به گزارش روز دوشنبه ايرنا، سازمان امنيت فدرال روسيه مي گويد كه پل ويلان را هفته پيش در مسكو در حالي كه فهرستي از ماموران امنيتي روسيه را از يك تبعه اين كشور دريافت كرده بود، دستگير كرده است. به عبارتي او قطعا جاسوس است و در انتظار 10 تا 20 سال زندان.
برخي رسانه هاي جهان با توجه به اظهار نظر وزير امور خارجه انگليس كه دستگيري ويلان را گرو گرفتن خوانده است، از احتمال تبادل زندانيان ميان روسيه و آمريكا درخصوص اين متهم سخن مي گويند هر چند كه سرگئي ريابكوف معاون وزير امور خارجه روسيه امكان چنين مبادله اي را رد كرد و گفت كه اتهام وارد شده به ويلان خيلي جدي است و بايد در انتظار حكم دادگاه ماند.
نكته جالب اينجاست كه روسيه و آمريكا سابقه تبادل زنداني را دارند. در سال 2010 ميلادي ( 1388) يك شبكه جاسوسي روسيه در امريكا شناسايي و 10 عضو آن توسط سازمان هاي اطلاعاتي آمريكا دستگير شدند.
آنا واسيليونا كوشچينكو معروف به آنا چاپمن متولد 1982 كه پدرش از ديپلمات هاي ارشد شوروي در آمريكا و عضو سازمان اطلاعات شوروي به نام كا.گ.ب بود، در ميان دستگير شدگان بود.
تبادل جاسوسان بين روسيه و آمريكا در ماه جولاي 2010 مصادف با مرداد ماه سال 1389 در پايتخت اتريش صورت گرفت.
سناريوي تبادل جاسوسان به اين صورت بود كه هواپيماي آمريكا كه از نيويورك به وين آمده بود، دقيقا همزمان با جت روسيه به فرودگاه وين رسيد و هر دو هواپيما كنار يكديگر توقف كردند.
پلكان‌هاي دو هواپيما پوشيده شد تا تصويري از زندانيان مبادله شده افشا نشود و دو طرف از امنيت تبادل مطمئن شوند.
در اين فرودگاه 14 نفر از زندانيان روسي كه در آمريكا به اتهام جاسوسي بازداشت شده بودند به مقام‌هاي اطلاعاتي آمريكا تحويل داده شدند تا آنها هم چهار تبعه غربي را كه اتهام‌هاي مشابهي داشتند را تحويل بگيرند.
دانشمند اتمي ايگور سوتياگين در بين افرادي بود كه از طرف روسيه به آمريكا تحويل شد.
سوتياگين در سال 2004 در روسيه به اتهام خيانت به 15 سال حبس محكوم شده بود.
'سرگئي اسكريپال' سرهنگ پيشين ضداطلاعات ارتش روسيه (گ.ر.او) نيز در فهرست افرادي قرار داشت كه روسيه به آمريكا تحويل داد.
اسكريپال نيز به اتهام خيانت در حفظ اسرار نظامي به 13 سال زندان در اردوگاه محكوم شده بود و پس از تحويل به آمريكا زندگي در انگليس را انتخاب كرد.
اكنون هم اگر چه تعداد واقعي زندانيان روس در آمريكا مشخص نيست اما حداقل نام پنج تن از آنان رسانه اي شده است.
آخرين مورد دستگيري يك تبعه روس توسط آمريكا هفته گذشته گزارش شده است.
«ديميتري ماكارنكو» كه از سوي دادگاهي در آمريكا به صادرات غيرقانوني تجهيزات دفاعي متهم شده بود، توسط پليس فدرال اين كشور دستگير شد.
براساس سند منتشر شده از سوي دادگاه، ماكارنكو در شهر سايپان بازداشت شده و دادگاه به مقام هاي آمريكايي اجازه داده كه اين شهروند روس را براي محاكمه در ايالت فلوريدا به آمريكا منتقل كنند.
دادگاه حوزه جنوب فلوريدا روز 15 ماه ژوئن سال 2017 (25 خرداد 96) ديميتري ماكارنكو را به تباني براي صادرات اقلام دفاعي بدون اخذ مجوزهاي لازم متهم كرده بود.
ماريا بوتينا دانشجوي 30 ساله اهل روسيه، ديگر زنداني روس آمريكاست.
او به اتهام فعاليت هاي غيرقانوني ازجمله لابيگري منافع روسيه در خاك آمريكا دستگير شده است.
بوتينا در واشنگتن دستگير شد و خبر بازداشت وي روز 16 ماه جولاي همزمان با ديدار ولاديمير پوتين و دونالد ترامپ روساي جمهوري روسيه و آمريكا اعلام شد كه براي نخستين بار در هلسينكي پايتخت فنلاند با يكديگر ديدار كردند.
مقامات ديپلماتيك روسيه از همان ابتدا عنوان كردند كه ماريا بوتينا به جرم درگيري داخلي در ايالات متحده بر سر بهبود روابط با روسيه روانه زندان شده است و هيچ ارتباطي با دستگاه هاي اطلاعاتي و امنيتي روسيه ندارد.
وي ظاهرا بيش از زندانيان ديگر روس در آمريكا از سوي مقام هاي روسيه حمايت مي شود و وزارت خارجه روسيه همه آواتارهاي خود در شبكه هاي اجتماعي را به عكس اين دانشجو تغيير داده تا از هر طريقي حمايت خود از شهروند زنداني روس را به نمايش بگذارد.
ماريا زاخارووا سخنگوي وزارت خارجه روسيه نيز تقريبا در همه كنفرانس هاي مطبوعاتي خود خواستار آزادي بوتينا مي شود و يك بار با انتقاد شديد از دستگاه قضايي آمريكا، شيوه هاي برخورد با اين تبعه روسيه را قرون وسطايي خواند.
كنستانتين ياروشنكو خلبان روس، زنداني ديگر روسيه در آمريكا است كه در ماه مي 2010 (ارديبهشت ماه 89) در ليبريا دستگير شد.
ياروشنكو در سال 2011 به آمريكا تحويل داده شد و به جرم قاچاق كوكايين به 20 سال زندان محكوم شد.
دادگاه استيناف نيويورك به تازگي درخواست ياروشنكو براي تجديدنظر در محكوميت وي را رد كرده است.
روسيه بارها خواستار آزادي ياروشنكو شده و انتقال وي از ليبريا به آمريكا را غيرقانوني و ربوده شدن او را محكوم كرده است.
ويكتور بوت تاجر روس زنداني ديگر روسيه در آمريكا است كه در سال 2012 در تايلند دستگير و به آمريكا فرستاده شده است.
بوت در آمريكا به قاچاق سلاح و حمايت از تروريسم متهم شد.
اين تاجر روس همچنين متهم به زد و بند و معامله با گروه مسلح فارك در كلمبيا شده است و از سال 2008 در زندان تايلند و آمريكا بسر مي برد هر چند كه هرگز اتهامات وارده به خود را نپذيرفته است.
رومن سلزنيف پسر والري سلزنيف نماينده دوماي روسيه از زندانيان ديگر روس در امريكا است كه سه سال پيش دستگير شد.
دادگاه شهر سياتل آمريكا سلزنيف را به جرم فعاليت هكري به 27 سال زندان محكوم كرد كه طولاني ترين دوره حبس جرايم مرتبط با رايانه محسوب مي شود.
پتر لواشوف يك تبعه ديگر روسيه است كه دادگاه آمريكا او را به فعاليت هكري متهم كرده است و در زمان حاضر در زندان بسر مي برد.
** چه زندانياني در روسيه براي آمريكا مهم به حساب مي آيند؟
علاوه بر پل ويلان كه در روسيه به جرم جاسوسي دستگير شده و تبعه آمريكا محسوب مي شود، آمريكا ممكن است درخواست مبادله افراد ديگري را هم به طرف روس بدهد.
ايالات متحده در تبادل قبلي نشان داد كه علاقه زيادي دارد به افراد خائن در روسيه فرصت دوباره اي بدهد اما اين بار علاوه بر اين موارد، چند فرد يا زندگي ديگر هستند كه براي آمريكايي ها از اهميت برخوردار شده اند.
ازجمله اين افراد مي توان به ادوارد اسنودن پيمانكار سابق آژانس امنيت ملي ايالات متحده آمريكا اشاره كرد كه از سال 2013 به روسيه پناه برده است.
اسنودن كه حامل اسرار مهمي درباره فعاليت آژانس امنيت ملي آمريكا بود، در چند نوبت عليه اين آژانس افشاگري كرد.
اسنادي كه توسط اسنودن منتشر شد نشان دهنده جزئيات چگونگي تلاش گسترده آمريكا و انگليس با همكاري كانادا، استراليا و نيوزيلند براي نظارت و جاسوسي گسترده، به ويژه از طريق اينترنت بود.
بر اساس اسناد ارائه شده توسط اسنودن در رسانه‌ها، فعاليت‌هاي جاسوسي آمريكا و انگليس نه تنها در مورد كشورهاي غير دوست انجام مي‌شود بلكه در برابر شهروندان خود اين كشورها و نيز متحدان آمريكا مانند كشورهاي عضو ناتو و كشورهاي اتحاديه اروپا صورت مي‌گيرد.
دولت آمريكا و شخص اوباما رئيس جمهوري اين كشور از روسيه درخواست استرداد اسنودن را كرده بود كه رد شد.
اين مساله موجب آغاز تنش هاي شديد ميان روسيه و آمريكا شد و در واقع جنگ ديپلماتيك بين دو كشور و تحريم هاي گسترده واشنگتن عليه مسكو از اين زمان آغاز شد.
آمريكا ممكن است دوباره درخواست استرداد اسنودن در قبال مبادله با زندانيان روس در آمريكارا طرح كند هر چند كه بعيد به نظر مي رسد روسيه در خصوص اسنودن حتي حاضر به مذاكره شود چرا كه بازپس دادن او به آمريكا اعتبار روسيه را به عنوان كشوري كه مخالفان سياست هاي آمريكا مي توانند به او پناه ببرند، زير سوال خواهد برد.
چند زنداني اوكرايني نيز كه در سالهاي اخير به جرم فعاليت هاي غيرقانوني از جمله جاسوسي در روسيه دستگير شده اند مي توانند براي مبادله بين روسيه و آمريكا پيشنهاد شوند.
اولگ سنتسوف تبعه اوكرايني كه گفته مي شود كارگردان است ازجمله زندانيان اوكرايني در روسيه است.
وي كه با مقاديري مواد منفجره در كريمه دستگير شده در سال 2015 به اتهام فعاليت تروريستي به 20 سال زندان محكوم شد.
اتحاديه اروپا جايزه ساخاروف را به اين زنداني اوكرايني اعطا كرده و از روسيه خواسته است كه وي را كه مدتي نيز اعتصاب غذا كرده بود، آزاد كند.
ملوانان دستگير شده اوكرايني در تنش اخير ميان دو كشور در تنگه كرچ نيز سوژه بدي براي آمريكايي ها محسوب نمي شوند چرا كه مي تواند موفقيتي براي اين كشور براي رفع مشكلات اوكراين در برابر روسيه باشد.
در نهايت مي توان گفت اگر روسيه و آمريكا بخواهند بر سر تبادل زندانيان و متهمان با يكديگر به توافق برسند، اين افراد ممكن است در ابتداي ليستي باشند كه برسر آن صحبت مي شود.
اروپام*391*1346**1485
مسكو- ايرنا- روسيه اخيرا يك تبعه آمريكايي كه گذرنامه كشورهاي انگليس، ايرلند و كانادا را هم دارد به اتهام جاسوسي در مسكو دستگير كرده است كه با توجه به اينكه در آمريكا نيز برخي روس ها زنداني هستند، برخي تحليلگران مساله تبادل زنداني ميان دو كشور را مطرح مي كنند.
