به گزارش ایرنا چهار دهه پیش مطالعه كتاب در خانه های كاهگلی كوچك و تاریك، خالی از چالش نبود و شرایط جوی نیز كتابخوانی برای چند ساعت متوالی در فضای باز را با مشكلات جدی همراه كرده بود.
طی آن دوران بسیاری از مناطق روستایی در استان های مختلف به ویژه مناطق پیرامونی كشور از وجود كتابخانه عمومی محروم بود اما امروزه توسعه را می توان در فضای دلنشین كتابخانه های روستایی استان های مرزی كشور همچون آذربایجان غربی هم قرائت كرد.
آذربایجان غربی بر اساس آمارها پیش از انقلاب از كتابخانه های روستایی محروم بود و تعداد كتابخانه های شهری نیز تنها 9 باب بود؛ اكنون 11 كتابخانه روستایی با برخورداری از 138 هزار و 654 جلد كتاب به سه هزار و 587 نفر در این استان خدمات ارایه می كند و 71 كتابخانه شهری فعال است.
مدیركل كتابخانه های عمومی آذربایجان غربی با تاكید بر اینكه اعضای این كتابخانه های روستایی در 9 ماهه نخست سال جاری 34 هزار و 689 جلد كتاب را به امانت برده اند و این نشانگر علاقه به مطالعه در مناطق محروم است، بیان كرد: فضای كتابخانه ای استان قبل از پیروزی انقلاب تنها 6 هزار مترمربع بود اما این میزان به 43 هزار مترمربع رسیده است.
«علی فیروزنیا» با اشاره به اینكه در هر یك از شهرستان های تكاب، شاهین دژ و نقده چهار باب كتابخانه وجود دارد، اضافه كرد: ارومیه با 13 باب كتابخانه، خوی با 9، میاندوآب با هفت، سلماس با 6، بوكان، پیرانشهر، چالدران، ماكو، سردشت و مهاباد هر یك با سه باب كتابخانه، اشنویه و چایپاره با 2 باب و همچنین شهرستان های پلدشت و شوط با یك باب كتابخانه به كتاب دوستان خدمات می كند.
وی با بیان اینكه تعداد كتاب های موجود در كتابخانه های آذربایجان غربی قبل از انقلاب زیر 50 هزار جلد بود، اعلام كرد: یك میلیون و 370 هزار جلد كتاب در حال حاضر در كتابخانه های استان نگهداری می شود.
فیروزنیا با اظهار تاسف از اینكه آمار دقیق اعضای كتابخانه های عمومی آذربایجان غربی قبل از انقلاب اسلامی به دلیل نبود سامانه در دسترس نیست، افزود: در حال حاضر 61 هزار و 500 نفر در استان از خدمات این كتابخانه ها استفاده می كنند.
مدیركل كتابخانه های عمومی آذربایجان غربی اظهار داشت: بخش های كودك، نابینایان و ناشنوایان (مجهز به منابع گویا، بریل و كتاب های ساده سازی شده)، مرجع، نسخ خطی و چاپ سنگی از دستاوردهای انقلاب اسلامی برای كتابخانه های عمومی می باشد.
وی اضافه كرد: بعد از انقلاب اسلامی كتابخانه های آذربایجان غربی همزمان با سایر استان ها به «سامانه» تجهیز شد و فعالیت ها و خدمات از این طریق و به شیوه به روز انجام می شود.
وی با اشاره به اینكه كتابدارها در حال حاضر درباره بانك های اطلاعاتی می توانند مشاور مطمئنی برای مراجعه كننده ها باشند، ادامه داد: عضویت سراسری نیز بعد از انقلاب در همه كتابخانه های كشور شروع شده كه قابلیتی برای در اختیار گذاشتن كتاب برای همه ایرانیان عضو در همه كتابخانه های كشور است.
مدیركل كتابخانه های عمومی آذربایجان غربی به مشاركت خیران در امر توسعه كتابخانه های عمومی هم اشاره كرد و گفت: خیّران تاكنون 450 میلیون رلاو برای احداث نخستین كتابخانه خیرساز این استان در میاندوآب هزینه كرده اند و این فضا در حال حاضر 50 درصد پیشرفت فیزیكی دارد.
فیروزنیا افزود: باهنر نخستین كتابخانه آذربایجان غربی به شمار می رود كه در سال 1324 در ارومیه تاسیس شد و جزو اولین های كشور محسوب می شود.
وی یادآور شد: در حال حاضر 35 باب كتابخانه مشاركتی در سطح استان فعالیت كرده و با برخوداری از 178 هزار و 400 جلد كتاب به 9 هزار و 380 نفر عضو ارائه خدمات می كند.
وی با اشاره به اینكه كتابخانه مركزی ارومیه در سال 1396 به عنوان كتابخانه نمونه كشوری انتخاب شد، گفت: 150 كتابدار (77 مرد و 73 زن) با هدف ترویج فرهنگ مطالعه در بین اقشار مختلف مردمی در كتابخانه های عمومی این استان خدمت رسانی می كنند؛ هشت نفر از این كتابداران دارای مدرك فوق دیپلم، 99 نفر كارشناسی و 43 نفر كارشناسی ارشد می باشند.
وی با بیان اینكه احداث 10 كتابخانه جدید در آذربایجان غربی از برنامه های مهم این اداره است، گفت: این كتابخانه ها در مناطق مختلف استان شامل 2 باب در مهاباد، شهرك فرشته و گلشهر ارومیه، شهرك ولیصعر خوی، اشنویه، بوكان، میاندوآب، سلماس و تكاب در مرحله تهیه و تحویل زمین است.
یك كارمند بازنشسته در شهرستان چایپاره كه تا 20 سال قبل در روستای تاریخی «چورس» این شهرستان سكونت داشت، به خبرنگار ایرنا گفت: روستای ما در آن دوران مدرسه نداشت و برای تحصیل و مشتاقانه به امید طی درجات علمی به شهر قرهضیاءالدین رفت و آمد می كردیم.
رحیم جعفری افزود: فضای روح نواز روستا برای تلطیف روحی و تخلیه انرژی های خردسالی محلی بی نقص بود اما كمبود امكانات آموزشی و نبود برخی زیرساخت های فرهنگی چون سالن مطالعه و كتابخانه ها از دغدغه های اهالی به شمار می رفت.
جعفری اضافه كرد: در عرض چند سال گذشته سرزمین پدری ام از نعمت كتابخانه عمومی برخوردار شده است و حالا آشنایان دور و نزدیكم در این دیار با خیال آسوده می توانند به مطالعه بپردازند.
وی آهی كشید! و خاطرات دوران جوانی اش را مرور كرد و گفت: كاش این توجه به روستاها در آن دوران نیز بود؛ دورانی كه هرچند رنج تحمل مسافت به كسب دانش می ارزید اما كمبود منابع درسی و نبود فضای كتابخانه ای از حسرت های آن دوران محسوب می شد.
كارشناس مسائل فرهنگی نیز گفت: از اوایل سال 1355 كه دانش آموز دوره راهنمایی بودم از كتابخانه كانون پرورش فكری در ارومیه استفاده كرده ام و در طی این 4 دهه با كتابخانه های عمومی مانوس بوده ام.
حمید واحدی افزود: در طول این چهل سال كیفیت كتابخانه های عمومی بسیار بهتر شده و مراجعه كننده به این فضاهای فرهنگی با آرامش از منابع استفاده می كند.
وی اضافه كرد: تعداد كتاب ها و كتابخانه ها نیز در این سال ها روند صعوی داشته و به صورت چشمگیری افزایش پیدا كرده است.
وی درباره غرفه اهل قلم كتابخانه مركزی ارومیه نیز بیان كرد: این اقدام در راستای شناساندن مفاخر استان موثر بوده اما شایسته است مشاهیری كه از قلم افتاده اند با نویسندگان سطح متوسط در این غرفه جایگزین شوند.
این كارشناس، آرشیو نشریات از چند دهه پیش تا اوایل دهه 1390 را مثبت ارزیابی كرد و گفت: در طول نزدیك به 33 سال پس از انقلاب 90 درصد نشریات كشوری در كتابخانه های عمومی آذربایجان غربی قابل دسترسی بود و محققان از این فرصت برای پژوهش بهره می بردند.
به گزارش ایرنا یكی از دستاوردهای انقلاب اسلامی رعایت عدالت در بین اقشار مختلف جامعه است كه دستیابی به آن به افزایش اعتماد عمومی منجر می شود؛ احداث كتابخانه ها در مناطق روستایی و همچنین توسعه فضای كتابخانه ای در شهرها از مصداق های دستیابی به عدالت فرهنگی در كشور به شمار می رود.
3072/7129
ارومیه - ایرنا - همه روستاها و بسیاری از شهرها تا پیش از سال 1357 از فضای كتابخانه ای محروم بود اما با طلیعه انقلاب امكان مطالعه در این اماكن عمومی برای حجم وسیعی از اهالی فراهم و فصل نوینی در فعالیت های فرهنگی در حوزه كتاب و كتابخوانی باز شد.