به گزارش ایرنا، پهنه سرزمینی جنوب شهر گرگان و زیارت به دلیل نزدیكی به مناطق كوهپایه‌ای از وضعیت مطلوب‌تری نسبت به شهر گرگان برخوردار است و به همین دلیل اشتیاق به سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت و ساز این روستا بیشتر به چشم می‌خورد.
ساختمان سازی و استقرار بارگذاری‌ها غیراستاندارد در خاك‌هایی موسوم به خاك جنگلی و كوهستانی سبب دگرگونی در تراكم و انسجام خاك شده و احتمال رویدادهایی طبیعی همچون رانش زمین را افزایش می‌دهد.
در سه هفته اخیر، گرگان و روستای گردشگرپذیر زیارت شاهد 170 میلیمتر بارش باران بود كه با وجود خوشحالی كشاورزان مناطق پایین دست، در زیارت گرگان حادثه ای طبیعی را رقم زد كه موجب وارد شدن خسارت های زیادی به خصوص برای زیرساخت ها شد.
به گزارش خبرنگار ایرنا ،عرصه ای به مساحت حدود پنجاه هكتار در مجاورت جاده دسترسی منطقه گردشگری ناهار خوران به زیارت گرگان از اواخر هفته گذشته درگیر رانش زمین و یا زمین لغزه شد.
رییس آب منطقه ای گرگان در این خصوص گفت: لغزش زمین و رانش لایه های خاك،حداقل 10 هزار تن مصالح و رسوبات را از بخش های جنگلی وارد جاده و رودخانه زیارت منتهی به ناهارخوران گرگان كرده است.
به گفته وی این اتفاق از اواخر وقت روز پنجشنبه 18 بهمن ماه با شدت كم آغاز شد و به مرور زمان شدت گرفت.
امین عموزاد ادامه داد : با توجه به شرایط زمین شناسی منطقه، امكان استمرار لغزش و رانش لایه های خاك و تراوش آب به مسیر وجود دارد.
وی گقت: هر چند دستگاه های دخیل در حال تلاش برای پاكسازی مسیر هستند اما این تهدید همچنان در این جاده پرتردد و كوهستانی وجود دارد و این رانش انواع درختان و تن پوشش فاخر طبیعت منطقه را به سوی رودخانه هدایت كرده است.
یك كارشناس منابع طبیعی و محقق حوزه جنگل های شمال ایران به ایرنا درباره دلایل بروز و ظهور زمین لغزش در جاده های جنگلی گفت: تغییر كاربری اراضی، كشاورزی غیراصولی و جاده‌سازی نادرست همراه با تغییر اقلیم و وقوع رگبارهای شدید و تند كه در مناطق اتفاق می‌افتد سبب شده تا روز به روز وقوع لغزش زمین در مناطق جنگلی شمال ایران رو به گسترش باشد.
روح اله رستمی ادامه داد : رانش در مناطق جنگلی شیب دار شمال كشور به سبب برخورداری از منابع آبی متعدد رخدادی طبیعی محسوب می شود كه طبیعت در این خصوص راهكارهای متعددی برای كمك به جوامع انسانی در اختیار گذاشته است.
بگفته وی وجود گونه های رطوبت دوست مانند انواع درخت توسكا در جنگل های مرطوب شمال ایران سبب می شود تا بخش اعظمی از رطوبت داخل خاك توسط ریشه های این درختان جذب شود و وزن مخصوص توده های خاك در مناطق مرطوب كاهش یابد و به زبان ساده تر لغزندگی توده خاك كاهش یابد.
به گفته وی وجود لایه مارن آهكی در منطقه زیارت ، بالا بودن سطح آب زیرزمینی به صورت چشمه های كوچك و بزرگ در طرفین جاده ناهار خوران به زیارت ، عدم توجه به مسایل مورفودینامیك در هنگام احداث جاده، زمینه را برای وقوع زمین لغزه مهیا ساخته است.
وی البته در خصوص سایر عوامل موثر بر این رخداد طبیعی نیز گفت : وجود لایه نسبتا غیرقابل نفوذ، سبب تجمع آب در لایه های زیرین شده و و سرانجام سنگینی ناشی از عبور و مرور وسایل نقلیه موجب كاهش مقاومت دامنه شده و موجبات وقوع لغزش و رانش را دو چندان می كند.
این كارشناس منابع طبیعی افزود: انجام عملیات مربوط به كاهش آب زیرزمینی، جلوگیری از نفوذ آب، پایدارسازی سكوهای دامنه ای، احداث دیوار های حائل، جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی و كاشت گیاهان بومی و ممانعت از فعالیت های ناصحیح انسانی بهمراه ممانعت از گسترش مناطق مسكونی و یا مراكز عمومی در مناطق مستعد در سطوح شیبدار از جمله عوامل موثر در كاهش آثار مخرب رانش زمین است.
علی نجفی از علاقه مندان به طبیعت نیز در خصوص مشكلات حوزه زیارت گرگان به خبرنگار ایرنا می گوید : پتانسل و موقعیت جغرافیایی زیارت به گونه ای است كه با توجه به آب و هوای بسیار مطلوب، وجود جنگل و آبشارهای زیبا، وجود چشمه آب گرم معدنی، بافت تاریخی روستایی و دیگر مواهب خدادادی سبب جذب گردشگران فراوان به این روستا شده است.
وی ادامه می دهد درحال حاضر در بالاترین نقطه روستای زیارت ساخت و سازهای غیر قانونی در حال انجام است و عقیده عمومی بر این نتیجه رسیده است كه مجموعه مدیریتی استان قادر به كنترل روند ساخت و سازهای غیرقانونی در منابع ملی و عرصه های جنگلی نیست.
نجفی می گوید : آمار دقیقی از تخلفات و پرونده‌هایی كه تاكنون درباره تصرف عرصه‌های منابع ملی و تغییر كاربری اراضی كشاورزی در زیارت شكل گرفته به مردم گفته نمی شود.
وی بر این باور است كه كه هرچند بارها از سوی مسئولان قضایی استان برای توقف این ساخت و سازها اخطار داده شده اما تا كنون این اقدامات موثر نبوده و اراده جدی برای توقف ساخت و ساز و برخورد قانونی با متخلفین در روستای زیارت وجود ندارد.
علی قاسمعلی از كارشناسان جنگلداری نیز در این خصوص به ایرنا گفت : كنترل زمین لغزش در جنگل در حالت وقوع امكان پذیر نیست و در صورت امكان نیز بسیار پر هزینه و زمان بر است.
وی معتقد است با شناسایی عوامل طبیعی و مصنوعی در وقوع زمین لغزه، امكان وقوع آن قابل پیش بینی است و در این راستا می توان با شناسایی مناطق آسیب پذیر و پهنه بندی مناطق مستعد زمین لغزش ،آُسیب ها را به حداقل رساند.
قاسمعلی می گوید: یكی از صدها اقدام مغایر با حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، ساخت و ساز غیراصولی در مناطق جنگلی و كوهستانی و مسیر رودخانه‌ها است.
این پژوهشگر حوزه منابع طبیعی گفت : این ساخت و سازهایی از سوی سرمایه‌گذارانی محدود با محوریت تحصیل منافع مالی نامحدود در اعماق مناطق طبیعی كشور مانند مانند زیارت گرگان ساخته می شود.
فرماندار گرگان در خصوص رانش زمین در محور زیارت گرگان گفت: وجود گسل های سه گانه در منطقه به همراه فعالیت های محدود آتشفشنانی و نیز رانش زمین منطقه زیارت را به یك منطقه دارای رسیك خطر بالا برای سوانح طبیعی تبدیل كرده است .
ابوالقاسم صفوی اظهار داشت: ساختمان سازی های خارج از عرف و اعمال سازه های چندین طبقه با وزن بسیار در مناطق شیب دار احتمال رانش های وسیع و لغزه های گسترده در این منطقه را دو چندان كرده است.
وی گفت : تساهل و اغماض در مدیریت جامع حوزه روستای زیارت، تبعات ناگواری را در پیش خواهد داشت.
صفوی بیان كرد : منابع اعتباری جدی باید برای انجام عملیات آبخیزداری در این محدوده اختصاص پیدا كند.
فرماندار گرگان افزود: با توجه به شرایط خاص محل لغزش و امكان استمرار رانش لایه های زمین حفظ سلامت و جان مردم تردد در این محور با محدودیت مواجه است.
صفوی گفت: تردد در این جاده مسدود نیست اما با هدف ایمنی بیشتر بومیان و مسافری باید با پلیس راهور شهرستان همكاری كنند و تردد با محدودیت مواجه است.
به گزارش ایرنا مستند به آمار اداره امور اراضی گلستان در روستای زیارت بیش از 1500 واحد غیرمجاز ساخته شده كه مجوز كمیسیون ماده یك تبصره یك جهادكشاورزی را ندارند و ساخت آنها به قبل از دهه 70 شمسی برمی گردد.
روستای زیارت دارای 900 هكتار زمین كشاورزی و مستثنیات است كه بیشتر این زمین ها از شیب 12 تا 15 درصد برخوردار بوده و باید به باغ تبدیل شوند تا از فرسایش خاك ممانعت شود.
روستای زیارت در ارتفاع هزار متری از سطح دریا از شمال به ناهارخوران و ارتفاعات بندسر و خمام شهر، از شرق به ارتفاعات خال دره، از غرب به ارتفاعات مازوآش، ادیم و كمرسر و از جنوب به آبشار و ارتفاعات پوشیده از جنگل محدود می شود.
به گزارش ایرنا در راستای ثبت آثار باستانی و تاریخی استان گلستان، بافت قدیمی و زیبای روستای زیارت در فهرست آثار ملی كشور با شماره 503 ثبت شده است.
روستای گردشگری زیارت با 478 واحد مسكونی روستایی دارای یكهزار و 964 نفر جمعیت در دهستان استرآباد جنوبی از توابع بخش مركزی گرگان و برخورداری از آبشار زیبا، چشمه آبگرم، رودخانه، امامزاده و همچنین بافت قدیمی و تاریخی است.
7333/3091
گرگان - ایرنا - رانش زمین و عرصه های جنگلی در جاده روستای كوهستانی زیارت گرگان بار دیگر ناتوانی بشر در برابر مخاطرات طبیعی را به اثبات رساند و سریال هشدار طبیعت برای تجاوز، تخریب و دست اندازی به طبیعت را وارد فصل جدیدی كرد.
