طرح های نوین آبی برای نجات دشت قزوین

به گزارش ایرنا، این طر ح ها با هدف تامین آب شرب 19 شهر و 230 روستا، بهبود مصارف آبی برای 79 هكتار اراضی كشاورزی و جلوگیری از افت سفره های زیر زمینی به مرحله اجرا گذاشته شده اند.
در سال 1373 طرح آبیاری دشت قزوین به اداره كل امور آب تبدیل شد و پس از آن در سال 1385 با تغییر به شركت آب منطقه ای قزوین، تحول عظیمی در حوزه مدیریت منابع آبی به وجود آمد.
مدیریت منابع آب در زمینه شناخت، مطالعه، توسعه، حفاظت و بهره برداری بهینه از منابع آبی و همچنین ایجاد و توسعه بهره برداری و نگهداری از تاسیسات و سازه های آبی از مهمترین وظایفی است كه شركت آب منطقه ای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برعهده گرفت.
روند رو به خشكسالی دشت قزوین و استفاده بی رویه از منابع آب های زیرزمینی به علت نبود الگوی مصرف در كشاورزی باعث شده تا سطح آب های زیرزمینی به طور فاحشی كاهش یابد و اكنون شركت آب منطقه ای برای نجات دشت قزوین طرح های انتقال آب از سه سد بالاخانلو، نهب و طالقان را در دستور كار قرار داده كه به عنوان مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی در حوزه منابع آبی شمار می رود.

** طرح انتقال آب از سد های طالقان، نهب و بالاخانلو برای نجات دشت قزوین
مدیرعامل شركت آب منطقه ای استان قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: هدف از اجرای احداث كانال اصلی شبكه آبیاری سد نهب، انتقال آب ذخیره شده در مخزن سد به منظور بهبود اراضی كشاورزی به میزان هشت هزار و 300 هكتار است.
حمید پویا با بیان اینكه طرح سد نهب با 91 درصد پیشرفت فیزیكی همراه است، اظهار داشت: طول كانال اصلی شبكه آبیاری سد نهب 25 كیلومتر و ظرفیت آن 7.2 متر مكعب بر ثانیه است.
وی اضافه كرد: برای تكمیل سد نهب 700 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده كه تاكنون با همت مسئولان استان و دستگاه های اجرایی دولت 215 میلیارد ریال از این رقم هزینه شده است.
این مسئول با بیان اینكه موقعیت اجرایی كانال اصلی از محل سد نهب تا شهر نرجه است، اظهار داشت: این سد از جمله معدود سدهای كشور است كه با طول تاج طولانی می تواند 120 میلیون متر مكعب آب را در منطقه تاكستان برای مصارف كشاورزی و اراضی پایین دستی فراهم كند.
به گفته پویا با راه اندازی این سد شاهد تغذیه مصنوعی دشت قزوین، مدیریت بهتر منابع آبی در سفره های زیرزمینی، بالا رفتن بهره وری در كشاورزی، جلوگیری از جریانات نابهنگام و سیلابی رودخانه خررود و كاهش برداشت از منابع آب های زیرزمینی خواهیم بود.
وی ذخیره سازی چهار میلیون متر مكعبی آب در منابع زیرزمینی به واسطه سد نهب را یادآور شد كرد و اظهار داشت: طی برنامه ریزی های انجام شده قرار است تا سال 1425 منابع آبی استان از 110 میلیون متر مكعب به 154 میلیون مترمكعب افزایش یابد و همچنین تا پایان برنامه ششم توسعه، میزان كاهش سطح آب های زیرزمینی به صفر برسد.
مدیرعامل شركت آب منطقه ای استان قزوین به ظرفیت اشتغالزایی این سد اشاره كرد و گفت: با احداث و اجرای شبكه آبیاری سد نهب برای 800 نفر به صورت مستقیم و برای هزار و 200 نفر به صورت غیر مستقیم اشتغالزایی می شود.
پوی در خصوص طرح آبرسانی از سد طالقان به استان قزوین نیز گفت: در این طرح خط انتقال اصلی به طول 121 كیلومتر و با قطر 250 تا هزار و 600 میلی متر قرار است آب شرب 14 شهر و 194 روستا از توابع شهرستان های آبیك، قزوین، البرز و تاكستان تامین شود.
وی با بیان اینكه در این طرح 60 میلیون متر مكعب آب از سد طالقان تامین می شود، اظهار داشت: با احداث 2 مدل تصفیه خانه هركدام به ظرفیت هزار و 500 لیتر بر ثانیه به طور حتم بخش اعظمی از مطالبات آب شرب شهروندان محقق می شود.
این مسئول درباره عملیات اجرایی سد بالاخانلو در جنوب شرقی بویین زهرا نیز گفت: این سد با هسته رسی و با ارتفاع 84 متر از كف و حجم مخزن 38 میلیون متر مكعب می تواند سالانه 15 میلیون و 400 هزار متر مكعب آب را تامین كند.
پویا در تشریح اجرای این طرح خاطرنشان كرد: سد بالاخانلو هم اكنون دارای 61 درصد پیشرفت فیزیكی است كه با راه اندازی آن پنج شهر و 36 روستا از نعمت آب شرب بهره مند خواهند شد.

** اجرای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی
معاون حفاظت و بهره برداری از منابع آبی شركت آب منطقه ای استان قزوین نیز به خبرنگار ایرنا گفت: یكی از اقدامات اساسی در راستای تامین منابع آبی و جلوگیری از هدررفت منابع زیرزمینی، اجرای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آبی است.
یدالله ملكی اضافه كرد: تاكنون 2 هزار و 209 حلقه چاه غیرمجاز در استان قزوین مهروموم شده و نسبت به برداشت منابع آبی از 285 حلقه چاه اقدامات تقلیل دهنده انجام شده است.
وی با بیان اینكه اقدامات نظارتی روی چاه های غیرمجاز به صرفه جویی بیش از 405 میلیون متر مكعب آب در سالهای گذشته منجر شده اظهار داشت: در همین راستا تاكنون 248 دستگاه ادوات حفاری غیرمجاز كشف و ضبط شده است.
ملكی بازدید و نظارت های مستمر بر چاه های مجاز را یادآور شد و افزود : تاكنون با كمك 16 گروه گشت و بازرسی نسبت به نصب 2 هزار دستگاه كنتور هوشمند روی این چاهها اقدام شده و میزان برداشت آنها كنترل شده است
این مسئول در خصوص طرح تعادل بخشی منابع آبی اظهار داشت : مطالعه و اجرای طرح های تعادل بخشی و تغذیه مصنوعی و سیلاب شامل انسداد چاه های غیرمجاز، تقلیل برداشت چاه های مجاز و صدور پروانه های مصرف است كه در این سالها، اقدام موردی روی سه هزار و 181 حلقه چاه آب، باعث صرفه جویی 418 میلیون متر مكعب آب های زیرزمینی در آبخوان دشت قزوین شده است
ملكی یادآور شد: به بركت پیروزی انقلاب اسلامی و همت مسئولان استان در دهه های گذشته، میزان كاهش آب های زیرزمینی از 168 سانتی متر به حدود 90 سانتی متر كاهش یافته كه یك دستاورد بزرگ در حوزه منابع آبی به شمار می رود.

** بازسازی و ارتقاء شبكه سنجش منابع آبی و نگهداری از تاسیسات
معاون برنامه ریزی شركت آب منطقه ای استان قزوین هم به خبرنگار ایرنا گفت: سیاست های شركت آب منطقه ای این است كه با افزایش تعداد ایستگاه های شبكه پایش بتواند سنجش منابع آبی را همواره به طور مستمر دنبال كند.
رضا اخلاص مند افزود: درحال حاضر تعداد ایستگاه های سنجش منابع آبی در استان به 509 دستگاه رسیده كه تا قبل انقلاب اسلامی جایگاهی برای این ایستگاه ها در استان قزوین وجود نداشت.
وی با بیان اینكه واحد مهندسی رودخانه در شركت آب منطقه ای اقدامات مطالعاتی فراوانی را بعد از انقلاب انجام داده، تصریح كرد: مطالعه بستر و حریم رودخانه های استان به طول هزار و 50 كیلومتر، تهیه نقشه توپوگرافی( نمایاندن پستی و بلندی زمین) به طول هزار و 100 كیلومتر، مطالعه پهنه بندی خطر سیل رودخانه استان به طول 243 كیلومتر و آزادسازی رفع تصرفات از اراضی رودخانه ای به میزان 471 هكتار از اقداماتی است كه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در استان قزوین انجام شده است.
اخلاص مند رد خصوص اقدامات واحد بهره برداری و نگهداری از تاسیسات آبی گفت: برای كانال های احداث شده و بازسازی آنها در دشت قزوین اقدامات بسیاری انجام شده كه حجم اشرافیت مهندسان روی كانال ها به 275 كیلومتر می رسد.
وی خاطرنشان كرد: ایمن سازی شبكه آبیاری دشت قزوین به طول 60 هزار و 46 متر، احداث 31 ایستگاه پمپاژ و ایجاد بند انحرافی برای انتقال آب از دیگر مواردی است كه شركت آب منطقه ای بعد از انقلاب اسلامی برای حفظ و صیانت از منابع آبی استان قزوین انجام داده است.
9925/6012