مقامات واشنگتن مدتی است برای برون رفت آبرومندانه از باتلاقی كه خود نزدیك به 18 سال در افغانستان ایجاد كرده اند دست و پا می زنند تا به نوعی از آن خلاصی یافته و به مسائل داخلی خود بپردازند، چرا كه این آمادگی را نداشته و هنوز ندارند تا شكست را بپذیرند.
به همین دلیل ماه گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا اعلام كرد برای تحقق صلح در افغانستان و البته به خواست گروه طالبان نیروهایش را از این كشور خارج می كند.
آمریكا كه به نوعی كنترل دولت افغانستان را در اختیار دارد مدتی است كه به این نتیجه رسیده است راه حل نظامی كه به وسیله آن بتواند طالبان را به طوركلی از معادله قدرت این كشور حذف كند وجود ندارد، بنابر این در گفت وگوهای اخیر با طالبان به آنها وعده داد در صورت تن دادن به مذاكرات صلح، سهم قابل توجهی در حاكمیت بعدی افغانستان برای آنها در نظر بگیرد.
طرحی كه قبلا هم آنرا به گونه ای دیگر مطرح كرده بود مبنی بر اینكه 13 ولایت افغانستان به اضافه 4 وزارتخانه اصلی در كابل را در اختیار طالبان قرار دهد.
در مقابل طالبان نیز از واشنگتن خواست در صورتی در این مذاكرات صلح با دولت افغنستان با مدیریت آمریكا شركت می كند كه آمریكا نیروها و پایگاه هایش را از این كشور خارج كند.
در همین راستا بود كه زلمای خلیل زاد نماینده ویژه آمریكا در امور افغانستان چند بار با دولت افغانستان و نمایندگان طالبان دیدار و مذاكره كرد و حتی در نشستی كه سه هفته قبل با حضور نماینده طالبان در ابوظبی و با مشاركت نمایندگان عربستان سعودی، امارات متحده عربی و پاكستان برگزار شده بود شركت كرد تا بتواند به هر نحو ممكن اختلافات در افغانستان را به سلیقه آمریكایی حل و فصل كند.
اما نشست ابوظبی كه بدون حضور كشورهای همسایه و موثر در صلح افغانستان یعنی ایران، روسیه، چین و هند برگزار شده بود به شكست انجامید چرا كه نمایندگان طالبان حاضر نشدند با نماینده دولت افغانستان دیدار كنند.
در نشست مشابهی كه قرار بود دو هفته گذشته با همین تركیب در جده عربستان سعودی برگزار شود طالبان همچنان اصرار كرد كه این بار نیز با نماینده دولت مذاكره نمی كند، لذا این نشست نیز قبل از برگزاری در نطفه عقیم ماند.
تا اینكه آمریكایی ها در آخرین مرحله از یك دور مذاكره شش روزه تا شنبه گذشته در دوحه قطر با طالبان و البته بدون حضور نماینده دولت آن كشور به برخی توافقات دست یافتند كه هنوز از مفاد آن گزارش دقیقی منتشر نشده است و آنچه كه برخی رسانه های اعلام كردند از سوی مقامات طالبان تكذیب شده است.
در هر حال ریزنی ها برای تحقق این صلح در افغانستان در دو جناح متفاوت متشكل از آمریكا و كشورهای عربی از یك سو و ایران، چین، روسیه و هند از سوی دیگر البته هم با طالبان و هم دولت افغانستان ادامه دارد تا به نتیجه مطلوب دولت و ملت افغانستان برسد.
از جمله دولت افغانستان چند روزی بود كه حمدالله محب، مشاور امنیت ملی جدید رئیس جمهوری را به دهلی نو، ابوظبی، پكن و حتی دوشنبه گذشته به ریاض فرستاد تا علاوه بر دیدارش با نماینده آمریكا در دبی، با آنها در باره روند صلح افغانستان به رهبری و مالكیت افغان‌ها مذاكره كند.
نمایندگان دولت افغانستان و گروه طالبان حتی دو هفته گذشته با علی شمخانی، مشاور امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز در كابل و حتی تهران دیدار كردند.
زیرا تهران به دنبال كمك به برگزاری مذاكرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان بدون شركت سایر كشورهای خارجی است و این سیاستی است كه مطابق با دیدگاه های دولت كابل نیز هست.
اما روند تحولات پیرامون صلح افغانستان طی چند روز اخیر نشان می دهد كه اختلاف آمریكا با طالبان هنوز برطرف نشده است، چرا كه آمریكا اصرار دارد به رغم ادعایی قبلی اش برای خروج از افغانستان، پایگاه نظامی خود را برای همیشه در آن كشور حفظ كند.
روزنامه اكسپرس تریبون پاكستان چند روز قبل گزارش داد كه آمریكا همچنان خواستار حفظ 'پایگاه‌های دائمی' در افغانستان است، خواسته ای كه هم از سوی طالبان و هم كشورهای همسایه افغانستان به غیر از پاكستان محل اختلاف است.
یك مقام ارشد آگاه به روند گفت‌وگوهای صلح افغانستان در گفت وگو با این روزنامه پاكستانی گفته بود كه خواسته‌های اصلی آمریكا در دیدارهای نمایندگان این كشور با طالبان حفظ پایگاه‌های نظامی در افغانستان و ارائه تضمین در این باره بوده كه خاك افغانستان برای حملات علیه غرب و دیگر كشورها مورد استفاده قرار نخواهد گرفت.
به گفته این مقام كه خواست نامش فاش نشود، آمریكا و متحدان غربی و عربی‌اش در مقابل قول دادند پس از توافق صلح كمك‌های مالی قابل ملاحظه‌ای برای بازسازی افغانستان اختصاص دهند.
آمریكا همچنین مدعی شده كه این پایگاه‌ها نقشی در امنیت افغانستان نخواهند داشت و هدف از ادامه این حضور برای 'ثبات منطقه‌ای' است.
اما تهران، پكن و مسكو به همراه گروه طالبان این ادعای واشنگتن را بر نمی تابند زیرا بیم آن دارند كه واشنگتن روزی بخواهد از خاك افغانستان برای پیشبرد اهداف استراتژیك خود در منطقه استفاده كند.
البته تاكنون مقامات آمریكایی و یا طالبان نسبت به گزارش‌ها درباره درخواست كاخ سفید برای حفظ دائمی پایگاه‌های نظامی در افغانستان واكنشی نشان نداده‌اند.
برخی گزارشات هم حاكی است كه هرچند طالبان بارها خواستار خروج كامل نظامیان آمریكا از افغانستان بوده، اما توافق كرده‌است كه در مورد حفظ چندین پایگاه مشخص نظامی در افغانستان مذاكره می‌كند.
چون آمریكا پیشتر اعلام كرده بود براساس راهبرد جدید، نظامیان این كشور در پایگاه های مشخصی مستقر بشوند و به صورت مستقیم وارد جنگ نشوند و فقط در صورت نیاز هواپیماهای آمریكایی و ناتو به درخواست دولت مركزی افغانستان وارد عمل شوند.
یك مقام آگاه پاكستانی نیز خبر داد كه آمریكا خواسته های دوگانه خود را پیشتر در نشست ابوظبی به طالبان ابلاغ كرده و به این گروه اطمینان داده است كه از این پایگاه های نظامی در افغانستان استفاده نكرده و صرفا برای تضمین امنیت منطقه خواهند بود.
بر اساس اعلام وزارت خارجه آمریكا، قرار است زلمای خلیل زاد كه با عربستان سعودی و امارات نیز هم سو است، در چهارمین دور از سفرهایش به منطقه، به كشورهای هند، چین، افغانستان و پاكستان سفر كرده و در مورد صلح افغانستان گفت‌وگو كند، گفت وگویی كه قطعا اهداف بلند مدت آمریكا را با حفظ پایگاه های نظامی در این كشور تضمین خواهد كرد.
صرف نظر از این تحركات محور غربی –عربی برای پیشبرد مذاكرات صلح افغانستان با رویكرد مشترك با پاكستان، آنچه كه خواست ایران است این است كه آمریكایی های به هر شكل ممكن از افغانستان خارج شوند، كه در اینجا دیدگاه طالبان و ایران با هم یكی است.
ایران و طالبان و حتی چین و روسیه نیز می خواهند كه به هر شكلی كه هست پایگاه های آمریكا از منطقه برچیده شود تا مبادا آمریكا روزی بخواهد از آنها برای قدرت بخشیدن به تروریست های داعش علیه منافع كابل، تهران، مسكو و پكن استفاده كند، طرحی كه محور آمریكا و رژیم صهیونیستی پیشتر در سوریه و عراق نیز بكار بسته بودند.
چون احتمال اینكه نیروهای داعش در افغانستان وارد شده و آمریكایی ها هم به آنها كمك كنند منتفی نیست، در این حالت بی تردید هدف تروریست های داعش رقبای آمریكا در منطقه یعنی روس ها، ایرانی ها و چین ها خواهند بود.
به اعتقاد تحلیلگران، از آنجایی كه نیروهای داعش آموزش دیده هستند و قدرت جنگی بالایی دارند اگر به افغانستان منتقل شوند این ظرفیت را دارند كه با آمریكایی ها در افغانستان كنار بیاید.
چرا كه همین داعش دست پروده آمریكا و رژیم صهیونیستی و به اعتقاد برخی ها تركیه مدتی است كه اعلام كرده است می خواهد علیه منافع روسیه در آسیای مركزی و علیه چین در ایالت ترك نشین 'سین كیانگ' بجنگد؛ چنانچه بخشی از نیروهایی از داعش هم كه در سوریه جنگیدند نیروهای حزب اسلامی تركستان شرقی بودند.
بنابراین اگر این نیروها در افغانستان فعال شوند به احتمال فراوان به سمت مرزهای امنیتی روسیه و چین و همچنین مرزهای غربی افغانستان واقع در شرق ایران یعنی در مناطق 'نیمروز'، 'هرات'، 'زابل' و 'قندهار' حركت خواهند كرد.
اگر آمریكا سیاستش این باشد كه چین را مهار كند تا ظرف 30 سال آینده تبدیل به یك قدرت جهانی نشود و آمریكا را عقب بزند و در روسیه نیز پوتین را مهار كند كه در اوكراین یكه تازی نكند و به عنوان یك رقیب به دنبال اتحاد شوروی نباشد، این دسته از نیروی داعش در افغانستان به همراه پایگاه های نظامی آن در این كشور بسیار به كار آمریكا خواهد آمد و در اینجا منافع مشترك بین آمریكایی ها، دنیای غرب و داعش شكل خواهد گرفت.
چون داعش تصمیم گرفته است در صورت كسب كمك خارجی (آمریكا، رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، تركیه و حتی پاكستان) به سمت ایران لشكر كشی كرده و آسیای مركزی و سین كیانگ را زیر سلطه خود بیگرد.
گزارش: علی نصیری
آساق**1378**1663**
تهران - ایرنا - آمریكا نزدیك دو دهه است كه با دخالت مستقیم در افغانستان این كشور را دچار جنگ و آشوب های فرسایشی كرده و این بار نیز به رغم ادعای اخیرش برای خروج از افغانستان با اصرار برای حفظ پایگاه های نظامی اش در این كشور به گونه ای دیگر همه را به بازی گرفته است.
