فاصله طولانی پسته ایران تا جایگاه واقعی

به گزارش ایرنا، خاك ایران مهد حاصلخیزی است كه انواع محصولات در آن قابل تولید و پرورش است، هر كدام از محصولات زراعی و باغی با توجه به نوع آب و هوا و ساختار خاك در نقطه ای از ایران اسلامی قابل پرورش است.
پسته یكی از راهبردی و اقتصادی ترین تولیدات كشاورزی جهان در ایران به بهترین شكل ممكن قابل تولید است، شهر دامغان در استان سمنان، یكی از بهترین نقاط دنیا برای پرورش و تولید این محصول و شهره جهان است، ولی هنوز نتوانسته به جایگاه اصلی خود دست پیدا كند.
شهرستان دامغان در تولید محصولات كشاورزی از جمله شهرهای تك محصولی است كه به نام پسته شناخته می شود، به گفته كارشناسان كشاورزی، پسته دامغان از لحاظ كیفیت، یكی از بهترین نوع محصول در سطح جهان است.
مهمترین آفت برای پسته دامغان عادت پسته كاران به تازه فروشی به روش سنتی است، غافل از اینكه مدیریت فروش و تجاری سازی بر اساس استانداردهای بین المللی می تواند این محصول را به عنوان یكی از ارزآورترین تولیدات داخلی برای كشور معرفی كند.
بازارهای منطقه ای و اروپا همواره پسته ایران و پسته شهر دامغان را می شناسند و این محصول فرآورده ای شناخته شده است كه راهبرد فروش داخلی آن ورود هوشمندانه به بورس و راهبرد صادراتی آن آموزش و كیفی سازی تولید این محصول است.
در حال حاضر بیش از 17 هزار هكتار باغ پسته در این شهرستان وجود دارد كه 12 هزار و 500 هكتار آن بارده است و بقیه مزارع نهال پسته محسوب می شود كه در سال های آینده به بارمی نشیند.
در باور كارشناسان، پسته دامغان با وجود كیفیت خوب خود هنوز نتوانسته است در سطح جهان به خوبی مطرح شود و به جایگاه اصلی خود برسد.
در حال حاضر 6 درصد سطح زیركشت پسته كشور در دامغان قرار دارد كه به طور میانگین، این شهرستان 17 درصد از برداشت كل پسته ایران را به خود اختصاص می دهد.
با توجه به سرمازدگی باغ های كشاورزی دامغان در سرمای ناگهانی فروردین و اردیبهشت 97 میزان برداشت پسته به 12 هزار تن كاهش یافت، در حالی كه این میزان در سال 96 بیش از 35 هزار تن بود.
این شهرستان دارای 105 پایگاه فرآوری پسته است كه از این تعداد 23 واحد صنعتی و بقیه نیمه صنعتی است، دامغان 10 هزار نفر بهره بردار در حوزه كشاورزی دارد كه بیش از 80 درصد آن را پسته كاران تشكیل می دهند.
با توجه به اهمیت موضوع پسته، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان سمنان میزگردی با عنوان «توسعه پسته دامغان» با حضور محسن طباطبائیان مدیر جهاد كشاورزی شهرستان، رضا زارع زاده دبیر جشنواره پسته و رئیس شورای اسلامی شهر، فتح الله هوشمند مدیرعامل شركت كشت و صنعت زرگل و باغدار نمونه، محمد كوچكپور باغدار نمونه، اسماعیل شوكت آبادی رئیس اداره ترویج جهاد كشاورزی، منصور عباسیان دبیر انجمن پسته دامغان، محمد حسن اكبری دبیر اجرایی نظام صنف كشاورزی، حسن صرفی رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی و سعید قربانی روابط عمومی دفتر نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی برگزار كرد.
به گفته مسوولان و صاحب نظران در میزگرد خبرگزاری ایرنا استان سمنان كه در دامغان برگزار شد، پسته تولیدی ایران با توجه به كیفیت عالی نسبت به دیگر كشورهای جهان، به عنوان یك كالای لوكس شناخته می شود.

** پسته كاران با بورس و تجارت بین المللی آشنا شوند
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان دامغان گفت: پسته دامغان باید به سمت تجارت بین المللی، صادرات گسترده و حضور پر قدرت در بورس حركت كند.
طباطبائیان اضافه كرد: كشاورزان، سرمایه داران و صاحبان شركت ها در دامغان باید دانش خود را در موضوع تجارت بین المللی این محصول افزایش دهند و برای ارتقای پسته در صحنه حضور پیدا كنند.
زارع زاده نیز در این خصوص گفت: در كنار كارگاه های آموزشی كشت و برداشت پسته، باید فواید بورس و فرهنگ سازی ورود به بورس برای باغداران مطرح شود.
دبیر جشنواره پسته و رئیس شورای شهر دامغان نیز در این ارتباط گفت: بورس پسته دامغان وارد سال دوم فعالیت خود شده است كه در سال اول با فقدان استقبال باغداران و در سال دوم با سرمازدگی و كمبود پسته روبرو شد.
دبیر اجرایی نظام صنف كشاورزی دامغان نیز گفت: بسیاری از كشاورزان و واحدهای صنفی دامغان، محصول خود را در انبار و مغازه ها نگهداری می كنند در حالی كه باید به بورس ورود كنند.
اكبری گفت: ورود به بازار بورس بدون شك باعث سوددهی به افراد و ارتقای سطح پسته دامغان می شود.

**صادرات پسته بدون حمایت دولت به سرانجام نمی رسد
مدیرعامل شركت كشت و صنعت زرگل دامغان در ادامه این میزگرد گفت: صادرات پسته به عنوان یك كالای لوكس به كمك همه جانبه دولت نیازمند است.
هوشمند گفت: برای فراهم سازی زیرساخت های صادراتی ابتدا باید اعتماد كشاورزان را جلب و چرخه اقتصادی پسته را برای كشاورزان بازگو كرد تا آنها رغبت بیشتری به این فعالیت پیدا كنند.
رئیس اداره ترویج جهاد كشاورزی دامغان نیز در این زمینه ابراز داشت: بخش عمده محصول پسته كشور، تاثیرگذار از بازارهای جهانی است كه به منظور تقویت این محصول، باید در عرصه صادرات با قدرت حضور داشت.
شوكت آبادی خاطرنشان كرد: برای صادر كردن یك محصول خوب از لحاظ كیفیت، باغداران باید با آخرین دانش های فنی دنیا حركت كنند و كیفیت محصولات خود را ارتقا بخشند.

** ارزآوری و ارزش صادراتی پسته مغفول مانده است
دبیر جشنواره ملی پسته در دامغان گفت: فرآیند صادرات برای باغداران باید آسان شود كه برای این موضوع نیازمند معرفی شركت هایی برای خریداری پسته از باغداران هستیم.
زارع زاده گفت: شركت های داخلی، تاجران و بازرگانان می توانند با خریداری پسته از باغداران، آن ها را در مسیر صادرات قرار دهند.
وی افزود: صادرات پسته با توجه به شرایط اقتصادی كشور سبب ارزآوری و معرفی محصول پسته به بازارهای جهانی می شود.
زارع زاده تصریح كرد: پسته كاران دامغانی باید از تازه فروشی این محصول به سمت فرآوری حركت كرده و مسیر پسته دامغان را در مسیر صادرات و حضور در بازار بورس حركت دهند.

** پسته كاران نیازمند سیاست های حمایتی دولت
رئیس اداره ترویج جهاد كشاورزی دامغان گفت: قیمت محصول پسته همچون بسیاری از محصولات كشور باید متناسب با عرضه و تقاضا باشد و دستخوش سیاست های دولتی نشود.
شوكت آبادی افزود: سیاست های این حوزه باید سنجیده تر شود چرا كه كشاورزان با تحمل مشكلات جوی، كیفیت پایین بعضی از سموم و خسارت های احتمالی، نباید دغدغه فروش داشته باشند.
باغدار نمونه دامغان ادامه داد: پسته ایران از لحاظ اندازه، كیفیت و رنگ به چند دسته تقسیم می شود كه قیمت های متفاوتی برای این محصول در بازار وجود دارد.
هوشمند ، پسته را از جمله كالاهای لوكس دانست و گفت: با توجه به هزینه بالای كشاورزان برای تولید پسته و كیفیت خوب این محصول، عرضه با قیمت پایین هیچ صرفه اقتصادی برای كشاورز نخواهد داشت.
مدیر جهادكشاورزی دامغان نیز تصریح كرد: باغداران و كشاورزان ممكن است درآمد خوبی از فروش محصولات كسب كنند، اما با وجود هزینه های بالا، قادر به كنترل درآمد و هزینه نمی شود.
طباطبائیان گفت: تصمیم های كلان كشور در حوزه كشاورزی و پسته كاری برای باغداران بسیار تاثیرگذار است.

**پسته كاری دستخوش آسیب های جانبی است
مدیرعامل شركت كشت و صنعت زرگل و باغدار نمونه گفت: در حالی كه شاهد افزایش قیمت تجهیزات، دستمزد كارگر، بیمه كشاورزی و ماشین آلات هستیم، مسوولان باید اختلاف قیمت ها را با حمایت از كشاورزان جبران كنند.
هوشمند افزود: كشاورز و باغدار تنها باید به فكر تولید محصول باكیفیت باشد كه در این راستا باید بازار فروش مطمئن برای كشاورزان فراهم شود.
هوشمند خاطر نشان كرد: 35 درصد تولیدات كشور در حوزه كشاورزی است پس اگر كشاورزی تقویت نشود كشور در زمینه خودكفایی محصولات با مشكلات روبرو خواهد شد.
دبیر انجمن پسته دامغان نیز در ادامه گفت: امروز دانش علمی پسته كاران دامغان بسیار بالا است و باید دانش فنی آن ها نیز ارتقا یابد.
عباسیان اضافه كرد: در حال حاضر میانگین تولید پسته خشك در دامغان 1.1 تن در هكتار است كه باید بهره وری تولید را افزایش دهیم.
مدیر جهادكشاورزی دامغان نیز به وضعیت كشاورزی در استان سمنان اشاره كرد و گفت: طبق شاخص های جامعه نفوذ آمار، حدود 20 درصد كشاورزی استان در دامغان قرار دارد كه باید با توجه به این آمار، امكانات استان در این شهرستان جذب شود.
طباطباییان خاطرنشان كرد: برای حمایت از كشاورزان باید صندوق توسعه ملی، كارمزدهای پایین تری از كشاورزان در تسهیلات دریافت كنند.

**پسته دامغان در افزایش كیفیت و كمیت جای كار دارد
مدیر روابط عمومی دفتر نماینده مردم دامغان در مجلس شورای اسلامی در ادامه میزگرد ایرنا گفت: پسته دامغان از لحاظ كیفیت بهترین محصول جهان را دارد اما هنوز از لحاظ كمیت به جایگاه واقعی خود نرسیده است.
قربانی ادامه داد: در زمینه مبدا تا مقصد این محصول در مراحل كاشت، داشت و برداشت باید در كنار باغدار باشیم تا بتواند در كنار كیفیت، كمیت محصول خود را افزایش دهد.
وی تصریح كرد: جهاد كشاورزی باید در جهت ایجاد یك بانك اطلاعاتی كامل از باغداران و تمامی مناطق قابل كشت شهرستان اقدام كند تا بتوان با توجه به نوع خاك، نوع درخت قابل كشت را تعیین كرد.

**سموم بی كیفیت و پسته تقلبی آفت كشاورزی دامغان است
مدیرعامل شركت كشت و صنعت زرگل و باغدار نمونه گفت: در سال های جاری، عرضه محصولات تقلبی در بازار زیاد شده است كه باید مسوولان مربوطه در این حوزه نظارت كنند تا هزینه و محصول باغدار به هدر نرود.
هوشمند اضافه كرد: كشاورزان بدون تكیه بر محصولات صنعتی، به روش هایی روی آورند كه بتوانند با تجهیزات خود، آفت را كنترل كنند.
وی افزود: وابستگی باغدار به سموم باید كاهش یابد كه در این خصوص باید راهكارهای لازم تدوین و ارائه شود.
مدیرعامل شركت كشت و صنعت زرگل گفت: به همت دولت، در سال جاری تسهیلات خوبی برای خرید لوازم مكانیزاسیون ارائه شد كه اقدام بزرگی برای توسعه واحدهای صنعتی و كشاورزی است.

**تغییر الگوی كشت از عوامل حفظ منابع آبی است
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان گفت: با توجه به منابع آبی محدود باید با تغییر الگوی كشت از اراضی زراعی به باغ پسته روی آوریم.
طباطبائیان اضافه كرد: با توجه به ظرفیت بالای این شهرستان، در سال گذشته 25 درصد آبیاری نوین استان سمنان در دامغان اجرا شد.
طباطبائیان گفت: توسعه باغ ها به معنای افزایش سطح زیر كشت نیست و ما باید به سمت نهضت تغییر الگوی كشت حركت كنیم.
دبیر انجمن پسته دامغان اضافه كرد: برای افزایش سطح زیر كشت باید فرهنگ آبیاری باغات را اصلاح كنیم و آبیاری نوین را در اراضی كشاورزی گسترش دهیم.
عباسیان افزود: با اجرای هرچه بیشتر سامانه آبیاری نوین، می توان با منابع موجود سطح زیر كشت شهرستان را ارتقا داد.

** آبیاری نوین امكانی برای توسعه پسته كاری
مدیر جهاد كشاورزی دامغان گفت: تجمیع باغ های كشاورزی دامغان برای اجرای سامانه نوین آبیاری، از اهداف كشاورزی در این شهرستان است.
طباطبائیان اضافه كرد: بسیاری از باغ های دامغان به دلایل متعدد تفكیك اراضی می شود كه این اقدام سبب افزایش هزینه اجرای سامانه نوین آبیاری می شود.
طباطبائیان خاطرنشان كرد: در سال گذشته به اراضی بالای پنج هزار متر مربع به ازای هر هكتار 100 میلیون ریال كمك بلاعوض دولتی برای آبیاری نوین پرداخت می شد كه در حال حاضر برای اراضی كمتر از این میزان نیز محدودیتی وجود ندارد.
وی افزود: به منظور یكپارچه سازی باغ های كوچك، اجرای این طرح به مدیریت جامع و انتخاب یك بهره بردار نیازمند است.
مدیر جهاد كشاورزی دامغان گفت: در سال جاری 192 هكتار باغ پسته در یكی از روستاهای دامغان با حضور 300 باغدار و تجمیع آبیاری، به ثمر رسید و آبیاری نوین در این باغ ها اجرا شد.
رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی دامغان نیز گفت: شهرستان دامغان دارای چهار هزار و 400 هكتار محصولات زراعی و حدود سه هزار هكتار اراضی جالیزی است كه به آب بیشتری نسبت به پسته نیازمند است.
صرفی افزود: با توجه به ارزش اقتصادی بهتر پسته، بسیاری از كشاورزان زراعی به سمت پسته كاری در حال حركت هستند.
صرفی گفت: با توجه به منابع آبی و اجرای طرح تغییر الگوی كشت با تغییر اراضی به باغ پسته، می توان باغ های پسته دامغان را تا 28 هزار هكتار افزایش داد.

** بی رغبتی پسته كاران به بیمه كشاورزی
دبیر اجرایی نظام صنف كشاورزی گفت: بسیاری از سازمان های بیمه به بهانه های مختلف، خسارت وارده را پرداخت نمی كنند و یا مبلغ حداقلی را پرداخت می كنند.
اكبری افزود: عدم پرداخت خسارت وارده از مشكلات اصلی كشاورزان و دغدغه پسته كاران است.
رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد كشاورزی دامغان اضافه كرد: در حال حاضر با توجه به محقق نشدن تعهد سازمان های بیمه به پرداخت خسارت، استقبال از بیمه های كشاورزی روز به روز در حال كاهش است در حالی كه تنها 20 درصد باغ های دامغان تحت پوشش بیمه است.
صرفی تصریح كرد: در سال جاری طبق تعهد سازمان بیمه باید مبلغ 160 میلیارد ریال خسارت به پسته كاران پرداخت می شد كه تنها 60 میلیارد ریال پرداخت شد.
زارع زاده دبیر جشنواره پسته دامغان هم افزود: باید انقلاب در بیمه صورت گیرد چرا كه در بلند مدت ریزش بیمه داریم و اگر كاهش استقبال از بیمه ادامه داشته باشد تا چند سال آینده هیچ پسته كاری به سمت بیمه كشاورزی نمی رود.
9856/6103/7408