به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، بسیاری از رسانه ها طی شبانه روز گذشته از اعلام نرخ رشد اقتصادی چین در نخستین روز بهمن (بیست و یكم ژانویه) نوشتند و افت بی سابقه رشد غول شرقی اقتصاد را بازتاب دادند.
اقتصاد 13 تریلیون دلاری چین بر اساس آخرین برآوردها كمترین میزان رشد اقتصادی طی 28 سال اخیر را تجربه می كند. به گزارش «رویترز»، دومین اقتصاد برتر جهان كه در فصل اكتبر تا دسامبر 2018 نسبت به بازه مشابه سال قبل رشدی 6.4 درصدی داشته در مجموع سال 2018 رقم 6.6 درصدی را به ثبت می رساند كه این میزان از سال 1990 به این سو بی سابقه است.
از دید برخی تحلیلگران غربی، درباره حصول همین میزان اعلانی رشد نیز تردیدهایی وجود دارد اما رهبران پكن در كنگره سالانه خلق با پیش بینی رشد 6.5 درصدی برای سال 2018 كوشیدند از بار افت نرخ رشد اقتصادی بكاهند.
مهمترین دلایل ایجاد این وضعیت، كاهش تقاضا در بازارهای چین عنوان شده كه خود به افت سرمایه گذاری خارجی انجامیده است. همین افت، مشكلات عرصه تقاضا را تشدید كرده و به این ترتیب دور نامطلوبی در اقتصاد چین به وجود آمده است.
به گزارش «بی.بی.سی» كاهش سطح سفارش كالا موجب شد تا در ناحیه «گوانگ دونگ» به عنوان یكی از مبادی مهم صادراتی چین بسیاری از خطوط تولید تعطیل شود یا گروهی از كارخانه ها زودتر از موعد معمول به استقبال تعطیلات سال نو چینی بروند.
پیش از این و در سال 2008 یعنی بحبوحه بحران اقتصادی جهان، چین توانست از طریق بسته های كلان حمایتی از بحران بگریزید اما به گفته برخی كارشناسان ارائه بسته های حمایتی در سال 2019 میلادی در نهایت خواهد توانست مانع از تعمیق معضل بیكاری و افزایش تورم شود و موانعی را پیش روی روند فروغلتیدن در ركود ایجاد كند.
عامل دیگری كه بسیاری به عنوان متغیر اصلی وضعیت كنونی چین به آن می پردازند، جنگ تجاری است كه پس از ورود «دونالد ترامپ» به كاخ سفید به راه افتاده و چین را با مشكلات عمده ای در تجارت با آمریكا درگیر ساخته است.
در هم شكستن مازاد 375 میلیارد دلاری چین در تجارت با آمریكا و كاهش 100 میلیاردی آن از نخستین اهدافی بود كه ترامپ برای مقابله اقتصادی با پكن علنی كرد. وی كه از دوره رقابت های انتخاباتی چینی ها را سارق فرصت های شغلی در آمریكا خوانده و رویكردهای تجاری پكن را غیرمنصفانه توصیف می كرد، در عمل نیز چین را با خواسته هایی جدید تحت فشار قرار داد.
ترامپ بارها خشم خود از برنامه «چین 2025» را اعلام داشته و خواستار توقف آن شده است؛ برنامه ای كه به گفته وی با قطع واردات بسیاری از اقلام آمریكایی و اروپایی به چین و بر هم زدن الگوهای وابستگی اقتصادی متقابل، برتری آمریكا را در حوزه‌های مهمی همچون هوافضا و فناوری نسل پنجم ارتباطات و تجهیزات الكترونیكی بر هم خواهد زد.
رئیس جمهوری آمریكا همچنین بارها دولت پكن را به حمایت غیرمنصفانه از شركت های چینی برای افزایش توان رقابت با شركت های آمریكایی متهم ساخته و این رویه را مغایر با قواعد تجارت آزاد و رویه های فیمابین خوانده است.
ترامپ همچنین مدعی است كه چینی ها هنجارهای مالكیت معنوی را رعایت نكرده و شركت های آمریكایی را وادار به انتقال فناوری های خود كرده اند.
دیگر اتهام ترامپ به پكن پایین نگه داشتن مصنوعی ارزش برابری یوآن واحد پول ملی چین در برابر دلار و دیگر ارزهای خارجی است تا كالاهای تولیدی چین بتواند به بازارهای خارجی سرازیر شود.
ترامپ برای دیكته كردن خواسته های خود از بزرگترین شریك تجاری آمریكا، راه جنگ تجاری را در پیش گرفت و در چند نوبت تعرفه های گوناگونی را بر كالاهای چینی وضع كرد.
در ابتدای مهرماه امسال، اعلان وضع تعرفه های 200 میلیارد دلاری آمریكا بر كالاهای چینی جنگ تجاری دو طرف را وارد فازی تازه كرد. در مقابل چینی ها نیز اعلام كردند روی كالاهای آمریكایی تعرفه 60 میلیارد دلاری وضع خواهند كرد. ترامپ پیش از این گفته بود ارزش كالاهای مشمول تعرفه، مجموعا از 500 میلیارد دلار تجاوز خواهد كرد كه این رقم تقریبا برابر ارزش صادرات سالانه چین به آمریكا است.
نتیجه جنگ تعرفه ای میان چین و آمریكا زیان متقابل این دو كشور بوده است. به عنوان مثال وضع تعرفه های چین روی واردات غلات از آمریكا موجب زیان سالانه سه میلیارد دلاری برای هر یك از این كشورها شده است. بخش عمده زیان چین به خاطر خرید غلات گرانتر از كشورهای دیگر بوده و كشاورزان آمریكایی نیز به همین میزان با ضرر مواجه شده اند.
توقف زیان های اقتصادی انگیزه ای شد تا در جریان برگزاری اجلاس سران بیست كشور صنعتی در آرژانتین (اواسط آذرماه)، رهبران واشنگتن و پكن برای سه ماه اعلان آتش بس تجاری كنند.
از دید تحلیلگران با انقضای موعد این آتش بس، تغییری در اختلافات دو طرف به وجود نخواهد آمد. ترامپ با رویكرد مركانتلیستی خود خواستار بر هم زدن موازنه كنونی در تراز تجاری آمریكا و چین است و وضعیت كنونی دسترسی ساختار چین و كالاهای چینی به بازارهای كشورش را تحمل ناپذیر می داند.
از این منظر، ترامپ استدلال خود برای برهم زدن وضعیت موجود را چنان قدرتمند تصور می كند كه حتی حاضر به حل و فصل اختلافات از طریق سازمان های بین المللی نخواهد شد.
از سوی دیگر، چینی ها تبعیت از خواسته های ترامپ را ناهمخوان با جایگاهشان در اقتصاد جهانی و همچنین پرستیژ بین المللی خود می انگارند. چین تا همین جای كار نیز به واسطه جنگ تجاری ترامپ با مشكلات اقتصادی دست و پنجه نرم كرده كه تا پیش از فرارسیدن سال 2017 برای سران پكن چندان قابل پیش بینی نبود.
از نگاه آنان تن دادن به خواسته های كاخ سفید همین نرخ رشد در حال افت را نیز دستخوش ریزش خواهد كرد و به این ترتیب اژدهای زرد همچون كشوری مواجه با تحریم در دوره ریاست جمهوری ترامپ، ناگزیر به عبور از گردنه ای سخت خواهد بود.
پژوهش**9279
تهران- ایرنا- چین طی چند دهه اخیر بیش از همه به رشد پرشتاب اقتصادش در جهان شناخته شده است. مواجهه با جنگ تجاری ترامپ باعث تشدید چالش های پیش روی اقتصاد چین شده و حركت اژدهای زرد را مختل ساخته است.
