به گزارش ایرنا، بیش از هزار سال از عمر ادب پارسی می گذرد و شاعران و ادیبان بسیاری با فصاحت و بلاغتی كم نظیر، صفحات درخشانی از عشق، عرفان، حماسه و شور را در دیباچه فرهنگ و ادبیات این سرزمین به جای گذاشته اند.
كمال الدین ابوالعطا محمود مرشدی كرمانی مشهور به خواجوی كرمانی شاعر قرن هشتم از بزرگترین شاعران عصر درخشان شعر پارسی بشمار می رود وی را نخلبند شعرا، خلاق المعانی و ملك الفضلا نیز لقب داده اند.
خواجوی كرمانی به تصریح خودش در سال 689 هجری قمری در شهر كرمان متولد شد و به سال 750 در شیراز وفات یافت و آرامگاه وی در محل سكونتش در تنگ الله اكبر شیراز معروف به شهر هزار مزار واقع شده است.
این شاعر پر آوازه در جوانی سفرهاي طولاني به حجاز، شام ، بیت‌المقدس ، عراق، مصر و بعضي از بندرهاي خلیج‌فارس داشت و در این سفرها بود كه شعر خویش را با علم زمان در هم آمیخت.
خواجو در زمان حیات خویش بیش از 40 هزار بیت در قالب های همچون مثنوی، غزل، قصیده، ابیاتی با مضامین عرفانی و عاشقانه سروده و دیوان خواجو ، گل و نوروز ، همای و همایون ، كمال نامه و گوهر نامه از جمله آثار این شاعر گرانقدر پارسی گوی بشمار می رود.
برای پاسداشت مقام این شاعر و ادیب دانشمند و فرزانه، روز 17 دی در تقویم رسمی كشور بنام خواجوی كرمانی نامگذاری شده است تا فرصتی برای بهره گیری از آثار غنی و پر مغز این شخصیت فرهیخته باشد.
*خواجوی كرمانی به دانش روزگار خود تسلط كامل داشت
رئیس مركز كرمان شناسی با اشاره به بزرگی ناشناخته ماندن شخصیت خواجوی كرمانی گفت : این شاعر بزرگ پس از تحصیل در كرمان راهی شیراز شد و در آنجا از محضر ادیبان و دانشمندان آن زمان بهره بسیار برد و پس از سفری طولانی فارغ از تعلقات دنیا به شیراز برگشت و تا آخر عمر در تنگه الله اكبر این شهر زندگی ساده و زاهدانه ای را اختیار كرد.
سید محمد علی گلابزاده افزود : حافظ در جوانی از وجود خواجوی كرمانی بهره بسیار برد و در یكصد غزل خویش به استقبال خواجو رفته و پیش افتادن حافظ در شعر از وی، نشان از اقتدار استاد دارد.
وی تصریح كرد: شعر خواجو جایگاه ویژه ای در نظم پارسی دارد و اشعار بسیاری در وصف خدا، پیامبر(ص)، ائمه اطهار(ع) و بنیادها و اساس دین و اصول اخلاقی سروده است.
رئیس مركز كرمان شناسی اظهار داشت: خواجوی كرمانی به اغلب دانش های روزگار خود آگاهی كامل داشت و فنون و اصطلاحات درون اشعارش در شعر شاعران دیگر حتی حافظ و سعدی دیده نمی شود.
وی با اشاره به سالروز گرامیداشت خواجوی كرمانی افزود : در سال 70 به همت مركز كرمان شناسی و به منظور غبار زدایی از مفاخر كرمان، كنگره جهانی بزرگداشت خواجوی كرمانی با حضور اندیشمندان و شخصیت های بین المللی برگزار شد كه بسیار پر بار بود.
گلابزاده اظهار داشت : دیوان و تمام مجموعه شعرهای خواجو به صورت نفیس چاپ شده اند و هرساله مراسم بزرگداشت این شاعر گرانسنگ در كرمان و شیراز برگزار می شود.
وی تاكید كرد: خواجوی كرمانی در زیر سایه 2 شاعر هم عصر خود حافظ و سعدی مانده است و باید تلاش شود ابعاد شخصیتی این فخر بزرگ كرمان و ایران تببین شود.
*نقش خواجو در شعر پارسی غیر قابل انكار است
استاد ادبیات و عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر كرمان گفت : نقش خواجوی كرمانی در ادبیات شعر پارسی تاثیر گذار و غیر قابل انكار است، اگر چه به شعر خواجو همانند دیگر شاعران معاصر كمتر توجه شده است.
حامد حسینخانی افزود : خواجو پس از استاد سخن سعدی پای به عرصه شعر می گذارد و آغازگر دوران عشق و عرفان است و غزل را به سمتی جدید می برد.
وی تصریح كرد: در اشعار خواجوی كرمانی كلماتی مانند ساقی ، رند و مطرب می بینیم كه بعدا اساس محتوی و زیباشناسی غزل های حافظ می شود.
استاد ادبیات دانشگاه شهید باهنر كرمان تاكید كرد : اگر خواجوی كرمانی نبود، بین جهان سعدی و جهان حافظ گسست وجود داشت و شعر خواجو پیوندی بین این دو برقرار كرده است.
وی با اشاره به تبحر خواجوی كرمانی در شعر سرایی در قالب های متفاوت افزود : خواجو علاوه بر منظومه سرایی، در خمسه و مثنوی نیز جزو سرآمدان شعر پارسی به شمار می رود.
حسینخانی اظهار داشت : خواجوی كرمانی علاوه بر شعر، دانش نجوم را نیز آموخنه بود و ظرفیت موسیقیایی بسیار عالی داشت كه در اشعارش به آن اشاره شده است.
وی با بیان اینكه آثار و اشعار خواجو در گذر زمان نسخه نویسی شده است تصریح كرد : پس از گذشت دوره ای فترت در توجه به اشعار این شاعر بزرگ، خوشبختانه نسخه های متعددی از ابیات خواجو در سالهای اخیر چاپ و رونمایی شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید باهنر كرمان تاكید كرد مردم ما خواجو و شعرش را به طور كامل نشناخته اند و بزرگداشت وی می تواند بستر فرهنگی برای مرور و نقد آثارش باشد.
آهنگ آن دارد دلم كز پرده بیرون اوفتد/مطرب گر این ره میزند گو پست گیر آهنگ را
فرهاد شورانگیز اگر در پای سنگی جان بداد/ گفتار شیرین بی سخن در حالت آرد سنگ را
آهوی چشمت با من ار در عین روبه بازی است/سر پنجهٔ شیر ژیان طاقت نباشد رنگ را
خواجو چو نام عاشقان ننگست پیش اهل دل/ گر نیك‌نامی بایدت در باز نام و ننگ را
گزارش : از داود رجبی
7437/ 5054
كرمان - ایرنا - آسمان ادب پارسی پر از ستارگانی است كه زینت بخش فرهنگ غنی ایران زمین هستند و خواجوی كرمانی به مانند گوهری گرانبها در این گنجینه غنی می درخشد، هر چند ابعاد وجودی و شخصیتی این شاعر توانا ناشناخته مانده است.
