جمعیت گونه های جانوری در خراسان رضوی افزایش یافت

تورج همتی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سرشماری پاییزه امسال حیات وحش خراسان رضوی با مشاركت 700 نفر محیط بان، كارشناسان، همیاران، ساكنان مناطق و دوستداران طبیعت در قالب 265 گروه تخصصی در32 منطقه طبیعی این استان انجام شد.
وی با اشاره و ملاحظات حفاظتی از ذكر جمعیت گونه های جانوری پرهیز اما بیان كرد: جمعیت گونه های غالب كل و بز، قوچ و میش و آهو در این سرشماری نسبت به پارسال 10 درصد رشد دارد. در این چارچوب آمار دقیقی از جنسیت، وضعیت بلوغ و نیز رده سنی گونه های جانوری در خراسان رضوی به دست آمده است.
مدیركل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی ادامه داد: به منظور سرشماری گونه های جانوری در مجموع گستره ای به وسعت 434 هزار هكتار در این استان مورد پایش قرار گرفت. در این چارچوب برای نخستین بار با استفاده از سامانه اطلاعات مكانی(GIS) تمامی مسیرهای سرشماری و مشاهدات با كمك جی.پی.اس ثبت شد و داده ها در سامانه ویژه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این روش منتج به تهیه لایه حیات وحش استان و زیستگاهها، گامی موثر در تكمیل بانك اطلاعاتی حیات وحش مناطق به شمار می رود.
وی ایجاد بستر و زیرساخت مناسب جهت تجزیه و تحلیل مشاهدات و مسیرهای سرشماری و نیز جلوگیری از بازشماری حیات وحش و حذف مشاهدات تكراری را از مزایای این روش سرشماری ذكر و بیان كرد: محاسبه میزان سطح پایش شده، تهیه نقشه كانونهای زیستگاهی جانوران و حساس مناطق، نظارت بر تطابق و سلامت مسیرهای طراحی شده و خط سیرهای پیموده شده و بررسی نواقص طرح و برنامه ریزی مناسب جهت اجرای مناسبتر طرح در نوبت آتی را می توان به امتیازات این روش سرشماری اضافه كرد.
همتی به تهیه 93 نقشه از مسیرها و محدوده های سرشماری جانوران در خراسان رضوی اشاره و بیان كرد: در زیستگاههای استان هشت گونه گربه سان وجود دارد و در مجموع 44 درصد گونه های فهرست IUCN (اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت) در خراسان رضوی زیست می كنند. از طرفی تنوع بسیار بالای پوشش گیاهی و گیاهان دارویی، مناطق چهارگانه و شكارممنوع خراسان رضوی را میزبان بیش از 2482 گونه گیاهی مشتمل بر 585 جنس و 115 خانواده كرده است.
وی بر تنوع بالای جانوری در خراسان رضوی تاكید و بیان كرد: از مجموع 197 گونه پستاندار در ایران 69 گونه و از مجموع 552 گونه پرنده در كشور 288 پرنده در خراسان رضوی زیست می كنند. به این ترتیب 35 درصد گونه های جانوری و بیش از نیمی از تنوع پرندگان ایران در خراسان رضوی حضور دارند.
مدیركل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی همچنین پناهگاه حیات وحش شیراحمد، مناطق حفاظت شده رئیسی، جنگل، هنگام، سیرخون، تخت سلطان و پروند را عمده زیستگاههای گونه آهو در این استان ذكر و بیان كرد: علاوه بر آن مناطق شكار ممنوع نوبهار، رئیسی و منطقه مرزی نیز در فهرست زیستگاههای دارای جمعیت قابل توجه آهو به شمار می روند و طی سرشماری این گونه افزون بر دو هزار و 600 راس آهو مشاهده و شمارش شده اند.
وی در ادامه زیستگاه اصلی گونه قوچ و میش اوریال را در خراسان رضوی پارك ملی تندوره اعلام و بیان كرد: پس از آن پناهگاه حیات وحش حیدری بیشترین جمعیت این گونه را در خود جای داده است.
همتی به سرشماری قوچ و میش اوریال در مناطق حفاظت شده جنگل خواجه، هلالی، پروند، در بادام، هنگام و نیز مناطق شكار ممنوع سیدمرتضی، كلیلاق، ژرف و سده اشاره و بیان كرد: در این مناطق افزون بر 14 هزار راس از این گونه شمارش شده اند.
وی همچنین مهمترین زیستگاههای كل و بز را پارك ملی تندوره و مناطق حفاظت شده پروند، دربادام، هلالی، درونه و افتخاری و نیز منطقه شكار ممنوع سیدمرتضی عنوان و بیان كرد: طی سرشماری اخیر افزون بر سه هزار رأس كل و بز در این مناطق شمارش شدند.
مدیركل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی افزود: حسب برآورد كارشناسی جمعیت پلنگ نیز در 12 زیستگاه استان به حدود 100 قلاده می رسد. این زیستگاهها علاوه بر پارك ملی تندوره و پناهگاه حیات وحش حیدری شامل پنج منطقه حفاظت شده جنگل خواجه، هلالی، دربادام، قرچقه و ریوند و نیز چهار منطقه شكار ممنوع سیدمرتضی، كلیلاق، ژرف و بزد هستند.
20 درصد از مساحت 117 هزار و 769 كیلومترمربعی خراسان رضوی زیر پوشش حفاظت و حمایتی اداره كل حفاظت محیط زیست می باشد. این استان دارای 13 منطقه شكار ممنوع و 28 اثر ملی طبیعی، پارك ملی، پناهگاه حیات وحش و مناطق حفاظت شده است.
80 گونه پستاندار، 285 گونه پرنده، 2 گونه دوزیست، 68 گونه خزنده و 24 گونه ماهی در این استان زیست می كنند. گونه های شاخص حیات وحش در خراسان رضوی شامل بز وحشی، قوچ، گوسفند وحشی، آهو، پلنگ، یوزپلنگ، گرگ، كفتار و انواع پرندگان از قبیل پرندگان شكاری، هوبره و كبك است.
7496/1858