بازتاب گسترده ایجاد كانال مالی اروپا باایران در رسانه های جهان

به گزارش روز جمعه ایرنا، پاریس میزبان این كانال مالی است و «پر فیشر» رئیس پیشین كومرتس بانك(Commerzbank) ریاست آن را بر عهده خواهد داشت. انگلیس هم رئیس هیات نظارت است و از هر كدام از این كشورها(آلمان، فرانسه و انگلیس) هم یك نفر از وزارت امور خارجه حضور خواهد داشت و دیگر كشورهای اروپایی هم می‌توانند به این سه ‌كشور بپیوندند.
این نهاد جدید(new entity) به عنوان نوعی «شركت تسویه وجوه» (Clearing house- نهادی مالی كه در سیستم‌های مالی و بانكی وظیفه تسویه قراردادها و خرید و فروش اوراق بهادار را برعهده دارد) عمل می كند. ارز مبنا در آن نیز «یورو» است.
این نهاد همچنین نوعی قرارداد مبادله (barter arrangement) است كه خارج از سیستم مالی جهانی تحت سلطه آمریكا عمل می كند. بر این اساس، در ابتدا انتظار می رود كه تجارت صرفا در حوزه كالاهای اساسی همچون دارو، پزشكی و كشاوزی صورت گیرد و سپس مقیاس عملیات مالی آن گسترش یابد.
هایكو ماس، جرمی هانت و ژان ایو لودریان وزیران خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه نیز همزمان با اعلام راه اندازی سازوكار مالی ویژه اروپا برای ایران موسوم به INSTEX بیانیه ای مشترك در حمایت از برجام و بهره مندی اقتصادی ایران از آن منتشر كردند.
در متن بیانیه آنها آمده است: آلمان، انگلیس و فرانسه در راستای تعهد قاطع و تلاش های مستمر خود برای حفظ برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) كه به تایید قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل رسیده، ایجاد INSTEX SAS كه سازوكاری ویژه با هدف تسهیل تجارت مشروع میان عوامل اقتصادی اروپا با ایران است را اعلام می كنند.
سه كشور اروپایی (E3) تاكید می كنند كه بهره مندی های اقتصادی برجام مشروط بر پایبندی كامل ایران به تعهدات هسته ای خود شامل همكاری كامل و به موقع با آژانس بین المللی انرژی اتمی است.
هانت وزیر امور خارجه انگلیس راه‌اندازی كانال پرداخت مالی اروپا و ایران را نماد عملی تعهد اتحادیه اروپا به توافق هسته‌ایبا تهران عنوان كرد. هانت دیروز پس از پایان نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بخارست افزود:امروز گام قابل‌توجهی را برای اجرای تعهداتمان در قالب برجام برای حفظ لغو تحریم‌ها برای مردم ایران برداشتیم. ما سه كشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) سازوكار ویژه مالی اروپا را ثبت كردیم كه پس از فعال شدن همكاری‌های تجاری مشروع با ایران را تسهیل می‌كند.
در ادامه واكنش های سیاسی، نماینده روسیه در سازمان های بین المللی در وین نیز اعلام كرد: مسكو با كشورهای اروپایی برای موفقیت سازوكار مالی ویژه اروپا با ایران موسوم به INSTEX به صورت فعال همكاری خواهد كرد.
«میخاییل اولیانوف» روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرگزاری ریانووستی تاكید كرد: در مرحله اول همكاری ها سیاسی خواهد بود. در آینده اگر این كانال را برای كشورهای ثالث بگشایند، به احتمال زیاد، بسیاری از كشورها خواهند توانست از این كانال محافظت شده برای انجام پرداخت های مالی استفاده كنند.
آمریكایی ها نیز كه بعد خروج از برجام، در پی ایجاد اجماع جهانی علیه ایران برای برهم خوردن این توافق بین المللی بودند، در نخستین واكنش خود با عصبانیت اعلام كردند كه راه اندازی سازوكار مالی ویژه اروپا تاثیری بر فشار حداكثری واشنگتن علیه ایران ندارد.
یكی از سخنگویان وزارت خارجه آمریكا كه نخواست نامش ذكر شود، گفت: انتظار نداریم كه اس.پی.وی به هیچ وجه تاثیری بر كمپین فشار حداكثری اقتصادی (واشنگتن علیه ایران) بگذارد. این مقام وزارت خارجه آمریكا افزود كه واشنگتن گزارش های مربوط به سازوكار ویژه مالی اروپا موسوم به INSTEX را از نزدیك رصد می كند تا از جزئیات این مكانیسم مطلع شود.
خبرگزاری رویترز و برخی از رسانه های خارجی گزارش راه اندازی رسمی سازوكار مبادله مالی با ایران را بازتاب دادند.
رویترز در این باره نوشت كه هدف از این سازوكار مالی حفظ منافع اقتصادی ایران تحت توافق هسته ای است.
بر این اساس ، اتحادیه اروپا تلاش كرده است به رغم تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریكا درباره خروج از توافق هسته ای، حسن نیت خود را به ایران نشان دهد.
رویترز به نقل از یك دیپلمات اروپایی كه نامش ذكر نشده است، ادامه داد: این یك پیام سیاسی مهم به ایران است كه نشان می دهد ما مصمم به حفظ توافق جامع اقدام مشترك هستیم. همچنین این پیام را به آمریكا انتقال می دهد كه ما با وجود تحریم های فرامرزی از منافع خود دفاع می كنیم.
خبرگزاری روسی اسپوتنیك همچنین گزارش داد كه اعلام آمادگی سه كشور برای راه اندازی این كانال مالی به دنبال بیانیه «ماجا كوسیانچیچ» سخنگوی امور خارجی و سیاست امنیتی اتحادیه اروپا مطرح شد. با وجود اقدام یكجانبه آمریكا در خروج از توافق دیگر طرف های توافق، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس و اتحادیه اروپا و ایران تعهد خود را نسبت به برنامه جامع اقدام مشترك (توافق هسته ای) نشان داده اند.
تارنمای شبكه دویچه وله آلمان هم در ذیل گزارشی با عنوان 'اینستكس'؛ اروپا كانال مبادلات مالی با ایران را راه اندازی كرد؛ نوشت: آلمان، فرانسه و انگلیس كانال مالی با ایران موسوم به اینستكس را راه اندازی كرده اند تا به ادامه تجارت و دور زدن تحریم آمریكا كمك كنند. در ادامه گزارش دویچه وله آمده است: دولت آمریكا به اتحادیه اروپا درباره تلاش برای دور زدن تحریم ها هشدار داده است.
دویچه وله نوشت كه این فرآیند پرداخت از شركت های اروپایی در مقابل مجازات های مربوط به تحریم های آمریكا محافظت خواهد كرد. با این حال، شركت های اروپایی و بانك هایی كه با ایالات متحده كار می كنند، ممكن است بعد از تجارت با تهران دچار مشكل شوند و با مجازات های واشنگتن روبه رو شوند. چنانچه پیشتر بسیاری از شركت های اروپایی در پاسخ به تحریم های آمریكا از ایران خارج شده اند. تحت این ابزار حمایتی، آنها از همكاری بانكی و مالی با ایران درسیستم تحت سلطه آمریكا رها می شوند. این ابتكار علاوه بر تسهیل تجارت كالاهای اساسی احتمال دارد برخی از مشكلات ارز خارجی ایران را نیز برطرف كند.
خبرگزاری آناتولی تركیه نیز یادآورشد كه اتحادیه اروپا به منظور دور زدن تحریم های آمریكا اینستكس را ایجاد كرد. این گزارش می افزاید: كشورهای پرقدرت اتحادیه اروپا شامل آلمان و فرانسه و انگلیس تلاش می كند توافق هسته ای تاریخی ایران را با پیشنهاد به شركت های اروپایی برای استفاده از كانال مالی جایگزین زنده نگه دارند. آناتولی اضافه كرد: با وجود تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هسته ای، سه كشور اروپایی تاكید دارند كه این توافق بطور موثری عمل خواهد كرد.
محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه نیز پس از اعلام ساز و كار مالی ویژه اروپا با ایران در توئیتی تاكید كرد كه آماده تعامل سازنده در شرایط برابر و احترام متقابل با اروپا هستیم.
وزیر خارجه كشورمان در این توئیت یادآورشد كه «ایران از INSTEX (ساز و كار ویژه مالی اروپا و ایران) - گام بسیار پر تاخیر اول - در اجرای تعهدات می 2018 اعضای اروپایی برجام برای حفظ برجام با تضمین بهره مندی ایرانیان از مزایای این توافق پس از اعمال مجدد تحریم غیرقانونی آمریكا استقبال می كند. ما برای تعامل سازنده با اروپا با شرایط برابر و احترام متقابل آماده هستیم.»
سخنگوی وزارت امور خارجه كشورمان بلافاصله به این خبر واكنش نشان داد و با استقبال از اعلام ساز و كار مالی جدید اتحادیه اروپا گفت: ایران خواهان اجرایی شدن كامل تمامی تعهدات اتحادیه اروپا در كوتاه ترین زمان ممكن است.
بهرام قاسمی افزود: جمهوری اسلامی ایران اقدام اخیر اتحادیه اروپا برای ثبت و اعلام سازوكار ویژه مالی با ایران را اولین گام اروپا در انجام تعهدات خود در قبال ایران مندرج در بیانیه ماه می 2018 (اردیبهشت 1396) وزرای خارجه ایران و سه كشور اروپایی دانسته و خواهان اجرایی شدن كامل تمامی تعهدات اتحادیه اروپا در كوتاه ترین زمان ممكن است.
«حمید بعیدی نژاد» سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن نیز در توئیتی تایید كرد كه بر اساس اطلاعات رسمی، ثبت كانال ارتباطات مالی آلمان، انگلیس و فرانسه با ایران به پایان رسیده است. بر اساس اطلاعات رسمی، هر سه كشور اروپایی سهامدار آن هستند و رئیس آن فردی آلمانی است.
شبد**9460**1010