات كشاورزی در همه زیر بخش های كشاوری تامین و تحویل كشاورزان شده است.
** ظرفیت صنایع تبدیلی بخش كشاورزی به 53 میلیون تن رسید
همچنین در دولت تدبیر و امید گسترش صنایع تبدیلی و تكمیلی بخش كشاورزی سبب شد تا ظرفیت جذب مواد خام به 53 میلیون تن برسد در حالی كه این میزان در سال 92 نزدیك 32 میلیون تن بوده است.
** رشد 51درصدی ظرفیت سردخانه های بخش كشاورزی در دوره حجتی
بر اساس آمارها در سال 92 تعداد واحد سردخانه های بخش كشاورزی یك هزار و 94 هزار تن بود كه در سال 96 با افزایش تعداد سردخانه ها به 502 واحد ظرفیت این سردخانه ها به 2هزار و 640 هزارتن رسید كه 1.4میلیون تن معادل 51 درصد رشد را نسبت به سردخانههای قبلی نشان می دهد.
** عملیات طرح 550 هزار هكتاری توسعه كشاورزی خوزستان و ایلام
عملیات احداث شبكه های آبیاری و زهكشی، یكپارچه سازی و تسطیح اراضی در سطح 550 هزار هكتار از اراضی اسان های خوزستان و ایلام نیز در دولت تدبیر و امید اجرایی شد كه مرحله نخست آن در 300 هزار هكتار عملیاتی شد كه از این میزان اكنون 25 هزارهكتار زیر كشت محصولات مختلف قرار گرفته است.
** عملیات احداث شبكه های آبیاری و زهكشی در مناطق غرب كشور
در 6 سال اخیر عملیات احداث شبكه های آبیاری و زهكشی مناطق غرب كشور برای 10 استان در سطح 227 هزار هكتار كلید خورد كه تا پایان امسال به اتمام خواهد رسید.
این پروژه عملیات تامین و انتقال آب و احداث شبكه های آبیاری در استان های سیستان و بلوچستان در سطح 46 هزار هكتار در دست اجراست كه تاكنون 6.5 درصد پیشرفت داشته و تا نیمه دوم سال جاری كل عملیات اجرایی به اتمام خواهد رسید.
** توسعه سیستم های نوین آبیاری در سطح 200 هزار هكتار از اراضی كشور
در بین سالهای 92 تاكنون 710 هزار هكتار از مزارع و باغات كشور به سیستم های آبیاری نوین مجهز و به بهره برداری رسیده همچنین علاوه بر آن نیز در دولت یازدهم و دوازدهم معادل 200 هزار هكتار اراضی پایاب شبكه های مدرن به سامانه های نوین آبیاری تجهیز شده است.
در مجموع تا پایان سال 1396 حدود 2.2 میلیون هكتار از اراضی كشاورزی كشور به سیستم های نوین آبیاری تجهیز شده است.
** رشد اعطای تسهیلات بانك كشاورزی طی 6 سال
در مدت 6 سال اخیر، به منظور افزایش ظرفیت اعطای تسهیلات بانك كشاورزی به كشاورزان و تولیدكنندگان، سرمایه این بانك از 1800 میلیارد تومان در سال 92 به بیش از 9100 میلیارد تومان در سال 1396 افزایش یافته است.
همچنین اعطای تسهیلات بانك كشاورزی در سال 92 نزدیك 22 هزار میلیارد تومان، بود كه در سالهای 93 به 26 هزار میلیارد تومان، سال 94 به 35 میلیارد تومان، سال 95 به 47 هزار میلیارد تومان و سال 96 به 49 هزار میلیارد تومان رسیده است.
بهره برداری بهینه از منابع صندوق توسعه ملی، جذب بیش از پنج میلیارد دلار معادل 18000 میلیارد تومان به طور عمده برای امور زیربنایی، اجرای شبكه های آبیاری و زهكشی و اجرای سیستمهای نوین آبیاری افزایش قابل ملاحظه اعتبارات حفاظت از منابع طبیعی و امور زیر بنایی از محل منابع بودجه عمومی كشور از دیگر دستاوردهای دوره حضور حجتی در وزارت جهادكشاورزی به شمار می رود.
** رشد 3 برابری سرمایه صندوق های حمایتی بخش كشاورزی
در دوره حضور حجتی در وزارت جهادكشاورزی تعداد كل صندوق های تخصصی حمایت از سرمایه گذاری بخش كشاورزی شامل صندوق های زنان، شهرستانی و استانی به 110 مورد با سرمایه ای در حدود یك هزار و 451 میلیارد تومان رسید؛ این درحالیست كه در سال 92 تعداد این صندوق ها 81 مورد با سرمایه ای در حد 506 میلیارد تومان بوده است.
میزان كلی حمایت سالیانه از محصولات كشاورزی و غذایی در كشورهای عضو سازمان همكاری اقتصادی و توسعه (OECD) در سال 2017 نزدیك 315.5 میلیارد دلار، چین 239 میلیارد دلار، اتحادیه اروپا 105 میلیارد ددلار ، آمریكا 96 میلیارد دلار، ژاپن 51 میلیارد دلار، كره جنوبی 27.3 میلیارد دلار بوده است.
در فاصله سالهای 2015 تا 2017 برای 10 كشور عضور OECD با اقتصاد نوظهور به طور متوسط سالیانه بالغ بر 620 میلیارد دلار از بخش كشاورزی حمایت كرده اند.
درصد كل حمایت مربوط به حمایت مستقیم از 78 درصد تولید كنندگان كشاورزی و 14 درصد مربوط به حمایت از بخش كشاورزی در چارچوب خدمات عمومی بوده است.
به گزارش ایرنا، طرح استیضاح محمود حجتی وزیر جهاد كشاورزی بیست و هشتم آذرماه با 44 امضا در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و قرار است جلسه استیضاح وزیر جهاد كشاورزی فردا (پنجم دی ماه) برگزار شود.
رعایت نرخ خرید تضمینی محصولات اساسی كشاورزی، صادرات محصولات مازاد بر نیاز، اجرای احكام برنامه ششم توسعه از مهمترین محورهای این طرح استیضاح است.
حجتی بیست و سوم اسفندماه پارسال نیز استیضاح شد اما توانست نمایندگان را با پاسخ های خود قانع كند و دوباره رای اعتماد بگیرد.
گزارش: هما همت خواه
اقتصام**9186*2025
تهران- ایرنا- نمایندگان مجلس شورای اسلامی درحالی طرح استیضاح محمود حجتی را به بهانه ممنوعیت صادرات محصولات كشاورزی كلید زدند كه بررسی های نشان می دهد در 6 سال گذشته تراز تجاری بخش كشاورزی بیش از 4 میلیارد دلار بهبود یافته است.